ਹੈਦਰਾਬਾਦ:ਛਾਤੀ ਜਾਂ ਪਸਲੀਆਂ ਵਿੱਚ ਦਰਦ ਜਾਂ ਖਿਚਾਅ ਕਈ ਕਾਰਨਾਂ ਕਰਕੇ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਇਸ ਨੂੰ ਕੁਝ ਗੰਭੀਰ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਜਾਂ ਲਾਗਾਂ ਦਾ ਲੱਛਣ ਵੀ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਕੋਸਟੋਚੌਂਡਰਾਈਟਿਸ ਵੀ ਪੱਸਲੀ ਦੇ ਦਰਦ ਦਾ ਇੱਕ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰ ਕਾਰਨ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਮਾਹਿਰਾਂ ਦਾ ਮੰਨਣਾ ਹੈ ਕਿ ਦੁਰਲੱਭ ਸਥਿਤੀਆਂ ਨੂੰ ਛੱਡ ਕੇ ਕੋਸਟੋਕੌਂਡਰਾਈਟਿਸ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਮਾਮਲਿਆਂ ਵਿੱਚ ਜਾਨਲੇਵਾ ਪ੍ਰਭਾਵ ਜਾਂ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਦਾ ਕਾਰਨ ਨਹੀਂ ਬਣਦਾ, ਪਰ ਇਸਦੇ ਕਾਰਨ ਛਾਤੀ ਵਿੱਚ, ਖਾਸ ਕਰਕੇ ਪਸਲੀਆਂ ਵਿੱਚ ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਤੱਕ ਦਰਦ ਅਤੇ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਪੀੜਤਾਂ ਲਈ ਬੇਅਰਾਮੀ ਦਾ ਕਾਰਨ ਬਣ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਇੱਥੋਂ ਤੱਕ ਕਿ ਇਹ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਰੋਜ਼ਾਨਾ ਰੁਟੀਨ ਨੂੰ ਵੀ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ।
ਕੋਸਟੋਚੌਂਡਰਾਈਟਿਸ ਦੇ ਕਾਰਨ: ਡਾ. ਹੇਮ ਜੋਸ਼ੀ ਦੱਸਦੇ ਹਨ ਕਿ ਕੋਸਟੋਚੌਂਡਰਾਈਟਿਸ ਅਸਲ ਵਿੱਚ ਪਸਲੀਆਂ ਦੇ ਉੱਪਰ ਸੋਜਸ਼ ਦੀ ਇੱਕ ਸਥਿਤੀ ਹੈ। ਜੋ ਕਈ ਕਾਰਨਾਂ ਕਰਕੇ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਕੋਈ ਬਹੁਤੀ ਆਮ ਸਮੱਸਿਆ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਇਹ ਸਮੱਸਿਆ 100 ਵਿੱਚੋਂ 2-3 ਲੋਕਾਂ ਵਿੱਚ ਦੇਖੀ ਜਾ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਇਹ ਸਮੱਸਿਆ ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਛਾਤੀ ਦੀਆਂ ਉਪਰਲੀਆਂ ਪਸਲੀਆਂ 'ਚ ਜ਼ਿਆਦਾ ਦੇਖਣ ਨੂੰ ਮਿਲਦੀ ਹੈ। ਇਸਦੇ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਮਾਮਲਿਆਂ ਵਿੱਚ ਪਸਲੀ ਵਿੱਚ ਸੋਜ ਸ਼ਾਮਲ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਸਮੱਸਿਆ ਨੂੰ ਕੌਸਟੋਸਟਰਨਲ ਸਿੰਡਰੋਮ ਵੀ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
ਕੋਸਟੋਚੌਂਡਰਾਈਟਿਸ ਦੇ ਲੱਛਣ: ਪਸਲੀਆਂ ਵਿੱਚ ਸੋਜ ਕਈ ਕਾਰਨਾਂ ਕਰਕੇ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ, ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਸੱਟ, ਲਾਗ ਜਾਂ ਕਿਸੇ ਕਿਸਮ ਦੀ ਗੁੰਝਲਦਾਰ ਥੈਰੇਪੀ ਦੇ ਬਾਅਦ ਇੱਕ ਮਾੜੇ ਪ੍ਰਭਾਵ ਵਜੋਂ ਵੀ ਸੋਜ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਇਸ ਦੇ ਕਾਰਨ ਵੀ ਅਣਜਾਣ ਹੋ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਪਸਲੀਆਂ ਵਿੱਚ ਸੋਜ 'ਚ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਵਾਧਾ ਹੋਣ ਕਾਰਨ ਅਸਹਿਣਸ਼ੀਲ ਦਰਦ ਦੇ ਨਾਲ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਲਾਲੀ ਵੀ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਜਦੋਂ ਇਹ ਸਮੱਸਿਆ ਹੁੰਦੀ ਹੈ, ਤਾਂ ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਪੀੜਤ ਨੂੰ ਛਾਤੀ ਵਿੱਚ ਤੇਜ਼ ਦਰਦ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਸਾਹ ਲੈਣ ਵਿੱਚ ਤਕਲੀਫ਼ ਵਰਗੀਆਂ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਵੀ ਹੋ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ, ਜੋ ਕਈ ਵਾਰ ਜ਼ਿਆਦਾ ਸਰੀਰਕ ਗਤੀਵਿਧੀ ਜਾਂ ਸਖ਼ਤ ਮਿਹਨਤ ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਵਧ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਜ਼ਿਆਦਾ ਕਸਰਤ ਕਰਨਾ, ਜ਼ਿਆਦਾ ਸੈਰ ਕਰਨਾ ਜਾਂ ਕੋਈ ਭਾਰੀ ਚੀਜ਼ ਚੁੱਕਣਾ ਆਦਿ। ਦੂਜੇ ਪਾਸੇ ਜੇਕਰ ਦਰਦ ਜ਼ਿਆਦਾ ਹੋਵੇ ਤਾਂ ਪੀੜਤ ਨੂੰ ਸੌਣ, ਖੰਘਣ ਅਤੇ ਆਮ ਰੁਟੀਨ ਅਨੁਸਾਰ ਕੰਮ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਵੀ ਦਿੱਕਤ ਆ ਸਕਦੀ ਹੈ।
ਕੋਸਟੋਚੌਂਡਰਾਈਟਿਸ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਲੋਕਾਂ 'ਚ ਉਲਝਣ:ਕੋਸਟੋਕੌਂਡਰਾਈਟਿਸ ਬਾਰੇ ਲੋਕਾਂ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤ ਸਾਰੀਆਂ ਗਲਤ ਧਾਰਨਾਵਾਂ ਹਨ, ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਲੋਕ ਇਸਨੂੰ ਦਿਲ ਦੀ ਬਿਮਾਰੀ ਜਾਂ ਦਿਲ ਦੇ ਦੌਰੇ ਨਾਲ ਜੋੜਦੇ ਹਨ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਅਜਿਹਾ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਜੇ ਕੋਸਟੋਕੌਂਡਰਾਈਟਿਸ ਦਾ ਦਰਦ ਛਾਤੀ ਦੇ ਖੱਬੇ ਪਾਸੇ ਹੈ, ਤਾਂ ਇਹ ਕਈ ਵਾਰ ਦਿਲ ਵਿੱਚ ਦਰਦ ਜਾਂ ਦਿਲ ਦੇ ਦੌਰੇ ਦਾ ਭੁਲੇਖਾ ਪੈਦਾ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਪਰ ਇਸ ਨਾਲ ਦਿਲ ਦਾ ਦੌਰਾ ਨਹੀਂ ਪੈਂਦਾ। ਦੂਜੇ ਪਾਸੇ, ਛਾਤੀ ਦੇ ਸੱਜੇ ਪਾਸੇ ਦਰਦ ਨੂੰ ਕੋਸਟੋਕੌਂਡਰਾਈਟਿਸ ਦਾ ਇੱਕੋ ਇੱਕ ਲੱਛਣ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਕੋਸਟੋਕੌਂਡਰਾਈਟਿਸ ਵਿੱਚ ਸਿਰਫ ਪਸਲੀਆਂ ਵਿੱਚ ਸੋਜ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਜੇਕਰ ਅਜਿਹੇ ਲੱਛਣ ਜਾਂ ਪ੍ਰਭਾਵ ਦਿਖਾਈ ਦੇਣ ਤਾਂ ਹੋਰ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਇਸ ਦਾ ਕਾਰਨ ਬਣ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ। ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਟਿਊਮਰ, ਟੀਬੀ ਜਾਂ ਕਿਸੇ ਹੋਰ ਕਿਸਮ ਦੀ ਲਾਗ, ਗੰਭੀਰ ਖੰਘ, ਹੱਡੀਆਂ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਕੁਝ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਅਤੇ ਇਨਫੈਕਸ਼ਨ ਆਦਿ।
ਕੋਸਟੋਚੌਂਡਰਾਈਟਿਸ ਦੀ ਜਾਂਚ ਅਤੇ ਨਿਦਾਨ:ਡਾ: ਹੇਮ ਜੋਸ਼ੀ ਦੱਸਦੇ ਹਨ ਕਿ ਭਾਵੇਂ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਮਾਮਲਿਆਂ ਵਿੱਚ ਕੋਸਟੋਕੌਂਡਰਾਈਟਿਸ ਦੇ ਇਲਾਜ ਵਿੱਚ ਕੁਝ ਸਮਾਂ ਲੱਗ ਸਕਦਾ ਹੈ, ਪਰ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਮਾਮਲਿਆਂ ਵਿੱਚ ਇਹ ਠੀਕ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਦੁਰਲੱਭ ਮਾਮਲਿਆਂ ਨੂੰ ਛੱਡ ਕੇ ਇਹ ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਭਵਿੱਖ ਵਿੱਚ ਸਿਹਤ ਲਈ ਕੋਈ ਖਤਰਾ ਪੈਦਾ ਨਹੀਂ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਸਮੱਸਿਆ ਦੀ ਮੌਜੂਦਗੀ ਦੀ ਪੁਸ਼ਟੀ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਮਾਮਲਿਆਂ ਵਿੱਚ ਪਸਲੀਆਂ ਭਾਵ ਛਾਤੀ ਦੀਆਂ ਹੱਡੀਆਂ ਅਤੇ ਲੱਛਣਾਂ ਦੇ ਆਧਾਰ 'ਤੇ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਪਰ ਕਈ ਵਾਰ ਡਾਕਟਰ ਇਸਦੀ ਗੰਭੀਰਤਾ ਦੀ ਜਾਂਚ ਕਰਨ ਲਈ ਐਮਆਰਆਈ ਦੀ ਸਲਾਹ ਦੇ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਕੋਸਟੋਕੌਂਡ੍ਰਾਈਟਿਸ ਦੇ ਇਲਾਜ ਵਿੱਚ ਦਰਦ ਅਤੇ ਸੋਜ ਤੋਂ ਰਾਹਤ ਪਾਉਣ ਲਈ ਐਂਟੀ-ਇਨਫਲਾਮੇਟਰੀ ਦਵਾਈਆਂ ਜਾਂ ਹੋਰ ਦਵਾਈਆਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।
ਕੋਸਟੋਚੌਂਡਰਾਈਟਿਸ ਲਈ ਸਾਵਧਾਨੀਆਂ:ਜੇਕਰ ਕਿਸੇ ਵਿਅਕਤੀ ਵਿੱਚ ਕੋਸਟੋਕੌਂਡਰਾਈਟਿਸ ਦੇ ਲੱਛਣ ਦਿਖਾਈ ਦੇ ਰਹੇ ਹਨ, ਤਾਂ ਉਸਨੂੰ ਤੁਰੰਤ ਡਾਕਟਰ ਦੀ ਸਲਾਹ ਲੈਣੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ। ਇਲਾਜ ਦੇ ਨਾਲ ਮਰੀਜ਼ ਨੂੰ ਇਸ ਗੱਲ ਦਾ ਵੀ ਧਿਆਨ ਰੱਖਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ਕਿ ਸਮੱਸਿਆ ਜਾਂ ਦਰਦ ਦੇ ਪ੍ਰਭਾਵ ਨੂੰ ਕਿਵੇਂ ਕਾਬੂ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇ। ਉਦਾਹਰਨ ਲਈ, ਜਿਸ ਸਮੇਂ ਦਰਦ ਜ਼ਿਆਦਾ ਹੋਵੇ, ਉਸ ਸਮੇਂ ਅਜਿਹੀਆਂ ਸਖ਼ਤ ਮਿਹਨਤ ਕਰਨ ਵਾਲੀਆਂ ਗਤੀਵਿਧੀਆਂ ਤੋਂ ਬਚੋ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਛਾਤੀ 'ਤੇ ਜ਼ਿਆਦਾ ਦਬਾਅ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਅਜਿਹਾ ਕਰਨ ਨਾਲ ਦਰਦ ਜਾਂ ਸਾਹ ਅਤੇ ਹੋਰ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਵਿੱਚ ਹੋਣ ਵਾਲੇ ਵਾਧੇ ਨੂੰ ਰੋਕਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ।
