ਪੰਜਾਬ

punjab

ETV Bharat / business

Choronology of Adani Saga: ਅਰਸ਼ ਤੋਂ ਫਰਸ਼ ਤੱਕ ਅਡਾਨੀ ਦੇ ਸ਼ੇਅਰ, ਜਾਣੋ ਕਿਉਂ ਪਿਛਲੇ 10 ਦਿਨਾਂ 'ਚ ਗੁਆਇਆ ਨਿਵੇਸ਼ਕਾਂ ਦਾ ਭਰੋਸਾ

ਅਮਰੀਕੀ ਖੋਜ ਕੰਪਨੀ ਹਿੰਡਨਬਰਗ ਨੇ ਇੱਕ ਰਿਪੋਰਟ ਜਾਰੀ ਕੀਤੀ, ਜਿਸ ਨੇ ਅਡਾਨੀ ਸਾਮਰਾਜ ਨੂੰ ਹਿਲਾ ਕੇ ਰੱਖ ਦਿੱਤਾ। ਅਡਾਨੀ ਗਰੁੱਪ ਨੂੰ ਸਿਰਫ਼ 10 ਦਿਨਾਂ 'ਚ 52 ਅਰਬ ਡਾਲਰ ਦਾ ਨੁਕਸਾਨ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਜਦੋਂ ਤੋਂ ਇਹ ਰਿਪੋਰਟ ਜਾਰੀ ਹੋਈ ਹੈ, ਉਦੋਂ ਤੋਂ ਹੁਣ ਤੱਕ ਅਡਾਨੀ ਸਮੂਹ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤ ਕੁਝ ਹੋ ਚੁੱਕਾ ਹੈ। ਆਉ ਅਸੀਂ ਬਜ਼ਾਰ ਦੇ ਤਰੀਕੇ ਨਾਲ ਸਮਝੀਏ।

Choronology of Adani Saga
Choronology of Adani Saga

By

Published : Feb 5, 2023, 1:50 PM IST

ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ— ਗੌਤਮ ਅਡਾਨੀ ਨੇ ਕੁਝ ਹੀ ਦਿਨਾਂ 'ਚ ਅਰਸ਼ ਤੋਂ ਫ਼ਰਸ਼ ਤੱਕ ਦਾ ਸਮਾਂ ਦੇਖਿਆ। ਜਿਸ ਦਿਨ ਅਮਰੀਕੀ ਖੋਜ ਕੰਪਨੀ ਹਿੰਡਨਬਰਗ ਦੀ ਰਿਪੋਰਟ ਆਈ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਸ਼ੇਅਰਾਂ ਵਿੱਚ ਹਲਚਲ ਮਚ ਗਈ। ਅਡਾਨੀ ਗਰੱੁਪ ਦੀਆਂ ਸੱਤ ਸੂਚੀਬੱਧ ਕੰਪਨੀਆਂ ਦੇ ਸ਼ੇਅਰ 50 ਫੀਸਦੀ ਤੱਕ ਡਿੱਗ ਗਏ ਹਨ। ਰਿਪੋਰਟ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਅਡਾਨੀ ਸਮੂਹ ਦਾ ਬਾਜ਼ਾਰ ਪੂੰਜੀਕਰਣ 10 ਲੱਖ ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਘੱਟ ਗਿਆ ਹੈ। 24 ਜਨਵਰੀ 2023 ਨੂੰ ਅਡਾਨੀ ਸਮੂਹ ਦੀ ਮਾਰਕੀਟ ਕੈਪ 19.2 ਲੱਖ ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਸੀ। ਰਿਪੋਰਟ ਸਾਹਮਣੇ ਆਉਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਬਹੁਤ ਕੁਝ ਹੋ ਚੁੱਕਾ ਹੈ, ਆਓ ਇੱਥੇ ਸਮੁੱਚੇ ਘਟਨਾਕ੍ਰਮ ਨੂੰ ਇੱਕ ਸਮਾਂ ਸੀਮਾ 'ਚ ਸਮਝਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰੀਏ।

24-31 ਜਨਵਰੀ

24 ਜਨਵਰੀ ਨੂੰ ਅਮਰੀਕੀ ਖੋਜ ਕੰਪਨੀ ਹਿੰਡਨਬਰਗ ਰਿਸਰਚ ਨੇ ਅਡਾਨੀ ਸਮੂਹ 'ਤੇ ਇਕ ਰਿਪੋਰਟ ਜਾਰੀ ਕੀਤੀ। ਇਸ ਰਿਪੋਰਟ 'ਚ ਅਡਾਨੀ ਗਰੁੱਪ 'ਤੇ ਸ਼ੇਅਰ ਬਾਜ਼ਾਰ 'ਚ ਹੇਰਾਫੇਰੀ, ਧੋਖਾਧੜੀ ਜਾਂ ਮਨੀ ਲਾਂਡਰਿੰਗ ਵਰਗੇ ਕਈ ਗੰਭੀਰ ਦੋਸ਼ ਲਗਾਏ ਗਏ ਹਨ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਅਡਾਨੀ ਸਮੂਹ ਲਗਾਤਾਰ ਇਨ੍ਹਾਂ ਦੋਸ਼ਾਂ ਤੋਂ ਇਨਕਾਰ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ ਅਤੇ ਹਿੰਡਨਬਰਗ ਖਿਲਾਫ਼ ਕਾਨੂੰਨੀ ਕਾਰਵਾਈ ਕਰਨ ਦੀ ਤਿਆਰੀ ਦੀ ਗੱਲ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਪਰ ਇਸ ਸਭ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ ਅਡਾਨੀ ਇੰਟਰਪ੍ਰਾਈਜਿਜ਼ ਨਿਵੇਸ਼ਕਾਂ ਦਾ ਭਰੋਸਾ ਜਿੱਤਣ ਵਿੱਚ ਕਾਮਯਾਬ ਨਹੀਂ ਹੋ ਸਕੀ ਹੈ। ਅਡਾਨੀ ਗਰੁੱਪ ਦੀਆਂ ਸੱਤ ਸੂਚੀਬੱਧ ਕੰਪਨੀਆਂ ਦੇ ਸ਼ੇਅਰ ਲਗਾਤਾਰ ਡਿੱਗ ਰਹੇ ਹਨ।

ਜਿਸ ਦਿਨ ਹਿੰਡਨਬਰਗ ਰਿਸਰਚ ਦੀ ਰਿਪੋਰਟ ਜਾਰੀ ਕੀਤੀ ਗਈ , ਉਸੇ ਦਿਨ ਉੱਚ-ਮੁੱਲ ਦੇ ਕਾਰਨ ਅਡਾਨੀ ਸਮੂਹ 85% ਦੀ ਗਿਰਾਵਟ ਆਉਂਦੀ ਹੈ।ਅਗਲੇ ਦਿਨ, ਅਡਾਨੀ ਸਮੂਹ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਇਕਾਈਆਂ ਦੀ ਮਾਰਕੀਟ ਪੂੰਜੀਕਰਣ ਵਿੱਚ ਲਗਭਗ ₹ 1 ਲੱਖ ਕਰੋੜ ਦੀ ਗਿਰਾਵਟ ਆਈ। ਅਡਾਨੀ ਸਮੂਹ ਨੇ ਹਿੰਡਨਬਰਗ ਰਿਸਰਚ 'ਤੇ ਪ੍ਰਤੀਕਿਿਰਆ ਦਿੰਦੇ ਹੋਏ ਰਿਪੋਰਟ ਨੂੰ 'ਬੇਬੁਨਿਆਦ ਅਟਕਲਾਂ' ਕਰਾਰ ਦਿੱਤਾ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਹਿੰਡਨਬਰਗ ਨੇ ਜ਼ੋਰ ਦੇ ਕੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਉਹ ਆਪਣੀ ਰਿਪੋਰਟ 'ਤੇ ਕਾਇਮ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਵੀ ਅਡਾਨੀ ਦਾ ਸਟਾਕ ਡਿੱਗਦਾ ਰਿਹਾ।ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਸਟਾਕ ਦੀ ਮਾਰਕੀਟ ਪੂੰਜੀਕਰਣ ਵਿੱਚ ਦੋ ਦਿਨ ਦੀ ਗਿਰਾਵਟ ₹ 4 ਲੱਖ ਕਰੋੜ ਹੋ ਗਈ।

ਅਡਾਨੀ ਇੰਟਰਪ੍ਰਾਈਜਿਜ਼ ਨੇ ਬਾਜ਼ਾਰ ਤੋਂ ਪੈਸਾ ਇਕੱਠਾ ਕਰਨ ਲਈ 20,000 ਕਰੋੜ ਦਾ ਐਫਪੀਓ ਲਿਆਉਣ ਦਾ ਐਲਾਨ ਕੀਤਾ ਸੀ। ਐਫਪੀਓ ਲਿਆਂਦਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਅਡਾਨੀ ਐਂਟਰਪ੍ਰਾਈਜ਼ ਐਫਪੀਓ ਨੇ ਪਹਿਲੇ ਦਿਨ 1% ਸਬਸਕ੍ਰਿਪਸ਼ਨ ਦੇਖਿਆ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਅਬੂ ਧਾਬੀ ਦੀ ਇੰਟਰਨੈਸ਼ਨਲ ਹੋਲਡਿੰਗ ਨੇ ਅਡਾਨੀ ਦੇ ਸਮਰਥਨ ਵਿੱਚ ਐਫਪੀਓ ਵਿੱਚ $400 ਮਿਲੀਅਨ ਦਾ ਯੋਗਦਾਨ ਦਿੱਤਾ। ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਅਡਾਨੀ ਐਂਟਰਪ੍ਰਾਈਜਿਜ਼ ਐਫਪੀਓ 31 ਜਨਵਰੀ 1-3 ਫਰਵਰੀ ਤੱਕ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਸਬਸਕ੍ਰਾਈਬ ਹੈ।

1 ਫਰਵਰੀਨੂੰ ਕ੍ਰੈਡਿਟ ਸੂਇਸ ਦੇ ਨਿੱਜੀ ਬੈਂਕ ਨੇ ਅਡਾਨੀ ਬਾਂਡਾਂ 'ਤੇ ਮਾਰਜਿਨ ਲੋਨ ਦੇਣਾ ਬੰਦ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਸੀ। ਸਵਿਸ, ਇੱਕ ਲੋਨ ਦੇਣ ਵਾਲੀ ਨਿੱਜੀ ਬੈਂਕਿੰਗ ਸ਼ਾਖਾ, ਨੇ ਅਡਾਨੀ ਪੋਰਟਸ ਅਤੇ ਸਪੈਸ਼ਲ ਇਕਨਾਮਿਕ ਜ਼ੋਨ, ਅਡਾਨੀ ਗ੍ਰੀਨ ਐਨਰਜੀ ਅਤੇ ਅਡਾਨੀ ਇਲੈਕਟ੍ਰੀਸਿਟੀ ਮੁੰਬਈ ਦੁਆਰਾ ਵੇਚੇ ਗਏ ਨੋਟਾਂ ਲਈ ਜ਼ੀਰੋ ਲੈਡਿੰਗ ਮੁੱਲ ਨਿਰਧਾਰਤ ਕੀਤਾ। ਉਸੇ ਦਿਨ, ਅਡਾਨੀ ਸਮੂਹ ਦੇ ਸ਼ੇਅਰਾਂ 'ਚ $86 ਬਿਲੀਅਨ ਦਾ ਨੁਕਸਾਨ ਹੋਇਆ।ਜਿਸ ਕਾਰਨ Securities and Exchange Board of India (SEBI) ਨੂੰ ਜਾਂਚ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰਨ ਲਈ ਮਜ਼ਬੂਰ ਹੋਣਾ ਪਿਆ। ਉਸ ਰਾਤ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ, ਅਡਾਨੀ ਸਮੂਹ ਨੇ ਅਡਾਨੀ ਐਂਟਰਪ੍ਰਾਈਜਿਜ਼ ਐਫਪੀਓ ਨੂੰ ਰੱਦ ਕਰ ਦਿੱਤਾ। ਸ਼ੇਅਰਾਂ ਵਿੱਚ ਲਗਾਤਾਰ ਗਿਰਾਵਟ ਨਾਲ ਉਸਦੀ ਨੈੱਟਵਰਥ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਹੋਈ। ਕਿਸੇ ਸਮੇਂ 'ਭਾਰਤ ਦੇ ਸਭ ਤੋਂ ਅਮੀਰ ਵਿਅਕਤੀ' ਰਹੇ ਗੌਤਮ ਅਡਾਨੀ ਨੂੰ ਦੁਨੀਆ ਦੇ ਚੋਟੀ ਦੇ 10 ਸਭ ਤੋਂ ਅਮੀਰ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਸੂਚੀ 'ਚੋਂ ਬਾਹਰ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਹੈ।ਮੁਕੇਸ਼ ਅੰਬਾਨੀ ਨੇ ਆਪਣੇ ਵਿਰੋਧੀ ਨੂੰ ਪਿੱਛੇ ਛੱਡ ਕੇ ਟਾਪ-10 ਦੀ ਲਿਸਟ 'ਚ ਆਪਣੀ ਥਾਂ ਬਣਾ ਲਈ।

2 ਫਰਵਰੀ ਨੂੰ ਇਹ ਖੁਲਾਸਾ ਹੋਇਆ ਕਿ ਭਾਰਤੀ ਸਟੇਟ ਬੈਂਕ (ਐੱਸ.ਬੀ.ਆਈ) ਨੇ ਅਡਾਨੀ ਗਰੁੱਪ ਦੀਆਂ ਕੰਪਨੀਆਂ ਨੂੰ 2.6 ਬਿਲੀਅਨ ਡਾਲਰ ਦਿੱਤੇ ਸਨ। ਐੱਸ.ਬੀ.ਆਈ ਦੇ ਐਕਸਪੋਜ਼ਰ ਵਿੱੱਚ ਇਸਦੀਆਂ ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਇਕਾਈਆਂ ਤੋਂ $200 ਮਿਲੀਅਨ ਸ਼ਾਮਲ ਸਨ, ਇਹ ਦੱਸਆ ਗਿਆ ਕਿ ਬ੍ਰਿਟੇਨ ਦੇ ਸਾਬਕਾ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਬੋਰਿਸ ਜੌਹਨਸਨ ਦੇ ਛੋਟੇ ਭਰਾ ਲਾਰਡ ਜੋ ਜੌਨਸਨ ਨੇ ਹੁਣ ਬੰਦ ਹੋ ਚੁੱਕੀ ਅਡਾਨੀ ਐਂਟਰਪ੍ਰਾਈਜਿਜ਼ ਐਫਪੀਓ ਨਾਲ ਜੁੜੀ ਯੂਕੇ ਸਥਿਤ ਨਿਵੇਸ਼ ਫਰਮ ਇਲਾਰਾ ਕੈਪੀਟਲ ਦੇ ਗੈਰ-ਕਾਰਜਕਾਰੀ ਨਿਰਦੇਸ਼ਕ ਦੇ ਅਹੁਦੇ ਤੋਂ ਅਸਤੀਫਾ ਦੇ ਦਿੱਤਾ ਹੈ।ਜੋ ਗੌਤਮ ਅਡਾਨੀ ਦੇ ਮੁੰਬਈ ਵਿੱਚ ਤਿੰਨ ਮੈਗਾ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟ ਸਕੈਨਰ ਦੇ ਘੇਰੇ ਵਿੱਚ ਆ ਗਏ ਹਨ।

3 ਫਰਵਰੀਨੂੰ ਐੱਸ.ਐੱਡ.ਪੀ. ਗਲੋਬਲ ਰੇਟਿੰਗਸ ਨੇ ਰੇਟਿੰਗ ਨੂੰ ਬਰਕਰਾਰ ਰੱਖਦੇ ਹੋਏ, ਅਡਾਨੀ ਪੋਰਟਸ ਅਤੇ ਅਡਾਨੀ ਇਲੈਕਟ੍ਰੀਸਿਟੀ ਲਈ ਦ੍ਰਿਸ਼ਟੀਕੋਣ ਨੂੰ ਸਥਿਰ ਤੋਂ ਨਕਾਰਾਤਮਕ ਵਿੱਚ ਬਦਲ ਦਿੱਤਾ। ਇਸ ਦਿਨ ਤੋਂ ਪ੍ਰਭਾਵੀ ਹੋ ਕੇ, ਅਡਾਨੀ ਐਂਟਰਪ੍ਰਾਈਜਿਜ਼ ਸਮੇਤ ਤਿੰਨ ਅਡਾਨੀ ਸਮੂਹ ਕੰਪਨੀਆਂ ਨੈਸ਼ਨਲ ਸਟਾਕ ਐਕਸਚੇਂਜ (ਐਨ.ਐਸ.ਈ.) ਦੇ ਥੋੜ੍ਹੇ ਸਮੇਂ ਲਈ ਵਧੀਕ ਨਿਗਰਾਨੀ ਮਾਪਦੰਡ (ਏ.ਐਸ.ਐਮ.) ਢਾਂਚੇ ਦੇ ਅਧੀਨ ਆ ਗਈਆਂ ਹਨ।ਐੱਲ਼.ਆਈ.ਸੀ. ਨੇ ਖੁਲਾਸਾ ਕੀਤਾ ਕਿ ਉਸ ਕੋਲ ਅਡਾਨੀ ਐਂਟਰਪ੍ਰਾਈਜਿਜ਼ ਵਿੱਚ 4.23%, ਅਡਾਨੀ ਪੋਰਟਸ ਵਿੱਚ 9.14% ਅਤੇ ਅਡਾਨੀ ਟੋਟਲ ਗੈਸ ਵਿੱਚ 5.96% ਹਿੱਸੇਦਾਰੀ ਹੈ।

ਵਿੱਤ ਮੰਤਰੀ ਨਿਰਮਲਾ ਸੀਤਾਰਮਨ ਨੇ ਭਾਰਤ ਨੂੰ ਇੱਕ 'ਬਹੁਤ ਵਧੀਆ ਨਿਯੰਤ੍ਰਿਤ ਵਿੱਤੀ ਬਾਜ਼ਾਰ' ਕਹਿ ਕੇ ਨਿਵੇਸ਼ਕਾਂ ਨੂੰ ਭਰੋਸਾ ਦਿਵਾਇਆ। ਨਿਵੇਸ਼ਕਾਂ ਦਾ ਭਰੋਸਾ, ਜੋ ਪਹਿਲਾਂ ਸੀ, ਹੁਣ ਵੀ ਕਾਇਮ ਰਹੇਗਾ। ਸਾਡੇ ਰੈਗੂਲੇਟਰ ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਸ਼ਾਸਨ ਦੇ ਅਭਿਆਸਾਂ ਬਾਰੇ ਬਹੁਤ ਸਖ਼ਤ ਹੁੰਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਇਸ ਲਈ ਇੱਕ ਉਦਾਹਰਣ, ਹਾਲਾਂਕਿ ਵਿਸ਼ਵ ਪੱਧਰ 'ਤੇ ਬਹੁਤ ਚਰਚਾ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ।ਇਹ ਇਸ ਗੱਲ ਦਾ ਸੰਕੇਤ ਨਹੀਂ ਹੋਵੇਗਾ ਕਿ ਵਿੱਤੀ ਬਾਜ਼ਾਰ ਕਿੰਨੀ ਚੰਗੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਕੰਮ ਕਰਦੇ ਹਨ. ਅਡਾਨੀ ਗਰੁੱਪ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਅਡਾਨੀ ਐਂਟਰਪ੍ਰਾਈਜਿਜ਼ ਸਮੇਤ 10 ਕੰਪਨੀਆਂ ਤੋਂ 110 ਬਿਲੀਅਨ ਡਾਲਰ ਤੋਂ ਵੱਧ ਦਾ ਸਫਾਇਆ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ। ਵਿੱਤ ਸਕੱਤਰ ਟੀਵੀ ਸੋਮਨਾਥਨ ਨੇ ਅਡਾਨੀ ਸਮੂਹ ਦੇ ਸ਼ੇਅਰਾਂ ਵਿੱਚ ਗਿਰਾਵਟ ਨੂੰ ਮੈਕਰੋ-ਆਰਥਿਕ ਦ੍ਰਿਸ਼ਟੀਕੋਣ ਤੋਂ 'ਤੂਫਾਨ' ਕਰਾਰ ਦਿੱਤਾ।

ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ:-Adani Group Share Falls down: ਅਡਾਨੀ ਗਰੁੱਪ ਨੂੰ ਚਾਰੇ ਪਾਸਿਓਂ ਮਾਰ, ਡਿੱਗ ਰਹੇ ਸ਼ੇਅਰ, NSE ਵੀ ਲੈ ਲਿਆ ਐਕਸ਼ਨ, ਪੜ੍ਹੋ ਪੂਰੀ ਖ਼ਬਰ

ABOUT THE AUTHOR

...view details