ਪੰਜਾਬ

punjab

ETV Bharat / sukhibhava

Nosebleed Problems: ਜਾਣੋ, ਕੀ ਹੈ ਨੱਕ 'ਚੋ ਖੂਨ ਵਗਣ ਦੀ ਸਮੱਸਿਆਂ ਅਤੇ ਇਸ ਤੋਂ ਛੁਟਕਾਰਾ ਪਾਉਣ ਦੇ ਘਰੇਲੂ ਤਰੀਕੇ

ਜ਼ਿਆਦਾ ਦੇਰ ਧੁੱਪ 'ਚ ਰਹਿਣ, ਗਰਮ ਚੀਜ਼ਾਂ ਖਾਣ, ਮਸਾਲੇਦਾਰ ਭੋਜਨ ਖਾਣ, ਜ਼ੁਕਾਮ ਹੋਣ ਅਤੇ ਨੱਕ 'ਤੇ ਸੱਟ ਲੱਗਣ ਨਾਲ ਵੀ ਨੱਕ 'ਚੋ ਖੂਨ ਵਗਣ ਦੀ ਸਮੱਸਿਆ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।

Nosebleed Problems
Nosebleed Problems

By

Published : Jun 12, 2023, 4:16 PM IST

ਹੈਦਰਾਬਾਦ:ਗਰਮੀਆਂ ਦਾ ਮੌਸਮ ਆ ਚੁੱਕਾ ਹੈ ਅਤੇਗਰਮੀ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਇਸ ਮੌਸਮ ਵਿੱਚ ਕਈ ਮੁਸ਼ਕਲਾਂ ਆਉਣੀਆਂ ਵੀ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਹੈ ਨੱਕ ਵਿੱਚੋਂ ਖੂਨ ਵਗਣਾ, ਜਿਸ ਨੂੰ ਨਕਸੀਰ ਵੀ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਪਿੱਛੇ ਕਈ ਕਾਰਨ ਹਨ, ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਜ਼ਿਆਦਾ ਦੇਰ ਤੱਕ ਧੁੱਪ 'ਚ ਰਹਿਣਾ, ਗਰਮ ਚੀਜ਼ਾਂ ਖਾਣਾ, ਮਸਾਲੇਦਾਰ ਭੋਜਨ ਦਾ ਸੇਵਨ, ਜ਼ੁਕਾਮ ਅਤੇ ਫਲੂ ਅਤੇ ਨੱਕ 'ਤੇ ਸੱਟ ਲੱਗਣਾ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੀ ਸਮੱਸਿਆ ਦਾ ਕਾਰਨ ਬਣਦੇ ਹਨ।

ਨੱਕ 'ਚੋ ਖੂਨ ਵਗਣ ਦੀ ਸਮੱਸਿਆ ਕਿਉ ਹੁੰਦੀ ਹੈ?:ਇੱਕ ਜਾਂ ਦੋ ਵਾਰ ਤੋਂ ਵੱਧ ਨੱਕ ਵਿੱਚੋਂ ਖੂਨ ਵਗਣਾ ਸਿਹਤ ਲਈ ਠੀਕ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਵੈਸੇ, ਗਰਮੀਆਂ ਦੇ ਮੌਸਮ ਵਿੱਚ ਇਹ ਇੱਕ ਆਮ ਸਮੱਸਿਆ ਹੈ, ਜੋ ਨੱਕ ਦੀਆਂ ਨਾੜੀਆਂ ਦੇ ਫਟਣ ਕਾਰਨ ਪੈਦਾ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਕਈ ਵਾਰ ਵਿਅਕਤੀ ਨੂੰ ਖੂਨ ਵਗਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਪਤਾ ਲੱਗ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਅਜਿਹੀ ਸਥਿਤੀ ਵਿਚ ਇਹ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ ਕਿ ਤੁਸੀਂ ਇਸ ਸਮੱਸਿਆ ਨੂੰ ਸਮਝੋ ਅਤੇ ਉਸ ਅਨੁਸਾਰ ਇਸ ਸਮੱਸਿਆ ਦਾ ਹੱਲ ਲੱਭੋ।

ਨੱਕ ਤੋਂ ਖੂਨ ਵਗਣ ਦੇ ਕਾਰਨ:ਨੱਕ ਤੋਂ ਖੂਨ ਵਗਣ ਦੇ ਕਈ ਕਾਰਨ ਹਨ। ਅਚਾਨਕ ਜਾਂ ਕਦੇ-ਕਦਾਈਂ ਨੱਕ ਤੋਂ ਖੂਨ ਵਗਣਾ ਬਹੁਤ ਘੱਟ ਗੰਭੀਰ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਪਰ ਜੇਕਰ ਤੁਹਾਨੂੰ ਵਾਰ-ਵਾਰ ਨੱਕ ਤੋਂ ਖੂਨ ਵਗਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਤੁਹਾਨੂੰ ਗੰਭੀਰ ਸਮੱਸਿਆ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਖੁਸ਼ਕ ਹਵਾ ਨੱਕ ਤੋਂ ਖੂਨ ਵਗਣ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਆਮ ਕਾਰਨ ਹੈ। ਇਸ ਵਿੱਚ ਸੁੱਕੀ ਜਗ੍ਹਾ ਵਿੱਚ ਰਹਿਣਾ ਜਾਂ ਕੇਂਦਰੀ ਹੀਟਿੰਗ ਸਿਸਟਮ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਨਾਲ ਨੱਕ ਦੀ ਝਿੱਲੀ ਸੁੱਕ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਖੁਸ਼ਕੀ ਕਾਰਨ ਨੱਕ ਦੇ ਅੰਦਰ ਛਾਲੇ ਪੈ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਛਾਲੇ ਨੂੰ ਖਾਰਸ਼ ਜਾਂ ਜਲਣ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਜੇਕਰ ਤੁਸੀਂ ਆਪਣਾ ਨੱਕ ਖੁਰਕਦੇ ਹੋ ਤਾਂ ਖੂਨ ਨਿਕਲ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਐਲਰਜੀ, ਜ਼ੁਕਾਮ ਜਾਂ ਸਾਈਨਸ ਦੀਆਂ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਲਈ ਐਂਟੀਹਿਸਟਾਮਾਈਨਜ਼ ਅਤੇ ਡੀਕਨਜੈਸਟੈਂਟਸ ਲੈਣ ਨਾਲ ਵੀ ਨੱਕ ਦੀ ਝਿੱਲੀ ਸੁੱਕ ਸਕਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਨੱਕ ਤੋਂ ਖੂਨ ਨਿਕਲ ਸਕਦਾ ਹੈ।

ਨੱਕ ਤੋਂ ਖੂਨ ਵਗਣ ਦੀ ਸਮੱਸਿਆ ਤੋਂ ਛੁਟਕਾਰਾ ਪਾਉਣ ਲਈ ਅਪਣਾਓ ਇਹ ਘਰੇਲੂ ਨੁਸਖੇ:

  1. ਤੇਜ਼ ਧੁੱਪ 'ਚ ਰਹਿਣ ਕਾਰਨ ਜੇਕਰ ਨੱਕ 'ਚੋਂ ਖੂਨ ਆਉਣ ਲੱਗ ਜਾਵੇ ਤਾਂ ਠੰਡਾ ਪਾਣੀ ਸਿਰ 'ਤੇ ਪਾਓ। ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਕਰਨ ਨਾਲ ਖੂਨ ਨਹੀਂ ਵਗੇਗਾ।
  2. ਜਿਵੇਂ ਹੀ ਨੱਕ ਤੋਂ ਖੂਨ ਵਗਣਾ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਜਾਵੇ, ਤਾਂ ਸਿਰ ਨੂੰ ਅੱਗੇ ਝੁਕਾਓ।
  3. ਸ਼ਹਿਦ ਨੂੰ ਪਾਣੀ 'ਚ ਪਾ ਕੇ ਨੱਕ 'ਤੇ ਲਗਾਓ।
  4. ਨੱਕ ਵਿੱਚੋਂ ਖੂਨ ਵਗਣ ਦੀ ਸਥਿਤੀ ਵਿੱਚ ਨੱਕ ਦੀ ਬਜਾਏ ਮੂੰਹ ਰਾਹੀਂ ਸਾਹ ਲਓ।
  5. ਸਿਰ 'ਤੇ ਠੰਡਾ ਪਾਣੀ ਪਾਓ।
  6. ਪਿਆਜ਼ ਨੂੰ ਕੱਟ ਕੇ ਨੱਕ ਦੇ ਕੋਲ ਰੱਖੋ ਅਤੇ ਸੁੰਘ ਲਓ।
  7. ਬੇਲ ਦੇ ਪੱਤਿਆਂ ਨੂੰ ਪਾਣੀ 'ਚ ਪਕਾਓ। ਫਿਰ ਇਸ 'ਚ ਖੰਡ ਮਿਲਾ ਕੇ ਪੀਓ।
  8. ਬਰਫ਼ ਨੂੰ ਇੱਕ ਕੱਪੜੇ ਵਿੱਚ ਲਪੇਟੋ ਅਤੇ ਇਸਨੂੰ ਨੱਕ 'ਤੇ ਰੱਖੋ।
  9. ਬੇਲ ਦੇ ਪੱਤਿਆਂ ਦਾ ਰਸ ਪਾਣੀ ਵਿੱਚ ਮਿਲਾ ਕੇ ਪੀਓ।
  10. ਸੇਬ ਦੇ ਮੁਰੱਬੇ ਵਿੱਚ ਇਲਾਇਚੀ ਮਿਲਾ ਕੇ ਖਾਓ।
  11. ਜਿਵੇਂ ਹੀ ਕਿਸੇ ਵਿਅਕਤੀ ਦੇ ਨੱਕ 'ਚੋਂ ਖੂਨ ਨਿਕਲਣ ਲੱਗੇ ਤਾਂ ਸਭ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਉਸ ਨੂੰ ਫਰਸ਼ 'ਤੇ ਲੇਟਾ ਦਿਓ ਤਾਂ ਕਿ ਖੂਨ ਵਹਿਣਾ ਬੰਦ ਹੋ ਜਾਵੇ। ਇਸ ਨਾਲ ਚੱਕਰ ਆਉਣਾ, ਘਬਰਾਹਟ, ਡਰ ਆਦਿ ਵੀ ਦੂਰ ਹੋ ਜਾਣਗੇ।
  12. ਅਸੈਂਸ਼ੀਅਲ ਤੇਲ ਨਾਲ ਵੀ ਨੱਕ ਤੋਂ ਖੂਨ ਵਗਣ ਨੂੰ ਰੋਕਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਲਈ ਇਕ ਕੱਪ ਪਾਣੀ 'ਚ ਲੈਵੇਂਡਰ ਆਇਲ ਦੀਆਂ ਕੁਝ ਬੂੰਦਾਂ ਪਾਓ। ਫਿਰ ਕੱਪੜੇ ਨੂੰ ਇਸ 'ਚ ਡੁਬੋ ਕੇ ਕੱਢ ਲਓ ਅਤੇ ਫਿਰ ਉਸ ਕੱਪੜੇ 'ਚੋ ਪਾਣੀ ਨੂੰ ਨਿਚੋੜ ਲਓ। ਇਸ ਨੂੰ ਨੱਕ 'ਤੇ ਲਗਾਓ। ਹਲਕੇ ਹੱਥਾਂ ਨਾਲ ਦੋ ਮਿੰਟ ਲਈ ਦਬਾਓ। ਤੁਸੀਂ ਇਸ ਪਾਣੀ ਦੀਆਂ ਕੁਝ ਬੂੰਦਾਂ ਨੱਕ ਵਿੱਚ ਵੀ ਪਾ ਸਕਦੇ ਹੋ। ਲਵੈਂਡਰ ਤੇਲ ਖਰਾਬ ਨੱਕ ਦੀਆਂ ਖੂਨ ਦੀਆਂ ਨਾੜੀਆਂ ਨੂੰ ਚੰਗਾ ਕਰਦਾ ਹੈ।
  13. ਪਿਆਜ਼ ਦਾ ਰਸ ਨੱਕ ਵਗਣ ਦੀ ਸਮੱਸਿਆ ਨੂੰ ਰੋਕ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਲਈ ਪਿਆਜ਼ ਨੂੰ ਮਿਕਸੀ 'ਚ ਮਿਲਾਓ ਅਤੇ ਇਸ ਦਾ ਰਸ ਨਿਚੋੜ ਲਓ। ਇਸ ਨੂੰ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਨੱਕ ਵਾਲੀ ਥਾਂ 'ਤੇ 1-2 ਮਿੰਟ ਲਈ ਲਗਾ ਕੇ ਰੱਖੋ। ਪਿਆਜ਼ ਦੇ ਟੁਕੜੇ ਨੂੰ ਸੁੰਘਣ ਨਾਲ ਵੀ ਆਰਾਮ ਮਿਲਦਾ ਹੈ। ਦਰਅਸਲ, ਪਿਆਜ਼ ਦੀ ਮਹਿਕ ਖੂਨ ਦੇ ਥੱਕੇ ਬਣਾਉਣ ਵਿੱਚ ਵੀ ਮਦਦ ਕਰ ਸਕਦੀ ਹੈ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਖੂਨ ਵਗਣਾ ਬੰਦ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ।
  14. ਵਿਟਾਮਿਨ ਈ ਕੈਪਸੂਲ ਨਾਲ ਤੁਸੀਂ ਚਿਹਰੇ, ਵਾਲਾਂ ਦੀ ਸੁੰਦਰਤਾ ਨੂੰ ਵਧਾਉਂਦੇ ਹੋ। ਹੁਣ ਕੈਪਸੂਲ 'ਚ ਮੌਜੂਦ ਤੇਲ ਨੂੰ ਰੂੰ ਦੀ ਮਦਦ ਨਾਲ ਨੱਕ ਦੇ ਅੰਦਰ ਲਗਾਓ ਅਤੇ ਮਰੀਜ਼ ਨੂੰ ਕੁਝ ਦੇਰ ਬਿਸਤਰ 'ਤੇ ਲੇਟਣ ਦਿਓ। ਜਦੋਂ ਵੀ ਨੱਕ ਖੁਸ਼ਕ ਮਹਿਸੂਸ ਹੋਵੇ ਤਾਂ ਇਸ ਤੇਲ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰੋ। ਇਹ ਚਮੜੀ ਨੂੰ ਨਮੀ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਨੱਕ ਦੀ ਝਿੱਲੀ ਨੂੰ ਨਮੀ ਮਿਲਦੀ ਹੈ। ਵਿਟਾਮਿਨ ਈ ਦਾ ਤੇਲ ਨੱਕ ਵਿੱਚੋਂ ਨਿਕਲਣ ਵਾਲੇ ਖੂਨ ਨੂੰ ਵੀ ਰੋਕ ਸਕਦਾ ਹੈ।
  15. ਸੇਬ ਦੇ ਸਿਰਕੇ ਨੂੰ ਇੱਕ ਕਾਟਨ ਬਾਲ ਵਿੱਚ ਪਾ ਕੇ ਨੱਕ ਦੇ ਅੰਦਰ ਰੱਖੋ। ਇਸ ਨੂੰ 4-5 ਮਿੰਟ ਤੱਕ ਲੱਗਾ ਰਹਿਣ ਦਿਓ, ਖੂਨ ਨਿਕਲਣਾ ਬੰਦ ਹੋ ਜਾਵੇਗਾ। ਅਸਲ 'ਚ ਸਿਰਕੇ 'ਚ ਮੌਜੂਦ ਐਸਿਡ ਖੂਨ ਦੀਆਂ ਨਾੜੀਆਂ ਨੂੰ ਸੰਕੁਚਿਤ ਕਰਨ 'ਚ ਮਦਦ ਕਰਦੇ ਹਨ।

ABOUT THE AUTHOR

...view details