కరోనాతో యావత్ ప్రపంచం అతలాకుతలం అవుతున్న తరుణంలో... మిడతల దండు కూడా భీభత్సం సృష్టిస్తోంది. అసలు అవి ఎలా పుట్టుకొస్తున్నాయి ?
మీరన్నట్లు కరోనా ప్రభావం అన్ని రంగాలపై తీవ్ర ప్రభావం చూపుతోంది. ముఖ్యమైన వ్యవసాయ రంగం, రైతాంగంపై సైతం విపరీతమైన ప్రభావం చూపుతోందని చెప్పుకోవచ్చు. ఇలాంటి సమయంలో మిడతల దండు రాబోతుందని వినడం ఆందోళన కలిగించే అంశం. మనకు ఉన్న సమాచారం ప్రకారం ఇప్పుడు చూసినట్లైతే. సెంట్రల్, ఈస్ట్ ఆఫ్రియా నుంచి మొదలైన ఈ దండు మిడిల్ ఈస్ట్ మీదుగా పాకిస్తాన్ నుంచి భారత్‌లోకి ప్రవేశించింది. మహారాష్ట్ర మీదుగా తెలుగు రాష్ట్రాల వైపు దూసుకొస్తున్నట్లు సమాచారం వస్తోంది. ముఖ్యంగా ఈ మిడతల దండు అనేది ఇలా రావడానికి అనేక కారణాలు ఉన్నాయి. వాతావరణంలో జరిగే మార్పులై ఉండవచ్చు. ఈ కీటకంలో కొన్ని హర్మోన్ల మార్పుల వల్ల వలసలకు తోడ్పాటు అందిచ్చవచ్చు. అంతేకాదు ముఖ్యంగా అవి ఎక్కడైతే పుట్టాయో అక్కడ సరైన ఆహారం దొరక్కపోవడం వల్ల కూడా అవి ఇతర ప్రాంతాలకు వలసబాట పట్టేందుకు అవకాశాలు ఉన్నాయి.
ఇరాన్‌, బలూచిస్తాన్ నుంచి భారత్‌లోకి అడుగుపెట్టిన మిడతలు ఉత్తర భారతాన్ని వణికిస్తున్నాయి. వ్యవసాయ పంటలపై తీవ్ర ప్రభావం చూపుతుండటం వల్ల రైతులు ఆర్థికంగా నష్టాలు చవిచూడాల్సి వస్తోంది. గత 27 ఏళ్లల్లో ఇదే మొదటిసారి అని నిపుణులు చెబుతున్నారు. పర్యవసానాలు ఎలా ఉండబోతున్నాయి ?
ఇప్పుడు పర్యవసానాల గురించి ఆలోచించినట్లైతే... ఈరోజు ముఖ్యంగా మే చివరి వారంలో ఉన్నాం. ఇప్పుడు ప్రవేశిస్తే మాత్రం అంతగా పెద్ద ప్రభావం ఉండకపోవచ్చు. స్టాండింగ్ క్రాప్స్‌ అనేవి ఎక్కువగా మనకు లేవు. ఈ ఏడాది రబీ సీజన్‌లో వేసిన పంటలన్నీ కోతలు, నూర్పడి ప్రక్రియ పూర్తైంది. కాబట్టి మనకు పెద్దగా నష్టం జరిగే అవకాశం తక్కువ అని చెప్పాలి. కాకపోతే... ఇంకా ఆలస్యమైతే... ఉదాహరణకు జూన్ చివరి వారం లేదా జులై మొదటి వారంలో మిడతల దండు తెలుగు రాష్ట్రాల్లో ప్రవేశిస్తే అప్పుడు నాటే, విత్తు విత్తే దశలో ఉండే 25 నుంచి 30 రోజుల వరి, పత్తి, పప్పుధాన్యాలు, ఇతర పంటలకు మాత్రం విపరీతమైన నష్టం కలిగే అవకాశం ఉంది.
పాక్ నుంచి భారత్‌లోకి ప్రవేశించిన మిడతల దండు.. వాయు వేగంతో ఇతర రాష్ట్రాలకు కూడా వ్యాపించే ప్రమాద సంకేతాలు వెలువడుతున్నాయి. ఈ నేపథ్యంలో ఇప్పటికే పాకిస్థాన్‌లో అత్యవసర పరిస్థితి విధించడం పరిస్థితి తీవ్రతకు అద్దం పడుతుంది. ఈ పరిస్థితి నుంచి మనం ఎలా గట్టెక్కగలం ?
ఈ పరిస్థితి నుంచి మనం బయటపడాలంటే మన ముందున్న ఏకైన మార్గం ఒక్కటే. సైనిక విధానం, సామూహిక, సమన్వయ విధానం. ఇది ఏదో ఒకరిద్దరు రైతులకు సంబంధించిన విపత్తు కాదు. ఒక గ్రామానికి సంబంధించింది కాదన్న భావనతో... రైతులతో కలిసి సమన్వయంగా వ్యవసాయ శాఖ నిరోధానికి నడుం బిగించాలి. తద్వారా కొంత వరకు సమర్థవంతంగా ఈ మిడదల దండు బారి నుంచి వ్యవసాయ, ఉద్యాన పంటలను కాపాడుకోవడానికి అవకాశం ఉంటుంది. ఈ క్షేత్రస్థాయి మనకున్న పరిస్థితులను బట్టి ఈ సమన్వయ విధానం నిర్వహణ పద్ధుతులు అవలంభించాల్సి ఉంటుంది. ఇది వ్యవసాయ శాఖ, రైతుల సమన్వయంపై ఆధారపడి ఉంటుంది.
ఉత్తర భారతంలో మిడదల దండయాత్ర కొనసాగుతోంది. రాజస్థాన్, మధ్యప్రదేశ్‌, మహారాష్ట్ర, గుజరాత్, పంజాబ్ రాష్ట్రాల్లో పంటలు సర్వనాశనం అవుతున్న దృష్ట్యా... నష్ట నివారణ కోసం రైతులు తమ వంతుగా కొన్ని ప్రయత్నాలు చేస్తున్నారు. రసాయనాలు పిచికారీ చేస్తున్నారు.. ఇంకా ఎలాంటి జాగ్రత్తలు తీసుకోవాలి ?
కేవలం రసాయనాలు పిచికారీ చేసుకోవడం ద్వారా ఈ సమస్య నుంచి బయటపడతామనుకోవడం తప్పు. ఎందుకంటే రసాయనాలు అన్ని చోట్ల మనం పిచికారీ చేయలేం. మేనేజ్‌మెంట్ అప్రోచ్‌లో రసాయనాలు అనేవి ముఖ్యమైన భాగంగా మాత్రమే ఉంటాయి తప్ప... కేవలం రసాయనాలను నమ్ముకుని మిడతల దండు నుంచి మనల్ని మనం కాపాడుకోలేం. రసాయనాలతోపాటు సమూహంగా అనేక ఇతరత్రా నిర్వహణ పద్ధతులు, మెళకువలు అవలంభిస్తే మిడతల దాడి నుంచి కాపాడుకోవచ్చు. ఉదాహరణకు మిడతల దండు అనేది నాన్ క్రాప్డ్‌ ఏరియాలో ల్యాండ్ అయినప్పుడు మాత్రం రసాయనాల పిచికారి పద్ధతి ద్వారా సమర్ధవంతంగా ఎదుర్కోవచ్చు. అదే క్రాప్ ల్యాండ్ ఏరియాలో... ఉదాహరణకు మామిడి, బత్తాయి పంటల్లో దిగినప్పుడు ఆ రకంగా రసాయనాలు ఉపయోగించకూడదు. ఆ సమయంలో పెద్ద శబ్ధాలు చేయడం, డ్రమ్స్, డప్పులు వాయించడం ద్వారా ఆ ప్రదేశం నుంచి మరో ప్రదేశానికి మిడతల దండును పంపేయవచ్చు. ఇలా చిన్న చిన్న వ్యూహాత్మక చర్యలు పాటించి మంచి ఫలితాలు పొందచ్చు.
ఈ పరిణామం ఇతర రాష్ట్రాలను సైతం వణికిస్తుంది. ఈ నేపథ్యంలో కేంద్ర, రాష్ట్ర ప్రభుత్వాలు, ఐసీఏఆర్ సంస్థలు, శాస్త్రవేత్తలు ఎలాంటి కార్యాచరణ రూపొందించి ముందుకు వెళ్లాల్సిన అవసరం ఉందంటారు ?
మనకు మిడతల దండు రాక హెచ్చరికలు అనేవి ముఖ్యం. ఈ కదలికలు ఎలా వస్తున్నాయి...? ఎక్కడ్నుంచి వస్తోంది...? దాన్ని గమనం ఎలా ఉంది...? ఈ ప్రదేశం నుంచి మరో ప్రదేశానికి ఎలా కదిలి కొనసాగుతుంది...? వంటివన్నీ అధ్యయనం చేసి కేంద్ర ప్రభుత్వం, ఐసీఏఆర్ అనుబంధ సంస్థ, రాష్ట్ర వ్యవసాయ శాఖలు, వ్యవసాయ విశ్వవిద్యాలయాలు, వ్యవసాయ శాస్త్రవేత్తలు ఎప్పటికప్పుడు సమాచారం చేరవేసినట్లైతే... అందుకు అనుగుణంగా వ్యవసాయ శాఖ తగిన చర్యలు చేపట్టడానికి ఆస్కారం ఉంటుంది. ఆ సమాచారం అత్యంత కీలకం.
సాధారణంగా ఒక మిడత 2 గ్రాముల ఆహారం తింటుంది. ఒక సమూహాం దాదాపు 35 వేల మంది జనాభా తినే ఆహారాన్ని భక్షిస్తుందంటున్నారు...? ఈ ముప్పును ఎలా సమర్థవంతంగా ఎదుర్కోవచ్చు?
నిజమే... మీరన్నట్లు ఒక మిడత తన బరువుకు సమానంగా ఆహారం తీసుకోవడానికి ఆస్కారం ఉంటుంది. అంతేకాకుండా అవి ఒకటి రెండు రావు. వచ్చేటప్పుడు కొన్ని మిలియన్లు చొప్పున వస్తాయి. అవి ఒక వృక్ష సంపదపై పడినప్పుడు విపరీతమైన నష్టం జరిగే అవకాశం ఉంటుంది.
ఒక మిడత గంటకు 12 నుంచి 16 కిలోమీటర్ల దూరం ప్రయాణిస్తుంది. అదే రోజుకు 130 కిలోమీటర్లు ప్రయాణించగల సామర్థ్యం ఉంటుంది...? పరిస్థితుల్లో తెలుగు రాష్ట్రాలు... ప్రత్యేకించి తెలంగాణకు ఏ మేరకు ప్రమాదం పొంచి ఉందంటారు...?
తప్పకుండా మనం ప్రమాదం అంచునే ఉన్నాం అని చెప్పుకోచ్చు. ఇది తెలిసి ఎలా బయటపడాలన్ని అంశంపై దృష్టి కేంద్రీకరిస్తే బాగుంటుంది. ఆ దృష్టిలో భాగంగా నిఘా, పర్యవేక్షణ చాలా ముఖ్యం. మిడతల దండు ఏ డైరెక్షన్‌లో వస్తోంది...? ఎక్కడ ల్యాండ్ అవుతుంది...? ఎటు వైపు కదిలి వెళ్తుంది...? ఈ మొత్తం ఎపిసోడ్‌లో నిఘా అనేది అత్యంత కీలకం. అది మనం తెలుసుకున్నట్లైతే తదనుగుణంగా ఎలాంటి నిర్వహణ పద్ధతులు అవలంభించాలనేది మనం నిర్ణయం తీసుకోవచ్చు.
ఇప్పటికే మధ్యప్రదేశ్‌లో 8 వేల కోట్ల రూపాయల విలువైన పెసర పంట నాశనమైంది. అలాగే... ఈ పరిస్థితి దేశవ్యాప్తంగా ఒకేసారి వస్తే మనం ఎలా ఎదుర్కోగలం...?