సొంత గ్రామాల్లో 'ఉపాధి' లేక వలస కార్మికుల ఇబ్బందులు

కరోనా వైరస్ కారణంగా అకస్మాత్తుగా వచ్చిపడిన లాక్​డౌన్ దేశ ఆర్థిక పరిస్థితిని తీవ్రంగా ప్రభావితం చేసింది. కార్మికులు పెద్ద ఎత్తున ఉపాధి కోల్పోయి...వేర్వేరు ప్రాంతాల నుంచి తమ సొంత రాష్ట్రాలకు పయనమయ్యారు. ఇలాంటి వలస కార్మికులు, కూలీలకు జాతీయ ఉపాధి హామీ పథకం కింద పనికల్పించాలని కేంద్ర ప్రభుత్వం నిర్ణయించింది. గరీబ్ కల్యాణ్ యోజన కింద పని కల్పించేందుకు ఆదేశాలు జారీ చేసింది. అయితే క్షేత్రస్థాయిలో పరిస్థితులు దీనికి భిన్నంగా ఉన్నాయి. పనులు కోల్పోయి సొంత గ్రామాలకు చేరుకున్న వలస కార్మికులు, కూలీల సంఖ్య దేశవ్యాప్తంగా 16 కోట్లుగా ఉన్నట్లు అంచనా. ఏపీలోనూ 20 లక్షలకు పైగా వలస కార్మికులు ఉన్నట్లు గణాంకాలు చెబుతున్నాయి.

కరోనా వైరస్ మహమ్మారి సృష్టించిన సంక్షోభంతో దేశవ్యాప్తంగా అన్ని రంగాలూ తీవ్రంగా ఇబ్బందులు ఎదుర్కొన్నాయి. ప్రత్యేకించి వేర్వేరు పరిశ్రమలు, నిర్మాణ రంగంలో ఉపాధి వెతుకున్న వలస కూలీలు, కార్మికులు తిరిగి సొంత రాష్ట్రాలకు చేరుకున్నారు. ఆర్థికంగా చితికిపోయిన వారిని తిరిగి బలోపేతం చేసేందుకు వలస కార్మికులను ఉపాధి హామీ పథకంలో భాగస్వాములను చేసేందుకు కేంద్రం ఉపక్రమించింది. గరీబ్ కల్యాణ్ యోజన కింద వారికి ఉపాధి కల్పించేందుకు అవసరమైన జాబ్ కార్డులు సిద్ధం చేయాలని ఆదేశాలు జారీ చేసింది. ఏప్రిల్ నుంచి సరైన పనులు లేక గ్రామీణ పేదలు సరైన ఆదాయం లేక కుటుంబాలు కూడా గడవని పరిస్థితుల్లోకి జారిపోయారు.

స్వస్థలాలకు 16 కోట్ల మంది..

ఎంతోమంది వలస కార్మికులు, చిరు వ్యాపారులు, రిక్షా కార్మికులు, భవన నిర్మాణ కార్మికులు ఉపాధిని కోల్పోయి స్వగ్రామాలకు తిరుగుబాట పట్టారు. దేశవ్యాప్తంగా నిరుద్యోగం, జీవనోపాధి సమస్య గ్రామాలకు చేరుకుంది. కేంద్ర ప్రభుత్వ లెక్కల ప్రకారం అన్ని రాష్ట్రాల్లోనూ 16 కోట్ల మంది వరకూ ఉన్నట్లు అంచనా . ఆంధ్రప్రదేశ్ లోనూ ఈ సంఖ్య 20 లక్షల వరకూ ఉన్నా.. రాష్ట్రంలో మాత్రం అదనంగా 2020-21 ఆర్ధిక సంవత్సరానికి 5 లక్షల 33 వేల జాబ్ కార్డులు ఇచ్చినట్లు ప్రభుత్వం చెబుతోంది. ప్రస్తుతం రాష్ట్రవ్యాప్తంగా 67 లక్షల 21 వేల 960 జాబ్ కార్డులు ఉన్నాయి. దేశంలోని వివిధ రాష్ట్రాల నుంచి ఒక్కసారిగా కార్మికులు, కూలీలు తమ సొంత ఊళ్లకు వచ్చి చేరటంతో ప్రస్తుతం గ్రామీణ ప్రాంతాల్లో జీవనోపాధి సమస్య ఒక్కసారిగా పెరిగిపోయింది. వీరిలో చాలామంది ఉపాధి పనులకే వెళ్తున్న దృశ్యాలు ప్రస్తుతం గ్రామాల్లో కనిపిస్తున్నాయి.

ఉపాధి పనులకు వెళ్లలెేని దుస్థితి..

ప్రస్తుతం రాష్ట్రంలో కొత్తగా 5 లక్షల పైచిలుకు జాబ్ కార్డులు ఇచ్చినప్పటికీ మరికొన్ని లక్షల మందికి జాతీయ గ్రామీణ ఉపాధి హామీ పథకంలో భాగంగా ఎలాంటి జాబ్ కార్డులనూ జారీ చేయలేదు. దీంతో ఉపాధి హామీ పనులకు అర్హత కలిగినా జాబ్ కార్డులు లేని కారణంగా ఉపాధి పనులకు వెళ్లలేని దుస్థితి కారణంగా ఇబ్బందులు తలెత్తుతున్నాయి. వాస్తవానికి జాతీయ గ్రామీణ ఉపాధి హామీ పథకంలో పని పొందాలంటే జాబ్ కార్డు తప్పనిసరి అని చట్టం పేర్కొంటోంది. కొత్తగా వచ్చిన వారికి కొందరికి దీన్ని జారీ చేసినా.. వారిని బృందాలుగా ఏర్పాటు చేసి పని కల్పించాల్సి ఉంటుంది. ప్రస్తుతం జాబ్ కార్డులు ఇచ్చినా పనులు చూపించలేని పరిస్థితిలో పర్యవేక్షణ అధికారులు ఉన్నట్టు తెలుస్తోంది. గ్రామ సచివాలయాల వద్దా ఉపాధి హామీ పథకం జాబ్ కార్డుల కోసం, పనుల కోసం వెళ్తున్న వారి సంఖ్య కూడా క్రమంగా పెరుగుతోంది.

పనులకు పెరిగిన డిమాండ్..

బతుకుదెరువు కోసం గ్రామాలకు తిరిగి వచ్చిన వలస కార్మికులంతా ఉపాధి పనులకు ఎగబడటంతో ఒక్కసారిగా జాతీయ గ్రామీణ ఉపాధి హామీ పనులకు డిమాండ్ పెరిగింది. ఈ పథకం ద్వారా లభించే పని దినాలు కుటుంబానికి 100 రోజులు మాత్రమే పొందే అవకాశం ఉండటంతో డిమాండ్​కు తగినట్టుగా పేదలకు పనులు ఏమేరకు చూపగలరన్న అంశం ప్రశ్నార్థకంగా మారింది. అర్హులకు 15 రోజుల్లోగా జాబ్ కార్డులు జారీ చేసినా పనులు కల్పించకపోతే ప్రభుత్వం వారికి నిరుద్యోగ భృతిని చెల్లించాల్సి ఉంది. ఈ నిబంధన ఏమేరకు అమలు అవుతుందన్నది మాత్రం సందేహాస్పదం. రాష్ట్రవ్యాప్తంగా 12 ,914 పంచాయతీలలో జాతీయ గ్రామీణ ఉపాధి హామీ పథకం అమలు చేసేందుకు వేర్వేరు పనుల్ని ప్రభుత్వం నిర్దేశించింది. కొత్తగా నాడు-నేడు ద్వారా పాఠశాలల్లో మౌలిక సదుపాయాల కల్పన అంశాన్ని, ఇళ్లపట్టాల చదును చేయటం వంటి అంశాలను కూడా చేర్చారు.

జాబ్ కార్డు ఇచ్చే అంశంపై తర్జన భర్జనలు

ప్రస్తుతం ఆర్ధికంగా ఇబ్బందులు ఎదుర్కొంటున్న వలస కార్మికుల సమస్య పట్ల సానుకూలంగా స్పందించి స్వగ్రామాలకు చేరుకున్న 20 లక్షల 50 వేల మందికి పనికల్పించాలని డిమాండ్లు వినిపిస్తున్నాయి. అయితే వేర్వేరు రాష్ట్రాల్లో చాలా కాలంగా నివసిస్తున్న కారణంగా స్థానికంగా ధ్రువీకరణ పత్రంలేని చాలా మందికి ఈ జాబ్ కార్డులు ఇచ్చే అంశంపైనా అధికారులు తర్జనభర్జన పడుతున్నారు. మరోవైపు రాష్ట్రంలో చేపట్టిన గ్రామీణ ఉపాధి హామీ పనులకు గానూ కేంద్రం నుంచి రావాల్సిన నిధులూ 3 వేల 740 కోట్ల మేర పెండింగ్​లో ఉన్నట్లు రాష్ట్ర ప్రభుత్వం చెబుతోంది. ఈ నిధులు విడుదల అయితే మరింత మందికి ఉపాధి లభ్యం అయ్యే అవకాశముంది.

ఇదీచదవండి