ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ:ਇਹ ਅਮਰੀਕੀ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਜੋ ਬਾਈਡਨ ਦੇ ਸੰਕੇਤ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਆਇਆ ਹੈ ਕਿ ਇਜ਼ਰਾਈਲ 'ਤੇ ਹਮਾਸ ਦੇ ਅੱਤਵਾਦੀ ਹਮਲੇ ਦੇ ਪਿੱਛੇ ਇੱਕ ਕਾਰਨ ਹਾਲ ਹੀ ਵਿੱਚ ਐਲਾਨ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਭਾਰਤ-ਮੱਧ ਪੂਰਬੀ ਯੂਰਪ ਆਰਥਿਕ ਗਲਿਆਰਾ ਸੀ। ਇਸ ਨਾਲ ਕੌਮਾਂਤਰੀ ਭਾਈਚਾਰੇ ਖਾਸ ਕਰਕੇ ਭਾਰਤ ਲਈ ਸਵਾਲ ਖੜ੍ਹੇ ਹੋ ਗਏ ਹਨ। ਆਪਣੀ ਕਿਸਮ ਦੇ ਪਹਿਲੇ ਆਰਥਿਕ ਗਲਿਆਰੇ ਨੂੰ ਭਾਰਤ, ਯੂਏਈ, ਸਾਊਦੀ ਅਰਬ, ਈਯੂ, ਫਰਾਂਸ, ਇਟਲੀ, ਜਰਮਨੀ ਅਤੇ ਅਮਰੀਕਾ ਨੂੰ ਸ਼ਾਮਲ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਕਨੈਕਟੀਵਿਟੀ ਅਤੇ ਬੁਨਿਆਦੀ ਢਾਂਚੇ 'ਤੇ ਸਹਿਯੋਗ ਦੀ ਇਤਿਹਾਸਕ ਪਹਿਲਕਦਮੀ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਅਮਰੀਕੀ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਬਾਈਡਨ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਇਹ ਆਰਥਿਕ ਗਲਿਆਰਾ ਹਮਾਸ ਦੇ ਇਜ਼ਰਾਈਲ 'ਤੇ ਹਮਲੇ ਦਾ ਕਾਰਨ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ।
ਇਸ ਸਬੰਧੀ ਸਾਬਕਾ ਭਾਰਤੀ ਰਾਜਦੂਤ ਅਨਿਲ ਤ੍ਰਿਗੁਣਾਯਤ ਨੇ ਈਟੀਵੀ ਭਾਰਤ ਨਾਲ ਗੱਲਬਾਤ ਕੀਤੀ। ਉਹਨਾਂ ਨੇ ਸਵੀਡਨ, ਨਾਈਜੀਰੀਆ, ਲੀਬੀਆ ਅਤੇ ਜੌਰਡਨ ਵਿੱਚ ਮਿਸ਼ਨਾਂ ਵਿੱਚ ਸੇਵਾ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਅਨਿਲ ਤ੍ਰਿਗੁਨਾਯਤ ਨੇ ਕਿਹਾ, 'ਹਾਲਾਂਕਿ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਬਾਈਡਨ ਨੇ ਜ਼ਿਕਰ ਕੀਤਾ ਕਿ ਇਹ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਅੰਦਾਜ਼ਾ ਸੀ, ਕੁਝ ਘਟੀਆ ਤਰਕ ਦੇ ਆਧਾਰ 'ਤੇ, ਕਿ ਹਮਾਸ ਆਈਐਮਈਸੀ ਨੂੰ ਪਟੜੀ ਤੋਂ ਉਤਾਰਨ ਲਈ ਇਜ਼ਰਾਈਲ ਦੇ ਖਿਲਾਫ ਅੱਤਵਾਦੀ ਹਮਲੇ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ।
ਅਸਲ ਵਿੱਚ ਇਸ ਦਾ ਉਦੇਸ਼ ਆਈਐਮਈਸੀ ਜਾਂ ਅਬਰਾਹਿਮ ਸਮਝੌਤੇ ਰਾਹੀਂ ਸਾਊਦੀ ਅਰਬ ਅਤੇ ਇਜ਼ਰਾਈਲ ਦਰਮਿਆਨ ਸਬੰਧਾਂ ਨੂੰ ਆਮ ਬਣਾਉਣਾ ਸੀ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਫਲਸਤੀਨ ਨੂੰ ਵੱਡਾ ਝਟਕਾ ਲੱਗ ਸਕਦਾ ਸੀ। ਇਸ ਲਈ ਇਹ ਇੱਕ ਹੋਰ ਵੱਡਾ ਕਾਰਨ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਮੌਜੂਦਾ ਯੁੱਧ ਨੇ ਅਰਬ ਕੋਰਸ ਨੂੰ ਬਦਲ ਦਿੱਤਾ ਹੈ ਅਤੇ ਥੋੜ੍ਹੇ ਸਮੇਂ ਵਿੱਚ ਇਜ਼ਰਾਈਲੀ ਭਾਗੀਦਾਰੀ ਨਾਲ ਆਈਐਮਈਸੀ ਅਤੇ ਹੋਰ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟਾਂ ਨੂੰ ਲਾਗੂ ਕਰਨ ਸਮੇਤ, ਆਪਸੀ ਤਾਲਮੇਲ ਨੂੰ ਵਿਗਾੜ ਦਿੱਤਾ ਹੈ।
ਇੱਕ ਹਫ਼ਤੇ ਤੋਂ ਵੀ ਘੱਟ ਸਮੇਂ ਵਿੱਚ ਇਹ ਦੂਜੀ ਵਾਰ ਹੈ ਜਦੋਂ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਬਿਡੇਨ ਨੇ ਹਮਾਸ ਦੇ ਸਭ ਤੋਂ ਘਾਤਕ ਹਮਲੇ ਦੇ ਸੰਭਾਵਿਤ ਕਾਰਨ ਵਜੋਂ IMEC ਦਾ ਜ਼ਿਕਰ ਕੀਤਾ ਹੈ। IMEC ਨੂੰ ਚੀਨ ਦੇ ਬੈਲਟ ਐਂਡ ਰੋਡ ਇਨੀਸ਼ੀਏਟਿਵ (ਬੀਆਰਆਈ) ਦੇ ਬਦਲ ਵਜੋਂ ਦੇਖਿਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਇਹ ਭਾਰਤ ਵਰਗੇ ਦੇਸ਼ਾਂ ਲਈ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਹੈ। ਖਾਸ ਤੌਰ 'ਤੇ ਚੀਨ ਦੀ ਵਧ ਰਹੀ ਜੰਗ ਦੇ ਮੱਦੇਨਜ਼ਰ।
ਹਾਲ ਹੀ 'ਚ ਭਾਰਤ 'ਚ ਇਜ਼ਰਾਈਲ ਦੇ ਰਾਜਦੂਤ ਨਾਓਰ ਗਿਲਨ ਨੇ ਕਿਹਾ ਸੀ ਕਿ ਇਜ਼ਰਾਈਲ 'ਤੇ ਹਮਲਾ ਸਾਊਦੀ ਅਰਬ, ਇਜ਼ਰਾਈਲ ਅਤੇ ਹੋਰ ਖਾੜੀ ਦੇਸ਼ਾਂ ਦੇ ਸਬੰਧਾਂ 'ਚ ਰੁਕਾਵਟ ਪਾਉਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਸੀ। ਉਸ ਨੇ ਇਹ ਵੀ ਕਿਹਾ ਕਿ ਹਮਲੇ ਦਾ ਉਦੇਸ਼ ਅਬਰਾਹਿਮ ਸਮਝੌਤੇ ਅਤੇ ਆਈ2ਯੂ2 ਸਮੂਹ ਦੁਆਰਾ ਸਥਾਪਿਤ ਸਬੰਧਾਂ ਨੂੰ ਵਿਗਾੜਨਾ ਸੀ ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਇਜ਼ਰਾਈਲ ਅਤੇ ਖਾੜੀ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿਚਕਾਰ ਸੰਚਾਰ ਵਧਿਆ। ਵਿਦੇਸ਼ ਮੰਤਰਾਲੇ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਅਬ੍ਰਾਹਮ ਸਮਝੌਤੇ 15 ਸਤੰਬਰ 2020 ਨੂੰ ਇਜ਼ਰਾਈਲ ਅਤੇ ਸੰਯੁਕਤ ਅਰਬ ਅਮੀਰਾਤ ਅਤੇ ਬਹਿਰੀਨ ਦਰਮਿਆਨ ਹਸਤਾਖਰ ਕੀਤੇ ਗਏ ਅਰਬ-ਇਜ਼ਰਾਈਲੀ ਸਧਾਰਣਕਰਨ ਬਾਰੇ ਦੁਵੱਲੇ ਸਮਝੌਤੇ ਹਨ।
