ਇਸਲਾਮਾਬਾਦ: ਅੱਤਵਾਦ ਦੀ ਫੰਡਿੰਗ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ 'ਵਿੱਤੀ ਕਾਰਵਾਈ ਟਾਸਕ ਫੋਰਸ' (FATF)) ਦੀ ਗ੍ਰੇ ਲਿਸਟ ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਨਿਕਲਣ ਦੀ ਕੀਤੀਆਂ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ਾਂ ਦੇ ਤਹਿਤ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਨੇ ਖੁਦ 88 ਪਾਬੰਦੀਸ਼ੁਦਾ ਅੱਤਵਾਦੀ ਸੰਗਠਨਾਂ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਮੁਖੀਆਂ 'ਤੇ ਕਾਰਵਾਈ ਕਰਨ ਦਾ ਜੋ ਨਾਟਕ ਕੀਤਾ ਹੈ, ਇਸ ਵਿੱਚ ਖੁਦ ਹੀ ਫਸ ਗਿਆ ਹੈ।
ਦਰਅਸਲ, ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਨੇ ਇਸ ਸੂਚੀ ਵਿੱਚ ਅੰਡਰਵਰਲਡ ਡੌਨ ਦਾਊਦ ਇਬਰਾਹਿਮ ਦਾ ਨਾਂਅ ਸ਼ਾਮਲ ਕੀਤਾ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਨਾਲ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਇਹ ਮੰਨ ਲਿਆ ਹੈ ਕਿ ਦਾਊਦ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੇ ਕਰਾਚੀ ਵਿੱਚ ਰਹਿ ਰਿਹਾ ਹੈ।
ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਇਮਰਾਨ ਖਾਨ ਦੀ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਤਹਿਰੀਕ-ਏ-ਇਨਸਾਫ਼ (ਪੀਟੀਆਈ) ਪਾਰਟੀ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਜਮਾਤ-ਉਦ-ਦਾਵਾ (Jud),ਜੈਸ਼-ਏ-ਮੁਹੰਮਦ (Jem),ਤਾਲਿਬਾਨ, ਦਾਇਸ਼, ਹੱਕਾਨੀ ਨੈਟਵਰਕ, ਅਲ ਕਾਇਦਾ ਅਤੇ ਹੋਰ ਵੱਡੇ ਅੱਤਵਾਦੀ ਸੰਗਠਨਾਂ 'ਤੇ ਪਬੰਦੀ ਐਲਾਨ ਕਰਦੇ ਹੋਏ 18 ਅਗਸਤ ਨੂੰ ਦੋ ਨੋਟੀਫਿਕੇਸ਼ਨ ਜਾਰੀ ਕੀਤੇ ਹਨ।
ਜਾਣਕਾਰੀ ਅਨੁਸਾਰ ਇਨ੍ਹਾਂ ਅੱਤਵਾਦੀ ਸੰਗਠਨਾਂ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਮੁਖੀਆਂ ਦੀ ਸਾਰੀ ਜਾਇਦਾਦ ਜ਼ਬਤ ਕਰਨ ਅਤੇ ਬੈਂਕ ਖਾਤਿਆਂ ਨੂੰ ਸੀਲ ਕਰਨ ਦੇ ਆਦੇਸ਼ ਦਿੱਤੇ ਗਏ ਹਨ।
ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਖਬਰਾਂ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਇਨ੍ਹਾਂ ਸੰਸਥਾਵਾਂ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਮੁਖੀਆਂ ਦੀਆਂ ਸਾਰੀਆਂ ਚੱਲ ਅਤੇ ਅਚੱਲ ਸੰਪਤੀਆਂ ਨੂੰ ਜ਼ਬਤ ਕਰਨ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਬੈਂਕ ਖਾਤਿਆਂ ਨੂੰ ਸੀਲ ਕਰਨ ਦੇ ਆਦੇਸ਼ ਦਿੱਤੇ ਗਏ ਹਨ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਹਾਫਿਜ਼ ਸਈਦ, ਮਸੂਦ ਅਜ਼ਹਰ, ਮੁੱਲਾ ਫਜ਼ਲਉੱਲਾ (ਉਰਫ ਮੁੱਲਾ ਰੇਡੀਓ), ਜ਼ਕੀਉਰ ਰਹਿਮਾਨ ਲਖਵੀ, ਮੁਹੰਮਦ ਯਾਹੀਆ ਮੁਜ਼ਾਹਿਦ, ਅਬਦੁਲ ਹਕੀਮ ਮੁਰਾਦ, ਨੂਰ ਵਲੀ ਮਹਿਸੁਦ, ਉਜ਼ਬੇਕਿਸਤਾਨ ਮੁਕਤੀ ਅੰਦੋਲਨ ਦੇ ਫਜ਼ਲ ਰਹੀਮ ਸ਼ਾਹ, ਤਾਲਿਬਾਨ ਆਗੂ ਜਲਾਲੂਦੀਨ ਹੱਕਾਨੀ, ਖਲੀਲ ਅਹਿਮਦ ਹੱਕਾਨੀ, ਯਾਹੀਆ ਹੱਕਾਨੀ ਅਤੇ ਦਾਊਦ ਇਬਰਾਹਿਮ ਅਤੇ ਉਸ ਦੇ ਸਾਹਿਯੋਗੀਆਂ ਦੇ ਨਾਂਅ ਸ਼ਾਮਿਲ ਹਨ।
ਭਾਰਤ 1993 ਦੇ ਮੁੰਬਈ ਧਮਾਕਿਆਂ ਦੇ ਸਿਲਸਿਲੇ ਵਿੱਚ ਦਾਊਦ ਇਬਰਾਹਿਮ ਦੀ ਹਵਾਲਗੀ ਦੀ ਮੰਗ ਲੰਮੇ ਸਮੇਂ ਤੋਂ ਕਰ ਰਿਹਾ ਸੀ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਬੰਬ ਧਮਾਕਿਆਂ ਵਿੱਚ 257 ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ ਸੀ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਲਖਵੀ ਦਾ ਨਾਂਅ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਹੈ, ਜੋ ਕਿ 2008 ਦੇ ਮੁੰਬਈ ਅੱਤਵਾਦੀ ਹਮਲਿਆਂ ਦਾ ਮਾਸਟਰਮਾਈਂਡ ਹੈ।
ਹਾਲਾਂਕਿ, ਪੈਰਿਸ ਸਥਿਤ ਐੱਫਏਟੀਐੱਫ ਨੇ 2018 ਵਿੱਚ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਨੂੰ ਗ੍ਰੇ ਸੂਚੀ ਵਿੱਚ ਪਾ ਦਿੱਤਾ ਸੀ। 2019 ਆਖਿਰ ਵਿੱਚ ਸਮਾਂ ਸੀਮਾ ਤੈਅ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਤੋਂ ਆਪਣੀ ਜ਼ਮੀਨ ਤੋਂ ਅੱਤਵਾਦ ਨੂੰ ਖਾਤਮ ਕਰਨ ਦੇ ਲਈ 2019 ਦੇ ਅੰਤ ਤੱਕ ਕਾਰਜ ਯੋਜਨਾ ਲਾਗੂ ਕਰਨ ਲਈ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਸੀ, ਪਰ ਕੋਵਿਡ -19 ਮਹਾਂਮਾਰੀ ਦੇ ਮੱਦੇਨਜ਼ਰ ਇਸ ਨੂੰ ਅੱਗੇ ਵਧਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ।
ਗਲੋਬਲ ਮਨੀ ਲਾਂਡਰਿੰਗ ਅਤੇ ਅੱਤਵਾਦੀਆਂ ਦੀ ਵਿੱਤ 'ਤੇ ਨਜ਼ਰ ਰੱਖਣ ਦੇ ਲਈ ਐੱਫਏਟੀਐੱਫ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਮਾਪਦੰਡਾਂ ਨੂੰ ਤੈਅ ਕਰਦੀ ਹੈ, ਜਿਸ ਦਾ ਉਦੇਸ਼ ਇਨ੍ਹਾਂ ਗੈਰ-ਕਾਨੂੰਨੀ ਗਤੀਵਿਧੀਆਂ ਅਤੇ ਸਮਾਜ ਨੂੰ ਨੁਕਸਾਨ ਪਹੁੰਚਾਉਣ ਤੋਂ ਰੋਕਣਾ ਹੈ।ਐੱਫਏਟੀਐੱਫ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਵਿਧਾਨਕ ਅਤੇ ਨਿਯਮਿਤ ਸੁਧਾਰ ਲਿਆਉਣ ਲਈ ਜ਼ਰੂਰੀ ਰਾਜਸੀ ਇੱਛਾ ਸ਼ਕਤੀ ਪੈਦਾ ਕਰਨ ਲਈ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿਚ ਕੰਮ ਕਰਦਾ ਹੈ।
ਇਹ ਪ੍ਰਤੀਬੱਧ ਅਦਾਲਤਾਂ ਵਾਲੇ 200 ਤੋਂ ਵੱਧ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਲਾਗੂ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਐੱਫਏਟੀਐੱਫ ਨੇ ਸਿਫਾਰਸ਼ਾਂ ਦੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਮਾਪਦੰਡ ਨੂੰ ਵਿਕਸਤ ਕੀਤਾ ਹੈ, ਜੋ ਸੰਗਠਿਤ ਅਪਰਾਧ, ਭ੍ਰਿਸ਼ਟਾਚਾਰ ਅਤੇ ਅੱਤਵਾਦ ਨੂੰ ਰੋਕਣ ਲਈ ਇਕ ਤਾਲਮੇਲ ਵਾਲੇ ਵਿਸ਼ਵ ਪ੍ਰਤੀਕਿਰਿਆ ਨੂੰ ਯਕੀਨੀ ਬਣਾਉਂਦੇ ਹਨ।
ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਐੱਫਏਟੀਐੱਫ ਜਨਤਕ ਤਬਾਹੀ ਦੇ ਹਥਿਆਰਾਂ ਲਈ ਫੰਡ ਰੋਕਣ ਲਈ ਵੀ ਕੰਮ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਐੱਫਏਟੀਐੱਫ ਮਨੀ ਲਾਂਡਰਿੰਗ ਅਤੇ ਅੱਤਵਾਦ ਵਿੱਤ ਤਕਨੀਕਾਂ ਦੀ ਸਮੀਖਿਆ ਕਰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਨਵੇਂ ਖਤਰੇ ਨੂੰ ਹੱਲ ਕਰਨ ਲਈ ਇਸ ਦੇ ਮਿਆਰਾਂ ਨੂੰ ਲਗਾਤਾਰ ਮਜ਼ਬੂਤ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਵਰਚੁਅਲ ਪ੍ਰਾਪਰਟੀ ਦਾ ਨਿਯਮ, ਜੋ ਕਿ ਪ੍ਰਸਿੱਧੀ ਕ੍ਰਿਪਟੋਕਰੰਸੀ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨ ਦੇ ਨਾਲ ਫੈਲਿਆ ਹੈ। ਐੱਫਏਟੀਐੱਫ ਸਾਰੇ ਦੇਸ਼ਾਂ 'ਤੇ ਨਜ਼ਰ ਰੱਖਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਕਿ ਉਹ ਯਕੀਨ ਕਰ ਸਕੇ ਕਿ ਸਾਰੇ ਦੇਸ਼ ਉਸ ਦੇ ਮਾਪਦੰਡਾਂ ਦੀ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਅਤੇ ਪ੍ਰਭਾਵਸ਼ਾਲੀ ਤਰੀਕੇ ਨਾਲ ਲਾਗੂ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇਸ਼ਾਂ ਨੂੰ ਧਿਆਨ ਵਿੱਚ ਰੱਖਦਾ ਹੈ ਜੋ ਪਾਲਣਾ ਨਹੀਂ ਕਰਦੇ ਹਨ।
ਇੱਕ ਸਵੈ-ਨਿਯਮਿਤ ਸੰਗਠਨ (ਐਸਆਰਓ) ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਲਸ਼ਕਰ-ਏ-ਤੋਇਬਾ, ਜੈਸ਼-ਏ-ਮੁਹੰਮਦ, ਲਸ਼ਕਰ-ਏ-ਝਾਂਗਵੀ, ਤਾਰਿਕ ਗੇਦਰ ਸਮੂਹ ਸਮੇਤ ਹੋਰ ਸੰਗਠਨਾਂ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਟੀਟੀਪੀ ਦੇ ਹਰਕਤੁਲ ਮੁਜਾਹਿਦੀਨ, ਅਲ ਰਾਸ਼ਿਦ ਟਰੱਸਟ, ਅਲ ਅਖਤਰ ਟਰੱਸਟ, ਤੰਜ਼ੀਮ ਜੈਸ਼-ਅਲ ਮੋਹਜਰੀਨ ਅੰਸਾਰ, ਜਮਾਤ-ਉਲ-ਅਹਰਾਰ, ਤੰਜ਼ੀਮ ਖੁੱਤਬਾ ਇਮਾਮ ਬੁਖਾਰੀ, ਰਬੀਤਾ ਟਰੱਸਟ ਲਾਹੌਰ, ਇਸਲਾਮਿਕ ਹੈਰੀਟੇਜ਼ ਸੁਸਾਇਟੀ, ਅਲ-ਹਰਮੈਨ ਫਾਉਂਡੇਸ਼ਨ ਇਸਲਾਮਾਬਾਦ, ਹਰਕਤ ਜੇਹਾਦ ਅਲ ਇਸਲਾਮੀ, ਇਸਲਾਮ ਜੇਹਾਦ ਗਰੁੱਪ, ਉਜ਼ਬੇਕਿਸਤਾਨ ਇਸਲਾਮੀ ਤਹਿਰੀਕ, ਰੂਸ ਵਿਰੁੱਧ ਕੰਮ ਕਰਨ ਵਾਲੀ ਤੰਜ਼ੀਮ ਕਫਾਫ ਦੇ ਅਮੀਰਾਤ ਅਤੇ ਚੀਨ ਦੀ ਇਸਲਾਮਿਕ ਸੁਤੰਤਰਤਾ ਮੂਵਮੈਂਟ ਦੇ ਅਬਦੁੱਲ ਹੱਕ ਉਯੂਰ ਉੱਤੇ ਪਾਬੰਦੀ ਲਗਾਈ ਗਈ ਹੈ।
ਰਿਪੋਰਟ ਵਿੱਚ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਵੀ ਇਨ੍ਹਾਂ ਅੱਤਵਾਦੀ ਸੰਗਠਨਾਂ ਅਤੇ ਵਿਅਕਤੀਆਂ ਉੱਤੇ ਪਾਬੰਦੀ ਦੀ ਪੁਸ਼ਟੀ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਰਿਪੋਰਟ ਵਿੱਚ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਵਿਦੇਸ਼ ਦੇ ਮੰਤਰਾਲੇ ਦਫ਼ਤਰ ਦਾ ਹਵਾਲਾ ਦਿੰਦੇ ਹੋਏ UNSC ਵਿੱਚ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਤਾਲਿਬਾਨ ਪਾਬੰਦੀ ਵਾਲਾ ਸੰਗਠਨ ਹੈ, ਜੋ ਲੋਕ ਇਸ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਹਨ ਉਨ੍ਹਾਂ 'ਤੇ ਲਗਾਈ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।
ਅਰੁਣਿਮ ਭੁਯਾਨ