ਪੰਜਾਬ

punjab

ETV Bharat / sukhibhava

ਘਰੇਲੂ ਕੰਮ ਕਰਨ ਨਾਲ ਤੇਜ਼ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ਯਾਦਦਾਸ਼ਤ : ਖੋਜ

ਘਰ ਵਿੱਚ ਹੋਣ ਵਾਲੇ ਰੋਜ਼ਮਰਾ ਦੇ ਕੰਮ ਜਿਵੇਂ ਘਰ ਦੀ ਸਫ਼ਾਈ, ਖਾਣਾ ਪਕਾਉਣ ਆਦਿ ਰੋਜ਼ਾਨਾ ਦੇ ਕੰਮ ਕਰਨ ਵਾਲਿਆਂ ਦੀ ਸਰੀਰਕ ਯੋਗਤਾ ਹਮੇਸ਼ਾ ਦੂਜਿਆਂ ਨਾਲੋਂ ਬਿਹਤਰ ਮੰਨੀ ਗਈ ਹੈ। ਪਰ ਇੱਕ ਤਾਜ਼ਾ ਖੋਜ ਵਿੱਚ ਸਾਹਮਣੇ ਆਇਆ ਹੈ ਕਿ ਜੋ ਲੋਕ ਨਿਯਮਿਤ ਤੌਰ 'ਤੇ ਇਹ ਗਤੀਵਿਧੀਆਂ ਅਤੇ ਹੋਰ ਘਰੇਲੂ ਕੰਮ ਕਰਦੇ ਹਨ, ਖਾਸ ਕਰਕੇ ਬਿਰਧ ਉਮਰ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਯਾਦਦਾਸ਼ਤ ਵੀ ਬਹੁਤ ਚੰਗੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ।

ਘਰੇਲੂ ਕੰਮ ਕਰਨ ਨਾਲ ਤੇਜ਼ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ਯਾਦਦਾਸ਼ਤ
ਘਰੇਲੂ ਕੰਮ ਕਰਨ ਨਾਲ ਤੇਜ਼ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ਯਾਦਦਾਸ਼ਤ

By

Published : Dec 2, 2021, 5:57 PM IST

ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਲੋਕ ਸੋਚਦੇ ਹਨ ਕਿ ਘਰ ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਕੰਮ ਕਰਨਾ ਬਹੁਤ ਵੱਡੀ ਪ੍ਰਾਪਤੀ ਹੈ, ਪਰ ਲੋਕ ਘਰ ਦੇ ਕੰਮਾਂ ਨੂੰ ਹੀਣ ਭਾਵਨਾ ਨਾਲ ਦੇਖਦੇ ਹਨ। ਬਿਨ੍ਹਾਂ ਸ਼ੱਕ ਬਾਹਰ ਜਾ ਕੇ ਕੰਮ ਕਰਨਾ ਜਾਂ ਨੌਕਰੀ ਕਰਨਾ ਬਹੁਤ ਵੱਡੀ ਗੱਲ ਹੈ ਅਤੇ ਇਹ ਜੀਵਨ ਦੀ ਲੋੜ ਵੀ ਹੈ ਪਰ ਘਰ ਦਾ ਕੰਮ-ਕਾਜ ਸਾਡੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਦੀਆਂ ਵੱਡੀਆਂ ਲੋੜਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਬਦੌਲਤ ਹੀ ਸਾਡਾ ਜੀਵਨ ਨਿਰਵਿਘਨ ਚਲਦਾ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਖਾਣ-ਪੀਣ ਅਤੇ ਜੀਵਨ ਵਿੱਚ ਸਫ਼ਾਈ ਸਾਡੇ ਸਿਹਤਮੰਦ ਜੀਵਨ ਦੀ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੀ ਲੋੜ ਹੈ।

ਇਹ ਤਾਂ ਸਾਰੇ ਜਾਣਦੇ ਅਤੇ ਮੰਨਦੇ ਹਨ ਕਿ ਜੋ ਲੋਕ ਘਰ ਦਾ ਸਾਰਾ ਕੰਮ ਨਿਯਮਿਤ ਤੌਰ 'ਤੇ ਕਰਦੇ ਹਨ, ਉਹ ਸਰੀਰਕ ਤੌਰ 'ਤੇ ਜ਼ਿਆਦਾ ਸਮਰੱਥ ਹੁੰਦੇ ਹਨ ਪਰ ਹਾਲ ਹੀ 'ਚ ਇਕ ਖੋਜ 'ਚ ਇਹ ਗੱਲ ਸਾਹਮਣੇ ਆਈ ਹੈ ਕਿ ਘਰੇਲੂ ਕੰਮ ਕਰਨ ਨਾਲ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਯਾਦਾਸ਼ਤ ਵੀ ਤੇਜ਼ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਧਿਆਨ ਵੀ ਵਧਦਾ ਹੈ।

ਓਪਨ ਐਕਸੈਸ ਜਨਰਲ (BMJ open) ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਇੱਕ ਅਧਿਐਨ ਅਨੁਸਾਰ ਜੋ ਲੋਕ ਘਰ ਦੇ ਸਾਰੇ ਕੰਮ ਕਰਦੇ ਹਨ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਨਾ ਸਿਰਫ਼ ਯਾਦਾਸ਼ਤ ਤੇਜ਼ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਇਕਾਗਰਤਾ ਅਤੇ ਧਿਆਨ ਕੇਂਦਰਿਤ ਕਰਨ ਦੀ ਸਮਰੱਥਾ ਵਿੱਚ ਵਾਧਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਸਗੋਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਪੈਰ ਵੀ ਮਜ਼ਬੂਤ ​​ਹੁੰਦੇ ਹਨ, ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਡਿੱਗਣ ਦਾ ਖ਼ਤਰਾ ਘੱਟ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸ ਕਾਰਨ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਲੱਗਣ ਵਾਲੀਆਂ ਸੱਟਾਂ ਤੋਂ ਵੀ ਜ਼ਿਆਦਾ ਸੁਰੱਖਿਆ ਮਿਲਦੀ ਹੈ।

ਖੋਜ ਦਾ ਉਦੇਸ਼

ਧਿਆਨ ਯੋਗ ਗੱਲ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਅਧਿਐਨ ਵਿੱਚ ਸਿਰਫ਼ ਘਰ ਵਿੱਚ ਕੀਤੇ ਜਾਣ ਵਾਲੇ ਕੰਮਾਂ ਨੂੰ ਹੀ ਸ਼ਾਮਿਲ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਭਾਵ ਕੰਮ 'ਤੇ ਮਨੋਰੰਜਨ ਅਤੇ ਸਰੀਰਕ ਗਤੀਵਿਧੀਆਂ ਨੂੰ ਇਸ ਅਧਿਐਨ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਿਲ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਖੋਜਕਰਤਾਵਾਂ ਨੇ ਖੋਜ ਵਿੱਚ ਦੱਸਿਆ ਹੈ ਕਿ ਖੋਜ ਦਾ ਉਦੇਸ਼ ਇਹ ਪਤਾ ਲਗਾਉਣਾ ਸੀ ਕਿ ਕੀ ਕੋਈ ਵਿਅਕਤੀ ਘਰੇਲੂ ਕੰਮ ਕਰਕੇ ਆਪਣੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਸਿਹਤਮੰਦ ਤਰੀਕੇ ਨਾਲ ਜੀਅ ਸਕਦਾ ਹੈ?

ਮੱਧ-ਉਮਰ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਲਈ ਘਰ ਦਾ ਕੰਮ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਜ਼ਿਆਦਾ ਫਾਇਦੇਮੰਦ

ਖੋਜਕਰਤਾਵਾਂ ਨੇ ਖੋਜ ਨਤੀਜਿਆਂ ਵਿੱਚ ਕਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਹਰ ਰੋਜ਼ ਘਰੇਲੂ ਕੰਮ ਕਰਨਾ ਹਰ ਉਮਰ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਸਰੀਰਕ ਅਤੇ ਮਾਨਸਿਕ ਸਿਹਤ ਲਈ ਬਹੁਤ ਵਧੀਆ ਹੈ। ਖਾਸ ਤੌਰ 'ਤੇ ਮੱਧ-ਉਮਰ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਵਿਚ ਘਰੇਲੂ ਕੰਮ ਕਰਨ ਦੀ ਆਦਤ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਸਰੀਰਕ ਤੌਰ 'ਤੇ ਵਧੇਰੇ ਸਰਗਰਮ ਬਣਾਉਂਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਕੰਮ ਕਰਨ ਦੀ ਗਤੀ ਵੀ ਵਧਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਇਹ ਆਦਤ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਦੂਜਿਆਂ 'ਤੇ ਨਿਰਭਰਤਾ ਅਤੇ ਮੌਤ ਦਾ ਖ਼ਤਰਾ ਵੀ ਘਟਾਉਂਦੀ ਹੈ।

489 ਲੋਕਾਂ 'ਤੇ ਕੀਤੀ ਗਈ ਖੋਜ

ਇਸ ਖੋਜ ਵਿੱਚ 21 ਤੋਂ 90 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਦੇ 489 ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਸ਼ਾਮਿਲ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਜੋ ਰੋਜ਼ਾਨਾ ਘਰੇਲੂ ਕੰਮ ਕਰਨ ਦੇ ਯੋਗ ਸਨ। ਸਿੰਗਾਪੁਰ ਵਿੱਚ ਕੀਤੀ ਗਈ ਇਸ ਖੋਜ ਵਿੱਚ ਭਾਗ ਲੈਣ ਵਾਲਿਆਂ ਨੂੰ ਦੋ ਉਮਰ ਵਰਗਾਂ ਵਿੱਚ ਵੰਡਿਆ ਗਿਆ। ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਪਹਿਲੀ ਸ਼੍ਰੇਣੀ ਵਿੱਚ 21 ਤੋਂ 64 ਸਾਲ ਅਤੇ ਦੂਜੇ ਵਰਗ ਵਿੱਚ 65 ਤੋਂ 90 ਸਾਲ ਦੇ ਲੋਕ ਸਨ।

ਖੋਜ ਵਿੱਚ ਭਾਗ ਲੈਣ ਵਾਲਿਆਂ ਦੀ ਸਰੀਰਕ ਸਮਰੱਥਾ ਦਾ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਤਰੀਕਿਆਂ ਨਾਲ ਮੁਲਾਂਕਣ ਕੀਤਾ ਗਿਆ। ਜਿਸ ਲਈ ਉਨ੍ਹਾਂ ਤੋਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਘਰੇਲੂ ਕੰਮਾਂ ਨੂੰ ਕਰਨ ਦੀ ਗਤੀ ਅਤੇ ਬਾਰੰਬਾਰਤਾ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਉਹ ਕੀ ਕਰਨ ਜਾਂ ਕਰਨ ਦੇ ਸਮਰੱਥ ਹਨ, ਬਾਰੇ ਜਾਣਕਾਰੀ ਲਈ ਗਈ।

ਖੋਜ ਵਿੱਚ ਹੋਮਵਰਕ ਨੂੰ ਦੋ ਹਿੱਸਿਆਂ ਵਿੱਚ ਵੰਡਿਆ ਗਿਆ ਸੀ, ਘਰ ਦਾ ਹਲਕਾ ਕੰਮ ਅਤੇ ਭਾਰੀ ਕੰਮ। ਹਲਕੇ ਕਾਰਜਾਂ ਦੀ ਸ਼੍ਰੇਣੀ ਵਿੱਚ ਭਾਗੀਦਾਰਾਂ ਦੀ ਸਰੀਰਕ ਯੋਗਤਾ ਨੂੰ ਕੱਪੜੇ ਧੋਣ, ਬਿਸਤਰੇ ਝਾੜਨਾ, ਕੱਪੜੇ ਸੁਕਾਉਣ, ਕੱਪੜੇ ਇਸਤਰੀ ਕਰਨ, ਸਫਾਈ ਅਤੇ ਖਾਣਾ ਬਣਾਉਣ ਵਰਗੇ ਕੰਮਾਂ ਵਿੱਚ ਮਾਪਿਆ ਗਿਆ।

ਦੂਜੇ ਪਾਸੇ ਭਾਰੀ ਕੰਮਾਂ ਵਿੱਚ ਖਿੜਕੀਆਂ ਦੀ ਸਫਾਈ, ਘਰ ਨੂੰ ਵੈਕਿਉਮ ਕਰਨਾ, ਫਰਸ਼ ਧੋਣਾ ਅਤੇ ਘਰ ਨੂੰ ਸਜਾਉਣ ਵਰਗੀਆਂ ਗਤੀਵਿਧੀਆਂ ਸ਼ਾਮਿਲ ਹਨ। ਇਹਨਾਂ ਕੰਮਾਂ ਨੂੰ ਕਰਦੇ ਸਮੇਂ ਭਾਗੀਦਾਰਾਂ ਦੀ ਕਾਰਵਾਈ ਦੀ ਗਤੀ ਨੂੰ ਉਹਨਾਂ ਦੇ ਕੰਮ ਦੇ "ਮੇਟਾਬੋਲਿਕ ਇਕੁਇਵਲੈਂਟ ਆਫ ਟਾਸਕ" (MET) ਦੇ ਅਧਾਰ ਤੇ ਮਾਪਿਆ ਗਿਆ ਸੀ। ਮਾਪ ਦੀ ਇਸ ਇਕਾਈ ਨੂੰ ਊਰਜਾ ਦੀ ਮਾਤਰਾ ਦੇ ਬਰਾਬਰ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਭਾਵ ਪ੍ਰਤੀ ਮਿੰਟ ਸਰੀਰਕ ਗਤੀਵਿਧੀ 'ਤੇ ਖਰਚੀ ਜਾਣ ਵਾਲੀ ਕੈਲੋਰੀ। ਇਸ ਵਿੱਚ 2.5 ਦੀ MET ਹਲਕੇ ਹੋਮਵਰਕ ਲਈ ਅਤੇ 4 ਦੀ MET ਭਾਰੀ ਘਰ ਦੇ ਕੰਮ ਲਈ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਸੀ।

ਖੋਜ ਤੋਂ ਪਤਾ ਲੱਗਾ ਹੈ ਕਿ ਸਿਰਫ 36% ਨੌਜਵਾਨ ਵਰਗ ਭਾਵ 90 ਲੋਕ ਅਤੇ ਅੱਧੇ ਭਾਵ 48% (116 ਲੋਕ) ਨੇ ਹੀ ਸਰੀਰਕ ਗਤੀਵਿਧੀਆਂ ਦਾ ਕੋਟਾ ਪੂਰਾ ਕੀਤਾ ਸੀ। ਜੋ ਕਿ ਦਿਲਚਸਪ ਸੀ, ਪਰ ਲਗਭਗ ਦੋ ਤਿਹਾਈ ਅਰਥਾਤ 61% ਲੋਕ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚੋਂ 152 ਨੌਜਵਾਨ ਅਤੇ 159 ਬਜ਼ੁਰਗ ਸਨ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਸਾਰਾ ਹੋਮਵਰਕ ਕਰਕੇ ਆਪਣਾ ਟੀਚਾ ਪੂਰਾ ਕਰ ਲਿਆ ਸੀ।

ਸਾਰੇ ਹੋਮਵਰਕ ਦੌਰਾਨ ਭਾਗ ਲੈਣ ਵਾਲਿਆਂ ਦੀਆਂ ਸਰੀਰਕ ਗਤੀਵਿਧੀਆਂ ਨੂੰ ਅਨੁਕੂਲ ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਮੁਲਾਂਕਣ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਅਤੇ ਭਾਗੀਦਾਰਾਂ ਦੀ ਮਾਨਸਿਕ ਸਿਹਤ 'ਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਪ੍ਰਭਾਵ ਬਾਰੇ ਜਾਣਨ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕੀਤੀ ਗਈ। ਖੋਜ ਦੇ ਨਤੀਜਿਆਂ ਤੋਂ ਪਤਾ ਲੱਗਾ ਹੈ ਕਿ ਘਰ ਦਾ ਕੰਮ ਮਨੁੱਖ ਦੀ ਮਾਨਸਿਕ ਸਮਰੱਥਾ ਅਤੇ ਸਰੀਰਕ ਯੋਗਤਾਵਾਂ ਨੂੰ ਵਧਾਉਣ ਵਿਚ ਮਦਦ ਕਰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਨਾਲ ਹੀ ਘਰ ਦੇ ਕੰਮ ਕਰਨ ਦੀ ਆਦਤ ਵੱਡੀ ਉਮਰ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਲਈ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਤੌਰ 'ਤੇ ਲਾਭਕਾਰੀ ਹੈ।

ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ:ਐਰੋਬਿਕਸ ਨਾਲ ਕਰੋ ਸੁਸਤੀ ਦੂਰ, ਰਹੋ ਤੰਦਰੁਸਤ

ABOUT THE AUTHOR

...view details