ਹੈਦਰਾਬਾਦ:ਕ੍ਰੈਡਿਟ ਸਕੋਰ ਕਿਸੇ ਵਿਅਕਤੀ ਦੀ ਕ੍ਰੈਡਿਟ ਯੋਗਤਾ ਦਾ ਮਾਪ ਹੈ। ਇੱਕ ਵਾਰ ਜਦੋਂ ਕੋਈ ਵਿਅਕਤੀ ਲੋਨ ਜਾਂ ਕ੍ਰੈਡਿਟ ਕਾਰਡ ਲਈ ਅਰਜ਼ੀ ਦਿੰਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਬੈਂਕ ਜਾਂ ਵਿੱਤੀ ਸੰਸਥਾ ਉਸਦੇ ਮੁੜ ਭੁਗਤਾਨ ਇਤਿਹਾਸ ਅਤੇ ਕ੍ਰੈਡਿਟ ਸਕੋਰ ਨੂੰ ਦੇਖਦੀ ਹੈ। ਜੇਕਰ ਕ੍ਰੈਡਿਟ ਸਕੋਰ 750 ਤੋਂ ਉੱਪਰ ਹੈ, ਤਾਂ ਉਸਨੂੰ ਇੱਕ ਭਰੋਸੇਮੰਦ ਕਰਜ਼ਦਾਰ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਜੇਕਰ ਇੱਕ ਵੀ EMI ਭੇਜਣ ਵਿੱਚ ਦੇਰੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ, ਤਾਂ ਇਹ ਕ੍ਰੈਡਿਟ ਸਕੋਰ ਨੂੰ ਘੱਟ ਕਰੇਗਾ। ਨਾਲ ਹੀ ਇਸ ਨੂੰ ਬਹਾਲ ਕਰਨ ਲਈ ਹੋਰ ਸਮਾਂ ਲੱਗੇਗਾ।
ਘਰ, ਆਟੋ, ਪਰਸਨਲ ਲੋਨ, ਜਾਂ ਕ੍ਰੈਡਿਟ ਕਾਰਡ ਬਿੱਲ ਸਮੇਤ ਕੋਈ ਵੀ ਕਰਜ਼ਾ, ਭਾਵੇਂ ਇਹ ਸਮੇਂ ਸਿਰ ਅਦਾ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਜਾਂ ਨਹੀਂ, ਕ੍ਰੈਡਿਟ ਸਕੋਰ ਦੀ ਗਣਨਾ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਕਾਰਕ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਨਾਲ ਹੀ, ਜੇਕਰ ਕ੍ਰੈਡਿਟ ਕਾਰਡ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਦੇ ਸਮੇਂ ਸੀਮਾ ਵੱਧ ਜਾਂਦੀ ਹੈ, ਤਾਂ ਸਕੋਰ ਵੀ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਉਦਾਹਰਨ ਲਈ, ਜੇਕਰ ਕ੍ਰੈਡਿਟ ਕਾਰਡ ਦੀ ਸੀਮਾ 50,000 ਰੁਪਏ ਹੈ, ਤਾਂ ਇਸਨੂੰ 20,000 ਰੁਪਏ ਤੋਂ ਵੱਧ ਨਹੀਂ ਵਰਤਿਆ ਜਾਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਤਦ ਹੀ ਬੈਂਕ ਇਹ ਪਛਾਣ ਕਰੇਗਾ ਕਿ ਕ੍ਰੈਡਿਟ ਸੀਮਾ ਅਨੁਸ਼ਾਸਨ ਨਾਲ ਵਰਤੀ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ। ਪੇਸ਼ਕਸ਼ਾਂ ਅਤੇ ਨਕਦ ਵਾਪਸੀ ਲਈ ਕ੍ਰੈਡਿਟ ਕਾਰਡ ਦੀ ਸੀਮਾ ਨੂੰ ਖਤਮ ਕਰਨ ਦੀ ਹਮੇਸ਼ਾ ਸਲਾਹ ਨਹੀਂ ਦਿੱਤੀ ਜਾਂਦੀ। ਇਹ ਬੈਂਕਾਂ ਨੂੰ ਇਹ ਮੰਨਣ ਲਈ ਮਜਬੂਰ ਕਰਦਾ ਹੈ ਕਿ ਤੁਸੀਂ ਕਰਜ਼ੇ 'ਤੇ ਨਿਰਭਰ ਵਿਅਕਤੀ ਹੋ ਅਤੇ ਤੁਹਾਡੇ ਕ੍ਰੈਡਿਟ ਸਕੋਰ 'ਤੇ ਨਕਾਰਾਤਮਕ ਪ੍ਰਭਾਵ ਪਾਉਂਦਾ ਹੈ।
ਕਰਜ਼ੇ ਦੀ ਪੁੱਛਗਿੱਛ ਤੋਂ ਬਚੋ (Avoid loan enquiries) :ਸਾਨੂੰ ਕ੍ਰੈਡਿਟ ਕਾਰਡ ਅਤੇ ਲੋਨ ਦੀ ਪੇਸ਼ਕਸ਼ ਕਰਨ ਵਾਲੀਆਂ ਫ਼ੋਨ ਕਾਲਾਂ ਆਉਂਦੀਆਂ ਰਹਿੰਦੀਆਂ ਹਨ। ਕਈ ਵਾਰ, ਅਸੀਂ ਲੋਨ ਦੇ ਵੇਰਵੇ ਦੇਖਣ ਲਈ ਬੈਂਕ ਨੂੰ ਵੀ ਡਾਇਲ ਕਰਦੇ ਹਾਂ। ਨਾਲ ਹੀ, ਸਾਨੂੰ ਕਿਸੇ ਵੀ ਕਰਜ਼ੇ ਦੀ ਪੇਸ਼ਕਸ਼ ਲਈ ਤੁਰੰਤ ਹਾਂ ਨਹੀਂ ਕਹਿਣਾ ਚਾਹੀਦਾ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਵੱਲੋਂ ਮੰਗੀ ਗਈ ਸਾਰੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਸਾਂਝੀ ਕਰਨ ਨਾਲ ਬੈਂਕ ਇਹ ਮੰਨ ਲਵੇਗਾ ਕਿ ਤੁਸੀਂ ਕਰਜ਼ਾ ਮੰਗਿਆ ਹੈ ਅਤੇ ਉਹ ਬੈਂਕ ਰਿਕਾਰਡ ਵਿੱਚ ਦਰਜ ਹੋਵੇਗਾ। ਕ੍ਰੈਡਿਟ ਸਕੋਰ ਅਧਿਕਾਰੀ ਇਸ 'ਤੇ ਗੌਰ ਕਰਨਗੇ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਕ੍ਰੈਡਿਟ ਸਕੋਰ 'ਚ ਗਿਰਾਵਟ ਆਵੇਗੀ। ਇਸ ਲਈ, ਲੋਨ ਲਈ ਉਦੋਂ ਹੀ ਅਰਜ਼ੀ ਦਿਓ ਜਦੋਂ ਤੁਹਾਨੂੰ ਅਸਲ ਵਿੱਚ ਇਸਦੀ ਲੋੜ ਹੋਵੇ। ਇਹੀ ਨਿਯਮ ਕ੍ਰੈਡਿਟ ਕਾਰਡਾਂ 'ਤੇ ਵੀ ਲਾਗੂ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।
ਸਹੀ ਕਰਜ਼ਾ (Right borrowing) :ਸਹੀ ਉਧਾਰ ਲੈਣਾ ਵੀ ਇੱਕ ਚੰਗਾ ਕ੍ਰੈਡਿਟ ਸਕੋਰ ਕਮਾਉਣ ਦੀ ਕੁੰਜੀ ਹੈ। ਸਕੋਰ ਵਿੱਚ ਸੁਧਾਰ ਹੋਵੇਗਾ ਜੇਕਰ ਤੁਸੀਂ ਘਰ ਜਾਂ ਆਟੋ ਵਰਗੇ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਕਰਜ਼ਿਆਂ ਨੂੰ ਤਰਜੀਹ ਦਿੰਦੇ ਹੋ ਅਤੇ ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਨਿਯਮਿਤ ਤੌਰ 'ਤੇ ਚੁਕਾਉਂਦੇ ਹੋ। ਅਸੁਰੱਖਿਅਤ ਨਿੱਜੀ ਜਾਂ ਕ੍ਰੈਡਿਟ ਕਾਰਡ ਕਰਜ਼ਿਆਂ ਦਾ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਉਧਾਰ ਲੈਣ ਨਾਲ ਕ੍ਰੈਡਿਟ ਹਿਸਟਰੀ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਹੋਵੇਗੀ। ਇੱਕ ਸਥਿਰ ਸਕੋਰ ਯਕੀਨੀ ਬਣਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਜੇਕਰ ਤੁਸੀਂ ਇਹਨਾਂ ਦੋ ਕਿਸਮਾਂ ਦੇ ਕਰਜ਼ਿਆਂ ਨੂੰ ਸਹੀ ਢੰਗ ਨਾਲ ਮਿਲਾਉਂਦੇ ਹੋ।
ਕਿਸੇ ਵੀ ਮਤਭੇਦ ਲਈ (For any discrepancies) :ਕ੍ਰੈਡਿਟ ਰਿਪੋਰਟਾਂ ਦੀ ਹਰ ਛੇ ਮਹੀਨਿਆਂ ਵਿੱਚ ਸਮੀਖਿਆ ਕੀਤੀ ਜਾਣੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ। ਕੁਝ ਕੰਪਨੀਆਂ ਮੁਫਤ ਮੂਲ ਕ੍ਰੈਡਿਟ ਰਿਪੋਰਟ ਪੇਸ਼ ਕਰਦੀਆਂ ਹਨ, ਜਦੋਂ ਕਿ ਬੈਂਕਿੰਗ ਐਪਸ ਔਨਲਾਈਨ ਖਾਤਿਆਂ ਲਈ ਕ੍ਰੈਡਿਟ ਸਕੋਰ ਵੀ ਪੇਸ਼ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਜੇਕਰ ਕ੍ਰੈਡਿਟ ਰਿਪੋਰਟ ਵਿੱਚ ਕੋਈ ਗੜਬੜ ਪਾਈ ਜਾਂਦੀ ਹੈ, ਤਾਂ ਮਾਮਲਾ ਤੁਰੰਤ ਬੈਂਕ ਅਤੇ ਕ੍ਰੈਡਿਟ ਬਿਊਰੋ ਦੇ ਧਿਆਨ ਵਿੱਚ ਲਿਆਂਦਾ ਜਾਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਨੂੰ ਮਾਹਿਰਾਂ ਦੀ ਮਦਦ ਨਾਲ ਠੀਕ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਜੇਕਰ ਤੁਸੀਂ ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਜਲਦੀ ਸੂਚਿਤ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਅਸਫਲ ਰਹਿੰਦੇ ਹੋ, ਤਾਂ ਤੁਸੀਂ ਭਵਿੱਖ ਦੇ ਪ੍ਰਭਾਵਾਂ ਤੋਂ ਬਚ ਨਹੀਂ ਸਕਦੇ। ਇੱਕ ਕਰੈਡਿਟ ਸਕੋਰ ਇੱਕ ਵਿਅਕਤੀ ਦੇ ਵਿੱਤੀ ਅਨੁਸ਼ਾਸਨ ਦਾ ਇੱਕ ਮਾਪ ਹੈ। ਇਹ ਲੋੜ ਪੈਣ 'ਤੇ ਘੱਟ ਵਿਆਜ ਦਰਾਂ 'ਤੇ ਉਧਾਰ ਲੈਣ ਅਤੇ ਸੌਦੇਬਾਜ਼ੀ ਕਰਨ ਦੀ ਸ਼ਕਤੀ ਵੀ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ, ਇਸ ਨੂੰ ਧਿਆਨ ਨਾਲ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਕੀਤਾ ਜਾਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ।
ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ:ਘਰ ਖ਼ਰੀਦਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਇਨ੍ਹਾਂ ਗੱਲਾਂ ਦਾ ਰੱਖੋ ਖ਼ਾਸ ਧਿਆਨ