ਮੀਨੋਪੌਜ਼ ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ 40 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਦੇ ਆਲੇ-ਦੁਆਲੇ ਔਰਤਾਂ ਵਿੱਚ ਸ਼ੁਰੂ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਇੱਕ ਅਜਿਹਾ ਪੜਾਅ ਹੈ ਜੋ ਹਰ ਔਰਤ ਦੇ ਜੀਵਨ ਵਿੱਚ ਆਉਂਦਾ ਹੈ। ਔਰਤਾਂ ਲਈ ਇਹ ਅਜਿਹਾ ਔਖਾ ਦੌਰ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਜਦੋਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਸਰੀਰ ਵਿੱਚ ਹਾਰਮੋਨਲ ਬਦਲਾਅ ਕਾਰਨ ਕਈ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਸਰੀਰਕ ਅਤੇ ਮਾਨਸਿਕ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਜਨਮ ਲੈਣੀਆਂ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ। ਅਜਿਹੇ 'ਚ ਨਿਊਟ੍ਰੀਸ਼ਨਿਸਟ ਰੁਜੁਤਾ ਦਿਵੇਕਰ ਦਾ ਮੰਨਣਾ ਹੈ ਕਿ ਕੁਝ ਨੁਸਖੇ ਜਾਂ ਉਪਾਅ ਦੀ ਮਦਦ ਨਾਲ ਔਰਤਾਂ ਇਸ ਮੁਸ਼ਕਿਲ ਦੌਰ ਦੀਆਂ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਨੂੰ ਕੁਝ ਹੱਦ ਤੱਕ ਘੱਟ ਕਰ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ।
ਮੀਨੋਪੌਜ਼ ਦੌਰਾਨ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ
ਮੀਨੋਪੌਜ਼ ਇੱਕ ਕੁਦਰਤੀ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਹੈ। ਇਹ ਕੋਈ ਬਿਮਾਰੀ ਨਹੀਂ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸ ਦੇ ਲੱਛਣ ਸਰੀਰ ਵਿੱਚ ਹੌਲੀ-ਹੌਲੀ ਦਿਖਾਈ ਦਿੰਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਸਮੱਸਿਆ ਦੀ ਮਿਆਦ ਹਰ ਔਰਤ ਵਿੱਚ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਪੜਾਅ 'ਤੇ ਔਰਤਾਂ ਨੂੰ ਕਈ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਨਾ ਪੈਂਦਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਨਾ ਸਿਰਫ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਸਰੀਰ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਮਨ ਦੀ ਸਥਿਤੀ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਵਿਵਹਾਰ ਸਗੋਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਰੋਜ਼ਾਨਾ ਰੁਟੀਨ ਵੀ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਮੀਨੋਪੌਜ਼ ਦੇ ਪੜਾਅ ਵਿੱਚ ਔਰਤਾਂ ਵਿੱਚ ਦੇਖੇ ਜਾਣ ਵਾਲੇ ਮੁੱਖ ਲੱਛਣ ਇਸ ਪ੍ਰਕਾਰ ਹਨ।
- ਮੂਡ ਖ਼ਰਾਬ ਹੋਣਾ ਜਾਂ ਵਾਰ-ਵਾਰ ਮੂਡ ਵਿੱਚ ਬਦਲਾਵ ਆਉਣਾ।
- ਬਹੁਤ ਭੁੱਖ ਮਹਿਸੂਸ ਕਰਨਾ, ਜਾਂ ਅਕਸਰ ਖਾਣ ਦੀ ਇੱਛਾ ਕਰਨਾ।
- ਵਾਲ ਦਾ ਝੜਨਾ।
- ਚਮੜੀ 'ਤੇ ਪਿਗਮੈਂਟੇਸ਼ਨ ਯਾਨਿ ਕਿ ਛਾਈਆਂ ਹੋਣਾ।
- ਠੰਡੇ ਪਸੀਨੇ ਆਉਣਾ।
- ਘਬਰਾਹਟ, ਬੇਚੈਨੀ, ਡਿਪਰੈਸ਼ਨ ਤੱਟ ਚਿੜਚਿੜਾ ਮਹਿਸੂਸ ਕਰਨਾ।
- ਗਰਮ ਫਲੈਸ਼ ਘੱਟਣਾ ਜਾਂ ਵਧ ਜਾਣਾ।
- ਜੋੜਾਂ ਅਤੇ ਹੱਡੀਆਂ ਵਿੱਚ ਦਰਦ ਹੋਣਾ।
- ਗੈਸ, ਬਲੋਟਿੰਗ ਅਤੇ ਹੋਰ ਪਾਚਨ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਦੀਆਂ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ।
ਕਿਵੇਂ ਬਚੀਏ ਮੇਨੋਪੌਜ਼ ਦੇ ਪ੍ਰਭਾਵਾਂ ਤੋਂ
ਰੁਜੁਤਾ ਦਿਵੇਕਰ ਦੱਸਦੀ ਹੈ ਕਿ ਮੀਨੋਪੌਜ਼ ਦੌਰਾਨ ਸਰੀਰ ਅਤੇ ਦਿਮਾਗ 'ਤੇ ਪੈਣ ਵਾਲੇ ਪ੍ਰਭਾਵਾਂ ਨੂੰ ਕੁਝ ਨੁਸਖਿਆਂ ਦੀ ਮਦਦ ਨਾਲ ਕੰਟਰੋਲ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਕੁਝ ਹੇਠ ਲਿਖੇ ਅਨੁਸਾਰ ਹਨ...
ਸਿਹਤਮੰਦ ਖੁਰਾਕ ਜ਼ਰੂਰੀ
ਰੁਜੁਤਾ ਦਿਵੇਕਰ ਦੱਸਦੀ ਹੈ ਕਿ ਮੀਨੋਪੌਜ਼ ਦੌਰਾਨ ਔਰਤਾਂ ਲਈ ਸਿਹਤਮੰਦ ਅਤੇ ਸੰਤੁਲਿਤ ਖੁਰਾਕ ਲੈਣਾ ਬਹੁਤ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ। ਇਸ ਅਵਸਥਾ 'ਚ ਸਰੀਰ 'ਚ ਹੋਣ ਵਾਲੀਆਂ ਤਬਦੀਲੀਆਂ ਦਾ ਸਿਹਤ 'ਤੇ ਜ਼ਿਆਦਾ ਅਸਰ ਨਹੀਂ ਪੈਂਦਾ, ਇਸ ਲਈ ਔਰਤਾਂ ਨੂੰ ਮੌਸਮ ਦੇ ਹਿਸਾਬ ਨਾਲ ਸਹੀ ਸਮੇਂ 'ਤੇ ਮੌਸਮੀ ਸਬਜ਼ੀਆਂ ਅਤੇ ਫਲਾਂ ਵਾਲੀ ਹਲਕਾ ਅਤੇ ਪਚਣ ਵਾਲੀ ਖੁਰਾਕ ਲੈਣੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਇਹ ਵੀ ਧਿਆਨ ਵਿੱਚ ਰੱਖਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਭੋਜਨ ਵਿੱਚ ਦਾਲਾਂ, ਸਬਜ਼ੀਆਂ, ਅਨਾਜ, ਡੇਅਰੀ ਉਤਪਾਦ ਅਤੇ ਫਲ ਯਾਨੀ ਹਰ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੇ ਭੋਜਨ ਸ਼ਾਮਿਲ ਹਨ ਤਾਂ ਜੋ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਸਿਹਤ ਲਈ ਜ਼ਰੂਰੀ ਸਾਰੇ ਪੋਸ਼ਕ ਤੱਤ ਮਿਲ ਸਕਣ। ਪੋਸ਼ਣ ਦੀ ਕਮੀ ਇਸ ਸਮੇਂ ਦੌਰਾਨ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਨੂੰ ਵਧਾ ਸਕਦੀ ਹੈ, ਜਦੋਂ ਕਿ ਜੇਕਰ ਖੁਰਾਕ ਵਿੱਚ ਪੋਸ਼ਣ ਭਰਪੂਰ ਹੋਵੇ ਤਾਂ ਮੇਨੋਪਾਜ਼ ਦੇ ਲੱਛਣਾਂ ਤੋਂ ਰਾਹਤ ਮਿਲਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੀ ਖੁਰਾਕ ਔਰਤਾਂ ਦੇ ਮੂਡ ਨੂੰ ਖੁਸ਼ ਰੱਖਣ ਅਤੇ ਭਾਰ ਨੂੰ ਕੰਟਰੋਲ ਕਰਨ 'ਚ ਵੀ ਮਦਦ ਕਰਦੀ ਹੈ।
ਸਰੀਰਕ ਅਤੇ ਮਾਨਸਿਕ ਗਤੀਵਿਧੀ ਦੀ ਲੋੜ
ਮੀਨੋਪੌਜ਼ ਦੇ ਦੌਰਾਨ ਔਰਤਾਂ ਨੂੰ ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਸਰੀਰ ਵਿੱਚ ਊਰਜਾ ਦੀ ਕਮੀ, ਥਕਾਵਟ, ਸੁਸਤੀ ਅਤੇ ਕਮਜ਼ੋਰੀ ਮਹਿਸੂਸ ਹੁੰਦੀ ਹੈ, ਅਜਿਹੀ ਸਥਿਤੀ ਵਿੱਚ ਨਿਯਮਤ ਕਸਰਤ ਕਰਨਾ ਬਹੁਤ ਫਾਇਦੇਮੰਦ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਰੁਜੁਤਾ ਦਿਵੇਕਰ ਦੱਸਦੀ ਹੈ ਕਿ ਕਸਰਤ ਭਾਵੇਂ ਕੋਈ ਵੀ ਹੋਵੇ, ਇਸ ਦਾ ਨਿਯਮਤ ਅਭਿਆਸ ਸਰੀਰ ਨੂੰ ਊਰਜਾ ਅਤੇ ਤਾਕਤ ਦਿੰਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਨਾਲ ਨਾ ਸਿਰਫ ਸਰੀਰ ਵਿਚ ਸਟੈਮਿਨਾ ਅਤੇ ਲਚਕਤਾ ਵਧਦੀ ਹੈ, ਸਗੋਂ ਸਰੀਰਕ ਅਤੇ ਮਾਨਸਿਕ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਮੁਕਾਬਲਤਨ ਘੱਟ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ। ਰੁਜੁਤਾ ਔਰਤਾਂ ਨੂੰ ਰੋਜ਼ਾਨਾ ਘੱਟੋ-ਘੱਟ 30 ਮਿੰਟ ਆਪਣੀ ਸਹੂਲਤ ਅਨੁਸਾਰ ਯੋਗਾ, ਤਾਕਤ ਦੀ ਸਿਖਲਾਈ ਅਤੇ ਕਾਰਡੀਓ ਅਭਿਆਸ ਕਰਨ ਦੀ ਸਲਾਹ ਦਿੰਦੀ ਹੈ।
ਆਰਾਮ ਵੀ ਹੈ ਜ਼ਰੂਰੀ
ਰੁਜੁਤਾ ਦਿਵੇਕਰ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਅਵਸਥਾ ਵਿੱਚ ਔਰਤਾਂ ਨੂੰ ਬਹੁਤ ਜਲਦੀ ਥਕਾਵਟ ਹੋਣ ਲੱਗਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਥਕਾਵਟ ਦੀ ਵਜ੍ਹਾ ਨਾਲ ਸਮੱਸਿਆ ਜ਼ਿਆਦਾ ਮਹਿਸੂਸ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਅਜਿਹੇ 'ਚ ਔਰਤਾਂ ਨੂੰ ਵੀ ਆਪਣੇ ਆਰਾਮ ਦਾ ਪੂਰਾ ਧਿਆਨ ਰੱਖਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਬਹੁਤ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ ਕਿ ਔਰਤਾਂ ਰਾਤ ਨੂੰ ਪੂਰੀ ਨੀਂਦ ਲੈਣ ਅਤੇ ਦਿਨ ਵਿਚ ਆਰਾਮ ਕਰਨ ਲਈ ਵੀ ਸਮਾਂ ਕੱਢੇ। ਉਹ ਕਹਿੰਦੀ ਹੈ ਕਿ ਅਜਿਹੀ ਸਥਿਤੀ ਵਿੱਚ, ਦੁਪਹਿਰ ਦੇ ਖਾਣੇ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਘੱਟੋ-ਘੱਟ 20 ਮਿੰਟ ਦੀ ਪਾਵਰ ਨੈਪ ਤੁਹਾਨੂੰ ਬਹੁਤ ਆਰਾਮਦਾਇਕ ਮਹਿਸੂਸ ਕਰ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਨੀਂਦ ਦੀ ਸਫਾਈ ਦਾ ਧਿਆਨ ਰੱਖਦੇ ਹੋਏ ਔਰਤਾਂ ਨੂੰ ਰਾਤ ਨੂੰ ਸਮੇਂ ਸਿਰ ਸੌਣ ਅਤੇ ਸਵੇਰੇ ਜਲਦੀ ਉੱਠਣ ਦੀ ਆਦਤ ਪਾਉਣੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ।
ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ:ਥੋੜ੍ਹੀ ਜਿਹੀ ਸਾਵਧਾਨੀ ਨਾਲ ਸਰਦੀਆਂ ਵਿੱਚ ਚਮੜੀ ਕਾਲੀ ਹੋਣ ਤੋਂ ਬਚਾਓ