ਪੰਜਾਬ

punjab

ETV Bharat / city

ਦੇਸ਼ ਦੀ ਪਹਿਲੀ ਫੈਂਸਿੰਗ ਮਹਿਲਾ ਕੋਚ ਦੀ ਮਿਹਨਤ ਸਦਕਾ ਚੰਡੀਗੜ੍ਹ ਇਸ ਖੇਡ ਦਾ ਬਣਾ ਰਹੀ ਹੈ ਧੁਰਾ - ਸਰਕਾਰੀ ਸਕੂਲ

ਦੇਸ਼ ਦੀ ਪਹਿਲੀ ਮਹਿਲਾ ਫੈਂਸਿੰਗ ਕੋਚ (FIRST FEMALE FENCING COACH) ਦੀ ਸਖ਼ਤ ਮਿਹਨਤ ਸਦਕਾ ਚੰਡੀਗੜ੍ਹ ਫੈਂਸਿੰਗ ਕੋਚਿੰਗ (fencing players chandigarh) ਦਾ ਧੁਰਾ ਬਣ ਗਿਆ ਹੈ। ਸੈਂਕੜੇ ਬੱਚੇ ਹੁਣ ਇਸ ਖੇਡ ਨਾਲ ਜੁੜ ਰਹੇ ਹਨ, ਜੋ ਕੁਝ ਸਾਲ ਪਹਿਲਾਂ ਤੱਕ ਬੇਨਾਮ ਸਮਝੀ ਜਾਂਦੀ ਸੀ।

ਦੇਸ਼ ਦੀ ਪਹਿਲੀ ਫੈਂਸਿੰਗ ਮਹਿਲਾ ਕੋਚ
ਦੇਸ਼ ਦੀ ਪਹਿਲੀ ਫੈਂਸਿੰਗ ਮਹਿਲਾ ਕੋਚ

By

Published : Apr 14, 2022, 8:27 AM IST

ਚੰਡੀਗੜ੍ਹ:ਕਈ ਅਜਿਹੇ ਖਿਡਾਰੀ ਹਨ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਬਾਰੇ ਬਹੁਤੀ ਗੱਲ ਨਹੀਂ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਪਰ ਫਿਰ ਵੀ ਉਹ ਖਿਡਾਰੀ ਬਿਨਾਂ ਕਿਸੇ ਚਰਚਾ ਦੇ ਨਵੇਂ ਰਿਕਾਰਡ ਕਾਇਮ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ ਅਤੇ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਪੱਧਰ 'ਤੇ ਭਾਰਤ ਦੀ ਨੁਮਾਇੰਦਗੀ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ। ਇਹ ਖਿਡਾਰੀ ਨਾ ਸਿਰਫ ਭਾਰਤ ਦੀ ਪ੍ਰਤੀਨਿਧਤਾ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ ਸਗੋਂ ਭਾਰਤ ਲਈ ਮੈਡਲ ਵੀ ਜਿੱਤ ਰਿਹਾ ਹੈ।

ਅਸੀਂ ਗੱਲ ਕਰ ਰਹੇ ਹਾਂ ਤਲਵਾਰਬਾਜ਼ੀ ਦੇ ਖਿਡਾਰੀ ਚੰਡੀਗੜ੍ਹ (fencing players chandigarh) ਦੀ, ਚੰਡੀਗੜ੍ਹ ਵਿੱਚ ਹੀ ਨਹੀਂ ਸਗੋਂ ਪੂਰੇ ਉੱਤਰ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਅਜਿਹੇ ਕੋਚਿੰਗ ਇੰਸਟੀਚਿਊਟ ਬਹੁਤ ਘੱਟ ਹਨ, ਜਿੱਥੇ ਇਸ ਖੇਡ ਦੀ ਕੋਚਿੰਗ ਦਿੱਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੋਵੇ। ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਇਸ ਖੇਡ ਨਾਲ ਜੁੜੇ ਬਹੁਤੇ ਖਿਡਾਰੀ ਨਹੀਂ ਹਨ ਅਤੇ ਜੇਕਰ ਗੱਲ ਕਰੀਏ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਪੱਧਰ 'ਤੇ ਤਗਮੇ ਜਿੱਤਣ ਦੀ ਤਾਂ ਕੁਝ ਹੀ ਖਿਡਾਰੀ ਅਜਿਹਾ ਕਰ ਸਕੇ ਹਨ।

ਦੇਸ਼ ਦੀ ਪਹਿਲੀ ਫੈਂਸਿੰਗ ਮਹਿਲਾ ਕੋਚ

ਇਸ ਖੇਡ ਦਾ ਸਫਰ 20 ਸਾਲ ਪਹਿਲਾਂ ਚੰਡੀਗੜ੍ਹ ਤੋਂ ਸ਼ੁਰੂ (chandigarh fencing coaching) ਹੋਇਆ ਸੀ। ਜਿਸ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਸਾਬਕਾ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਖਿਡਾਰਨ ਚਰਨਜੀਤ ਕੌਰ ਨੇ ਕੀਤੀ। ਚਰਨਜੀਤ ਕੌਰ ਦੇਸ਼ ਦੀ ਤਲਵਾਰਬਾਜ਼ੀ ਟੀਮ ਦੀ ਪਹਿਲੀ ਕਪਤਾਨ ਰਹਿ ਚੁੱਕੀ ਹੈ ਅਤੇ ਉਸ ਨੂੰ ਇਸ ਖੇਡ ਦੀ ਦੇਸ਼ ਦੀ ਪਹਿਲੀ ਮਹਿਲਾ ਕੋਚ ਹੋਣ ਦਾ ਮਾਣ ਵੀ ਹਾਸਲ ਹੈ। ਉਹ ਚੰਡੀਗੜ੍ਹ ਦੇ ਸੈਕਟਰ-10 ਸਥਿਤ ਸਰਕਾਰੀ ਸਕੂਲ ਵਿੱਚ ਪਿਛਲੇ 20 ਸਾਲਾਂ ਤੋਂ ਬੱਚਿਆਂ ਨੂੰ ਕੋਚਿੰਗ ਦੇ ਰਹੀ ਹੈ।

ਈਟੀਵੀ ਭਾਰਤ ਨਾਲ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਗੱਲਬਾਤ ਕਰਦਿਆਂ ਉਸ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਕੋਚ ਬਣਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਸਾਲ 2003 ਵਿੱਚ ਉਸ ਨੂੰ ਚੰਡੀਗੜ੍ਹ ਭੇਜ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਅਤੇ ਉਸ ਦੀ ਡਿਊਟੀ ਸੈਕਟਰ-10 ਦੇ ਇੱਕ ਸਰਕਾਰੀ ਸਕੂਲ ਵਿੱਚ ਲਗਾਈ ਗਈ। ਉਦੋਂ ਇੱਥੇ ਤਲਵਾਰਬਾਜ਼ੀ ਬਾਰੇ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਲੋਕ ਨਹੀਂ ਜਾਣਦੇ ਸਨ ਪਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਇਸ ਖੇਡ ਵਿੱਚ ਨਵੇਂ ਖਿਡਾਰੀ ਤਿਆਰ ਕਰਨ ਬਾਰੇ ਸੋਚਿਆ ਅਤੇ ਬੱਚਿਆਂ ਨੂੰ ਕੋਚਿੰਗ ਦੇਣੀ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤੀ। ਪਹਿਲਾਂ-ਪਹਿਲਾਂ ਕੁਝ ਛੋਟੇ ਬੱਚੇ ਸਕੂਲ ਵਿੱਚ ਖੇਡਣ ਲਈ ਆਉਂਦੇ ਸਨ।

ਇਹ ਵੀ ਪੜੋ:ਅੱਗ ਦਾ ਕਹਿਰ, 60 ਏਕੜ ਫਸਲ ਹੋਈ ਸੁਆਹ

ਉਹ ਇਨ੍ਹਾਂ ਬੱਚਿਆਂ ਦੇ ਹੱਥਾਂ ਵਿੱਚ ਡੰਡੇ ਫੜ ਕੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਤਲਵਾਰਬਾਜ਼ੀ ਕਰਨ ਲਈ ਕਹਿੰਦੀ ਸੀ। ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਹੌਲੀ-ਹੌਲੀ ਬੱਚਿਆਂ ਵਿੱਚ ਇਸ ਖੇਡ ਪ੍ਰਤੀ ਰੁਚੀ ਜਾਗਦੀ ਗਈ ਅਤੇ ਬੱਚਿਆਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਵੀ ਵਧਦੀ ਗਈ। ਹੌਲੀ-ਹੌਲੀ ਇਹ ਖੇਡਾਂ ਦਾ ਸਮਾਨ ਵੀ ਸਕੂਲ ਵਿੱਚ ਇਕੱਠਾ ਹੋ ਗਿਆ। ਬੱਚਿਆਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਵਧਦੀ ਗਈ ਅਤੇ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਪੱਧਰ 'ਤੇ ਮੈਡਲ ਆਉਣ ਲੱਗੇ। ਜਿਸ ਨੂੰ ਦੇਖਦੇ ਹੋਏ ਹੋਰ ਬੱਚੇ ਵੀ ਇਸ ਖੇਡ ਨਾਲ ਜੁੜਨ ਲੱਗੇ। ਅੱਜ ਇੱਥੇ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਬੱਚੇ ਕੋਚਿੰਗ ਲੈਣ ਆਉਂਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਇੱਥੇ ਕੋਚਿੰਗ ਲੈਣ ਵਾਲੇ ਕਈ ਬੱਚੇ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਪੱਧਰ 'ਤੇ ਵੀ ਮੈਡਲ ਜਿੱਤ ਚੁੱਕੇ ਹਨ।

ਦੇਸ਼ ਦੀ ਪਹਿਲੀ ਫੈਂਸਿੰਗ ਮਹਿਲਾ ਕੋਚ

ਕੋਚ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਹੁਣ ਸਾਨੂੰ ਸਰਕਾਰ ਤੋਂ ਵੀ ਮਦਦ ਮਿਲਣੀ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਗਈ ਹੈ। ਪੰਜਾਬ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਵੱਲੋਂ ਵੀ ਸਾਡੀ ਮਦਦ ਕੀਤੀ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ ਅਤੇ ਅਸੀਂ ਪੰਜਾਬ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਦੇ ਬੱਚਿਆਂ ਨੂੰ ਕੋਚਿੰਗ ਵੀ ਦੇ ਰਹੇ ਹਾਂ। ਕੋਚ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਇੱਥੇ ਤਿਆਰ ਹੋਏ ਬੱਚੇ ਭਾਰਤੀ ਫੌਜ, ਭਾਰਤੀ ਜਲ ਸੈਨਾ ਆਦਿ ਕਈ ਥਾਵਾਂ 'ਤੇ ਨੌਕਰੀਆਂ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ ਅਤੇ ਖੇਡ ਦਾ ਅਭਿਆਸ ਵੀ ਜਾਰੀ ਰੱਖ ਰਹੇ ਹਨ। ਇੱਥੋਂ ਦੇ ਇੱਕ ਖਿਡਾਰੀ ਨੂੰ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਮੈਡਲ ਨਾਲ ਵੀ ਸਨਮਾਨਿਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ।

ਅਸੀਂ ਇੱਥੇ ਕੋਚਿੰਗ ਲੈ ਰਹੇ ਕਈ ਖਿਡਾਰੀਆਂ ਨਾਲ ਵੀ ਗੱਲ ਕੀਤੀ। ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਪੁਰਸਕਾਰ ਜਿੱਤਣ ਵਾਲੀ ਛਵੀ ਕੋਹਲੀ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਜਦੋਂ ਉਹ 9 ਸਾਲ ਦੀ ਸੀ ਤਾਂ ਉਸ ਨੇ ਇਹ ਖੇਡ ਖੇਡਣਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਸੀ। ਇਸ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਉਸ ਨੇ ਹੋਰ ਵੀ ਕਈ ਗੇਮਾਂ ਖੇਡੀਆਂ ਪਰ ਉਸ ਨੂੰ ਅਜਿਹਾ ਮਹਿਸੂਸ ਨਹੀਂ ਹੋਇਆ।

ਬਚਪਨ ਵਿਚ ਜਦੋਂ ਉਸ ਨੇ ਇਸ ਖੇਡ ਦਾ ਪਹਿਰਾਵਾ ਦੇਖਿਆ ਤਾਂ ਉਸ ਨੂੰ ਅਜਿਹਾ ਮਹਿਸੂਸ ਹੋਇਆ ਜਿਵੇਂ ਉਹ ਕੋਈ ਪੁਲਾੜ ਯਾਤਰੀ ਹੋਵੇ ਅਤੇ ਉਹ ਇਸ ਤੋਂ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਹੋ ਕੇ ਇਸ ਖੇਡ ਵਿਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋ ਗਈ। ਬਾਅਦ ਵਿਚ ਇਸ ਖੇਡ ਵਿਚ ਉਸ ਦਾ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਬਿਹਤਰ ਹੁੰਦਾ ਗਿਆ, ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਉਸ ਨੇ 10 ਵਾਰ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਮੁਕਾਬਲਿਆਂ ਵਿਚ ਹਿੱਸਾ ਲਿਆ। ਉਸ ਨੇ ਦੇਸ਼ ਦੀ ਝੋਲੀ ਵਿੱਚ ਛੇ ਤਮਗੇ ਪਾ ਦਿੱਤੇ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਉਹ ਦੋ ਰਾਸ਼ਟਰਮੰਡਲ ਤਗਮੇ ਵੀ ਜਿੱਤ ਚੁੱਕੇ ਹਨ।

ਇੱਥੋਂ ਦਾ ਇੱਕ ਹੋਰ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਖਿਡਾਰੀ ਰਵੀ ਸ਼ਰਮਾ ਛੋਟੀ ਉਮਰ ਵਿੱਚ ਹੀ ਭਾਰਤੀ ਜਲ ਸੈਨਾ ਦਾ ਹਿੱਸਾ ਬਣ ਗਿਆ ਹੈ। ਆਪਣੀ ਖੇਡ ਬਾਰੇ ਰਵੀ ਸ਼ਰਮਾ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਜਦੋਂ ਉਹ ਛੋਟਾ ਸੀ ਤਾਂ ਉਸ ਦੀ ਭੈਣ ਇੱਥੇ ਅਭਿਆਸ ਕਰਨ ਆਉਂਦੀ ਸੀ। ਫਿਰ ਉਹ ਵੀ ਆਪਣੀ ਭੈਣ ਦੇ ਪਿੱਛੇ-ਪਿੱਛੇ ਖੇਡਣ ਆਉਂਦਾ ਸੀ ਅਤੇ ਉਹ ਖੇਡ ਵਿਚ ਹੀ ਤਲਵਾਰਬਾਜ਼ੀ ਵਿਚ ਉਲਝ ਜਾਂਦਾ ਸੀ।

ਰਵੀ ਇਸ ਖੇਡ ਵਿੱਚ ਹੁਣ ਤੱਕ 30-35 ਤਗਮੇ ਜਿੱਤ ਚੁੱਕਾ ਹੈ। ਸਾਲ 2019 ਵਿੱਚ, ਉਸਨੇ ਸੀਨੀਅਰ ਨੈਸ਼ਨਲ ਵਿੱਚ ਤਮਗਾ ਜਿੱਤਿਆ ਅਤੇ ਉਥੇ ਜਲ ਸੈਨਾ ਨਾਲ ਜੁੜੇ ਕੁਝ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਨੇ ਉਸਦੀ ਖੇਡ ਵੇਖੀ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਰਵੀ ਨੂੰ ਖੇਡ ਕੋਟੇ ਵਿੱਚ ਨੇਵੀ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋਣ ਲਈ ਕਿਹਾ। ਜਿਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਉਹ ਜਲ ਸੈਨਾ ਵਿੱਚ ਚਲਾ ਗਿਆ। ਉਸ ਨੂੰ ਇਸ ਗੱਲ ਦੀ ਵੀ ਖੁਸ਼ੀ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਚੰਡੀਗੜ੍ਹ ਦਾ ਪਹਿਲਾ ਫੈਨਸਿੰਗ ਖਿਡਾਰੀ ਹੈ ਜਿਸ ਨੂੰ ਆਪਣੀ ਖੇਡ ਸਦਕਾ ਜਲ ਸੈਨਾ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋਣ ਦਾ ਮੌਕਾ ਮਿਲਿਆ ਹੈ।

ਜੇਕਰ ਚੰਡੀਗੜ੍ਹ ਦੀ ਗੱਲ ਕਰੀਏ ਤਾਂ ਕੋਈ ਸਮਾਂ ਸੀ ਜਦੋਂ ਇਸ ਖੇਡ ਨਾਲ ਜੁੜੇ ਖਿਡਾਰੀਆਂ ਨੂੰ ਕੋਈ ਵੀ ਸਰਕਾਰੀ ਮਦਦ ਨਹੀਂ ਦਿੱਤੀ ਜਾਂਦੀ ਸੀ ਪਰ ਜਿਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਖਿਡਾਰੀਆਂ ਨੇ ਸਹੂਲਤਾਂ ਦੀ ਘਾਟ ਕਾਰਨ ਸ਼ਾਨਦਾਰ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਕਈ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਤਗਮੇ ਦੇਸ਼ ਦੀ ਝੋਲੀ 'ਚ ਪਾ ਦਿੱਤੇ, ਉਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਹੁਣ ਸਰਕਾਰ ਵੀ ਇਨ੍ਹਾਂ ਖਿਡਾਰੀਆਂ ਦੀ ਮਦਦ ਕਰ ਰਹੀ ਹੈ।

ਇਹ ਵੀ ਪੜੋ:ਵਿਸਾਖੀ 'ਤੇ ਵਿਸ਼ੇਸ਼: ਵਿਸਾਖੀ ਨੂੰ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਰਾਜਾਂ ਵਿੱਚ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਨਾਵਾਂ ਨਾਲ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਜਾਣਿਆ, ਤੁਸੀਂ ਵੀ ਜਾਣੋ!

ਹੁਣ ਇਹ ਖਿਡਾਰੀ ਬਿਹਤਰ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਕਰ ਸਕੇਗਾ। ਅਜਿਹੇ 'ਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਕੋਚ ਚਰਨਜੀਤ ਕੌਰ ਦੀ ਵੀ ਸ਼ਲਾਘਾ ਕੀਤੀ ਜਾਣੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੇ 20 ਸਾਲ ਪਹਿਲਾਂ ਇਸ ਖੇਡ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਕਰਕੇ ਖਿਡਾਰੀਆਂ ਨੂੰ ਤਿਆਰ ਕਰਨਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤਾ ਸੀ। ਅੱਜ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਮਿਹਨਤ ਮੈਡਲਾਂ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਸਭ ਦੇ ਸਾਹਮਣੇ ਹੈ। ਅਸੀਂ ਉਮੀਦ ਕਰਦੇ ਹਾਂ ਕਿ ਹੋਰਨਾਂ ਖੇਡਾਂ ਵਾਂਗ ਇਸ ਖੇਡ ਵਿੱਚ ਵੀ ਇਹ ਖਿਡਾਰੀ ਵਿਸ਼ਵ ਭਰ ਵਿੱਚ ਦੇਸ਼ ਦਾ ਨਾਂ ਰੌਸ਼ਨ ਕਰਨਗੇ ਅਤੇ ਸਾਨੂੰ ਓਲੰਪਿਕ ਮੈਡਲ ਦਿਵਾਉਣਗੇ।

ABOUT THE AUTHOR

...view details