ਚੰਡੀਗੜ੍ਹ: ਇਨ੍ਹੀਂ ਦਿਨੀਂ ਦੁਨੀਆ ਕੋਰੋਨਾ ਦੀ ਲਾਗ ਨਾਲ ਜੂਝ ਰਹੀ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਮਾੜਾ ਪ੍ਰਭਾਵ ਅਰਥਚਾਰੇ 'ਤੇ ਪਿਆ ਹੈ। ਪਰ ਇਸਦੇ ਉਲਟ, ਆਈਪੀਓ ਸਟਾਕ ਮਾਰਕੀਟ ਵਿੱਚ ਬਹਾਰ ਹੈ। ਬਹੁਤ ਸਾਰੀਆਂ ਕੰਪਨੀਆਂ ਭਾਰਤੀ ਬਾਜ਼ਾਰ ਵਿੱਚ ਆਈਪੀਓ ਲੈ ਕੇ ਆ ਰਹੀਆਂ ਹਨ। ਇਸ ਸਾਲ ਦੋ ਮੈਗਾ ਆਈਪੀਓ ਆ ਰਹੇ ਹਨ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਤੁਹਾਨੂੰ ਨਿਵੇਸ਼ ਕਰਕੇ ਅਮੀਰ ਹੋਣ ਦਾ ਮੌਕਾ ਮਿਲ ਸਕਦਾ ਹੈ।
ਕੁਝ ਲੋਕ ਇਸ ਆਈ ਪੀ ਓ ਬਾਰੇ ਜਾਣੂ ਹੋਣਗੇ ਪਰ ਬਹੁਤਿਆਂ ਲਈ ਇਹ ਸਿਰ ਤੋਂ ਉੱਪਰ ਲੰਘ ਜਾਣ ਵਾਂਗ ਪਹੇਲੀ ਹੋਵਗੀ। ਇਸ ਲਈ ਆਓ ਤੁਹਾਨੂੰ ਸਧਾਰਣ ਅਤੇ ਸੌਖੀ ਭਾਸ਼ਾ ਵਿਚ ਆਈ ਪੀ ਓ ਦਾ ਗਿਆਨ ਦੇ ਨਾਲ ਨਾਲ ਤੁਹਾਨੂੰ ਦੱਸ ਦੇਈਏ ਕਿ ਇਸ ਸਾਲ ਕਿਹੜੇ ਆਈ ਪੀ ਓ ਆ ਰਹੇ ਹਨ, ਜਿਸ ਵਿਚ ਤੁਸੀਂ ਨਿਵੇਸ਼ ਕਰਕੇ ਮੁਨਾਫਾ ਵੀ ਕਮਾ ਸਕਦੇ ਹੋ।
ਆਈ ਪੀ ਓ ਕੀ ਹੈ ?
ਆਈ ਪੀ ਓ ਯਾਨੀ Initial Public Offering (ਆਈ ਪੀ ਓ) - ਜਦੋਂ ਕੋਈ ਕੰਪਨੀ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਆਪਣੇ ਸ਼ੇਅਰ ਜਨਤਾ ਲਈ ਜਾਰੀ ਕਰਦੀ ਹੈ ਤਾਂ ਇਸਨੂੰ ਆਈ ਪੀ ਓ ਯਾਨੀ ਪਬਲਿਕ ਆਫਰ (ਆਈ ਪੀ ਓ) ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਕੰਪਨੀਆਂ ਆਈ ਪੀ ਓ ਜਾਰੀ ਕਰਦੀਆਂ ਹਨ ਤਾਂ ਕਿ ਉਹ ਆਪਣੇ ਕਾਰੋਬਾਰ ਨੂੰ ਵਧਾਉਣ ਲਈ ਪੂੰਜੀ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰ ਸਕਣ। ਇਸ ਬਾਰੇ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਸੋਚੋ ਕਿ ਜਦੋਂ ਵੀ ਕਿਸੇ ਕੰਪਨੀ ਨੂੰ ਵਾਧੂ ਪੂੰਜੀ ਦੀ ਜ਼ਰੂਰਤ ਪੈਂਦੀ ਹੈ ਤਾਂ ਬਾਜ਼ਾਰ ਤੋਂ ਕਰਜ਼ਾ ਲੈਣ ਦੀ ਬਜਾਇ, ਉਹ ਜਨਤਾ ਤੋਂ ਪੈਸੇ ਮੰਗਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਬਦਲੇ ਵਿਚ ਉਸ ਨੂੰ ਕੰਪਨੀ ਦੇ ਸ਼ੇਅਰ ਦਿੰਦੀ ਹੈ। ਇਸਦੇ ਲਈ ਕੰਪਨੀ ਆਈ ਪੀ ਓ ਜਾਰੀ ਕਰਦੀ ਹੈ।
IPO ‘ਤੇ SEBI ਰੱਖਦੀ ਹੈ ਨਜ਼ਰ
SEBI ਭਾਵ ਭਾਰਤੀ ਪ੍ਰਤੀਭੂਤੀ ਅਤੇ ਵਟਾਂਦਰਾ ਬੋਰਡ ਆਈਪੀਓ ਲਿਆਉਣ ਵਾਲੀਆਂ ਕੰਪਨੀਆਂ ਲਈ ਇੱਕ ਸਰਕਾਰੀ ਰੈਗੂਲੇਟਰ ਹੈ। ਜੋ ਕੰਪਨੀਆਂ ਨੂੰ ਨਿਯਮਾਂ ਦਾ ਸਖਤੀ ਨਾਲ ਪਾਲਣ ਕਰਾਉਣ ਦੇ ਨਾਲ ਨਾਲ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਗਤੀਵਿਧੀਆਂ 'ਤੇ ਨਜ਼ਰ ਰੱਖਦਾ ਹੈ। ਕੰਪਨੀ ਨੂੰ ਹਰ ਕਿਸਮ ਦੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਸੇਬੀ ਨੂੰ ਦੇਣੀ ਪੈਂਦੀ ਹੈ। ਆਈ ਪੀ ਓ ਦੁਆਰਾ ਇਕੱਠੀ ਕੀਤੀ ਗਈ ਰਕਮ ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਕੰਪਨੀ ਦੇ ਵਿਸਥਾਰ, ਤਕਨਾਲੋਜੀ ਦੇ ਵਿਕਾਸ, ਨਵੀਂ ਜਾਇਦਾਦ ਵਧਾਉਣ ਜਾਂ ਕਰਜ਼ਾ ਅਦਾ ਕਰਨ ਆਦਿ ਲਈ ਵਰਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।
IPO ਚ ਕਿੰਨ੍ਹਾਂ ਪੈਸਾ ਲਾਇਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ ?
ਆਈ ਪੀ ਓ ਵਿੱਚ ਨਿਵੇਸ਼ ਕਰਨ ਲਈ ਤੁਹਾਡੀ ਉਮਰ 18 ਸਾਲ ਤੋਂ ਉਪਰ ਹੋਣੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ। ਤੁਹਾਡੇ ਕੋਲ ਪੈਨ ਕਾਰਡ ਅਤੇ ਇੱਕ ਡੀਮੈਟ ਖਾਤਾ ਵੀ ਹੋਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਕੰਪਨੀ ਆਈ ਪੀ ਓ ਨੂੰ ਘੱਟੋ ਘੱਟ 3 ਦਿਨਾਂ ਲਈ ਖੁੱਲਾ ਰੱਖਦੀ ਹੈ ਅਤੇ 10 ਦਿਨਾਂ ਤੋਂ ਵੱਧ ਨਹੀਂ। ਇਸ ਦੌਰਾਨ ਤੁਸੀਂ ਆਈ ਪੀ ਓ ਖਰੀਦ ਸਕਦੇ ਹੋ। ਤੁਸੀਂ ਕੰਪਨੀ ਦੀ ਵੈਬਸਾਈਟ ਤੋਂ ਇਨ੍ਹਾਂ ਨਿਰਧਾਰਤ ਦਿਨਾਂ ਦੇ ਅੰਦਰ ਜਾਂ ਰਜਿਸਟਰਡ ਬ੍ਰੋਕਰ ਨਾਲ ਸੰਪਰਕ ਕਰਕੇ ਇੱਕ ਆਈ ਪੀ ਓ ਵਿੱਚ ਨਿਵੇਸ਼ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹੋ।
ਕੰਪਨੀ ਦੇ ਆਈ ਪੀ ਓ ਨੂੰ ਤਿੰਨ ਸ਼੍ਰੇਣੀਆਂ ਵਿਚ ਵੰਡਿਆ ਗਿਆ ਹੈ। 2 ਲੱਖ ਰੁਪਏ ਤੱਕ ਦੇ ਆਈਪੀਓ ਲਈ ਬਿਨੈ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਨਿਵੇਸ਼ਕ ਪ੍ਰਚੂਨ ਜਾਂ ਆਮ ਨਿਵੇਸ਼ਕ ਹਨ। ਜੋ ਇਸ ਤੋਂ ਵੱਧ ਨਿਵੇਸ਼ ਕਰਦੇ ਹਨ ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਐਨਆਈਆਈ ਭਾਵ ਗੈਰ ਸੰਸਥਾਗਤ ਨਿਵੇਸ਼ਕ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਜਦ ਕਿ ਕਿਊਆਈਬੀ ਅਰਥਾਤ ਯੋਗ ਸੰਸਥਾਗਤ ਖਰੀਦਦਾਰਾਂ ਵਿੱਚ ਪੈਨਸ਼ਨ ਫੰਡ, ਮਿਊਚਲ ਫੰਡ, ਬੈਂਕ ਅਤੇ ਬੀਮਾ ਕੰਪਨੀ ਸ਼ਾਮਿਲ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਤਿੰਨੋਂ ਸ਼੍ਰੇਣੀਆਂ ਵਿੱਚ ਕਿੰਨੇ ਸ਼ੇਅਰ ਹੋਣਗੇ ਇਹ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਨਿਰਧਾਰਤ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।
IPO ਦੀ ਕੀਮਤ ਅਤੇ ਅਲਾਟਮੈਂਟ ਦੀ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ
ਆਈ ਪੀ ਓ ਦੀ ਕੀਮਤ ਪ੍ਰਾਈਸ ਬੈਂਡ ਦੁਆਰਾ ਨਿਰਧਾਰਤ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਕੰਪਨੀ ਦੇ ਪ੍ਰਮੋਟਰ, ਸ਼ੇਅਰ ਹੋਲਡਰ ਜਾਂ ਕਰਤਾ ਇਸ ਬਾਰੇ ਵਿਚਾਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਫੈਸਲਾ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਆਈ ਪੀ ਓ ਦੇ ਜ਼ਰੀਏ, ਕੰਪਨੀ ਲੋਕਾਂ ਵਿਚ ਆਪਣੀ ਸਥਿਤੀ ਦੇਖਦੀ ਹੈ ਹੈ ਜੇ ਆਈ ਪੀ ਓ ਦੀ ਮੰਗ ਵਧਦੀ ਹੈ ਤਾਂ ਸ਼ੇਅਰ ਦੀ ਕੀਮਤ ਵੱਧ ਸਕਦੀ ਹੈ ਜਿਸ ਨਾਲ ਨਿਵੇਸ਼ਕਾਂ ਨੂੰ ਫਾਇਦਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।
ਆਈ ਪੀ ਓ ਖੋਲ੍ਹਣ ਦੇ ਅੰਤ ਤੋਂ ਬਾਅਦ (3 ਤੋਂ 10 ਦਿਨ) ਕੰਪਨੀ ਆਈ ਪੀ ਓ ਨੂੰ ਅਲਾਟਮੈਂਟ ਕਰਦੀ ਹੈ। ਕਈ ਵਾਰ, ਜਦੋਂ ਮੰਗ ਵਧੇਰੇ ਹੁੰਦੀ ਹੈ, ਸਾਰੇ ਬਿਨੈਕਾਰਾਂ ਨੂੰ ਘੱਟੋ ਘੱਟ ਸ਼ੇਅਰ ਦੇਣ ਲਈ ਲਾਟਰੀ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਦਾ ਪ੍ਰਬੰਧ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ. ਇਹ ਸਭ ਨਿਵੇਸ਼ਕਾਂ ਦੇ ਰੁਝਾਨ 'ਤੇ ਵੀ ਨਿਰਭਰ ਕਰਦਾ ਹੈ।
ਅਗਸਤ ਮਹੀਨੇ ਵਿੱਚ ਆਉਣ ਵਾਲੇ IPO
ਕੰਪਨੀ IPO ਸਾਈਜ਼ ਤਾਰੀਕ
(ਕਰੋੜਾਂ ਵਿੱਚ)
ਰਿੰਲਾਇਸ ਬਾਓ 700 4 ਅਗਸਤ
ਦਿਯਾਨੀ ਇੰਟਰਨੈਸ਼ਨਲ 1400 4 ਅਗਸਤ
ਕਾਰਟ੍ਰੇਡ 2000 4 ਅਗਸਤ
ਨੋਵਾਕੋ 5000 9 ਅਗਸਤ
ਕ੍ਰਿਸ਼ਨਾ ਡਾਯਮਨੋਸਿਟਕਸ 1200 11 ਅਗਸਤ
ਆਰੋਹਨ ਫਾਈਨੈਸ਼ਿਅਲ 1600 16 ਅਗਸਤ
ਬਾਜ਼ਾਰ ਚ IPO ਦੀ ਬਹਾਰ