ਪੰਜਾਬ

punjab

ETV Bharat / bharat

World Water Day 2022: ਜਾਣੋ ਵਿਸ਼ਵ ਜਲ ਦਿਵਸ ਦਾ ਇਤਿਹਾਸ, "ਪਾਣੀ ਦੀ ਹਰ ਬੂੰਦ ਬਚਾਓ"

ਗਲੋਬਲ ਵਾਰਮਿੰਗ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ (World Water Day) ਵਧਦੀ ਆਬਾਦੀ ਅਤੇ ਸਰੋਤਾਂ ਦੀ ਜ਼ਿਆਦਾ ਖ਼ਪਤ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਪਾਣੀ ਦੀ ਕਮੀ ਵੀ ਵੱਡੀ ਸਮੱਸਿਆ ਬਣ ਕੇ ਸਾਹਮਣੇ ਆ ਰਹੀ ਹੈ। ਭਾਰਤ ਵੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਹੈ, ਜਿਸ ਨੂੰ ਆਉਣ ਵਾਲੇ ਸਾਲਾਂ ਵਿੱਚ ਪਾਣੀ ਦੀ ਕਮੀ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਨਾ ਪੈ ਸਕਦਾ ਹੈ।

World Water Day 2022 PM Modi Says Lets reaffirm our pledge to save every drop of water
World Water Day 2022 PM Modi Says Lets reaffirm our pledge to save every drop of water

By

Published : Mar 22, 2022, 1:27 PM IST

ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ:ਗਲੋਬਲ ਵਾਰਮਿੰਗ ਦੇ ਵਧਦੇ ਖ਼ਤਰੇ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਦੁਨੀਆ ਕਈ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰ ਰਹੀ ਹੈ। ਇਸ ਵਿੱਚ ਚਿੰਤਾ ਦਾ ਇੱਕ ਵੱਡਾ ਮੁੱਦਾ ਪਾਣੀ ਦੀ ਕਮੀ ਹੈ। ਵਧਦੀ ਆਬਾਦੀ ਅਤੇ ਸਰੋਤਾਂ ਦੀ ਵੱਧ ਖ਼ਪਤ ਨਾਲ, ਪਾਣੀ ਦੀ ਕਮੀ ਇੱਕ ਵੱਡੀ ਸਮੱਸਿਆ ਬਣ ਕੇ ਉੱਭਰ ਰਹੀ ਹੈ।

ਭਾਰਤ ਵੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਹੈ ਜਿਸ ਨੂੰ ਆਉਣ ਵਾਲੇ ਸਾਲਾਂ ਵਿੱਚ ਪਾਣੀ ਦੀ ਕਮੀ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਨਾ ਪੈ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਰਿਪੋਰਟਾਂ ਮੁਤਾਬਕ ਭਾਰਤ ਚੀਨ ਅਤੇ ਅਮਰੀਕਾ ਤੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਜ਼ਮੀਨੀ ਪਾਣੀ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਪਾਣੀ ਦੀ ਕਮੀ ਦੇ ਇਸ ਮੁੱਦੇ ਨੂੰ ਉਜਾਗਰ ਕਰਨ ਲਈ ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਸ਼ਟਰ ਸੰਗਠਨ ਹਰ ਸਾਲ 22 ਮਾਰਚ ਨੂੰ 'ਵਿਸ਼ਵ ਜਲ ਦਿਵਸ' (World Water Day) ਮਨਾਉਂਦਾ ਹੈ।

ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਨਰਿੰਦਰ ਮੋਦੀ ਨੇ ਮੰਗਲਵਾਰ ਨੂੰ ਵਿਸ਼ਵ ਜਲ ਦਿਵਸ 'ਤੇ ਪਾਣੀ ਦੀ ਹਰ ਬੂੰਦ ਨੂੰ ਬਚਾਉਣ ਦੇ ਆਪਣੇ ਸੱਦੇ ਨੂੰ ਦੁਹਰਾਇਆ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਪਿਛਲੇ ਸਾਲਾਂ ਦੌਰਾਨ ਪਾਣੀ ਦੀ ਸੰਭਾਲ ਨੂੰ ਲੋਕ ਲਹਿਰ ਬਣਦਿਆਂ ਦੇਖਣਾ ਖੁਸ਼ੀ ਦੀ ਗੱਲ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਪਾਣੀ ਦੀ ਸੰਭਾਲ ਲਈ ਕੰਮ ਕਰ ਰਹੇ ਸਾਰੇ ਲੋਕਾਂ ਅਤੇ ਸੰਸਥਾਵਾਂ ਦੀ ਵੀ ਸ਼ਲਾਘਾ ਕੀਤੀ।

ਪੀਐਮ ਮੋਦੀ ਨੇ ਟਵੀਟ ਕਰਦਿਆ ਲਿਖਿਆ ਕਿ ਵਿਸ਼ਵ ਜਲ ਦਿਵਸ ਦੇ ਮੌਕੇ 'ਤੇ, ਆਓ ਅਸੀਂ ਪਾਣੀ ਦੀ ਹਰ ਬੂੰਦ ਨੂੰ ਬਚਾਉਣ ਦੇ ਆਪਣੇ ਸੰਕਲਪ ਨੂੰ ਦੁਹਰਾਈਏ, । ਸਾਡਾ ਦੇਸ਼ ਪਾਣੀ ਦੀ ਸੰਭਾਲ ਅਤੇ ਪੀਣ ਵਾਲੇ ਸਾਫ਼ ਪਾਣੀ ਤੱਕ ਨਾਗਰਿਕਾਂ ਦੀ ਪਹੁੰਚ ਨੂੰ ਯਕੀਨੀ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਜਲ ਜੀਵਨ ਮਿਸ਼ਨ ਵਰਗੇ ਕਈ ਉਪਾਅ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ।

ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ, ਪਿਛਲੇ ਕੁਝ ਸਾਲਾਂ ਵਿੱਚ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਸਾਰੇ ਹਿੱਸਿਆਂ ਵਿੱਚ ਕੀਤੇ ਜਾ ਰਹੇ ਨਵੀਨਤਾਕਾਰੀ ਯਤਨਾਂ ਨਾਲ ਪਾਣੀ ਦੀ ਸੰਭਾਲ ਨੂੰ ਇੱਕ ਜਨ ਅੰਦੋਲਨ ਬਣਦਿਆਂ ਦੇਖਣਾ ਖੁਸ਼ੀ ਦੀ ਗੱਲ ਹੈ। ਮੈਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਸਾਰੇ ਲੋਕਾਂ ਅਤੇ ਸੰਸਥਾਵਾਂ ਦੀ ਸ਼ਲਾਘਾ ਕਰਨਾ ਚਾਹਾਂਗਾ ਜੋ ਪਾਣੀ ਦੀ ਸੰਭਾਲ ਲਈ ਕੰਮ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ। ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਮੋਦੀ ਨੇ ਟਵਿੱਟਰ 'ਤੇ ਪਾਣੀ ਦੀ ਸੰਭਾਲ ਦੇ ਮਹੱਤਵ ਅਤੇ ਇਸ ਸਬੰਧ 'ਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਸਰਕਾਰ ਵੱਲੋਂ ਕੀਤੇ ਜਾ ਰਹੇ ਯਤਨਾਂ ਨਾਲ ਜੁੜਿਆ ਇੱਕ ਵੀਡੀਓ ਵੀ ਸਾਂਝਾ ਕੀਤਾ ਹੈ।

ਵਿਸ਼ਵ ਜਲ ਦਿਵਸ (World Water Day) ਦਾ ਇਤਿਹਾਸ

1992 ਵਿੱਚ, ਰੀਓ ਡੀ ਜਨੇਰੀਓ ਵਿੱਚ ਵਾਤਾਵਰਣ ਅਤੇ ਵਿਕਾਸ ਬਾਰੇ ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਸ਼ਟਰ ਦੀ ਕਾਨਫਰੰਸ ਹੋਈ। ਉਸੇ ਸਾਲ, ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਸ਼ਟਰ ਜਨਰਲ ਅਸੈਂਬਲੀ ਨੇ 1993 ਤੋਂ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਏ, ਹਰ ਸਾਲ 22 ਮਾਰਚ ਨੂੰ ਵਿਸ਼ਵ ਜਲ ਦਿਵਸ ਵਜੋਂ ਐਲਾਨ ਕਰਨ ਵਾਲਾ ਮਤਾ ਅਪਣਾਇਆ।

ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਇਸ ਨੂੰ ਹੋਰ ਫੰਕਸ਼ਨਾਂ ਅਤੇ ਸਮਾਗਮਾਂ ਨਾਲ ਜੋੜਿਆ ਗਿਆ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਜਲ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਸਹਿਯੋਗ ਦਾ 2013 ਦਾ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਸਾਲ, ਅਤੇ ਟਿਕਾਊ ਵਿਕਾਸ ਲਈ ਪਾਣੀ 'ਤੇ ਕਾਰਵਾਈ ਲਈ ਮੌਜੂਦਾ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਦਹਾਕਾ 2018-2028 ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ। ਉਹ ਪੁਸ਼ਟੀ ਕਰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਗਰੀਬੀ ਘਟਾਉਣ, ਆਰਥਿਕ ਵਿਕਾਸ ਅਤੇ ਵਾਤਾਵਰਣ ਦੀ ਸਥਿਰਤਾ ਲਈ ਪਾਣੀ ਅਤੇ ਸਵੱਛਤਾ ਉਪਾਅ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਹਨ।

ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ:ਜਲ ਜੀਵਨ ਮਿਸ਼ਨ ਲਗਭਗ 6 ਕਰੋੜ ਪੇਂਡੂ ਪਰਿਵਾਰਾਂ ਨੂੰ ਟੂਟੀ ਦਾ ਪਾਣੀ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਦਾ ਹੈ: ਕੇਂਦਰ

ਇਹ ਕਿਉਂ ਮਨਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ

ਵਿਸ਼ਵ ਜਲ ਦਿਵਸ ਇੱਕ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਨਿਰੀਖਣ ਦਿਵਸ ਹੈ। ਇਸਦਾ ਉਦੇਸ਼ ਦੁਨੀਆ ਭਰ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਪਾਣੀ ਦੇ ਮੁੱਦਿਆਂ ਬਾਰੇ ਹੋਰ ਜਾਣਨ ਅਤੇ ਇੱਕ ਫਰਕ ਲਿਆਉਣ ਲਈ ਕਾਰਵਾਈ ਕਰਨ ਲਈ ਪ੍ਰੇਰਿਤ ਕਰਨਾ ਵੀ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ, 2021 ਵਿੱਚ, ਕੋਰੋਨਾ ਵਾਇਰਸ ਮਹਾਂਮਾਰੀ ਜਾਂ ਕੋਵਿਡ -19 ਦੇ ਕਾਰਨ, ਲੋਕ ਹੱਥ ਧੋਣ ਅਤੇ ਸਫਾਈ ਵੱਲ ਵਧੇਰੇ ਧਿਆਨ ਦੇ ਰਹੇ ਹਨ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਪਾਣੀ ਦੀ ਕਮੀ, ਪਾਣੀ ਦਾ ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਣ, ਨਾਕਾਫ਼ੀ ਪਾਣੀ ਦੀ ਸਪਲਾਈ, ਸਵੱਛਤਾ ਦੀ ਘਾਟ ਅਤੇ ਜਲਵਾਯੂ ਤਬਦੀਲੀ ਦੇ ਪ੍ਰਭਾਵ ਵੀ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ।

ਵਿਸ਼ਵ ਜਲ ਦਿਵਸ 2022 ਦੀ ਥੀਮ

ਵਿਸ਼ਵ ਜਲ ਦਿਵਸ ਹਰ ਸਾਲ ਇੱਕ ਥੀਮ ਨਾਲ ਮਨਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਸਾਲ ਦੀ ਥੀਮ ਹੈ - 'ਭੂਮੀਗਤ ਪਾਣੀ: ਅਦਿੱਖ ਦ੍ਰਿਸ਼ਮਾਨ ਬਣਾਉਣਾ' (Groundwater: Making The Invisible Visible) ਜੋ ਕਿ IGRAC ਭਾਵ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਭੂਮੀਗਤ ਜਲ ਸਰੋਤ ਮੁਲਾਂਕਣ (International Groundwater Resource Assessment Center) ਕੇਂਦਰ ਦੁਆਰਾ ਪ੍ਰਸਤਾਵਿਤ ਹੈ।

ਤਾਜ਼ੇ ਪਾਣੀ ਦੇ ਸੰਕਟ ਦੀ ਅਸਲੀਅਤ

ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਸ਼ਟਰ ਮੁਤਾਬਕ ਦੁਨੀਆ ਦੀ 40 ਫੀਸਦੀ ਤੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਆਬਾਦੀ ਅਜਿਹੇ ਖੇਤਰਾਂ 'ਚ ਰਹਿੰਦੀ ਹੈ, ਜਿੱਥੇ ਪਾਣੀ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਖਤਮ ਹੋ ਰਿਹਾ ਹੈ ਅਤੇ ਇਹ ਅੰਕੜਾ ਵਧਣ ਦੀ ਸੰਭਾਵਨਾ ਹੈ। ਦੂਜੇ ਪਾਸੇ, ਹਰ ਰੋਜ਼ ਲਗਭਗ 1,000 ਬੱਚੇ ਸਫਾਈ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਦਾ ਸ਼ਿਕਾਰ ਹੋ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਦੁਨੀਆ ਦੇ ਕੁਝ ਗਰੀਬ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿਚ ਸੋਕੇ ਕਾਰਨ ਭੁੱਖਮਰੀ ਅਤੇ ਕੁਪੋਸ਼ਣ ਦਾ ਖਤਰਾ ਪੈਦਾ ਹੋ ਗਿਆ ਹੈ। ਟੈਕਨਾਲੋਜੀ ਉਤਪਾਦ ਕੰਪਨੀ 3M ਇੰਡੀਆ ਦੇ ਮੁਤਾਬਕ, 'ਪਾਣੀ ਸੰਕਟ ਕਾਰਨ ਭਾਰਤ ਦੇ 60 ਕਰੋੜ ਤੋਂ ਵੱਧ ਲੋਕ ਪਾਣੀ ਦੀ ਕਮੀ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ।

ਪਾਣੀ ਦੀ ਸੰਭਾਲ ਦੇ ਢੰਗ

ਪਾਣੀ ਕੀਮਤੀ ਅਤੇ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਸਰੋਤਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸ ਨੂੰ ਸਮਝਦਾਰੀ ਨਾਲ ਵਰਤਣਾ ਸਾਡੇ ਵਿੱਚੋਂ ਹਰੇਕ ਦੀ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰੀ ਹੈ।

  • ਨਹਾਉਂਦੇ ਸਮੇਂ ਸ਼ਾਵਰ ਦੀ ਬਜਾਏ ਬਾਲਟੀ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰੋ।
  • ਮੀਂਹ ਦੇ ਪਾਣੀ ਨੂੰ ਇਕੱਠਾ ਕਰੋ, ਸ਼ੁੱਧ ਕਰੋ ਅਤੇ ਵਰਤੋਂ।
  • ਬੁਰਸ਼ ਕਰਦੇ ਸਮੇਂ, ਸ਼ੇਵਿੰਗ ਕਰਦੇ ਸਮੇਂ ਟੂਟੀ ਨੂੰ ਚਾਲੂ ਨਾ ਰੱਖੋ।
  • ਸਬਜ਼ੀਆਂ ਨੂੰ ਟੂਟੀ ਚਲਾਉਣ ਦੀ ਬਜਾਏ ਪਾਣੀ ਦੇ ਕਟੋਰੇ ਵਿੱਚ ਧੋਵੋ।
  • ਪਾਣੀ ਦੀ ਖ਼ਪਤ ਘਟਾਉਣ ਲਈ ਆਪਣੀ ਵਾਸ਼ਿੰਗ ਮਸ਼ੀਨ ਵਿੱਚ ਹਿਸਾਬ ਨਾਲ ਪਾਣੀ ਨਾਲ ਭਰੋ।

ABOUT THE AUTHOR

...view details