ਪੰਜਾਬ

punjab

ETV Bharat / international

Nobel Prize 2023: ਪਿਅਰੇ ਐਗੋਸਟਿਨੀ, ਫੇਰੈਂਕ ਕ੍ਰੌਜ਼ ਅਤੇ ਐਨ ਐਲ. ਹੁਇਲੀਅਰ ਨੂੰ ਭੌਤਿਕ ਵਿਗਿਆਨ ਵਿੱਚ ਮਿਲਿਆ ਨੋਬਲ ਪੁਰਸਕਾਰ

ਰਾਇਲ ਸਵੀਡਿਸ਼ ਅਕੈਡਮੀ ਆਫ਼ ਸਾਇੰਸਿਜ਼ ਨੇ ਭੌਤਿਕ ਵਿਗਿਆਨ ਵਿੱਚ 2023 ਦਾ ਨੋਬਲ ਪੁਰਸਕਾਰ (Nobel Prize 2023) ਪਿਏਰੇ ਐਗੋਸਟਿਨੀ, ਫੇਰੇਂਕ ਕਰੌਜ਼ ਅਤੇ ਐਨ ਐਲ. ਹੁਇਲੀਅਰ ਨੂੰ ਪ੍ਰਯੋਗਾਤਮਕ ਵਿਧੀਆਂ ਲਈ ਦੇਣ ਦਾ ਫੈਸਲਾ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਜੋ ਪਦਾਰਥ ਵਿੱਚ ਇਲੈਕਟ੍ਰੌਨ ਗਤੀਸ਼ੀਲਤਾ ਦੇ ਅਧਿਐਨ ਲਈ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ ਦੇ ਐਟੋਸੈਕੰਡ ਪਲਸ ਪੈਦਾ ਕਰਦੇ ਹਨ।

Nobel Prize 2023
Nobel Prize 2023 Pierre Agostini Ferenc Krausz And Anne L Huillier In Physics Nobel Prize

By ETV Bharat Punjabi Team

Published : Oct 3, 2023, 6:51 PM IST

ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ: ਭੌਤਿਕ ਵਿਗਿਆਨ (Physics) ਦਾ ਨੋਬਲ ਪੁਰਸਕਾਰ ਮੰਗਲਵਾਰ ਨੂੰ ਤਿੰਨ ਵਿਗਿਆਨੀਆਂ ਨੂੰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਸਭ ਤੋਂ ਛੋਟੇ ਸਪਲਿਟ ਸੈਕਿੰਡ ਦੌਰਾਨ ਪਰਮਾਣੂਆਂ ਵਿੱਚ ਇਲੈਕਟ੍ਰੌਨਾਂ ਦਾ ਨਿਰੀਖਣ ਕੀਤਾ। ਅਮਰੀਕਾ ਦੀ ਓਹੀਓ ਸਟੇਟ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਦੇ ਪੀਅਰੇ ਐਗੋਸਟਿਨੀ, ਮੈਕਸ ਪਲੈਂਕ ਇੰਸਟੀਚਿਊਟ ਆਫ ਕੁਆਂਟਮ ਆਪਟਿਕਸ ਦੇ ਫਰੈਂਕ ਕਰੌਜ਼ ਅਤੇ ਜਰਮਨੀ ਦੀ ਲੁਡਵਿਗ ਮੈਕਸੀਮਿਲੀਅਨ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਆਫ ਮਿਊਨਿਖ ਅਤੇ ਸਵੀਡਨ ਦੀ ਲੁੰਡ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਦੀ ਐਨ ਐਲ. ਹੁਇਲੀਅਰ ਨੇ ਇਨਾਮ ਜਿੱਤਿਆ।

ਪ੍ਰਕਾਸ਼ ਦੀਆਂ ਬਹੁਤ ਛੋਟੀਆਂ ਤਰੰਗਾਂ ਬਣਾਉਣ ਦਾ ਇੱਕ ਤਰੀਕਾ:ਸਟਾਕਹੋਮ ਵਿੱਚ ਪੁਰਸਕਾਰ ਦਾ ਐਲਾਨ ਕਰਨ ਵਾਲੀ ਰਾਇਲ ਸਵੀਡਿਸ਼ ਅਕੈਡਮੀ ਆਫ਼ ਸਾਇੰਸਜ਼ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਪ੍ਰਯੋਗਾਂ ਨੇ ਮਨੁੱਖਤਾ ਨੂੰ ਪ੍ਰਮਾਣੂਆਂ ਅਤੇ ਅਣੂਆਂ ਦੇ ਅੰਦਰ ਇਲੈਕਟ੍ਰੌਨਾਂ ਦੀ ਦੁਨੀਆ ਦੀ ਖੋਜ ਕਰਨ ਲਈ ਨਵੇਂ ਸਾਧਨ ਦਿੱਤੇ ਹਨ, ਉਹਨਾਂ ਨੇ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ ਦੀਆਂ ਬਹੁਤ ਛੋਟੀਆਂ ਤਰੰਗਾਂ ਬਣਾਉਣ ਦਾ ਇੱਕ ਤਰੀਕਾ ਦਿਖਾਇਆ ਹੈ, ਜਿਸਦੀ ਵਰਤੋਂ ਤੇਜ਼ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆਵਾਂ ਨੂੰ ਮਾਪਣ ਲਈ ਕੀਤੀ ਜਾ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਇਲੈਕਟ੍ਰੋਨ ਗਤੀ ਕਰਦੇ ਹਨ ਜਾਂ ਊਰਜਾ ਬਦਲਦੇ ਹਨ।

ਹੁਇਲੀਅਰ ਭੌਤਿਕ ਵਿਗਿਆਨ ਵਿੱਚ ਨੋਬਲ ਪੁਰਸਕਾਰ ਜਿੱਤਣ ਵਾਲੀ ਪੰਜਵੀਂ ਔਰਤ: ਫਿਲਹਾਲ, ਇਹ ਵਿਗਿਆਨ ਵਿਹਾਰਕ ਕਾਰਜਾਂ ਦੀ ਬਜਾਏ ਸਾਡੇ ਬ੍ਰਹਿਮੰਡ ਨੂੰ ਸਮਝਣ ਬਾਰੇ ਵਧੇਰੇ ਹੈ, ਪਰ ਉਮੀਦ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਆਖਰਕਾਰ ਬਿਹਤਰ ਇਲੈਕਟ੍ਰੋਨਿਕਸ ਅਤੇ ਰੋਗ ਨਿਦਾਨਾਂ ਵੱਲ ਲੈ ਜਾਵੇਗਾ। ਐਲ. ਹੁਇਲੀਅਰ ਭੌਤਿਕ ਵਿਗਿਆਨ ਵਿੱਚ ਨੋਬਲ ਪੁਰਸਕਾਰ ਜਿੱਤਣ ਵਾਲੀ ਪੰਜਵੀਂ ਔਰਤ ਹੈ। ਪੁਰਸਕਾਰ ਦੀ ਘੋਸ਼ਣਾ ਕਰਦੇ ਹੋਏ, ਪ੍ਰੈਸ ਕਾਨਫਰੰਸ ਵਿੱਚ ਉਹਨਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ, 'ਇਹ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਕਾਰੀ ਹੈ ਅਤੇ ਮੈਂ ਇਹ ਪੁਰਸਕਾਰ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਕੇ ਬਹੁਤ ਖੁਸ਼ ਹਾਂ। ਇਹ ਸ਼ਾਨਦਾਰ ਹੈ। ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਤੁਸੀਂ ਜਾਣਦੇ ਹੋ ਕਿ ਇਹ ਪੁਰਸਕਾਰ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨ ਵਾਲੀਆਂ ਔਰਤਾਂ ਜਿਆਦਾ ਨਹੀਂ ਹਨ, ਇਸ ਲਈ ਇਹ ਬਹੁਤ ਖਾਸ ਹੈ।

1 ਮਿਲੀਅਨ ਅਮਰੀਕੀ ਡਾਲਰ ਦਾ ਨਕਦ ਇਨਾਮ: ਨੋਬਲ ਪੁਰਸਕਾਰ ਵਿੱਚ 11 ਮਿਲੀਅਨ ਸਵੀਡਿਸ਼ ਕ੍ਰੋਨਰ (1 ਮਿਲੀਅਨ ਅਮਰੀਕੀ ਡਾਲਰ) ਦਾ ਨਕਦ ਇਨਾਮ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਪੈਸਾ ਇਨਾਮ ਦੇ ਸਿਰਜਣਹਾਰ, ਸਵੀਡਿਸ਼ ਖੋਜੀ ਅਲਫ੍ਰੇਡ ਨੋਬਲ ਦੁਆਰਾ ਛੱਡੀ ਗਈ ਵਸੀਅਤ ਤੋਂ ਆਉਂਦਾ ਹੈ, ਜਿਸਦੀ ਮੌਤ 1896 ਵਿੱਚ ਹੋਈ ਸੀ। ਪਿਛਲੇ ਸਾਲ, ਤਿੰਨ ਵਿਗਿਆਨੀਆਂ ਨੇ ਸਾਂਝੇ ਤੌਰ 'ਤੇ ਇਹ ਸਾਬਤ ਕਰਨ ਲਈ ਭੌਤਿਕ ਵਿਗਿਆਨ ਦਾ ਇਨਾਮ ਜਿੱਤਿਆ ਸੀ, ਕਿ ਛੋਟੇ ਕਣ ਵੱਖ ਹੋਣ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ ਵੀ ਇੱਕ ਦੂਜੇ ਨਾਲ ਸਬੰਧ ਬਣਾਈ ਰੱਖ ਸਕਦੇ ਹਨ।

ਇਹ ਵਰਤਾਰਾ ਇੱਕ ਵਾਰ ਸ਼ੱਕੀ ਸੀ, ਪਰ ਹੁਣ ਸੰਭਾਵੀ ਅਸਲ-ਸੰਸਾਰ ਐਪਲੀਕੇਸ਼ਨਾਂ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਜਾਣਕਾਰੀ ਨੂੰ ਏਨਕ੍ਰਿਪਟ ਕਰਨ ਲਈ ਖੋਜ ਕੀਤੀ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ। ਭੌਤਿਕ ਵਿਗਿਆਨ ਦਾ ਇਨਾਮ ਹੰਗਰੀ-ਅਮਰੀਕੀ ਕੈਟਾਲਿਨ ਕਰਿਕ ਅਤੇ ਅਮਰੀਕੀ ਡਰਿਊ ਵੇਸਮੈਨ ਨੂੰ ਕੋਵਿਡ-19 ਦੇ ਵਿਰੁੱਧ mRNA ਵੈਕਸੀਨ ਬਣਾਉਣ ਦੇ ਯੋਗ ਬਣਾਉਣ ਵਾਲੀਆਂ ਖੋਜਾਂ ਲਈ ਮੈਡੀਸਨ ਵਿੱਚ ਨੋਬਲ ਪੁਰਸਕਾਰ ਜਿੱਤਣ ਤੋਂ ਇੱਕ ਦਿਨ ਬਾਅਦ ਆਇਆ ਹੈ।

ਓਸਲੋ ਵਿੱਚ ਦਿੱਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਸ਼ਾਂਤੀ ਪੁਰਸਕਾਰ: ਨੋਬਲ ਦੀ ਘੋਸ਼ਣਾ ਬੁੱਧਵਾਰ ਨੂੰ ਰਸਾਇਣ ਵਿਗਿਆਨ ਪੁਰਸਕਾਰ ਅਤੇ ਵੀਰਵਾਰ ਨੂੰ ਸਾਹਿਤ ਪੁਰਸਕਾਰ ਦੇ ਨਾਲ ਜਾਰੀ ਰਹੇਗੀ। ਨੋਬਲ ਸ਼ਾਂਤੀ ਪੁਰਸਕਾਰ ਦਾ ਐਲਾਨ ਸ਼ੁੱਕਰਵਾਰ ਨੂੰ ਅਤੇ ਅਰਥ ਸ਼ਾਸਤਰ ਪੁਰਸਕਾਰ ਦਾ ਐਲਾਨ 9 ਅਕਤੂਬਰ ਨੂੰ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇਗਾ। ਜੇਤੂਆਂ ਨੂੰ ਨੋਬਲ ਦੀ ਮੌਤ ਦੀ ਵਰ੍ਹੇਗੰਢ, 10 ਦਸੰਬਰ ਨੂੰ ਸਮਾਰੋਹਾਂ ਵਿੱਚ ਆਪਣੇ ਪੁਰਸਕਾਰ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨ ਲਈ ਸੱਦਾ ਦਿੱਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਸ਼ਾਂਤੀ ਪੁਰਸਕਾਰ ਉਸਦੀ ਇੱਛਾ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ ਓਸਲੋ ਵਿੱਚ ਦਿੱਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਜਦੋਂ ਕਿ ਦੂਜਾ ਪੁਰਸਕਾਰ ਸਮਾਰੋਹ ਸਟਾਕਹੋਮ ਵਿੱਚ ਆਯੋਜਿਤ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।

ABOUT THE AUTHOR

...view details