* కొవిడ్ చికిత్స అనంతరం కనీసం ఒక లక్షణంతో సగటున 60 రోజులపాటు బాధపడుతున్నవారున్నారు. 15-87 శాతం మందిలో అలసట చాలా సాధారణ సమస్యగా కనిపిస్తోంది. 7-24 శాతం మంది తీవ్ర ఒత్తిడితో బాధపడుతున్నారు.
* కొవిడ్ చికిత్స అనంతర రక్షణ కూడా చాలా ముఖ్యం. తగినంత నిద్ర తప్పనిసరి. శ్వాసకోశాలకు సంబంధించిన వ్యాయామాలు కూడా చేయాలి.- డాక్టర్ రణదీప్ గులేరియా
* హెర్డ్ ఇమ్యూనిటీ రావాలంటే దేశవ్యాప్తంగా రోజుకు కనీసం కోటి మందికి టీకాలను అందించాలి. అలా 3 నెలల పాటు కొనసాగాలి. ఆ స్థాయిలో టీకాల ఉత్పత్తి జరగాలి. మున్ముందు ఎక్కువ కంపెనీలు వస్తే.. ఉత్పత్తి సాధ్యమవుతుంది.
- డాక్టర్ డి.నాగేశ్వరరెడ్డి
కరోనా వైరస్ను ఎదుర్కోవడంలో టీకానే రక్షణగా నిలుస్తుందని దిల్లీ ఎయిమ్స్ సంచాలకులు డాక్టర్ రణదీప్ గులేరియా అన్నారు. టీకా వల్ల వైరస్ వ్యాప్తి నివారణకు కూడా కొంత ఉపయోగపడుతుందన్నారు. కొవిడ్ టీకా పొందిన తర్వాత కూడా ఒకవేళ వైరస్ బారినపడితే.. అత్యధికుల్లో ఆసుపత్రిలో చేరాల్సిన అవసరం తప్పుతుందన్నారు. కొందరు ఆసుపత్రిలో చేరాల్సి వచ్చినా ఆరోగ్యం విషమం కాకుండా, ముఖ్యంగా ప్రాణాపాయం సంభవించకుండా టీకా రక్షణగా నిలుస్తుందని డాక్టర్ గులేరియా స్పష్టంచేశారు.
డెల్టా వేరియంట్ వైరస్పైనా కొవాగ్జిన్ సమర్థంగా పనిచేస్తున్నట్లుగా తేలిందన్నారు. త్వరలో మరికొన్ని టీకాలు కూడా అందుబాటులోకి రానున్నాయనీ, వ్యాక్సిన్ సమర్థతపై అన్ని రకాలుగా పరిశోధించిన తర్వాతే కొవిషీల్డ్ రెండోడోసును 12-16 వారాల మధ్యలో ఇవ్వాలని ప్రభుత్వం నిర్ణయించిందని తెలిపారు. ప్రజల్లో టీకాలను పొందడం వల్ల దుష్ఫలితాలు వస్తాయనే అపోహలు పోవాలని, దీనిపై అవగాహన, విశ్వాసం కల్పించాల్సిన అవసరముందని ఆయన పేర్కొన్నారు.
తెలంగాణ రాష్ట్ర వైద్య మండలి(టీఎస్ఎంసీ) ఆధ్వర్యంలో మంగళవారం ‘కొవిడ్ నుంచి నేర్చుకున్న పాఠాలు.. భవిష్యత్ వ్యూహాలు’ అనే అంశంపై నిర్వహించిన వెబినార్లో డాక్టర్ రణదీప్ గులేరియా ముఖ్య అతిథిగా ప్రసంగించారు. ఈ కార్యక్రమానికి టీఎస్ఎంసీ ఛైర్మన్ డాక్టర్ ఇ.రవీందర్రెడ్డి నాయకత్వం వహించగా.. సుమారు 20 రకాల అంశాలపై సదస్సులో వేర్వేరు వైద్యనిపుణులతో చర్చలు నిర్వహించారు.
‘‘గత అనుభవాలను పరిశీలిస్తే.. 1918లో స్పానిష్ ఫ్లూ కూడా ప్రధానంగా మూడు దశల్లో విజృంభించింది. తొలిదశ, మూడోదశల్లో కంటే రెండోదశలో తీవ్రంగా విరుచుకుపడింది. దీన్నిబట్టి శ్వాసకోశ ఇన్ఫెక్షన్ల కారక వైరస్ వ్యాప్తి తీరును అర్థం చేసుకోవచ్చు. ఇప్పుడు కొవిడ్ కూడా రెండోదశలో అధికంగా విజృంభించింది. ఇదే సమయంలో వైరస్ కూడా తన స్వభావం మార్చుకొని కొత్త రూపు సంతరించుకుంది. కొత్తగా మార్పు చెందిన వైరస్లను గుర్తించగలుగుతున్నాం. తద్వారా వైరస్ను ఎదుర్కొనే వ్యూహాలను మార్చుకునే అవకాశం ఏర్పడింది’’ అని డా. రణదీప్ గులేరియా వివరించారు.
వారు మూడో డోసు తీసుకుంటే మేలు