ਮਨੁੱਖਾਂ ਜਾਂ ਜਾਨਵਰਾਂ ਨੂੰ ਕਿਸੇ ਕਿਸਮ ਦੀ ਐਲਰਜੀ ਹੋਣਾ ਇੱਕ ਬਹੁਤ ਹੀ ਆਮ ਗੱਲ ਹੈ। ਐਲਰਜੀ ਅਸਲ ਵਿੱਚ ਕਈ ਕਿਸਮਾਂ ਦੀ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ, ਜੋ ਮੌਸਮ, ਵਾਤਾਵਰਣ, ਖਾਸ ਕਿਸਮ ਦੀ ਖੁਰਾਕ ਜਾਂ ਦਵਾਈ ਸਮੇਤ ਕਈ ਕਾਰਨਾਂ ਕਰਕੇ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਕੁਝ ਕਿਸਮ ਦੀਆਂ ਐਲਰਜੀਆਂ ਨੂੰ ਦਵਾਈ ਦੀ ਮਦਦ ਨਾਲ ਠੀਕ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ, ਪਰ ਕਈ ਵਾਰ ਇਹ ਇੱਕ ਸਥਾਈ ਸਮੱਸਿਆ ਬਣ ਜਾਂਦੀ ਹੈ, ਜੋ ਜਦੋਂ ਵੀ ਸਬੰਧਤ ਐਲਰਜੀ ਦੇ ਸੰਪਰਕ ਵਿੱਚ ਆਉਂਦੀ ਹੈ ਤਾਂ ਤੁਰੰਤ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਬਾਰੇ ਹੋਰ ਜਾਣਨ ਲਈ ਈਟੀਵੀ ਇੰਡੀਆ ਨੇ ਡਾ.ਕੁਮੁਦ ਸੇਨਗੁਪਤਾ ਤੋਂ ਜਾਣਕਾਰੀ ਹਾਸਲ ਕੀਤੀ।
ਐਲਰਜੀ ਕਿਉਂ ਹੁੰਦੀ ਹੈ:ਡਾ.ਕੁਮੁਦ ਸੇਨਗੁਪਤਾ ਦੱਸਦੇ ਹਨ ਕਿ ਐਲਰਜੀ ਲਈ ਕਈ ਕਾਰਨ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰ ਹੋ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਪਰ ਸਾਡੇ ਸਰੀਰ ਦਾ ਇਮਿਊਨ ਸਿਸਟਮ ਐਲਰਜੀ ਦੇ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਮਾਮਲਿਆਂ ਲਈ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰ ਹੈ। ਦਰਅਸਲ, ਸਾਡਾ ਇਮਿਊਨ ਸਿਸਟਮ ਕਈ ਵਾਰ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਕਾਰਨਾਂ ਅਤੇ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਕਿਸਮਾਂ ਦੀਆਂ ਐਲਰਜੀ ਕਾਰਨ ਸਖ਼ਤ ਪ੍ਰਤੀਕਿਰਿਆ ਦਿੰਦਾ ਹੈ। ਐਲਰਜੀ ਉਹ ਤੱਤ ਹੁੰਦੇ ਹਨ, ਜੋ ਐਲਰਜੀ ਲਈ ਟਰਿੱਗਰ ਵਜੋਂ ਕੰਮ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਜਦੋਂ ਐਲਰਜੀ ਸ਼ੁਰੂ ਹੁੰਦੀ ਹੈ, ਤਾਂ ਪੀੜਤ ਵਿਅਕਤੀ ਵਿੱਚ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਐਲਰਜੀ ਵਾਲੀਆਂ ਪ੍ਰਤੀਕ੍ਰਿਆਵਾਂ ਵੇਖੀਆਂ ਜਾ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ। ਕੁਝ ਕਾਰਕ ਜੋ ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਕਿਸਮਾਂ ਦੀਆਂ ਆਮ ਜਾਂ ਦੁਰਲੱਭ ਕਿਸਮਾਂ ਦੀਆਂ ਐਲਰਜੀਆਂ ਨੂੰ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰਨ ਲਈ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰ ਮੰਨੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ, ਹੇਠਾਂ ਦਿੱਤੇ ਅਨੁਸਾਰ ਹਨ:-
ਮੌਸਮ ਅਤੇ ਵਾਤਾਵਰਣ ਦੇ ਕਾਰਨ:ਡਾਕਟਰ ਦੱਸਦੇ ਹਨ ਕਿ ਹਰ ਮੌਸਮ ਵਿੱਚ ਲੋਕਾਂ ਵਿੱਚ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਐਲਰਜੀ ਦੀਆਂ ਪ੍ਰਤੀਕ੍ਰਿਆਵਾਂ ਦੇਖੀਆਂ ਜਾ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ। ਉਦਾਹਰਨ ਲਈ, ਬਰਸਾਤ ਦੇ ਮੌਸਮ ਵਿੱਚ ਵਾਤਾਵਰਣ ਵਿੱਚ ਵਧੇਰੇ ਨਮੀ ਅਤੇ ਉੱਲੀ ਵਧਣੀ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ, ਜੋ ਕਿ ਐਲਰਜੀ ਦੀਆਂ ਬਹੁਤ ਆਮ ਕਿਸਮਾਂ ਹਨ। ਬਰਸਾਤ ਦੇ ਮੌਸਮ ਵਿੱਚ ਇਹ ਦੋਵੇਂ ਐਲਰਜੀ ਵਧੇਰੇ ਸਰਗਰਮ ਹੋ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ ਅਤੇ ਪੀੜਤ ਦੀ ਲੇਸਦਾਰ ਝਿੱਲੀ ਵਿੱਚ ਸੋਜਸ਼ ਪ੍ਰਤੀਕ੍ਰਿਆ ਦਾ ਕਾਰਨ ਬਣਦੀਆਂ ਹਨ। ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੀ ਐਲਰਜੀ ਵਿਚ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਸਾਹ ਦੀ ਨਾਲੀ ਵਿਚ ਸੋਜ ਅਤੇ ਫੇਫੜਿਆਂ ਵਿਚ ਸਮੱਸਿਆ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਸਰਦੀਆਂ ਦੇ ਮੌਸਮ 'ਚ ਸਾਹ ਸੰਬੰਧੀ ਐਲਰਜੀ ਹੋਣ ਦੇ ਜ਼ਿਆਦਾ ਮਾਮਲੇ ਸਾਹਮਣੇ ਆਉਂਦੇ ਹਨ। ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਕਈ ਵਾਰ ਇਸ ਮੌਸਮ ਵਿੱਚ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਅਸਥਮਾ ਅਤੇ ਹੋਰ ਬ੍ਰੌਨਕਸੀਅਲ ਐਲਰਜੀ ਦੇ ਵੱਧ ਜਾਂ ਘੱਟ ਗੰਭੀਰ ਮਾਮਲੇ ਦੇਖਣ ਨੂੰ ਮਿਲ ਸਕਦੇ ਹਨ।
ਹਵਾ ਦੇ ਕਾਰਨ:ਵਾਤਾਵਰਨ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਖੁਸ਼ਕਤਾ, ਧੂੜ ਅਤੇ ਮਿੱਟੀ ਵਿੱਚ ਵਾਧਾ, ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਹਵਾ ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਣ ਕਾਰਨ ਅਤੇ ਇਸ ਕਾਰਨ ਧੂੰਏਂ ਅਤੇ ਗੰਦਗੀ ਕਾਰਨ ਕਈ ਵਾਰ ਸੰਬੰਧਿਤ ਐਲਰਜੀਆਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਸਰਗਰਮ ਹੋ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ। ਦੂਜੇ ਪਾਸੇ, ਜਦੋਂ ਅੰਬ ਜਾਂ ਲੀਚੀ ਦੇ ਦਰੱਖਤ ਖਿੜਦੇ ਹਨ, ਕੁਝ ਕਿਸਮਾਂ ਦੇ ਪੌਦਿਆਂ ਜਾਂ ਫੁੱਲਾਂ ਵਾਲੇ ਪੌਦਿਆਂ ਵਿੱਚ ਪਾਇਆ ਜਾਣ ਵਾਲਾ ਪਰਾਗ ਵਾਤਾਵਰਣ ਵਿੱਚ ਉੱਡਦਾ ਹੈ ਜਾਂ ਹਵਾ ਵਿੱਚ ਦਾਖਲ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਐਲਰਜੀ ਵਾਲੀਆਂ ਪ੍ਰਤੀਕ੍ਰਿਆਵਾਂ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ।
ਭੋਜਨ ਐਲਰਜੀ:ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਲੋਕਾਂ ਵਿੱਚ ਉਹਨਾਂ ਦਾ ਇਮਿਊਨ ਸਿਸਟਮ ਖਾਸ ਕਿਸਮ ਦੇ ਭੋਜਨ ਲਈ ਐਲਰਜੀ ਵਾਲੀ ਪ੍ਰਤੀਕ੍ਰਿਆ ਦਰਸਾਉਂਦਾ ਹੈ। ਉਦਾਹਰਨ ਲਈ, ਡੇਅਰੀ ਉਤਪਾਦ ਖਾਸ ਕਰਕੇ ਦੁੱਧ ਜਾਂ ਇਸ ਦੇ ਉਤਪਾਦ, ਅੰਡੇ, ਸਮੁੰਦਰੀ ਭੋਜਨ, ਕੁਝ ਸੁੱਕੇ ਮੇਵੇ ਖਾਸ ਕਰਕੇ ਮੂੰਗਫਲੀ ਅਤੇ ਇੱਥੋਂ ਤੱਕ ਕਿ ਕੁਝ ਸਬਜ਼ੀਆਂ, ਫਲ, ਅਨਾਜ ਜਾਂ ਆਟਾ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਲੋਕਾਂ ਵਿੱਚ ਐਲਰਜੀ ਵਾਲੀਆਂ ਪ੍ਰਤੀਕ੍ਰਿਆਵਾਂ ਦਾ ਕਾਰਨ ਬਣ ਸਕਦਾ ਹੈ।
ਦਵਾਈਆਂ ਤੋਂ ਐਲਰਜੀ:ਕਈ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਦਵਾਈਆਂ ਹਨ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਕਾਰਨ ਕਈ ਲੋਕਾਂ ਵਿਚ ਐਲਰਜੀ ਦੇਖਣ ਨੂੰ ਮਿਲਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਕੋਈ ਵੀ ਦਵਾਈ ਲਿਖਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਡਾਕਟਰ ਨੂੰ ਇਹ ਜ਼ਰੂਰ ਦੇਖਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ਕਿ ਮਰੀਜ਼ ਨੂੰ ਕਿਸੇ ਦਵਾਈ ਤੋਂ ਐਲਰਜੀ ਹੈ ਜਾਂ ਨਹੀਂ। ਕਿਉਂਕਿ ਕਿਸੇ ਦਵਾਈ ਤੋਂ ਐਲਰਜੀ ਵਾਲੀ ਪ੍ਰਤੀਕ੍ਰਿਆ ਵੀ ਪੀੜਤ ਦੀ ਸਮੱਸਿਆ ਨੂੰ ਗੰਭੀਰ ਜਾਂ ਘਾਤਕ ਬਣਾ ਸਕਦੀ ਹੈ।
ਐਲਰਜੀ ਹੋਣ ਦੇ ਕਾਰਨ: ਐਲਰਜੀ ਹੋਣ ਦੇ ਕਾਰਨਾਂ ਵਿੱਚ ਦਵਾਈਆਂ ਵਿੱਚ ਕੁਝ ਐਂਟੀਬਾਇਓਟਿਕਸ, ਦਰਦ ਨਿਵਾਰਕ, ਕੀਮੋਥੈਰੇਪੀ ਜਾਂ ਕੈਂਸਰ ਦੇ ਇਲਾਜ ਦੀਆਂ ਦਵਾਈਆਂ ਜਾਂ ਕਈ ਵਾਰ ਹਾਈ ਬਲੱਡ ਪ੍ਰੈਸ਼ਰ ਲਈ ਦਵਾਈਆਂ ਸ਼ਾਮਲ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਕੁਝ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਲੈਟੇਕਸ ਦੇ ਬਣੇ ਦਸਤਾਨੇ, ਗੁਬਾਰੇ, ਰਬੜ ਦੇ ਬੈਂਡ, ਇਰੇਜ਼ਰ ਅਤੇ ਖਿਡੌਣੇ, ਪੌਲੀਏਸਟਰ, ਚਮੜੇ ਅਤੇ ਰੇਜਿਨ ਦੇ ਬਣੇ ਕੱਪੜੇ, ਕੁਝ ਰਸਾਇਣਾਂ ਨਾਲ ਬਣੇ ਪਰਫਿਊਮ ਅਤੇ ਸੁਗੰਧਿਤ ਸਪਰੇਅ, ਕੁਝ ਕਿਸਮ ਦੇ ਮੇਕਅੱਪ ਤੋਂ ਵੀ ਐਲਰਜੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ।
ਐਲਰਜੀ ਦੇ ਪ੍ਰਭਾਵ:ਡਾ.ਕੁਮੁਦ ਸੇਨਗੁਪਤਾ ਦੱਸਦੇ ਹਨ ਕਿ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਐਲਰਜੀਆਂ ਦਾ ਅਸਰ ਸਰੀਰ 'ਤੇ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਤਰ੍ਹਾਂ ਨਾਲ ਦੇਖਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਕਿਸੇ ਵੀ ਕਿਸਮ ਦੀ ਐਲਰਜੀ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਣ 'ਤੇ ਪੀੜਤ ਵਿਅਕਤੀ ਨੂੰ ਕੁਝ ਆਮ ਪ੍ਰਭਾਵਾਂ ਅਤੇ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਨਾ ਪੈਂਦਾ ਹੈ।
- ਸਾਹ ਦੀ ਕਮੀ
- ਖੰਘ/ਛਿੱਕ
- ਫੇਫੜਿਆਂ ਵਿੱਚ ਦਮਾ, ਸੋਜ ਅਤੇ ਜਲਨ
- ਅੱਖਾਂ ਦੀ ਲਾਲੀ ਅਤੇ ਉਹਨਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਲਗਾਤਾਰ ਪਾਣੀ ਦਾ ਨਿਕਾਸ
- ਪੇਟ ਦਰਦ
- ਗਲੇ ਵਿੱਚ ਦਰਦ
- ਉਲਟੀਆਂ ਅਤੇ ਮਤਲੀ
- ਖੁਰਦਰੀ
- ਚਮੜੀ ਦੀ ਸੋਜ/ ਚਿਹਰੇ, ਬੁੱਲ੍ਹਾਂ ਅਤੇ ਅੱਖਾਂ 'ਤੇ ਖੁਜਲੀ
- ਚਮੜੀ ਦੇ ਧੱਫੜ/ਮੁਹਾਸੇ/ਲਾਲ ਧੱਬੇ
- ਚੰਬਲ
- ਗਲੇ ਵਿੱਚ ਤੇਜ਼ ਜਲਨ ਅਤੇ ਦਰਦ
- ਖਾਣ ਵਿੱਚ ਦਿੱਕਤ ਆ ਰਹੀ ਹੈ
- ਪੇਟ ਦਰਦ
- ਬੁਖਾਰ
ਬਚਾਅ ਕਿਵੇਂ ਕਰਨਾ ਹੈ:ਕਈ ਵਾਰ ਪੀੜਤ ਨੂੰ ਇੱਕ ਤੋਂ ਵੱਧ ਕਿਸਮ ਦੀ ਐਲਰਜੀ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਜੇ ਮਰੀਜ਼ ਜਾਣਦਾ ਹੈ ਕਿ ਉਸ ਨੂੰ ਕਿਸ ਚੀਜ਼ ਤੋਂ ਐਲਰਜੀ ਹੈ ਜਾਂ ਕਿਹੜੇ ਪਦਾਰਥ ਉਸ ਵਿਚ ਐਲਰਜੀ ਪੈਦਾ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ, ਤਾਂ ਉਸ ਨੂੰ ਇਨ੍ਹਾਂ ਤੋਂ ਬਚਣ ਦੀ ਪੂਰੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰਨੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ। ਐਲਰਜੀ ਦੀ ਕਿਸਮ ਕੋਈ ਵੀ ਹੋਵੇ, ਇਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਰੋਕਥਾਮ, ਨਿਪਟਾਰੇ ਅਤੇ ਪ੍ਰਬੰਧਨ ਵਿੱਚ ਕੁਝ ਸਾਵਧਾਨੀਆਂ ਅਪਣਾਉਣੀਆਂ ਬਹੁਤ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹਨ। ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਕੁਝ ਹੇਠ ਲਿਖੇ ਅਨੁਸਾਰ ਹਨ।
- ਜੇਕਰ ਤੁਹਾਨੂੰ ਕਿਸੇ ਖਾਸ ਖਾਣ ਵਾਲੀ ਚੀਜ਼ ਤੋਂ ਐਲਰਜੀ ਹੈ ਤਾਂ ਇਸ ਦੇ ਸੇਵਨ ਤੋਂ ਪਰਹੇਜ਼ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ।
- ਜੇਕਰ ਕਿਸੇ ਵਿਅਕਤੀ ਨੂੰ ਇੱਕ ਜਾਂ ਇੱਕ ਤੋਂ ਵੱਧ ਕਿਸਮਾਂ ਦੀਆਂ ਦਵਾਈਆਂ ਤੋਂ ਐਲਰਜੀ ਹੈ ਤਾਂ ਉਸ ਦਾ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਧਿਆਨ ਰੱਖਿਆ ਜਾਵੇ ਅਤੇ ਉਸ ਦਾ ਰਿਕਾਰਡ ਵੀ ਰੱਖਿਆ ਜਾਵੇ। ਇਹ ਬਹੁਤ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ ਕਿ ਐਲਰਜੀ ਦੇ ਮਰੀਜ਼ ਕਿਸੇ ਵੀ ਆਮ ਜਾਂ ਗੰਭੀਰ ਸਥਿਤੀ ਵਿਚ ਇਲਾਜ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਇਸ ਸਬੰਧ ਵਿਚ ਡਾਕਟਰ ਨੂੰ ਸੂਚਿਤ ਕਰਨ।
- ਦਮੇ ਜਾਂ ਸਾਹ ਸੰਬੰਧੀ ਐਲਰਜੀ ਤੋਂ ਪੀੜਿਤ ਲੋਕ ਵਿੱਚ ਉਸ ਸਮੇਂ ਐਲਰਜੀ ਨਜ਼ਰ ਆਉਦੀ ਹੈ, ਜਦੋਂ ਮੌਸਮ ਬਦਲਦਾ ਹੈ, ਜਦੋਂ ਫੁੱਲ ਖਿੜਦੇ ਹਨ, ਜਦੋਂ ਰੁੱਖ ਖਿੜਦੇ ਹਨ ਜਾਂ ਜਦੋਂ ਮਿੱਟੀ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤ ਸਾਰੀ ਧੂੜ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਮਾਸਕ ਪਹਿਨਣਾ ਉਨ੍ਹਾਂ ਲਈ ਬਹੁਤ ਫਾਇਦੇਮੰਦ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਅਜਿਹੇ ਸੰਵੇਦਨਸ਼ੀਲ ਲੋਕਾਂ ਲਈ ਆਪਣੇ ਆਲੇ-ਦੁਆਲੇ ਦੀ ਸਫ਼ਾਈ ਬਣਾਈ ਰੱਖਣਾ ਵੀ ਬਹੁਤ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ।
- ਜੋ ਲੋਕ ਨਮੀ ਪ੍ਰਤੀ ਵਧੇਰੇ ਸੰਵੇਦਨਸ਼ੀਲ ਹੁੰਦੇ ਹਨ ਉਹ ਆਪਣੇ ਘਰ ਅਤੇ ਦਫਤਰ ਵਿੱਚ ਏਅਰ-ਕੰਡੀਸ਼ਨਰ ਜਾਂ ਡੀਹਿਊਮਿਡੀਫਾਇਰ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ।
- ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਜਾਨਵਰਾਂ ਦੇ ਵਾਲਾਂ, ਲਾਰ ਜਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਕਿਸੇ ਵੀ ਚੀਜ਼ ਤੋਂ ਐਲਰਜੀ ਹੈ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਪਾਲਤੂ ਜਾਨਵਰਾਂ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਬੈੱਡਰੂਮ ਜਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਥਾਵਾਂ ਤੋਂ ਦੂਰ ਰੱਖਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ਜਿੱਥੇ ਉਹ ਜ਼ਿਆਦਾ ਸਮਾਂ ਬਿਤਾਉਂਦੇ ਹਨ।
- ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਕਿਸੇ ਵੀ ਕਿਸਮ ਦੀ ਐਲਰਜੀ ਵਾਰ-ਵਾਰ ਹੁੰਦੀ ਹੈ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਨਿਯਮਤ ਤੌਰ 'ਤੇ ਡਾਕਟਰ ਨਾਲ ਸੰਪਰਕ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਫਸਟ ਏਡ ਅਤੇ ਉਪਯੋਗੀ ਦਵਾਈ ਬਾਰੇ ਜਾਣਕਾਰੀ ਰੱਖਣੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਆਪਣੀ ਸਿਹਤ, ਰੁਟੀਨ ਅਤੇ ਸਾਫ਼-ਸਫ਼ਾਈ ਦਾ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਧਿਆਨ ਰੱਖਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ।
