ਪੰਜਾਬ

punjab

By

Published : Aug 19, 2022, 3:09 PM IST

ETV Bharat / sukhibhava

ਕਰਜ਼ਦਾਰਾਂ ਲਈ ਕਰਜ਼ੇ ਦੇ ਜਾਲ ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਆਉਣ ਦਾ ਜਾਣੋ ਸਭ ਤੋਂ ਵਧੀਆ ਤਰੀਕਾ

ਕਰਜ਼ੇ ਵਿੱਚ ਹੋਣਾ ਚੁਣੌਤੀਪੂਰਨ ਅਤੇ ਮਾਨਸਿਕ ਤਣਾਅ ਦਾ ਕਾਰਨ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਅਸੀਂ ਆਪਣੇ ਬੱਚਿਆਂ ਦੀ ਪੜ੍ਹਾਈ, ਘਰ ਖ਼ਰੀਦਣ, ਕਾਰ ਖ਼ਰੀਦਣ ਜਾਂ ਆਪਣਾ (debt trap) ਕਾਰੋਬਾਰ ਸਥਾਪਤ ਕਰਨ ਲਈ ਵੀ ਕਰਜ਼ਾ ਲੈਂਦੇ ਹਾਂ। ਜੇਕਰ ਸਹੀ ਢੰਗ ਨਾਲ ਪ੍ਰਬੰਧਿਤ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਉਧਾਰ ਲੈਣ ਨਾਲ ਤੁਹਾਨੂੰ ਤੁਹਾਡੇ ਸੁਪਨਿਆਂ ਨੂੰ ਸਾਕਾਰ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਮਿਲੇਗੀ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਦੁਰਪ੍ਰਬੰਧਿਤ ਕਰਜ਼ੇ ਨਾ ਸਿਰਫ ਤੁਹਾਡੀ ਵਿੱਤੀ ਤੰਦਰੁਸਤੀ ਨੂੰ ਪ੍ਰਭਾਵਤ ਕਰਦੇ ਹਨ ਬਲਕਿ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਮਾਨਸਿਕ ਤਣਾਅ ਦਾ ਕਾਰਨ ਵੀ ਬਣ ਸਕਦੇ ਹਨ।

debt trap
debt trap

ਹੈਦਰਾਬਾਦ:ਜੇਕਰ ਤੁਸੀਂ ਕਰਜ਼ਾ ਲੈਂਦੇ ਹੋ, ਤਾਂ ਉਸ ਨੂੰ ਇੱਕ ਨਿਸ਼ਚਿਤ ਮਿਆਦ ਦੇ ਅੰਦਰ ਵਾਪਸ ਕਰਨਾ ਪੈਂਦਾ ਹੈ। ਭੁਗਤਾਨ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਅਸਫਲ ਰਹਿਣ ਦੀ ਸਥਿਤੀ (borrowers to get out of a debt trap) ਵਿੱਚ, ਬੈਂਕਰ ਕਾਨੂੰਨ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ ਰਕਮ ਦੀ ਵਸੂਲੀ ਲਈ ਉਚਿਤ ਕਦਮ ਚੁੱਕੇਗਾ। ਅਤੇ ਜੇਕਰ ਕਰਜ਼ਾ ਲੈਣ ਵਾਲੇ ਦੀ ਮੁੜ ਅਦਾਇਗੀ ਦੀ ਮਿਆਦ ਦੇ ਦੌਰਾਨ ਮੌਤ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ, ਤਾਂ ਕਰਜ਼ੇ ਦਾ ਭੁਗਤਾਨ ਕਰਨ ਲਈ ਕੌਣ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰ ਹੋਵੇਗਾ? ਇਹ ਲਏ ਗਏ ਕਰਜ਼ੇ ਅਤੇ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਗਰੰਟੀ 'ਤੇ ਨਿਰਭਰ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਆਓ ਜਾਣਦੇ ਹਾਂ ਕਿ ਇਹ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਮਾਮਲਿਆਂ ਵਿੱਚ ਕਿਵੇਂ ਕੰਮ ਕਰਦਾ ਹੈ।



ਜੇਕਰ ਪ੍ਰਾਇਮਰੀ ਕਰਜ਼ਦਾਰ ਨੂੰ ਕੁਝ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਬੈਂਕ ਸਹਿ-ਉਧਾਰ ਲੈਣ ਵਾਲੇ ਵੱਲ ਮੁੜਦਾ ਹੈ। ਜੇਕਰ ਸਹਿ-ਕਰਜ਼ਾ ਲੈਣ ਵਾਲਾ ਭੁਗਤਾਨ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਅਸਫਲ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਬੈਂਕ ਗਾਰੰਟਰ ਜਾਂ ਕਰਜ਼ੇ ਦੇ ਕਾਨੂੰਨੀ ਵਾਰਸਾਂ ਨਾਲ ਸੰਪਰਕ ਕਰੇਗਾ। ਮੰਨ ਲਓ ਕਿ ਜਿਸ ਵਿਅਕਤੀ ਨੇ ਹੋਮ ਲੋਨ ਲਿਆ ਹੈ, ਉਸ ਨੇ ਲੋਨ ਕਵਰ ਟਰਮ ਪਾਲਿਸੀ ਵੀ ਲਈ ਹੈ।




ਜੇਕਰ ਉਧਾਰ ਲੈਣ ਵਾਲਾ ਇੱਕ ਮਿਆਦ ਦੀ ਪਾਲਿਸੀ ਲੈਂਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਮੁਆਵਜ਼ਾ ਨਾਮਜ਼ਦ ਵਿਅਕਤੀ ਦੇ ਖਾਤੇ ਵਿੱਚ ਜਮ੍ਹਾ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਜਾਵੇਗਾ। ਇਹ ਕਾਨੂੰਨੀ ਤੌਰ 'ਤੇ ਵਾਰਸਾਂ ਨੂੰ (borrowers to get out of a debt trap) ਤਬਦੀਲ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਹੋਮ ਲੋਨ ਜਾਂ ਹੋਰ ਲੋਨ ਭਾਵੇਂ ਕੋਈ ਵੀ ਹੋਵੇ, ਵਾਰਸ ਮਿਆਦ ਬੀਮਾ ਪਾਲਿਸੀ ਦੀ ਰਕਮ ਦੇ ਨਾਲ ਭੁਗਤਾਨ ਕਰਨ ਦੇ ਹੱਕਦਾਰ ਹਨ। ਜੇਕਰ ਕੋਈ ਹੋਮ ਲੋਨ ਬੀਮਾ ਨਹੀਂ ਹੈ, ਤਾਂ ਬੈਂਕ ਸਹਿ-ਉਧਾਰਕਰਤਾ, ਵਾਰਸ ਜਾਂ ਗਾਰੰਟਰ ਤੋਂ ਰਕਮ ਦੀ ਵਸੂਲੀ ਨਹੀਂ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਉਹ ਜਾਇਦਾਦ ਨੂੰ ਜ਼ਬਤ ਕਰਨਗੇ, ਇਸਨੂੰ ਨਿਲਾਮੀ ਵਿੱਚ ਵੇਚਣਗੇ ਅਤੇ ਕਰਜ਼ੇ ਦੀ ਅਦਾਇਗੀ ਕਰਨ ਲਈ ਕਮਾਈ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਨਗੇ। ਵਾਧੂ ਰਕਮ ਵਾਰਸਾਂ ਨੂੰ ਦਿੱਤੀ ਜਾਵੇਗੀ।


ਜੇਕਰ ਕਾਰ ਲੋਨ (Car Loan) ਲੈਣ ਵਾਲਾ ਪਰਿਵਾਰ ਤੋਂ ਦੂਰ ਹੈ, ਤਾਂ ਬੈਂਕ ਕਰਜ਼ਾ ਲੈਣ ਵਾਲੇ ਦੇ ਪਰਿਵਾਰ ਨਾਲ ਸੰਪਰਕ ਕਰੇਗਾ। ਜੇਕਰ ਕਾਨੂੰਨੀ ਵਾਰਸ ਹਨ ਅਤੇ ਉਹ ਕਾਰ ਰੱਖਣਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹਨ ਤਾਂ ਉਹ ਬੈਂਕ ਨੂੰ ਕਰਜ਼ੇ ਦੀ ਰਕਮ ਅਦਾ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਜੇਕਰ ਉਹ ਲੋਨ ਮੋੜਨ ਤੋਂ ਇਨਕਾਰ ਕਰਦੇ ਹਨ, ਤਾਂ ਬੈਂਕ ਕਾਰ ਨੂੰ ਜ਼ਬਤ ਕਰ ਲੈਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਉਸ ਦੇ ਕਰਜ਼ੇ ਦੀ ਵਸੂਲੀ ਕਰ ਲੈਂਦਾ ਹੈ।




ਨਿੱਜੀ ਕਰਜ਼ਿਆਂ ਅਤੇ ਕ੍ਰੈਡਿਟ ਕਾਰਡਾਂ ਦੀ ਕੋਈ ਗਾਰੰਟੀ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਜਦੋਂ ਅਜਿਹਾ ਕਰਜ਼ਾ ਲੈਣ ਵਾਲੇ ਵਿਅਕਤੀ ਦੀ ਮੌਤ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ, ਤਾਂ ਵਾਰਸਾਂ ਜਾਂ ਪਰਿਵਾਰਕ ਮੈਂਬਰਾਂ ਤੋਂ ਇਸ ਕਰਜ਼ੇ ਦੀ ਵਸੂਲੀ ਸੰਭਵ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦੀ। ਜੇ ਕਰਜ਼ੇ ਲਈ ਕੋਈ ਸਹਿ-ਬਿਨੈਕਾਰ ਹੈ, ਤਾਂ ਬੈਂਕ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਪੈਸੇ ਇਕੱਠੇ ਕਰਨ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਸਹਿ-ਕਰਜ਼ਦਾਰ ਦੀ ਗੈਰ-ਮੌਜੂਦਗੀ ਵਿੱਚ ਕਰਜ਼ਾ ਕਿਸੇ ਵੀ ਤਰੀਕੇ ਨਾਲ ਇਕੱਠਾ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।



ਉਤਰਾਧਿਕਾਰੀਆਂ ਨੂੰ ਕੀ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ? ਮੰਨ ਲਓ ਕਿ ਬੈਂਕ ਨੇ ਕਾਨੂੰਨੀ ਵਾਰਸਾਂ ਕੋਲ ਪਹੁੰਚ ਕੀਤੀ ਹੈ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਲਏ ਗਏ ਕਰਜ਼ੇ ਦਾ ਭੁਗਤਾਨ ਕਰਨ ਲਈ ਨੋਟਿਸ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਅਜਿਹੇ ਮਾਮਲਿਆਂ ਵਿੱਚ ਵਾਰਸਾਂ ਨੂੰ ਪਹਿਲਾਂ ਵਿੱਤੀ ਮੁਲਾਂਕਣ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਕੁੱਲ ਸੰਪਤੀ ਮੁੱਲ ਅਤੇ ਭੁਗਤਾਨ ਕੀਤੀ ਜਾਣ ਵਾਲੀ ਬਕਾਇਆ ਰਕਮ ਦੀ ਗਣਨਾ ਕਰੋ। ਜੇ ਜਾਇਦਾਦ ਦੀ ਕੀਮਤ ਬਕਾਇਆ ਤੋਂ ਵੱਧ ਹੈ, ਤਾਂ ਕਰਜ਼ਾ ਅਦਾ ਕਰਨਾ ਬਿਹਤਰ ਹੈ। ਜੇਕਰ ਇਹ ਘੱਟ ਹੈ, ਤਾਂ ਤੁਸੀਂ ਜਾਇਦਾਦ ਨੂੰ ਬੈਂਕ ਨੂੰ ਸੌਂਪ ਸਕਦੇ ਹੋ ਅਤੇ ਰਿਕਵਰੀ ਲਈ ਕਹਿ ਸਕਦੇ ਹੋ।




ਅਸੁਰੱਖਿਅਤ ਕਰਜ਼ਿਆਂ ਦੇ ਮਾਮਲੇ ਵਿੱਚ, ਵਿਆਜ ਦਰਾਂ ਵੱਧ ਹਨ। ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਮਾਮਲਿਆਂ ਵਿੱਚ, ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਅਸੁਰੱਖਿਅਤ ਕਰਜ਼ਿਆਂ ਦੇ ਮਾਮਲੇ ਵਿੱਚ, ਇੱਕ ਸਹਿ-ਉਧਾਰ ਲੈਣ ਵਾਲੇ ਨੂੰ ਜੋੜਨਾ ਵਿਆਜ ਦਰ ਨੂੰ ਘਟਾਉਂਦਾ ਹੈ। ਕਿਉਂਕਿ ਇਹ ਬੈਂਕ ਦੇ ਜੋਖਮ ਨੂੰ ਕਾਫੀ ਹੱਦ ਤੱਕ ਘਟਾ ਦਿੰਦਾ ਹੈ। ਕਰਜ਼ਾ ਲੈਣ ਵਾਲੇ ਲਈ ਕਰਜ਼ੇ ਲਈ ਢੁਕਵੀਂ ਬੀਮਾ ਕਵਰੇਜ ਲੈਣਾ ਹਮੇਸ਼ਾ ਬਿਹਤਰ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਪਰਿਵਾਰ ਦੇ ਮੈਂਬਰਾਂ ਨੂੰ ਕਿਸੇ ਅਣਕਿਆਸੀ ਘਟਨਾ ਵਿੱਚ ਕਰਜ਼ੇ ਦੇ ਬੋਝ ਹੇਠ ਦੱਬਣ ਤੋਂ ਬਚਾਉਂਦਾ ਹੈ। ਬੈਂਕਬਾਜ਼ਾਰ ਦੇ ਸੀਈਓ ਆਦਿਲ ਸ਼ੈਟੀ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਵਾਰਸ ਦੌਲਤ ਦਾ ਆਨੰਦ ਲੈ ਸਕਦੇ ਹਨ।




ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ:ਹੋਮ ਲੋਨ ਨੂੰ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਖ਼ਤਮ ਕਰਨਾ

ABOUT THE AUTHOR

...view details