విజయవాడ నగరం రాష్ట్రంలోనే అతిపెద్ద విద్యా కేంద్రం. రాష్ట్రవ్యాప్తంగా అన్ని ప్రాంతాల నుంచి దాదాపు రెండు లక్షల మంది విద్యార్థులు వచ్చి ఇక్కడి పాఠశాలలు, కళాశాలల్లో చదువుతున్నారు. రాష్ట్రవ్యాప్తంగా 274 ఇంజినీరింగ్‌ కళాశాలలు ఉంటే అందులో 76 కృష్ణా, గుంటూరు జిల్లాల్లోనే ఉన్నాయి. ఏటా 34 వేల మంది విద్యార్థులు వీటిలో చేరుతుంటారు. వీరు కాకుండా అయిదు ప్రైవేటు విశ్వవిద్యాలయాల్లో వేల మంది విద్యార్థులు చదువుతున్నారు. ఇన్నివేల మంది విద్యార్థులు చదువులు పూర్తి చేసి బయటకు వచ్చాక.. ఇక్కడ సరైన అవకాశాల్లేక హైదరాబాద్‌, బెంగళూరు, చెన్నై లాంటి నగరాలకు, విదేశాలకు వలస వెళ్లిపోతున్నారు. ఇదే సమయంలో ఎక్కువ మంది విశ్రాంతోద్యోగులు, వయోవృద్ధులు నివాస ప్రాంతంగా విజయవాడను ఎంచుకుంటున్నారు. ఆసుపత్రులు, దుకాణ సముదాయాలన్నీ అందుబాటులో ఉండటంతో ఈ నగరంలో స్థిరపడటానికి ఆసక్తి చూపిస్తున్నారు. అందుకే విజయవాడ నగరం విశ్రాంతోద్యోగుల హబ్‌గా మారుతోందే తప్ప యువతను ఆకర్షించేదిగా మారడం లేదు. ప్రధానంగా 25 నుంచి 40 ఏళ్ల మధ్య ఉండే పనిచేసే యువత ఇక్కడ తగ్గిపోతున్నారని ప్రజా సైన్స్‌ రచయిత, ప్రముఖ పర్యావరణవేత్త డాక్టర్‌ తుమ్మల శ్రీకుమార్‌ పేర్కొన్నారు.
బెజవాడలో పనిచేసే గ్రూపులో 35 ఏళ్లలోపు వారు.. కేవలం చిరుద్యోగులు, శ్రామికుల్లోనే ఎక్కువ మంది కనిపిస్తున్నారు. హైదరాబాద్‌ లాంటి నగరాల్లో పనిచేసే వర్గంలో 35ఏళ్లలోపు వాళ్లు 60 శాతం ఉంటారు. కానీ విజయవాడలో 45 నుంచి 60 ఏళ్ల మధ్య ఉన్నవారే ఈ విభాగంలోకి వస్తున్నారు. యువతను ఉద్యోగంతో ఆకర్షించడంలో విజయవాడ విఫలమవుతోంది. ఇక్కడ కేవలం వస్త్ర దుకాణాలు, మార్కెటింగ్‌, షాపింగ్‌మాల్స్‌, ఆసుపత్రులు, వ్యాపార, వాణిజ్య సముదాయాలు, హోటళ్లు లాంటివే ఎక్కువ ఉన్నాయి. పది, ఇంటర్‌ చదివి ఆపేసిన.. నిరుద్యోగ యువతకు ఉపాధి ఇవ్వడానికి మాత్రమే ఇవి పనికొస్తున్నాయి. అధిక శాతం 10 నుంచి 15 వేల మధ్య జీతం వచ్చే కొలువులే. అందుకే విజయవాడలోని 50 శాతం జనాభాకు కుటుంబ సగటు ఆదాయం రూ.25 వేల లోపే ఉంటోంది. రాజధాని నేపథ్యంలో కొత్తగా ఇక్కడ ఏర్పాటు చేసిన ఐటీ పరిశ్రమల్లో చాలావరకు ప్రస్తుతం వెళ్లిపోయాయి. కొన్ని పరిశ్రమల ఏర్పాటు మధ్యలోనే ఆగిపోయింది. దీంతో గత అయిదేళ్లలో వచ్చిన కొద్దిపాటి అవకాశాలు కూడా ప్రస్తుతం లేకుండా పోయాయి.
పదేళ్లలో రెట్టింపైన జనాభా
విజయవాడ నగర జనాభా గత పదేళ్లలో విపరీతంగా పెరిగింది. 2011 గణన ప్రకారం నగర జనాభా 10.34 లక్షలు. ప్రస్తుతం 15 లక్షలు ఉండొచ్చని అధికారులు అంచనా వేస్తున్నప్పటికీ.. కనీసం 18 నుంచి 20 లక్షలు ఉంటుందని నిపుణులు పేర్కొంటున్నారు. అమెరికాకు చెందిన అంతర్జాతీయ జనాభా లెక్కల సంస్థ 2016లో 5లక్షల కంటే ఎక్కువ మంది నివసించే నగరాలపై ప్రపంచవ్యాప్తంగా అధ్యయనం చేసింది. దీనిలో జనసాంద్రతలో ప్రపంచంలోనే విజయవాడ మూడో స్థానంలో నిలిచింది. నగరంలో ప్రతి చదరపు కిలోమీటరుకు 31,200 మంది నివాసం ఉంటున్నట్లు ఆ సంస్థ ప్రకటించింది.
73 భారీ పరిశ్రమలు.. 29,800 ఉద్యోగులు
విజయవాడ సహా కృష్ణా జిల్లాలో ప్రస్తుతం 73 భారీ పరిశ్రమలు ఉన్నాయి. ఇందులో ప్రైవేటు పరిశ్రమలతో పాటు విజయవాడ రైల్వే వ్యాగన్‌ వర్క్‌షాపు, బీఎస్‌ఎన్‌ఎల్‌, వీటీపీఎస్‌ లాంటి ప్రభుత్వ రంగ సంస్థలూ ఉన్నాయి. ఈ పరిశ్రమల్లో 29,800 మంది ఉద్యోగులు, కార్మికులు పనిచేస్తున్నారు. 500 నుంచి వెయ్యి మంది పనిచేసే పరిశ్రమలు 12 ఉన్నాయి. వీటీపీఎస్‌, మోహన్‌ స్పిన్‌టెక్స్‌, అల్ట్రాటెక్‌ సిమెంట్‌, రైల్వే వ్యాగన్‌ వర్క్‌షాపుల్లో వెయ్యి మందికి పైగా పనిచేస్తున్నారు. అత్యధిక ప్రైవేటు పరిశ్రమలు సిమెంట్‌, చేపలు, పశువుల దాణా తయారీ, ఆస్బెస్టాస్‌ షీట్లు, సిరామిక్‌ టైల్స్‌, కాటన్‌యార్న్‌, కాటన్‌ స్పిన్నింగ్‌, ఆటోమొబైల్‌ ఉత్పత్తుల తయారీ, టెక్స్‌టైల్స్‌కు సంబంధించినవే ఉన్నాయి. వీటిలో ఉద్యోగాలు అధికంగా పదో తరగతి, ఐటీఐ, ఇంటర్‌ చదివిన వాళ్లకే ఉంటున్నాయి.
ఐటీలో హెచ్‌సీఎల్‌ ఒక్కటే
గన్నవరంలోని హెచ్‌సీఎల్‌ ఒక్కటే ఈ ప్రాంతంలో ఉన్న ఐటీ ప్రాంగణం. ఇక్కడ రెండు వేల మందికి పైగా ఉద్యోగులున్నారు. ఈ ఏడాది ఫిబ్రవరిలో కొత్తగా వెయ్యి మందిని తీసుకున్నారు. ఇంజినీరింగ్‌తో పాటు ఇంటర్‌, డిగ్రీ, పూర్తిచేసిన యువతకు అవకాశాలు కల్పించారు. గత ప్రభుత్వ హయాంలో విజయవాడలో ఐటీ పరిశ్రమల ఏర్పాటు కోసం గట్టి ప్రయత్నాలు జరిగాయి. భారీగా రాయితీలివ్వడం, గన్నవరంలో మేథా, విజయవాడ ఆటోనగర్‌లో ఐటీ పార్క్‌ లాంటివి ఏర్పాటు చేయడంతో 100 వరకు స్టార్టప్‌లు, చిన్న కంపెనీలు వచ్చాయి. మంగళగిరి ప్రాంతంలోనూ కొన్ని కంపెనీలు ఏర్పాటయ్యాయి. ఇవన్నీ కలిపి నాలుగైదు వేల మంది యువతకు ఉద్యోగాలిచ్చాయి. గతంలో ఇచ్చిన ప్రభుత్వ రాయితీలను ప్రస్తుతం ఆపేయడంతో ఈ కంపెనీల్లో చాలావరకూ తరలిపోయాయి. ప్రస్తుతం ఇక్కడ ఎక్కువ మంది విద్యార్థులు ఇంజినీరింగ్‌, ఫార్మాకు అనుబంధంగా ఉన్న కోర్సులనే చదువుతున్నారు. కానీ ఇక్కడ ఒకటి రెండు చిన్న ఫార్మా కంపెనీలు మాత్రమే ఉన్నాయి. దీంతో చదువు పూర్తవగానే ఉద్యోగం కోసం ఇతర నగరాలకు వెళ్లిపోతున్నారు.
10 శాతం మందిని ఉంచగలిగినా..