ਜਦੋਂ ਬੱਚਾ ਵੱਡਾ ਹੋ ਰਿਹਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਉਮਰ ਦੇ ਵਿਕਾਸ ਦੇ ਹਰ ਪੜਾਅ 'ਤੇ ਉਸ ਦੇ ਮਾਪੇ ਉਸ ਨੂੰ ਕੋਈ ਨਾ ਕੋਈ ਸਲਾਹ ਜਾਂ ਸਿਖ ਦਿੰਦੇ ਰਹਿੰਦੇ ਹਨ। ਜਿਵੇਂ ਸਵੇਰੇ ਜਲਦੀ ਉੱਠੋ, ਹੜਬੜੀ ਘੱਟ ਕਰੋ, ਬੈਠ ਕੇ ਖਾਣਾ ਖਾਓ ਜਾਂ ਪਾਣੀ ਪੀਓ, ਹਮੇਸ਼ਾ ਸਿਰ ਜਾਂ ਗਰਦਨ ਉੱਚਾ ਕਰਕੇ ਚੱਲੋ, ਕੁਰਸੀ 'ਤੇ ਟੇਕ ਨਾ ਕਰੋ ਜਾਂ ਲੇਟ ਕੇ ਨਾ ਬੈਠੋ, ਲੇਟ ਕੇ ਟੀਵੀ ਨਾ ਦੇਖੋ ਅਤੇ ਸਵੇਰੇ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਮੁਸਕੁਰਾਹਟ ਨਾਲ ਕਰੋ।
ਉਸ ਸਮੇਂ ਬੱਚਿਆਂ ਨੂੰ ਲੱਗਦਾ ਹੈ ਕਿ ਮਾਪੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਸਲਾਹ ਦੇ ਕੇ ਪਰੇਸ਼ਾਨ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ, ਪਰ ਅਸਲ ਵਿੱਚ ਇਹ ਆਦਤਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਜੀਵਨ ਸ਼ੈਲੀ ਨੂੰ ਸੁਧਾਰਨ ਅਤੇ ਜੀਵਨ ਲਈ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਸਿਹਤ ਨੂੰ ਬਣਾਈ ਰੱਖਣ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਕਰਦੀਆਂ ਹਨ। ਈਟੀਵੀ ਭਾਰਤ ਸੁਖੀਭਵਾ ਨੇ ਇਨ੍ਹਾਂ ਸਲਾਹਾਂ ਦੇ ਨਾ ਸਿਰਫ਼ ਸਾਡੇ ਸਰੀਰ ਸਗੋਂ ਸਾਡੇ ਮਨ 'ਤੇ ਵੀ ਸਕਾਰਾਤਮਕ ਪ੍ਰਭਾਵ ਬਾਰੇ ਜਾਣਨ ਲਈ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਮਾਹਿਰਾਂ ਨਾਲ ਗੱਲ ਕੀਤੀ ਹੈ...
ਸਵੇਰੇ ਜਲਦੀ ਉੱਠੋ
ਛੋਟੇ ਬੱਚੇ ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਸਕੂਲ ਤੋਂ ਆਉਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਜਾਂ ਖੇਡਣ ਦੀ ਜਲਦੀ ਵਿੱਚ ਭੱਜਦੇ ਦੌੜਦੇ ਕੰਮ ਕਰਨਾ ਪਸੰਦ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਦੌਰਾਨ ਚਾਹੇ ਖਾਣਾ ਖਾਣਾ ਹੋਵੇ ਜਾਂ ਖਾਸ ਕਰਕੇ ਪਾਣੀ ਪੀਣਾ ਹੋਵੇ, ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਉਹ ਜਾਣੇ ਅਣਜਾਣੇ ਵਿੱਚ ਹੀ ਖੜ੍ਹੇ ਰਹਿੰਦੇ ਹਨ।
ਇੰਦੌਰ ਦੀ ਨਿਊਟ੍ਰੀਸ਼ਨਿਸਟ ਡਾ. ਸੰਗੀਤਾ ਮਾਲੂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਬੈਠ ਕੇ ਖਾਣਾ ਖਾਣ ਨਾਲ ਸਾਡੀ ਪਾਚਨ ਤੰਤਰ ਦੀ ਕਾਰਜਕੁਸ਼ਲਤਾ ਵਧਦੀ ਹੈ, ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਆਰਾਮ ਅਤੇ ਪ੍ਰਸੰਨ ਮਨ ਨਾਲ ਲਈ ਗਈ ਖੁਰਾਕ ਸਰੀਰ 'ਤੇ ਵਧੀਆ ਨਤੀਜੇ ਦਿਖਾਉਂਦੀ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਸਾਡੇ ਭਾਰਤੀ ਸਮਾਜ ਵਿੱਚ ਪੁਰਾਣੇ ਸਮੇਂ ਤੋਂ ਹੀ ਹਮੇਸ਼ਾ ਬੈਠ ਕੇ ਖਾਣਾ ਖਾਣ ਜਾਂ ਪਾਣੀ ਪੀਣ ਨੂੰ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਆਯੁਰਵੇਦ ਵਿਚ ਵੀ ਇਹ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਬੈਠ ਕੇ ਖਾਣ-ਪੀਣ ਦਾ ਪ੍ਰਬੰਧ ਸਾਡੀ ਸਿਹਤ 'ਤੇ ਚੰਗਾ ਪ੍ਰਭਾਵ ਪਾਉਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ ਬੈਠਦਿਆਂ ਹੀ ਖਾਣਾ ਹੀ ਨਹੀਂ ਸਗੋਂ ਪਾਣੀ ਵੀ ਪੀਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਇੰਨਾ ਹੀ ਨਹੀਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਗਰਮ ਜਾਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਠੰਡਾ ਪਾਣੀ ਪੀਣ ਤੋਂ ਵੀ ਪਰਹੇਜ਼ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ।
ਸਿਰ ਉੱਠਾ ਕੇ ਚੱਲੋ
ਕੀ ਤੁਸੀਂ ਜਾਣਦੇ ਹੋ ਕਿ ਪਿੱਠ ਦਰਦ ਅਤੇ ਗਰਦਨ ਦੇ ਦਰਦ ਵਰਗੀਆਂ ਸਾਡੀਆਂ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਸਾਡੇ ਗਲਤ ਆਸਣ ਕਾਰਨ ਪੈਦਾ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ। ਬਚਪਨ ਵਿੱਚ ਜਦੋਂ ਅਸੀਂ ਕੁਰਸੀ 'ਤੇ ਲੰਮਾ ਸਮਾਂ ਬੈਠ ਕੇ ਪੜ੍ਹਦੇ ਹਾਂ ਤਾਂ ਮਾਂ-ਬਾਪ ਜਾਂ ਘਰ ਦੇ ਬਜ਼ੁਰਗ ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਕਮਰ ਨੂੰ ਸਿੱਧਾ ਕਰ ਕੇ ਬੈਠੋ, ਗਰਦਨ ਨੂੰ ਸਿੱਧਾ ਕਰੋ, ਇਸ ਗੱਲ ਦਾ ਧਿਆਨ ਰੱਖੋ ਕਿ ਰੌਸ਼ਨੀ ਸਿੱਧੀ ਤੌਰ 'ਤੇ ਕਾਪੀ ਤੇ ਪਵੇ, ਤਾਂ ਕਿ ਤੁੁਹਾਨੂੰ ਵੀ ਗਰਦਨ ਝੁਕਾ ਕੇ ਪੜ੍ਹਨ ਦੀ ਲੋੜ ਨਾ ਪਵੇ। ਲੰਬੇ ਪੈ ਕੇ ਟੀਵੀ ਨਾ ਦੇਖੇ ਜੋ ਸਾਡੇ ਆਸਣ ਨੂੰ ਸਹੀ ਬਣਾਉਣ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਕਰਦਾ ਹੈ।
ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਗਰਦਨ ਨੂੰ ਝੁਕਾ ਕੇ ਜਾਂ ਸਿਰ ਨੂੰ ਹੇਠਾਂ ਅਤੇ ਮੋਢਿਆਂ ਨੂੰ ਹੇਠਾਂ ਕਰਕੇ ਚੱਲਣ ਨਾਲ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਗਰਦਨ ਵਿੱਚ ਦਰਦ ਹੋਣ ਲੱਗਦਾ ਹੈ। ਇਹੀ ਨਹੀਂ ਜਦੋਂ ਅਸੀਂ ਕੁਰਸੀ 'ਤੇ ਅੱਗੇ ਝੁਕ ਕੇ ਜਾਂ ਲਗਭਗ ਲੇਟ ਕੇ ਅਧਿਐਨ ਕਰਦੇ ਹਾਂ ਤਾਂ ਇਸ ਦੇ ਘਾਤਕ ਨਤੀਜੇ ਸਾਡੀ ਰੀੜ੍ਹ ਦੀ ਹੱਡੀ 'ਤੇ ਨਜ਼ਰ ਆਉਣ ਲੱਗ ਪੈਂਦੇ ਹਨ।
ਉੱਤਰਾਖੰਡ ਦੇ ਆਰਥੋਪੀਡਿਕ ਸਰਜਨ ਹੇਮ ਜੋਸ਼ੀ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਜੇਕਰ ਬਚਪਨ ਤੋਂ ਹੀ ਸਹੀ ਆਸਣ ਰੱਖਣ ਦੀ ਆਦਤ ਪਾ ਲਈ ਜਾਵੇ ਤਾਂ ਕਮਰ ਦਰਦ ਅਤੇ ਇਸ ਨਾਲ ਜੁੜੀਆਂ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਕਾਫੀ ਹੱਦ ਤੱਕ ਘੱਟ ਹੋ ਜਾਣਗੀਆਂ।
ਬੱਚਿਆਂ ਲਈ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ ਇਨ੍ਹਾਂ ਹਦਾਇਤਾਂ ਦਾ ਕਾਰਨ ਜਾਣਨਾ
ਇੰਦੌਰ ਦੀ ਚਾਈਲਡ ਕਾਊਂਸਲਰ ਨਿਆਤੀ ਪਾਰਿਖ ਦੱਸਦੀ ਹੈ ਕਿ ਮਾਤਾ-ਪਿਤਾ ਨੂੰ ਇਹ ਸਲਾਹ ਦੇਣ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਇਹ ਦੱਸਣਾ ਵੀ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ ਕਿ ਇਨ੍ਹਾਂ ਆਦਤਾਂ ਨੂੰ ਅਪਣਾਉਣਾ ਕਿਉਂ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ ਜਾਂ ਇਨ੍ਹਾਂ ਨਾਲ ਸਾਡੇ ਸਰੀਰ ਨੂੰ ਕੀ ਫਾਇਦਾ ਹੋਵੇਗਾ।
ਬਚਪਨ ਬੱਚਿਆਂ ਲਈ ਉਮਰ ਦਾ ਉਹ ਸਮਾਂ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਜਦੋਂ ਉਹ ਨਵੀਆਂ ਆਦਤਾਂ, ਚੰਗੀਆਂ ਅਤੇ ਮਾੜੀਆਂ ਚੀਜ਼ਾਂ ਅਤੇ ਨਵੀਆਂ ਭਾਵਨਾਵਾਂ ਪੇਸ਼ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਅਜਿਹੇ 'ਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਚੰਗੀਆਂ ਆਦਤਾਂ ਦੇ ਫਾਇਦੇ ਸਮਝਾਉਣਾ ਚੰਗਾ ਹੋਵੇਗਾ। ਪਰ ਸਿਰਫ਼ ਇਨ੍ਹਾਂ ਆਦਤਾਂ ਨੂੰ ਅਪਣਾਉਣ ਦੀ ਗੱਲ ਕਰਨਾ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਅਪਣਾਉਣ ਲਈ ਪ੍ਰੇਰਿਤ ਨਹੀਂ ਕਰਦਾ। ਇਹ ਬਹੁਤ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ ਕਿ ਇਨ੍ਹਾਂ ਆਦਤਾਂ ਨੂੰ ਅਪਣਾਉਣ ਲਈ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਤਰੀਕਿਆਂ ਨਾਲ ਪ੍ਰੇਰਿਤ ਵੀ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇ। ਕਿਸਮਤ ਦੱਸਦੀ ਹੈ ਕਿ ਜੇਕਰ ਮਾਤਾ-ਪਿਤਾ ਦੇ ਯਤਨਾਂ ਨਾਲ ਬੱਚਿਆਂ ਵਿੱਚ ਇਹ ਆਦਤਾਂ ਪਾਈਆਂ ਜਾਣ ਤਾਂ ਇਹ ਉਮਰ ਭਰ ਲਈ ਮਾਨਸਿਕ ਅਤੇ ਸਰੀਰਕ ਸਿਹਤ ਨੂੰ ਮਜ਼ਬੂਤ ਬਣਾਈ ਰੱਖਣ ਵਿੱਚ ਸਹਾਈ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ।
ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ:ਨੌਜਵਾਨਾਂ ਨੂੰ ਕਿਉਂ ਆਕਰਸ਼ਿਤ ਕਰਦਾ ਹੈ 'ਫਰੈਂਡਜ਼ ਵਿਦ ਬੈਨੀਫਿਟਸ' ਦਾ ਰੁਝਾਨ