ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ: ਦੇਸ਼ ਦੇ ਸਿਹਤ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਵੱਡੀ ਸਫਲਤਾ ਦੇ ਰੂਪ ਦੀ ਗੱਲ ਕਰੀਏ ਤਾਂ ਭਾਰਤ ਦੁਨੀਆ ਦਾ ਪਹਿਲਾ ਅਜਿਹਾ ਦੇਸ਼ ਬਣ ਗਿਆ ਹੈ ਜਿਸ ਨੇ ਤਪਦਿਕ ਦੇ ਬੋਝ ਦਾ ਅੰਦਾਜ਼ਾ ਲਗਾਉਣ ਲਈ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਅੰਦਰ ਡਾਇਨਾਮਿਕ ਮੈਥੇਮੈਟੀਕਲ ਮਾਡਲ ਬਣਾਇਆ ਹੈ। ਸਿਹਤ ਮੰਤਰਾਲੇ ਦੇ ਚੋਟੀ ਦੇ ਸੂਤਰਾਂ ਨੇ ਮੰਗਲਵਾਰ ਨੂੰ ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ ਵਿੱਚ ਕਿਹਾ, “ਇਹ ਮਾਡਲ ਬਿਮਾਰੀ ਦੇ ਕੁਦਰਤੀ ਇਤਿਹਾਸ, ਲਾਗ ਦੀ ਵਿਅਕਤੀਗਤ ਸਥਿਤੀ, ਬਿਮਾਰੀ, ਮੰਗੀ ਗਈ ਸਿਹਤ ਦੇਖਭਾਲ, ਖੁੰਝੀ ਜਾਂ ਸਹੀ ਜਾਂਚ, ਇਲਾਜ ਕਵਰੇਜ ਅਤੇ ਇਲਾਜ ਸਮੇਤ ਨਤੀਜਿਆਂ ਦੇ ਅਧਾਰ 'ਤੇ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ।
ਇਸ ਮਾਡਲ ਨਾਲ ਭਾਰਤ ਲਈ ਟੀਬੀ ਦੀਆਂ ਘਟਨਾਵਾਂ ਅਤੇ ਮੌਤ ਦਰ ਦੇ ਅਨੁਮਾਨਾਂ ਬਾਰੇ ਜਾਣਕਾਰੀ ਹਰ ਸਾਲ ਮਾਰਚ ਤੱਕ ਉਪਲਬਧ ਹੋਵੇਗੀ ਜੋ ਕਿ WHO ਨਾਲੋਂ ਛੇ ਮਹੀਨੇ ਪਹਿਲਾਂ ਹੈ ਜੋ ਹਰ ਸਾਲ ਅਕਤੂਬਰ ਵਿੱਚ ਅਨੁਮਾਨ ਦੇਵੇਗੀ। ਸੂਤਰਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ, “ਇਸ ਗਣਿਤਿਕ ਮਾਡਲ ਨਾਲ ਭਾਰਤ ਭਵਿੱਖ ਵਿੱਚ ਰਾਜ ਪੱਧਰ ਲਈ ਵੀ ਇਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੇ ਅਨੁਮਾਨ ਲਗਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਵਿਸ਼ਵ ਸਿਹਤ ਸੰਗਠਨ ਦੁਆਰਾ ਅਨੁਮਾਨਿਤ 210 ਦੀ ਬਜਾਏ ਭਾਰਤ ਦੀ ਟੀਬੀ ਸੰਕਰਮਣ ਦੀ ਦਰ ਪ੍ਰਤੀ 100,000 ਆਬਾਦੀ ਵਿੱਚ 196 ਹੈ ਅਤੇ ਸੰਕਰਮਣਸ਼ੀਲ ਬਿਮਾਰੀ ਤੋਂ ਅਨੁਮਾਨਿਤ ਮੌਤ 2021 ਵਿੱਚ ਅਨੁਮਾਨਿਤ 4.94 ਲੱਖ ਦੀ ਬਜਾਏ 3.20 ਲੱਖ ਹੈ।
2022 ਲਈ ਸੰਪੂਰਨ ਘਟਨਾਵਾਂ ਦੀ ਸੰਖਿਆ ਭਾਰਤ ਦੇ ਆਪਣੇ ਮਾਡਲ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਦੇ ਹੋਏ 2022 ਵਿੱਚ 27.70 ਲੱਖ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚ ਗਈ ਜਦਕਿ 2021 ਵਿੱਚ WHO ਦੁਆਰਾ ਅਨੁਮਾਨਿਤ 29.50 ਲੱਖ ਸੀ। ਭਾਰਤੀ ਮਾਡਲ ਅਨੁਸਾਰ ਟੀਬੀ ਦੀ ਮੌਤ ਦਰ 23 ਵਿਅਕਤੀ ਪ੍ਰਤੀ 1,00,000 ਲੋਕਾਂ 'ਤੇ ਹੈ ਜਦਕਿ WHO ਨੇ 2022 ਵਿੱਚ 35 ਦਾ ਅਨੁਮਾਨ ਲਗਾਇਆ ਸੀ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਸਾਲ 2020 ਅਤੇ 2021 ਵਿੱਚ ਮੁਲਾਂਕਣ ਵਿੱਚ ਗਲਤੀ ਹੋਈ ਸੀ।