Dam Safety Bill: కేంద్రం కొత్తగా తీసుకొచ్చిన ‘నేషనల్ డ్యాం సేఫ్టీ బిల్(జాతీయ ఆనకట్టల భద్రత బిల్లు)’ జలాశయాల భద్రత, నిర్వహణ, యాజమాన్యానికి మరింత దోహదం చేస్తుంది. కొత్తగా ఎలాంటి సమస్యలకు అవకాశం లేదు. ప్రాజెక్టు ఒక రాష్ట్రం పరిధిలోనే ఉంటే దాని నిర్వహణ బాధ్యత ఆ రాష్ట్రంలోని భద్రత కమిటీదే. రెండు రాష్ట్రాల పరిధిలో ఉన్నవి, ఒక రాష్ట్ర పరిధిలో ఉండి ఇంకో రాష్ట్రం యాజమాన్యంలో ఉన్న వాటిని మాత్రమే జాతీయ ఆనకట్టల భద్రత ప్రాధికార సంస్థ పర్యవేక్షిస్తోంది’’ అని ఈ బిల్లు రూపొందించడంలో కీలకపాత్ర పోషించిన, కృష్ణా బోర్డులో కీలక అధికారిగా ఉన్న రవికుమార్ పిళ్లై పేర్కొన్నారు. తాజాగా రాజ్యసభలో ఆమోదం పొందిన ఈ బిల్లుపై ఆయన ‘ఈనాడు-ఈటీవీభారత్’తో ముఖాముఖి మాట్లాడారు.
- ప్రస్తుత పరిస్థితుల్లో ఈ బిల్లు ఆవశ్యకత, ప్రాధాన్యం ఏంటి?
National Dams Safety Bill : దేశంలో ఉన్న భారీ డ్యాంలలో మూడోవంతువి నిర్మించి 25 ఏళ్లు దాటింది. ఇందులో 225 డ్యాంలు నిర్మించి వందేళ్లు దాటింది. దేశ వార్షిక నీటి అవసరాల్లో ఎక్కువ భాగం వీటి నుంచే లభ్యమవుతుంది. వాతావరణ మార్పుల ప్రభావంతో దేశంలో తరచూ వర్షపాతంలో తీవ్ర ఒడిదొడుకులు చోటుచేసుకుంటున్నాయి. ఫలితంగా ఒక్కోసారి ప్రాజెక్టులకు అకస్మాత్తుగా వరద తాకిడి పెరుగుతోంది. నిర్వహణ సరిగాలేని, పటిష్ఠత దెబ్బతిన్న జలాశయాల వల్ల ప్రమాదం ముంచుకొస్తోంది. ఈ పరిస్థితుల్లో అవన్నీ భద్రంగా, పటిష్ఠంగా ఉండటం అత్యంత కీలకం. వాటి నిర్వహణ సక్రమంగా జరగడానికి ఈ బిల్లు ఉపకరిస్తుంది.
- ఇకపై ప్రాజెక్టుల విషయంలో కేంద్రం పాత్ర ఎలా ఉండబోతోంది? కేంద్ర, రాష్ట్ర ప్రభుత్వాల మధ్య వివాదాలు నెలకొనే అవకాశం ఉందా?
డ్యాంల భద్రతపై జాతీయ ఆనకట్టల భద్రత కమిటీ(నేషనల్ కమిటీ ఆన్ డ్యాం సేఫ్టీ, ఎన్.సి.డి.ఎస్), జాతీయ ఆనకట్టల భద్రత ప్రాధికార సంస్థ (నేషనన్ డ్యాం సేఫ్టీ అథారిటీ, ఎన్.డి.ఎస్.ఎ)లను ఏర్పాటుచేయడం వరకే కేంద్రం బాధ్యత. ఎన్.సి.డి.ఎస్లో కేంద్ర, రాష్ట్ర ప్రభుత్వ సంస్థలకు చెందిన నిపుణులు ఉంటారు. ఈ కమిటీ దేశంలోని అన్ని ఆనకట్టల భద్రతకు సంబంధించిన విధానాలు, అనుసరించాల్సిన నిబంధనలను(ప్రొటోకాల్స్) రూపొందిస్తుంది. విధానాల అమలు, మార్గదర్శకాలు మొదలైనవి పర్యవేక్షించే సంస్థగా ఎన్.డి.ఎస్.ఎ వ్యవహరిస్తుంది. రెండు సంస్థలూ జాతీయ ప్రాధాన్యం ఉన్న డ్యాంలను ఎక్కువగా పర్యవేక్షిస్తాయి. ఒక రాష్ట్రానికి చెందిన, ఆ రాష్ట్రానికి మాత్రమే పరిమితమైన వాటి పర్యవేక్షణ బాధ్యతలను రాష్ట్ర డ్యాం భద్రత కమిటీ(ఎస్.సి.డి.ఎస్) చూసుకుంటుంది. ఈ కమిటీలో ఎగువన, దిగువన ఉన్న రాష్ట్రాల ప్రతినిధులు సభ్యులుగా ఉంటారు. అందువల్ల అంతర్రాష్ట్ర సమస్యలకు సానుకూల పరిష్కారం కూడా లభిస్తుంది. ఈ బిల్లు వల్ల కేంద్ర, రాష్ట్రాల మధ్య వివాదాలకు అవకాశం ఉండకపోవచ్చు.
- ఆనకట్టల నిర్వహణ సరే. దానికి అవసరమైన నిధులను ఎవరివ్వాలి?