ਹੈਦਰਾਬਾਦ: ਪਿਛਲੇ ਕੁਝ ਸਾਲਾਂ ਤੋਂ ਪੂਰੀ ਦੁਨੀਆ ਵਿੱਚ ਪਲਾਸਟਿਕ ਸਰਜਰੀ ਦੇ ਮਾਮਲਿਆਂ ਵਿੱਚ ਵਾਧਾ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਭਾਰਤ ਹੋਵੇ ਜਾਂ ਹੋਰ ਦੇਸ਼, ਪਲਾਸਟਿਕ ਸਰਜਰੀ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਜੋਖਮਾਂ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ, ਪੁਨਰ ਨਿਰਮਾਣ ਸਰਜਰੀ ਅਤੇ ਕਾਸਮੈਟਿਕ ਸਰਜਰੀ ਮਰਦਾਂ ਅਤੇ ਔਰਤਾਂ ਦੋਵਾਂ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤ ਮਸ਼ਹੂਰ ਹੋ ਰਹੀ ਹੈ। ਪਰ ਇਸ ਪ੍ਰਸਿੱਧੀ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ ਆਮ ਲੋਕਾਂ ਵਿੱਚ ਪਲਾਸਟਿਕ ਸਰਜਰੀ ਬਾਰੇ ਬਹੁਤੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਵਿਸ਼ਵ ਪਲਾਸਟਿਕ ਸਰਜਰੀ ਦਿਵਸ ਹਰ ਸਾਲ 15 ਜੁਲਾਈ ਨੂੰ ਲੋਕਾਂ ਤੱਕ ਪਲਾਸਟਿਕ ਸਰਜਰੀ ਬਾਰੇ ਸਹੀ ਅਤੇ ਲੋੜੀਂਦੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਫੈਲਾਉਣ ਦੇ ਉਦੇਸ਼ ਨਾਲ ਮਨਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਇਸ ਦਿਨ ਦੀ ਉਪਯੋਗਤਾ ਇਸ ਲਈ ਵੀ ਵੱਧ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਇਸ ਸਮਾਗਮ ਨੂੰ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਹੀ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਪਲਾਸਟਿਕ ਸਰਜਰੀ ਦਿਵਸ ਵਜੋਂ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਪਿਛਲੇ ਸਾਲ ਵਿਸ਼ਵ ਪੱਧਰ 'ਤੇ ਮਾਨਤਾ ਮਿਲਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਇਸ ਨੂੰ ਵਿਸ਼ਵ ਪੱਧਰ 'ਤੇ ਮਨਾਉਣ ਦੀ ਪਰੰਪਰਾ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਈ।
ਪਲਾਸਟਿਕ ਸਰਜਰੀ ਕੀ ਹੈ?:ਪਲਾਸਟਿਕ ਸਰਜਰੀ ਅਸਲ ਵਿੱਚ ਸਰਜਰੀ ਦੀ ਇੱਕ ਕਿਸਮ ਹੈ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਬਿਮਾਰੀ, ਸੱਟ, ਸਰਜਰੀ ਜਾਂ ਜਨਮ ਤੋਂ ਹੀ ਅੰਗਾਂ ਦੀ ਬਣਤਰ ਵਿੱਚ ਸਮੱਸਿਆ ਜਾਂ ਤਬਦੀਲੀ ਕਾਰਨ ਅੰਗਾਂ ਨੂੰ ਸੁਧਾਰਨ ਜਾਂ ਪੁਨਰਗਠਨ ਕਰਨ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਅੱਜ ਦੇ ਦੌਰ 'ਚ ਚਿਹਰੇ ਅਤੇ ਸਰੀਰ ਦੇ ਕਈ ਹਿੱਸਿਆਂ ਦੀ ਬਣਤਰ ਨੂੰ ਠੀਕ ਕਰਨ ਲਈ ਪਲਾਸਟਿਕ ਸਰਜਰੀ ਕਰਵਾਉਣ ਦਾ ਰੁਝਾਨ ਕਾਫੀ ਵਧ ਗਿਆ ਹੈ।
ਪਲਾਸਟਿਕ ਸਰਜਰੀ ਦੀਆਂ ਕਿਸਮਾਂ: ਪਲਾਸਟਿਕ ਸਰਜਰੀ ਦੀਆਂ ਮੁੱਖ ਤੌਰ 'ਤੇ ਦੋ ਮੁੱਖ ਕਿਸਮਾਂ ਹਨ: ਪੁਨਰ ਨਿਰਮਾਣ ਸਰਜਰੀ ਅਤੇ ਕਾਸਮੈਟਿਕ ਸਰਜਰੀ। ਜਨਮ ਤੋਂ ਹੀ ਪੈਦਾ ਹੋਣ ਵਾਲੀਆਂ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਫਟੇ ਹੋਏ ਬੁੱਲ੍ਹ, ਫਿਊਜ਼ਡ ਉਂਗਲਾਂ ਨੂੰ ਵੱਖ ਕਰਨਾ, ਜਨਮ ਦੇ ਨਿਸ਼ਾਨ ਨੂੰ ਹਟਾਉਣਾ, ਗੰਭੀਰ ਜਲਣ ਜਾਂ ਦੁਰਘਟਨਾ ਜਾਂ ਸੱਟ ਦੇ ਕਾਰਨ ਵਿਗਾੜ ਜਾਂ ਦਾਗ ਨੂੰ ਠੀਕ ਕਰਨ ਲਈ ਸਰਜਰੀ ਸ਼ਾਮਲ ਹੈ। ਇਸ ਸਰਜਰੀ ਨੂੰ ਪੁਨਰ ਨਿਰਮਾਣ ਸਰਜਰੀ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਚਿਹਰੇ ਦੀ ਸੁੰਦਰਤਾ ਅਤੇ ਸਰੀਰ ਦੀ ਸ਼ਕਲ ਨੂੰ ਸੁਧਾਰਨ ਲਈ ਕਾਸਮੈਟਿਕ ਸਰਜਰੀ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਕਾਸਮੈਟਿਕ ਸਰਜਰੀ ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਲੋਕਾਂ ਦੁਆਰਾ ਬਣਤਰ ਨੂੰ ਆਕਰਸ਼ਕ ਬਣਾਉਣ ਲਈ, ਨੱਕ ਅਤੇ ਬੁੱਲ੍ਹਾਂ ਦੀ ਸ਼ਕਲ ਬਦਲਣ ਜਾਂ ਪੇਟ ਨੂੰ ਘਟਾਉਣ ਲਈ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਵਰਤਮਾਨ ਵਿੱਚ ਇਸ ਸਰਜੀਕਲ ਵਿਧੀ ਦੇ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤ ਤਰੱਕੀ ਹੋਈ ਹੈ, ਜਿਸ ਦੇ ਨਤੀਜੇ ਵਜੋਂ ਪਲਾਸਟਿਕ ਸਰਜਰੀ ਦੀ ਕੁੱਲ ਲਾਗਤ ਵਿੱਚ ਵੀ ਕਮੀ ਦੇਖੀ ਗਈ ਹੈ।
ਵਿਸ਼ਵ ਪਲਾਸਟਿਕ ਸਰਜਰੀ ਦਿਵਸ ਦਾ ਉਦੇਸ਼:ਪਲਾਸਟਿਕ ਸਰਜਰੀ ਇੱਕ ਸਰਜੀਕਲ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ਤਾ ਹੈ, ਪਰ ਪਲਾਸਟਿਕ ਸਰਜਰੀ ਨੂੰ ਦਵਾਈ ਦੇ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਘੱਟ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਵਿਸ਼ਾ ਮੰਨਿਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਪਲਾਸਟਿਕ ਸਰਜਰੀ ਇੱਕ ਗੁੰਝਲਦਾਰ ਸਰਜਰੀ ਹੈ। ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਕਈ ਵਾਰ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਕਾਰਨਾਂ ਕਰਕੇ ਕੁਝ ਨੁਕਸਾਨ ਜਾਂ ਸਾਈਡ ਇਫੈਕਟ ਵੀ ਦੇਖਣ ਨੂੰ ਮਿਲਦੇ ਹਨ। ਵਿਸ਼ਵ ਪਲਾਸਟਿਕ ਸਰਜਰੀ ਦਿਵਸ ਨੂੰ ਪਲਾਸਟਿਕ ਸਰਜਰੀ ਦੀਆਂ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਸ਼ਾਖਾਵਾਂ ਅਤੇ ਕਿਸਮਾਂ ਬਾਰੇ ਲੋਕਾਂ ਵਿੱਚ ਜਾਗਰੂਕਤਾ ਫੈਲਾਉਣ ਅਤੇ ਇਸ ਡਾਕਟਰੀ ਵਿਧੀ ਬਾਰੇ ਗਲਤ ਧਾਰਨਾਵਾਂ ਨੂੰ ਦੂਰ ਕਰਨ ਦੇ ਉਦੇਸ਼ ਨਾਲ ਮਨਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਸਮਾਜ ਵਿੱਚ ਪਲਾਸਟਿਕ ਸਰਜਨਾਂ ਦੀ ਭੂਮਿਕਾ ਅਤੇ ਯੋਗਦਾਨ ਬਾਰੇ ਲੋਕਾਂ ਵਿੱਚ ਸਮਝ ਅਤੇ ਜਾਗਰੂਕਤਾ ਫੈਲਾਉਣਾ ਵੀ ਇਸ ਸਮਾਗਮ ਦੇ ਮੁੱਖ ਉਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੈ।
ਵਿਸ਼ਵ ਪਲਾਸਟਿਕ ਸਰਜਰੀ ਦਿਵਸ ਮੌਕੇ ਹੋਣ ਵਾਲੇ ਸਮਾਗਮ:ਇਸ ਦਿਨ ਹਰ ਸਾਲ ਦੇਸ਼ ਭਰ ਦੇ ਪਲਾਸਟਿਕ ਸਰਜਨ ਵੱਡੀ ਗਿਣਤੀ ਵਿੱਚ ਲੋੜਵੰਦ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਮੁਫ਼ਤ ਸਰਜਰੀ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਇਸ ਮੌਕੇ ਜਾਂਚ ਕੈਂਪ, ਸੈਮੀਨਾਰ ਅਤੇ ਜਾਗਰੂਕਤਾ ਮੀਟਿੰਗਾਂ ਵੀ ਕੀਤੀਆਂ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ। ਜਾਗਰੂਕਤਾ ਫੈਲਾਉਣ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਇਹ ਸਮਾਗਮ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਪਲਾਸਟਿਕ ਸਰਜਨ ਭਾਈਚਾਰੇ ਅਤੇ ਡਾਕਟਰਾਂ ਨੂੰ ਇੱਕ ਪਲੇਟਫਾਰਮ 'ਤੇ ਇਕੱਠੇ ਹੋਣ ਅਤੇ ਅਨੁਸ਼ਾਸਨ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਮੁੱਦਿਆਂ ਨੂੰ ਹੱਲ ਕਰਨ ਦਾ ਮੌਕਾ ਵੀ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਦਾ ਹੈ।
ਵਿਸ਼ਵ ਪਲਾਸਟਿਕ ਸਰਜਰੀ ਦਿਵਸ ਦਾ ਇਤਿਹਾਸ:ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਪਲਾਸਟਿਕ ਸਰਜਨਾਂ ਦੇ ਐਸੋਸੀਏਸ਼ਨ ਦੇ ਤਤਕਾਲੀ ਪ੍ਰਧਾਨ ਡਾ: ਐਸ ਰਾਜਾ ਸਤਪਥੀ ਨੇ ਪਲਾਸਟਿਕ ਸਰਜਰੀ ਬਾਰੇ ਜਾਗਰੂਕਤਾ ਫੈਲਾਉਣ ਲਈ ਸਾਲ 2011 ਵਿੱਚ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਪਲਾਸਟਿਕ ਸਰਜਰੀ ਦਿਵਸ ਮਨਾਉਣ ਦਾ ਵਿਚਾਰ ਪੇਸ਼ ਕੀਤਾ ਸੀ। ਪਰ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਪਲਾਸਟਿਕ ਸਰਜਰੀ ਦਿਵਸ 15 ਜੁਲਾਈ 2021 ਨੂੰ ਮਨਾਇਆ ਗਿਆ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਸਾਲ 2022 ਵਿੱਚ 15 ਜੁਲਾਈ ਨੂੰ ਵਿਸ਼ਵ ਪਲਾਸਟਿਕ ਸਰਜਰੀ ਦਿਵਸ ਵਜੋਂ ਮਾਨਤਾ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਅਤੇ ਹਰ ਸਾਲ 15 ਜੁਲਾਈ ਨੂੰ ਵਿਸ਼ਵ ਪਲਾਸਟਿਕ ਸਰਜਰੀ ਦਿਵਸ ਮਨਾਉਣ ਦਾ ਵੀ ਫੈਸਲਾ ਕੀਤਾ ਗਿਆ।
ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਪਲਾਸਟਿਕ ਸਰਜਰੀ ਦੇ ਮਾਮਲਿਆਂ 'ਚ ਵਾਧਾ:ਇੰਟਰਨੈਸ਼ਨਲ ਸੋਸਾਇਟੀ ਆਫ ਏਸਥੈਟਿਕ ਪਲਾਸਟਿਕ ਸਰਜਰੀ (ISAPS) ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਦੁਨੀਆ ਭਰ ਵਿੱਚ ਪਲਾਸਟਿਕ ਸਰਜਰੀ ਦੇ ਮਾਮਲਿਆਂ ਵਿੱਚ ਲਗਾਤਾਰ ਵਾਧਾ ਹੋ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਪਰ ਭਾਰਤ ਪਲਾਸਟਿਕ ਸਰਜਰੀ ਲਈ ਚੌਥੇ ਸਭ ਤੋਂ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਹੌਟਸਪੌਟਸ ਵਜੋਂ ਉਭਰ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਆਈਐਸਏਪੀਐਸ ਦੇ ਇੱਕ ਸਰਵੇਖਣ ਅਨੁਸਾਰ, ਸਾਲ 2022 ਤੱਕ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਲਗਭਗ 9,35,487 ਪਲਾਸਟਿਕ ਸਰਜਰੀਆਂ ਕੀਤੀਆਂ ਗਈਆਂ ਸਨ। ਰਿਪੋਰਟ ਵਿੱਚ ਇਹ ਵੀ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਵਿਸ਼ਵ ਪੱਧਰ 'ਤੇ ਭਾਰਤ ਨਾ ਸਿਰਫ਼ ਭਾਰਤੀ ਨਾਗਰਿਕਾਂ ਲਈ ਸਗੋਂ ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਨਾਗਰਿਕਾਂ ਲਈ ਵੀ ਸੁੰਦਰਤਾ ਅਤੇ ਪਲਾਸਟਿਕ ਸਰਜਰੀ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆਵਾਂ ਲਈ ਇੱਕ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਸਥਾਨ ਬਣ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਅੰਕੜਿਆਂ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਕੀਤੀਆਂ ਗਈਆਂ ਕੁੱਲ ਪਲਾਸਟਿਕ ਸਰਜਰੀ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆਵਾਂ ਵਿਸ਼ਵ ਪੱਧਰ 'ਤੇ ਕੀਤੀਆਂ ਗਈਆਂ ਇਸ ਕਿਸਮ ਦੀਆਂ ਸਰਜਰੀਆਂ ਵਿੱਚੋਂ 4.3% ਹਨ। ਇਸ ਕਾਰਨ ਮਾਹਿਰਾਂ ਦਾ ਅਨੁਮਾਨ ਹੈ ਕਿ ਅਗਲੇ ਦੋ ਦਹਾਕਿਆਂ ਵਿੱਚ ਇਹ ਸੰਖਿਆ 50% ਵਧ ਸਕਦੀ ਹੈ।
