ਹੈਦਰਾਬਾਦ (ਬਿਲਾਲ ਭੱਟ): ਪਾਕਿਸਤਾਨ 'ਚ ਮੌਜੂਦਾ ਆਰਥਿਕ ਸੰਕਟ ਲਗਾਤਾਰ ਵੱਧਦਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਹਾਲਾਤ ਇਹੋ ਜਿਹੇ ਬਣਦੇ ਜਾ ਰਹੇ ਹਨ ਕਿ ਦੇਸ਼ ਇੱਕਜੁਟ ਰਹੇਗਾ ਜਾ ਨਹੀਂ ਇਸ ਉੱਪਰ ਵੀ ਚਰਚਾ ਛਿੜ ਗਈ ਹੈ। ਅਜਿਹੇ 'ਚ ਕਸ਼ਮੀਰੀ ਵੱਖਵਾਦੀਆਂ ਨੂੰ ਸ਼ਰਨ ਮਿਲਣੀ ਵੀ ਔਖੀ ਹੋ ਗਈ ਹੈ ਜੋ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਟੁਕੜਿਆਂ 'ਤੇ ਪਲਦੇ ਰਹੇ ਹਨ। ਅਜਿਹੇ ਵੱਖਵਾਦੀਆਂ ਦਾ ਕੰਮ ਹਮੇਸ਼ਾ ਤੋਂ ਭਾਰਤ ਖਿਲਾਫ਼ ਜ਼ਹਿਰ ਫੈਲਾਉਣਾ ਦਾ ਰਿਹਾ ਹੈ।
ਕਸ਼ਮੀਰ 'ਚ ਵੱਖਵਾਦੀਆਂ ਦਾ ਸਾਥ ਦਿੰਦੇ-ਦਿੰਦੇ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਅੱਜ ਖੁਦ ਉਸ ਦਾ ਸ਼ਿਕਾਰ ਹੁੰਦਾ ਨਜ਼ਰ ਆ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਦਰਅਸਲ ਪਾਕਿਸਤਾਨ 1971 ਦਾ ਸਦਮਾ ਹਾਲੇ ਤੱਕ ਭੁੱਲ ਨਹੀਂ ਸਕਿਆ। ਉਹ ਇਸੇ ਉਮੀਦ 'ਚ ਬੈਠਾ ਹੈ ਕਿ ਇੱਕ ਦਿਨ ਭਾਰਤ ਨੂੰ ਬਦਲਾ ਲਿਆ ਜਾਵੇਗਾ। ਇਸੇ ਕਾਰਨ ਹੀ ਉਸ ਨੇ ਕਸ਼ਮੀਰ 'ਚ ਐਂਟੀ ਇੰਡਿਆ ਗਤੀਵਿਧਿਆਂ ਨੂੰ ਵਧਾਵਾ ਦੇਣ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਕੀਤੀ। 1971 ਵਿੱਚ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੇ ਦੋ ਟੁਕੜੇ ਹੋ ਗਏ ਸਨ। ਇਸੇ ਕਾਰਨ ਬੰਗਲਾਦੇਸ਼ ਦਾ ਜਨਮ ਹੋਇਆ। ਭਾਰਤ ਨੇ ਇਸ 'ਚ ਵੱਡੀ ਭੂਮਿਕਾ ਨਿਭਾਈ ਸੀ। ਡਰੇ ਹੋਏ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਨੇ ਕਸ਼ਮੀਰ ਦੇ ਇਲਾਵਾ ਖਾਲਿਸਤਾਨੀਆਂ ਨੂੰ ਵੀ ਹਵਾ ਦੇਣੀ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤੀ। ਖਾਲਿਸਤਾਨੀ ਸਿੱਖਾਂ ਲਈ ਅਲੱਗ ਦੇਸ਼ ਦੀ ਮੰਗ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ ਪਰ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਨੂੰ ਹੁਣ ਤੱਕ ਕਿਸੇ ਵੀ ਚਾਲ 'ਚ ਕਾਮਯਾਬੀ ਨਹੀਂ ਮਿਲੀ।
ਕੇ-ਫੈਕਟਰ- ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਵਿੱਚ ਕਸ਼ਮੀਰ ਫੈਕਟਰ ਇੱਕ 'ਰਣਨੀਤੀ' ਹੈ। ਉੱਥੇ ਦੇ ਸ਼ਾਸ਼ਕਾਂ ਦੀ ਕਸ਼ਮੀਰੀ ਵੱਖਵਾਦੀਆਂ ਨੂੰ ਸਮਰਥਨ ਦੇਣਾ ਅਤੇ ਵੱਖ ਕਸ਼ਮੀਰ ਦਾ ਰਾਗ ਅਲਾਪਨਾ, ਦੁਕਾਨ ਇਸੇ ਉੱਤੇ ਹੀ ਚੱਲਦੀ ਰਹਿੰਦੀ ਹੈ। ਉੱਥੋਂ ਦਾ ਹਰ ਨੇਤਾ ਇਸੇ ਰਣਨੀਤੀ 'ਤੇ ਕੰਮ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਜਿਸ ਕਿਸੇ ਨੇ ਵੀ ਕਸ਼ਮੀਰ ਲਈ ਨਾਰਾਜ਼ਗੀ ਦਿਖਾਈ, ਤਾਂ ਉਸ ਨੂੰ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਗੁੱਸੇ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਨਾ ਪਿਆ। ਜਦੋਂ ਪੂਰਾ ਦੇਸ਼ ਡੂੰਘੇ ਆਰਥਿਕ ਸੰਕਟ ਨਾਲ ਜੂਝ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਉਦੋਂ ਵੀ ਇਹ ਕਸ਼ਮੀਰ ਦਾ ਰਾਗ ਆਲਾਪ ਰਿਹਾ ਹੈ।
23 ਫਰਵਰੀ ਨੂੰ ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਸ਼ਟਰ ਮਹਾਂਸਭਾ ਵਿੱਚ, ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਨੇ ਇੱਕ ਵਾਰ ਫਿਰ ਕਸ਼ਮੀਰ ਦਾ ਮੁੱਦਾ ਚੁੱਕੀਆ ਆਪਣੇ ਸਟੈਂਡ ਨੂੰ ਦੁਹਰਾਇਆ ਕਿ ਉਹ ਇਸ ਮੰਗ ਨੂੰ ਜਾਰੀ ਰੱਖੇਗਾ। ਚਾਹੇ ਰਾਸ਼ਟਰ ਦੇ ਵਿੱਤੀ ਸਥਿਤੀ ਸੁਧਰਦੀ ਹੈ ਜਾਂ ਨਹੀਂ।
ਰਾਜਨੀਤਿਕ ਇੱਛਾ ਸ਼ਕਤੀ ਦੀ ਘਾਟ: ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਭੁੱਲ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਅੰਦਰੂਨੀ ਅਤੇ ਬਾਹਰੀ ਟਕਰਾਅ ਨੇ ਅਸਲ ਵਿੱਚ ਇਸ ਦੇ ਸਰੋਤਾਂ ਨੂੰ ਖ਼ਤਮ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਹੈ ਅਤੇ ਇਹ ਉਸਦੀ ਆਰਥਿਕਤਾ ਲਈ ਘੁਣ ਵਾਂਗ ਹੈ। ਹਾਲ ਹੀ ਵਿੱਚ ਆਏ ਹੜ੍ਹਾਂ ਨੇ ਦੇਸ਼ ਦੀ ਆਰਥਿਕ ਹਾਲਤ ਨੂੰ ਹੋਰ ਵਿਗਾੜ ਕੇ ਰੱਖ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਆਪਣੇ ਬਜਟ ਦਾ ਇੱਕ ਵੱਡਾ ਹਿੱਸਾ ਫੌਜ 'ਤੇ ਖਰਚ ਕਰਦਾ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਇੱਕ ਚਿੱਟੇ ਹਾਥੀ ਦਾ ਪ੍ਰਬੰਧ ਕਰਨ ਦੀ ਜ਼ਰੂਰਤ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ਜਿਸ ਨੂੰ ਉਹ ਦੇਸ਼ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਤੋਂ ਹੀ ਕਾਬੂ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ। ਜਦੋਂ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਸਰਹੱਦੀ ਪਾਸੇ ਵੱਖਵਾਦ ਨੂੰ ਵੀ ਸ਼ਾਮਲ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਅਫਗਾਨਿਸਤਾਨ ਨੂੰ ਛੂਹਣ ਵਾਲੀਆਂ ਸਰਹੱਦਾਂ 'ਤੇ ਸਖਤ ਨਜ਼ਰ ਰੱਖੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੀ ਕੋਈ ਵੀ ਸਿਆਸੀ ਪਾਰਟੀ ਕਸ਼ਮੀਰ ਵਿਚ ਵੱਖਵਾਦੀਆਂ 'ਤੇ ਭਰੋਸਾ ਕਰਦੀ ਹੈ, ਅਤੇ ਕੋਈ ਵੀ ਨੇਤਾ ਇਸ ਵਿਰੁੱਧ ਬੋਲਣ ਦੀ ਸਮਰੱਥਾ ਨਹੀਂ ਰੱਖਦਾ। ਹੁਣ ਵੀ ਨਹੀਂ ਜਦੋਂ ਪੂਰਾ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਢਹਿ-ਢੇਰੀ ਹੋ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਭਾਵੇਂ ਦੇਸ਼ ਦੀ ਹੋਂਦ ਖ਼ਤਰੇ ਵਿੱਚ ਹੈ ਪਰ ਇਸ ਦੀ ਕਸ਼ਮੀਰ ਨੀਤੀ ਅਜੇ ਵੀ ਜਾਇਜ਼ ਹੈ।
ਆਤੰਕ ਨੂੰ ਸਪਾਂਸਰਿੰਗ:ਯੂਨਾਈਟਿਡ ਜਿਹਾਦ ਕੌਂਸਲ, ਕਸ਼ਮੀਰ ਵਿੱਚ ਕਈ ਛੋਟੇ ਅੱਤਵਾਦੀ ਸੰਗਠਨਾਂ ਦਾ ਇੱਕ ਸਮੂਹ ਹੈ। ਕੌਂਸਲ ਦਾ ਨੇਤਾ ਸੈਯਦ ਸਲਾਹੁਦੀਨ 20 ਸਾਲਾਂ ਤੋਂ ਵੱਧ ਸਮੇਂ ਤੋਂ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਵਿੱਚ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਵੱਖਵਾਦੀ ਸਮੂਹਾਂ ਦੀ ਇਹ ਕੌਂਸਲ ਆਰਥਿਕ ਕਾਰਨਾਂ ਕਰਕੇ ਬਣਾਈ ਗਈ ਸੀ ਤਾਂ ਜੋ ਕਸ਼ਮੀਰ ਵਿੱਚ ਵਧੇਰੇ ਪੈਸਾ ਦਾਖਲ ਹੋਣ ਦਿੱਤਾ ਜਾ ਸਕੇ। ਇੱਕ ਵੰਡੀ ਰਣਨੀਤੀ ਨਾਲ ਹੋਰ ਪੈਸਾ ਕਮਾਉਣਾ ਸੀ।