ਪੰਜਾਬ

punjab

By

Published : Feb 28, 2022, 1:36 PM IST

ETV Bharat / sukhibhava

ਪਾਣੀ ਚਿੰਤਾ ਨੂੰ ਘਟਾਉਣ ਵਿੱਚ ਕਰਦਾ ਹੈ ਮਦਦ, ਕਿਵੇਂ?

ਚਿੰਤਾ ਅੱਜ ਲੋਕਾਂ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤ ਆਮ ਹੋ ਗਈ ਹੈ, ਖਾਸ ਕਰਕੇ ਨੌਜਵਾਨਾਂ ਵਿੱਚ। ਖਾਸ ਕਰਕੇ ਕੋਵਿਡ -19 ਮਹਾਂਮਾਰੀ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਤੋਂ ਬਾਅਦ। ਇਸ ਲਈ ਕੀ ਕੋਈ ਖਾਸ ਚੀਜ਼ ਹੈ ਜੋ ਇਸਨੂੰ ਚਾਲੂ ਜਾਂ ਰੋਕ ਸਕਦੀ ਹੈ? ਅਧਿਐਨ ਦਰਸਾਉਂਦੇ ਹਨ ਕਿ ਪੀਣ ਵਾਲਾ ਪਾਣੀ ਚਿੰਤਾ ਦੇ ਲੱਛਣਾਂ ਨੂੰ ਰੋਕਣ ਅਤੇ ਪ੍ਰਬੰਧਨ ਵਿੱਚ ਮਹੱਤਵਪੂਰਣ ਭੂਮਿਕਾ ਅਦਾ ਕਰਦਾ ਹੈ।

ਪਾਣੀ ਚਿੰਤਾ ਨੂੰ ਘਟਾਉਣ ਵਿੱਚ ਕਰਦਾ ਹੈ ਮਦਦ, ਕਿਵੇਂ?
ਪਾਣੀ ਚਿੰਤਾ ਨੂੰ ਘਟਾਉਣ ਵਿੱਚ ਕਰਦਾ ਹੈ ਮਦਦ, ਕਿਵੇਂ?

ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਆਸਟ੍ਰੇਲੀਅਨ ਆਪਣੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਦੇ ਕਿਸੇ ਪੜਾਅ 'ਤੇ ਤਣਾਅ, ਘਬਰਾਹਟ ਅਤੇ ਸਭ ਤੋਂ ਭੈੜੇ ਡਰ ਦੀਆਂ ਭਾਵਨਾਵਾਂ ਨਾਲ ਹਾਵੀ ਮਹਿਸੂਸ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਇੱਕ ਹੈਰਾਨਕੁਨ 3.2 ਮਿਲੀਅਨ ਆਸਟ੍ਰੇਲੀਅਨਾਂ ਵਿੱਚ ਚਿੰਤਾ ਨਾਲ ਸੰਬੰਧਤ ਸਥਿਤੀ ਹੈ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਹਾਲ ਹੀ ਦੇ ਸਾਲਾਂ ਵਿੱਚ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਵਾਧਾ 15-24 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਵਿੱਚ ਦੇਖਿਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਪੋਸ਼ਣ ਸੰਬੰਧੀ ਮਨੋਵਿਗਿਆਨ ਦਾ ਵੱਧ ਰਿਹਾ ਖੇਤਰ ਸਾਡੀ ਮਾਨਸਿਕ ਸਿਹਤ 'ਤੇ ਭੋਜਨ ਅਤੇ ਪੀਣ ਵਾਲੇ ਪਦਾਰਥਾਂ ਦੇ ਪ੍ਰਭਾਵਾਂ 'ਤੇ ਕੇਂਦ੍ਰਤ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਮਨੁੱਖੀ ਸਰੀਰ ਦਾ 60-80% ਪਾਣੀ ਹੋਣ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ, ਇਸ ਨੂੰ ਅਕਸਰ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਪੌਸ਼ਟਿਕ ਤੱਤ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਨਜ਼ਰਅੰਦਾਜ਼ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।

ਫੈਡਰਲ ਸਿਹਤ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਦੁਆਰਾ ਇੱਕ ਤਾਜ਼ਾ ਟਵੀਟ ਜੋ ਸੁਝਾਅ ਦਿੰਦਾ ਹੈ ਕਿ ਪਾਣੀ ਚਿੰਤਾ ਨੂੰ ਘਟਾਉਣ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ ਕੁਝ ਔਨਲਾਈਨ ਸੰਦੇਹਵਾਦ ਦੇ ਨਾਲ ਪ੍ਰਾਪਤ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਵਾਸਤਵ ਵਿੱਚ ਸਬੂਤ ਦਰਸਾਉਂਦੇ ਹਨ ਕਿ ਪਾਣੀ ਅਤੇ ਹਾਈਡਰੇਸ਼ਨ ਚਿੰਤਾ ਦੇ ਲੱਛਣਾਂ ਨੂੰ ਰੋਕਣ ਅਤੇ ਪ੍ਰਬੰਧਨ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਭੂਮਿਕਾ ਨਿਭਾ ਸਕਦੇ ਹਨ।

ਅਸੀਂ ਸਾਰੇ ਗਰਮੀਆਂ ਦੇ ਗਰਮ ਦਿਨ 'ਤੇ ਠੰਡੇ ਪਾਣੀ ਦੇ ਪੀਣ ਨਾਲ ਠੰਢਕ ਮਹਿਸੂਸ ਕਰਦੇ ਹਾਂ। ਸਾਡੇ ਸਰੀਰ ਨਿਪੁੰਨਤਾ ਨਾਲ ਸਾਨੂੰ ਇਹ ਦੱਸਣ ਲਈ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਕੀਤੇ ਗਏ ਹਨ ਕਿ ਇਹ ਰੀਹਾਈਡ੍ਰੇਟ ਕਰਨ ਦਾ ਸਮਾਂ ਕਦੋਂ ਹੈ। ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ ਕਿ ਅਸੀਂ ਆਪਣੇ ਦਿਮਾਗ ਨੂੰ ਵੀ ਪੋਸ਼ਣ ਦੇ ਰਹੇ ਹਾਂ।

ਕਈ ਸਾਲ ਪਹਿਲਾਂ ਖੋਜਕਰਤਾਵਾਂ ਦੇ ਇੱਕ ਸਮੂਹ ਨੇ ਇੱਕ ਸਮੀਖਿਆ ਕੀਤੀ ਸੀ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਹਾਈਡਰੇਸ਼ਨ ਸਿਹਤ ਨੂੰ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕਰਨ ਦੇ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਤਰੀਕਿਆਂ 'ਤੇ ਕੇਂਦ੍ਰਿਤ ਸੀ। ਨਤੀਜੇ ਹੋਨਹਾਰ ਸਨ। ਕੁੱਲ ਮਿਲਾ ਕੇ ਨਕਾਰਾਤਮਕ ਭਾਵਨਾਵਾਂ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਗੁੱਸਾ, ਦੁਸ਼ਮਣੀ, ਉਲਝਣ ਅਤੇ ਤਣਾਅ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਥਕਾਵਟ ਡੀਹਾਈਡਰੇਸ਼ਨ ਨਾਲ ਵਧਦੀ ਪਾਈ ਗਈ। ਇੱਕ ਅਜ਼ਮਾਇਸ਼ ਨੇ ਹਲਕੇ ਡੀਹਾਈਡਰੇਸ਼ਨ ਨੂੰ ਪ੍ਰੇਰਿਤ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਭਾਗੀਦਾਰਾਂ ਵਿੱਚ ਤਣਾਅ ਜਾਂ ਚਿੰਤਾ ਅਤੇ ਥਕਾਵਟ ਦੀਆਂ ਵਧੀਆਂ ਰਿਪੋਰਟਾਂ ਪਾਈਆਂ।

ਖੋਜਕਰਤਾਵਾਂ ਨੇ ਇਹ ਵੀ ਪਾਇਆ ਹੈ ਕਿ ਜੋ ਲੋਕ ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਬਹੁਤ ਸਾਰਾ ਪਾਣੀ ਪੀਂਦੇ ਹਨ ਪਰ ਜਦੋਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਪਾਣੀ ਦੀ ਮਾਤਰਾ ਘੱਟ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਤਾਂ ਉਹ ਘੱਟ ਸ਼ਾਂਤ, ਘੱਟ ਸੰਤੁਸ਼ਟ ਅਤੇ ਜ਼ਿਆਦਾ ਤਣਾਅ ਮਹਿਸੂਸ ਕਰਦੇ ਹਨ ।

ਖੋਜਕਰਤਾਵਾਂ ਨੇ ਭਾਗੀਦਾਰਾਂ ਦੇ ਪਾਣੀ ਦੇ ਸੇਵਨ ਨੂੰ ਵਧਾਇਆ ਤਾਂ ਅਧਿਐਨ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਲੋਕਾਂ ਨੇ ਵਧੇਰੇ ਖੁਸ਼ੀ ਮਹਿਸੂਸ ਕੀਤੀ, ਭਾਵੇਂ ਉਹ ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਕਿੰਨਾ ਵੀ ਪਾਣੀ ਪੀਂਦੇ ਸਨ। ਇੱਕ ਹੋਰ ਵੱਡੇ ਅਧਿਐਨ ਵਿੱਚ ਪਾਇਆ ਗਿਆ ਕਿ ਜੋ ਲੋਕ ਪ੍ਰਤੀ ਦਿਨ ਪੰਜ ਕੱਪ ਜਾਂ ਇਸ ਤੋਂ ਵੱਧ ਪਾਣੀ ਪੀਂਦੇ ਹਨ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਡਿਪਰੈਸ਼ਨ ਅਤੇ ਚਿੰਤਾ ਦਾ ਘੱਟ ਜੋਖਮ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਇਸਦੇ ਮੁਕਾਬਲੇ ਪ੍ਰਤੀ ਦਿਨ ਦੋ ਕੱਪ ਤੋਂ ਘੱਟ ਪੀਣ ਨਾਲ ਜੋਖਮ ਦੁੱਗਣਾ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।

ਇਹ ਲਿੰਕ ਇਕੱਲੇ ਚਿੰਤਾ ਲਈ ਘੱਟ ਧਿਆਨ ਦੇਣ ਯੋਗ ਸੀ (ਹਾਲਾਂਕਿ ਉਦਾਸੀ ਅਤੇ ਚਿੰਤਾ ਦੀਆਂ ਭਾਵਨਾਵਾਂ ਅਕਸਰ ਇੱਕ ਦੂਜੇ ਨੂੰ ਪ੍ਰਭਾਵਤ ਕਰਦੀਆਂ ਹਨ)। ਹਾਲ ਹੀ ਵਿੱਚ ਖੋਜਕਰਤਾਵਾਂ ਨੇ ਪਾਇਆ ਕਿ ਇਲੈਕਟ੍ਰੋਲਾਈਟਸ ਵਾਲਾ ਪਾਣੀ ਸਾਦੇ ਪਾਣੀ ਨਾਲੋਂ ਚਿੰਤਾ ਨੂੰ ਰੋਕ ਸਕਦਾ ਹੈ, ਪਰ ਇਹ ਨੋਟ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ ਕਿ ਪਲੇਸਬੋ ਪ੍ਰਭਾਵ ਇਸ ਸਬੰਧ ਦੀ ਵਿਆਖਿਆ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ ਅਧਿਐਨ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਜਾਣੂ ਸਨ ਜਦੋਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਇਲੈਕਟ੍ਰੋਲਾਈਟ ਡਰਿੰਕ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।

ਡੀਹਾਈਡਰੇਸ਼ਨ ਅਤੇ ਚਿੰਤਾ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਸਬੰਧ ਬੱਚਿਆਂ ਵਿੱਚ ਵੀ ਦੇਖਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਜੋ ਡੀਹਾਈਡਰੇਸ਼ਨ ਦੇ ਜੋਖਮ ਵਾਲੇ ਸਮੂਹ ਹਨ। ਡੀਹਾਈਡਰੇਸ਼ਨ ਇਹ ਵੀ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ ਕਿ ਅਸੀਂ ਕਿੰਨੀ ਚੰਗੀ ਨੀਂਦ ਲੈਂਦੇ ਹਾਂ। ਮਾੜੀ ਨੀਂਦ ਚਿੰਤਾ ਦੀਆਂ ਭਾਵਨਾਵਾਂ ਨੂੰ ਵਧਾ ਸਕਦੀ ਹੈ।

ਦਿਮਾਗ 'ਤੇ ਪਾਣੀ?

ਲਗਭਗ ਹਰ ਸਰੀਰਿਕ ਕਾਰਜ ਪਾਣੀ 'ਤੇ ਨਿਰਭਰ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਕਿਉਂਕਿ ਦਿਮਾਗ ਦੇ ਟਿਸ਼ੂ ਦਾ 75% ਪਾਣੀ ਹੈ, ਡੀਹਾਈਡਰੇਸ਼ਨ ਦਿਮਾਗ ਵਿੱਚ ਊਰਜਾ ਉਤਪਾਦਨ ਨੂੰ ਘਟਾਉਂਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਦਿਮਾਗ ਦੀ ਬਣਤਰ ਨੂੰ ਬਦਲ ਸਕਦੀ ਹੈ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਦਿਮਾਗ ਹੌਲੀ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਸਹੀ ਢੰਗ ਨਾਲ ਕੰਮ ਨਹੀਂ ਕਰ ਸਕਦਾ। ਅਣੂ ਦੇ ਪੱਧਰ 'ਤੇ ਜੇਕਰ ਪਾਣੀ ਦਾ ਪੱਧਰ ਬਹੁਤ ਘੱਟ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਸਾਡੇ ਦਿਮਾਗ ਦੇ ਸੈੱਲ ਸਹੀ ਢੰਗ ਨਾਲ ਕੰਮ ਨਹੀਂ ਕਰ ਸਕਦੇ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਦਿਮਾਗ ਕੰਮ ਨੂੰ ਪੂਰਾ ਕਰਨ ਲਈ ਸਖ਼ਤ ਮਿਹਨਤ ਕਰਨ ਦੇ ਸੰਕੇਤ ਦਿਖਾਉਂਦੇ ਹਨ।

ਸਾਡੇ ਸੈੱਲ ਡੀਹਾਈਡਰੇਸ਼ਨ ਦੀ ਸਥਿਤੀ ਨੂੰ ਬਚਾਅ ਲਈ ਖ਼ਤਰੇ ਵਜੋਂ ਮਾਨਤਾ ਦਿੰਦੇ ਹਨ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਚਿੰਤਾ ਦੀ ਸਥਿਤੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਸੇਰੋਟੋਨਿਨ ਇੱਕ ਨਿਊਰੋਟ੍ਰਾਂਸਮੀਟਰ (ਦਿਮਾਗ ਦੇ ਸੈੱਲਾਂ ਵਿਚਕਾਰ ਇੱਕ ਰਸਾਇਣਕ ਦੂਤ) ਹੈ ਜੋ ਸਾਡੇ ਮੂਡ ਨੂੰ ਸਥਿਰ ਕਰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਭਾਵਨਾਵਾਂ ਨੂੰ ਨਿਯੰਤ੍ਰਿਤ ਕਰਦਾ ਹੈ।

ਡੀਹਾਈਡਰੇਸ਼ਨ ਦੇ ਦੌਰਾਨ ਅਸੀਂ ਆਪਣੇ ਦਿਮਾਗ ਵਿੱਚ ਸੇਰੋਟੋਨਿਨ ਪੈਦਾ ਕਰਨ ਲਈ ਲੋੜੀਂਦੇ ਰਸਾਇਣਾਂ ਨੂੰ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨ ਲਈ ਸੰਘਰਸ਼ ਕਰਦੇ ਹਾਂ। ਸਿਰਫ਼ ਅੱਧਾ ਲੀਟਰ ਡੀਹਾਈਡਰੇਟ ਹੋਣ ਨਾਲ ਤਣਾਅ ਦੇ ਹਾਰਮੋਨ ਕੋਰਟੀਸੋਲ ਨੂੰ ਵੀ ਵਧਾਇਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ, ਜੋ ਚਿੰਤਾ ਸਮੇਤ ਕਈ ਮਾਨਸਿਕ ਵਿਗਾੜਾਂ ਨਾਲ ਜੁੜਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ।

ਇਸ ਲਈ ਜੋ ਵਰਤਮਾਨ ਵਿੱਚ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਉੱਭਰ ਰਹੇ ਸਬੂਤਾਂ ਦੇ ਅਧਾਰ ਤੇ ਸਰਕਾਰੀ ਸਿਹਤ ਸੰਚਾਰ ਕੁਝ ਚੰਗੀ ਸਲਾਹ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਤੁਹਾਡੀ ਸਮੁੱਚੀ ਖੁਰਾਕ, ਸਰੀਰਕ ਗਤੀਵਿਧੀ ਦੇ ਪੱਧਰ ਅਤੇ ਨੀਂਦ ਦੇ ਸੰਦਰਭ ਵਿੱਚ ਤੁਹਾਡੇ ਪਾਣੀ ਦੇ ਸੇਵਨ ਸਮੇਤ ਜੀਵਨਸ਼ੈਲੀ ਦੇ ਕਾਰਕਾਂ ਨੂੰ ਸੰਬੋਧਿਤ ਕਰਨਾ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਬੁਨਿਆਦ ਹਨ ਜੋ ਇੱਕ ਵਿਅਕਤੀ ਦੀ ਮਾਨਸਿਕ ਸਿਹਤ ਦਾ ਸਮਰਥਨ ਕਰ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ ਅਤੇ ਇਸ ਗੱਲ ਦਾ ਸਬੂਤ ਹੈ ਕਿ ਡੀਹਾਈਡਰੇਸ਼ਨ ਸਾਡੇ ਮੂਡ ਨੂੰ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕਰ ਸਕਦੀ ਹੈ।

ਪਰ ਇਹ ਨੋਟ ਕਰਨਾ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਹੈ ਕਿ ਇੱਥੇ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਕਾਰਕ ਹਨ ਜੋ ਕਿਸੇ ਵਿਅਕਤੀ ਦੀ ਚਿੰਤਾ ਦੇ ਪੱਧਰ ਨੂੰ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਭਾਵਨਾਵਾਂ ਨੂੰ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਸੁਲਝਾਉਣ ਲਈ ਕੋਈ ਵੀ ਚੀਜ਼ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਇਹ ਖਾਸ ਤੌਰ 'ਤੇ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਚਿੰਤਾ ਦਾ ਅਨੁਭਵ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਲੋਕਾਂ ਵਿੱਚ ਸੱਚ ਹੈ, ਜਿੱਥੇ ਸਿਰਫ਼ ਜ਼ਿਆਦਾ ਪਾਣੀ ਪੀਣਾ ਆਪਣੇ ਆਪ ਮਦਦਗਾਰ ਹੋਣ ਦੀ ਸੰਭਾਵਨਾ ਨਹੀਂ ਹੈ।
ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ:ਗਰਭ ਅਵਸਥਾ ਦੇ ਕੁੱਝ ਖਾਸ ਲੱਛਣ, ਜਾਣੋ!

ABOUT THE AUTHOR

...view details