AP State Debts: రాష్ట్రంలో ఆర్థిక నిర్వహణ అస్తవ్యస్థంగా మారింది. రోజు గడవాలి అంటే... అప్పు చేయక తప్పని దుస్థితి నెలకొంది. ప్రస్తుత ఆర్థిక సంవత్సరం తొలి నెలలోనే.... 6వేల కోట్ల రూపాయలు బహిరంగ మార్కెట్ రుణం తీసుకుంటే తప్ప రాష్ట్రంలో రోజులు గడవలేదు. మరోవైపు..... మే 9 నాటికి మరో 3వేల 500 కోట్ల రుణం తీసుకునేందుకు రాష్ట్ర ప్రభుత్వం సిద్ధమైంది. కేంద్ర ప్రభుత్వం 9 నెలల్లో 30వేల 275 కోట్ల రూపాయల రుణం తీసుకునేందుకు అనుమతిస్తే కేవలం 40 రోజుల్లోనే అందులో మూడో వంతు రుణం వాడేసుకునే పరిస్థితి రాష్ట్రంలో ఉందంటే రుణాల తీవ్రత.... ఏ స్థాయిలో ఉందో అవగతమవుతోంది. ఏడాదిలో 300 రోజులకు పైగా ఆంధ్రప్రదేశ్ ఓవర్డ్రాఫ్ట్లోనే ఉంటోందని కాగ్ ఇప్పటికే అనేకసార్లు పేర్కొంది. ఆ రూపేణా చెల్లించే వడ్డీ కూడా తక్కువేం కాదు. ఈ వైఖరి నుంచి బయటపడాలని కాగ్ అనేకమార్లు చెబుతూ వచ్చింది. అప్పుచేసి అప్పులు తీర్చే పరిస్థితుల నుంచి బయటపడకపోతే అభివృద్ధి శూన్యమవుతుందని పదేపదే హెచ్చరిస్తున్నా వాటిని పెడచెవిన పెడుతూనే ఉన్నారు. 15వ ఆర్థిక సంఘం ఏటా రాష్ట్రాలు చేసే అప్పులను..... రాష్ట్ర స్థూల నికర ఉత్పత్తి ఆధారంగా పరిమితం చేసేలా మార్గనిర్దేశం చేసింది. ఏడాది కాలంలో.... రాష్ట్రంలో స్థూల ఉత్పత్తి అంచనాను లెక్కించి అందులో 3.5 శాతానికి మించకుండా అప్పు ఉండాలి. 2021-22.. ఆర్థిక సంవత్సరంలో రాష్ట్ర స్థూల ఉత్పత్తి అంచనా 10లక్షల 61వేల 802 కోట్ల రూపాయలను పరిగణనలోకి తీసుకుని అందులో 3.5 శాతం అంటే 37వేల 163 కోట్ల రూపాయలను రుణపరిమితిగా లెక్క కట్టారు.
దానికి ఆ ఏడాది తిరిగి చెల్లించే రుణాలు 14వేల 429 కోట్ల రూపాయలు కలిపారు. అంతకు ముందు సంవత్సరాల్లో పరిమితికి మించి తీసుకున్న రుణాలు 17వేల 924 కోట్ల రూపాయలను అందులో నుంచి తీసేసి, నికర రుణపరిమితిని 33వేల 668 కోట్ల రూపాయలుగా లెక్కించారు. ఈ మొత్తం నుంచి మళ్లీ కేంద్ర ప్రభుత్వ రుణాల పేరుతో 2వేల500 కోట్ల రూపాయలు, విదేశీ ఆర్థిక సాయం రుణాలు 2వేల కోట్ల రూపాయలు, రాష్ట్ర ప్రభుత్వం వినియోగించుకునే పీఎఫ్ మొత్తం, ప్రజా రుణం నికర విలువను కూడా మినహాయించి 27వేల 668 కోట్ల రూపాయలనే ఆ ఏడాది నికర రుణ పరిమితిగా తేల్చారు.
ఆ ఆర్థిక సంవత్సరం ముగిసేసరికి రాష్ట్రం బహిరంగ మార్కెట్ నుంచి తీసుకున్న అప్పు ఇంతకు మించి చాలా భారీగా ఉంది. పైగా కార్పొరేషన్ల అప్పులు సైతం ఈ నికర రుణ పరిమితిలోకే వస్తాయని కేంద్రం తేల్చి చెప్పింది. కానీ కార్పొరేషన్ల నుంచి రాష్ట్రం తీసుకుంటున్న రుణాలను మొత్తం రుణ పరిమితి నుంచి మినహాయిస్తున్న దాఖలాల్లేవు. 2022-23 ఆర్థిక సంవత్సరంలో కేంద్రం తొలుత 24వేల 563 కోట్ల రూపాయల బహిరంగ మార్కెట్ రుణానికే అనుమతి ఇచ్చింది. ఆర్థిక సంవత్సరం ముగిసేసరికి అది ఏకంగా యాభై ఎనిమిది వేల కోట్ల రూపాయల వరకు చేరింది. ఒకవైపు వివిధ సంస్థల నుంచి రాష్ట్రం ప్రభుత్వం అప్పులు తీసుకుంటూనే ఉంది. కార్పొరేషన్లకు ఇచ్చిన గ్యారంటీలు, రుణాల వివరాలు రాష్ట్రం బయటపెట్టడంలేదని కాగ్ మొత్తుకుంటూనే ఉంది. ఆ అప్పులు కూడా నికర అప్పుపరిమితిలో కలిపి లెక్కిస్తామని కేంద్ర ఆర్థికశాఖ చెబుతోంది. కానీ రుణ పరిమితుల సమయంలో అలా లెక్కించిన దాఖలాలేవీ కనిపించడం లేదు.రాష్ట్ర ప్రభుత్వం ప్రమాదకర రీతిలో అప్పులు చేస్తోంది. ఓ విశాఖలో వేల కోట్ల విలువైన ఆస్తులను ప్రభుత్వం తాకట్టు పెట్టేసింది.