ਪੰਜਾਬ

punjab

ETV Bharat / bharat

World Brain Tumour Day 2022: ਕੀ ਤੁਸੀਂ ਜਾਣਦੇ ਹੋ ਬ੍ਰੇਨ ਟਿਊਮਰ ਦੇ ਇਹ ਕਾਰਨ ਅਤੇ ਲੱਛਣ - ਬ੍ਰੇਨ ਟਿਊਮਰ

ਵਿਸ਼ਵ ਬ੍ਰੇਨ ਟਿਊਮਰ ਦਿਵਸ ਪਿਛਲੇ 20 ਸਾਲਾਂ ਤੋਂ ਪੂਰੀ ਦੁਨੀਆਂ ਵਿੱਚ ਮਨਾਇਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਜਰਮਨੀ ਵਿੱਚ ਕੈਂਸਰ ਵਾਲੇ ਬ੍ਰੇਨ ਟਿਊਮਰ ਬਹੁਤ ਆਮ ਹਨ। ਇਕੱਲੇ ਜਰਮਨੀ ਵਿਚ 8,000 ਤੋਂ ਵੱਧ ਲੋਕ ਇਸ ਬਿਮਾਰੀ ਤੋਂ ਪੀੜਤ ਹਨ ਅਤੇ ਭਾਰਤ ਵਿਚ ਵੀ ਬ੍ਰੇਨ ਟਿਊਮਰ ਵਧ ਰਿਹਾ ਹੈ।

World Brain Tumour Day 2022
World Brain Tumour Day 2022

By

Published : Jun 8, 2022, 5:27 AM IST

ਹੈਦਰਾਬਾਦ:ਦੁਨੀਆ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਭਾਰਤ 'ਚ ਵੀ ਬ੍ਰੇਨ ਟਿਊਮਰ ਦੀ ਸਮੱਸਿਆ ਦਿਨੋਂ-ਦਿਨ ਵਧਦੀ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ ਇਸ ਗੰਭੀਰ ਬਿਮਾਰੀ ਪ੍ਰਤੀ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਜਾਗਰੂਕ ਕਰਨ ਲਈ ਵਿਸ਼ਵ ਬ੍ਰੇਨ ਟਿਊਮਰ ਦਿਵਸ 2022, 8 ਮਈ ਨੂੰ ਪੂਰੀ ਦੁਨੀਆ ਵਿੱਚ ਮਨਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਬਿਮਾਰੀ ਜ਼ਿਆਦਾ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕਰ ਰਹੀ ਹੈ ਜੋ ਕਿ ਰੇਡੀਏਸ਼ਨ ਦੇ ਜ਼ਿਆਦਾ ਸੰਪਰਕ ਵਿੱਚ ਹਨ, ਜ਼ਿਆਦਾ ਸਿਗਰਟ ਪੀਂਦੇ ਹਨ। ਪਿਛਲੇ ਸਾਲ ਕੋਰੋਨਾ ਵਾਇਰਸ ਮਹਾਮਾਰੀ ਕਾਰਨ ਇਸ ਦਿਨ ਕਈ ਆਨਲਾਈਨ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਆਯੋਜਿਤ ਕੀਤੇ ਗਏ ਸਨ।

ਨਿਊਰੋ ਸਰਜਨ ਕੀ ਹੁੰਦਾ ਹੈ?:ਬ੍ਰੇਨ ਟਿਊਮਰ ਦੀ ਸਮੱਸਿਆ ਬਾਲਗਾਂ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਬੱਚਿਆਂ ਵਿੱਚ ਵੀ ਲਗਾਤਾਰ ਫੈਲ ਰਹੀ ਹੈ। ਨਿਊਰੋ ਸਰਜਨ ਡਾਕਟਰਾਂ ਅਨੁਸਾਰ ਜਿੱਥੇ ਪਹਿਲਾਂ ਇਹ ਸਮੱਸਿਆ ਸਿਰਫ਼ ਵੱਡਿਆਂ ਵਿੱਚ ਹੀ ਪਾਈ ਜਾਂਦੀ ਸੀ, ਪਰ ਅਨਿਯਮਿਤ ਰੁਟੀਨ, ਮੋਬਾਈਲ ਫ਼ੋਨ ਦੀ ਜ਼ਿਆਦਾ ਵਰਤੋਂ ਅਤੇ ਰੇਡੀਏਸ਼ਨ ਕਾਰਨ ਬੱਚਿਆਂ ਵਿੱਚ ਵੀ ਇਹ ਬਿਮਾਰੀ ਪਾਈ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਕੋਵਿਡ -19 ਮਹਾਂਮਾਰੀ ਦੇ ਕਾਰਨ ਲੋਕ ਇਸ ਬਿਮਾਰੀ ਵੱਲ ਧਿਆਨ ਨਹੀਂ ਦੇ ਰਹੇ ਹਨ ਜੋ ਪਹਿਲਾਂ ਤੋਂ ਮੌਜੂਦ ਹੈ ਅਤੇ ਗੰਭੀਰ ਸਿਹਤ ਸੰਕਟ ਦਾ ਕਾਰਨ ਬਣਦੀ ਹੈ।

ਬਰੇਨ ਟਿਊਮਰ ਦਿਵਸ ਮਨਾਉਣ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਸਾਲ 2000 ਤੋਂ ਹੋਈ ਸੀ: ਵਿਸ਼ਵ ਬ੍ਰੇਨ ਟਿਊਮਰ ਦਿਵਸ ਮਨਾਉਣ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਸਾਲ 2000 ਵਿੱਚ ਹੋਈ ਸੀ। ਜੋ ਕਿ 8 ਜੂਨ ਨੂੰ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਦਿਨ ਸਭ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਜਰਮਨ ਬ੍ਰੇਨ ਟਿਊਮਰ ਐਸੋਸੀਏਸ਼ਨ (Deutsche Hirntumorhilfe e.v.) ਦੁਆਰਾ ਆਯੋਜਿਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਇਹ ਇੱਕ ਗੈਰ-ਲਾਭਕਾਰੀ ਸੰਸਥਾ ਹੈ ਜੋ ਜਾਗਰੂਕਤਾ ਪੈਦਾ ਕਰਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਦਿਮਾਗੀ ਟਿਊਮਰ ਬਾਰੇ ਜਾਗਰੂਕ ਕਰਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਦਿਨ ਦਾ ਉਦੇਸ਼ ਘਾਤਕ ਸਥਿਤੀ ਬਾਰੇ ਜਾਗਰੂਕਤਾ ਫੈਲਾਉਣਾ ਹੈ, ਜੋ ਅਕਸਰ ਦਿਮਾਗ ਦੇ ਕੈਂਸਰ ਦਾ ਕਾਰਨ ਬਣਦੀ ਹੈ।

ਵਿਸ਼ਵ ਬ੍ਰੇਨ ਟਿਊਮਰ ਦਿਵਸ ਮਨਾਉਣ ਦਾ ਉਦੇਸ਼: ਇਸ ਦਿਨ ਨੂੰ ਮਨਾਉਣ ਦਾ ਮਕਸਦ ਲੋਕਾਂ ਵਿੱਚ ਬ੍ਰੇਨ ਟਿਊਮਰ ਪ੍ਰਤੀ ਜਾਗਰੂਕਤਾ ਫੈਲਾਉਣਾ ਹੈ। ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਬ੍ਰੇਨ ਟਿਊਮਰ ਦੀ ਖਤਰਨਾਕ ਸਥਿਤੀ ਤੋਂ ਜਾਣੂ ਕਰਵਾਉਣਾ, ਜਿਸ ਦੇ ਨਤੀਜੇ ਵਜੋਂ ਅਕਸਰ ਦਿਮਾਗ ਦਾ ਕੈਂਸਰ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ ਕਿ ਵੱਧ ਤੋਂ ਵੱਧ ਲੋਕ ਇਸ ਬਿਮਾਰੀ ਦੇ ਲੱਛਣਾਂ, ਇਲਾਜ ਅਤੇ ਤੱਥਾਂ ਬਾਰੇ ਜਾਣ ਸਕਣ ਤਾਂ ਹੀ ਉਹ ਇਸ ਬਿਮਾਰੀ ਤੋਂ ਬਚ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਨਹੀਂ ਤਾਂ ਦਿਨ-ਬ-ਦਿਨ ਇਹ ਬਿਮਾਰੀ ਗੰਭੀਰ ਹੁੰਦੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਮਨੁੱਖ ਦੀ ਜਾਨ ਬਚਾਉਣੀ ਵੀ ਔਖੀ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।

ਬ੍ਰੇਨ ਟਿਊਮਰ ਕੀ ਹੈ?:ਅਕਸਰ ਸਾਡੇ ਦਿਮਾਗ ਵਿੱਚ ਅਸਧਾਰਨ ਸੈੱਲ ਅਚਾਨਕ ਵਧ ਜਾਂਦੇ ਹਨ ਜਿਸ ਨੂੰ ਬ੍ਰੇਨ ਟਿਊਮਰ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਬ੍ਰੇਨ ਟਿਊਮਰ ਦੀਆਂ ਕਈ ਕਿਸਮਾਂ ਹਨ। ਕੁਝ ਬ੍ਰੇਨ ਟਿਊਮਰ ਕੈਂਸਰ ਦੇ ਨਾਲ ਹੁੰਦੇ ਹਨ, ਜੋ ਬਹੁਤ ਖਤਰਨਾਕ ਹੁੰਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਕੁਝ ਸਧਾਰਨ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਦਿਮਾਗ ਵਿੱਚ ਬ੍ਰੇਨ ਟਿਊਮਰ ਸ਼ੁਰੂ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਜਾਣਕਾਰੀ ਸਹੀ ਸਮੇਂ 'ਤੇ ਹੋਣੀ ਬਹੁਤ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ। ਜੇਕਰ ਸਮੇਂ ਸਿਰ ਇਸ ਸਮੱਸਿਆ ਦਾ ਸਹੀ ਇਲਾਜ ਨਾ ਕਰਵਾਇਆ ਜਾਵੇ ਤਾਂ ਇਹ ਘਾਤਕ ਸਿੱਧ ਹੁੰਦੀ ਹੈ।

ਦਿਮਾਗ ਦੇ ਟਿਊਮਰ ਦੇ ਲੱਛਣ: ਸਿਰਦਰਦ, ਕੰਬਣੀ, ਉਲਟੀਆਂ, ਨਜ਼ਰ ਘਟਣਾ, ਤੁਰਨ-ਫਿਰਨ ਵਿਚ ਦਿੱਕਤ, ਬੋਲਣ ਵਿਚ ਦਿੱਕਤ, ਸਰੀਰ ਵਿਚ ਝਰਨਾਹਟ ਬਰੇਨ ਟਿਊਮਰ ਦੇ ਲੱਛਣ ਹਨ।

ਬ੍ਰੇਨ ਟਿਊਮਰ ਕਿਉਂ ਹੁੰਦੇ ਹਨ?:ਬ੍ਰੇਨ ਟਿਊਮਰ ਹੋਣ ਦੇ ਦੋ ਕਾਰਨ ਹਨ। ਰੇਡੀਏਸ਼ਨ ਐਕਸਪੋਜਰ, ਜੈਨੇਟਿਕ ਅਸਧਾਰਨਤਾਵਾਂ। ਐਸੋਸੀਏਟ ਪ੍ਰੋਫੈਸਰ ਨਿਊਰੋ ਸਰਜਰੀ ਡਾਕਟਰ ਦੇਵਵਰਤ ਸਾਹਨੀ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਜੈਨੇਟਿਕ ਅਸਧਾਰਨਤਾਵਾਂ ਮੁੱਖ ਕਾਰਨ ਹਨ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਇਸ ਗੱਲ ਦਾ ਕੋਈ ਠੋਸ ਸਬੂਤ ਨਹੀਂ ਮਿਲਿਆ ਹੈ ਕਿ ਬ੍ਰੇਨ ਟਿਊਮਰ ਭੋਜਨ ਜਾਂ ਸਿਗਰਟ ਪੀਣ ਨਾਲ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।

Diagnosis:ਬ੍ਰੇਨ ਟਿਊਮਰ ਦੇ ਟੈਸਟ ਲਈ ਨਵੀਂ ਤਕਨੀਕ ਆ ਗਈ ਹੈ। ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਇਸ ਬਿਮਾਰੀ ਦਾ ਜਲਦੀ ਪਤਾ ਲੱਗ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਡਾਕਟਰ ਇਨ੍ਹਾਂ ਤਕਨੀਕਾਂ ਨਾਲ ਨਿਊਰੋਲੌਜੀਕਲ ਜਾਂਚ, ਸੀਟੀ ਸਕੈਨ, ਐਮਆਰਆਈ, ਐਂਜੀਓਗ੍ਰਾਫੀ ਕਰਕੇ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਦਾ ਪਤਾ ਲਗਾਉਂਦੇ ਹਨ।

ਇਲਾਜ ਕਿਵੇਂ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ?:ਬ੍ਰੇਨ ਟਿਊਮਰ ਦਾ ਇਲਾਜ ਟਿਊਮਰ ਦੀ ਕਿਸਮ, ਪੜਾਅ, ਟਿਊਮਰ ਦੀ ਸਥਿਤੀ, ਦਿਮਾਗ ਵਿੱਚ ਉਸਦੀ ਸਥਿਤੀ ਅਤੇ ਮਰੀਜ਼ ਦੀ ਉਮਰ ਦੇ ਆਧਾਰ 'ਤੇ ਤੈਅ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਇਲਾਜ ਵਿਚ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਤਰੀਕੇ ਅਪਣਾਏ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਇਹਨਾਂ ਵਿੱਚ ਸਰਜਰੀ, ਰੇਡੀਓਥੈਰੇਪੀ, ਕੀਮੋਥੈਰੇਪੀ, ਸਟੀਰੌਇਡ, ਵੈਂਟ੍ਰਿਕੂਲਰ ਪੈਰੀਟੋਨੀਅਲ ਸ਼ੰਟ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ।

ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਵੀ ਬ੍ਰੇਨ ਟਿਊਮਰ ਦਾ ਖਤਰਾ ਹੈ:ਵਿਸ਼ਵ ਬ੍ਰੇਨ ਟਿਊਮਰ ਦਿਵਸ ਪਿਛਲੇ 20 ਸਾਲਾਂ ਤੋਂ ਪੂਰੀ ਦੁਨੀਆਂ ਵਿੱਚ ਮਨਾਇਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਜਰਮਨੀ ਵਿੱਚ ਕੈਂਸਰ ਵਾਲੇ ਬ੍ਰੇਨ ਟਿਊਮਰ ਬਹੁਤ ਆਮ ਹਨ। ਇਕੱਲੇ ਜਰਮਨੀ ਵਿਚ 8,000 ਤੋਂ ਵੱਧ ਲੋਕ ਇਸ ਬਿਮਾਰੀ ਤੋਂ ਪੀੜਤ ਹਨ ਅਤੇ ਭਾਰਤ ਵਿਚ ਵੀ ਬ੍ਰੇਨ ਟਿਊਮਰ ਵਧ ਰਿਹਾ ਹੈ।

ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ:World Food Safety Day 2022: ਪੇਟ ਭਰਨਾ ਨਹੀਂ ਬਲਕਿ ਸੰਤੁਲਿਤ ਖਾਣਾ ਬਣਾਉਂਦਾ ਹੈ ਤੁਹਾਨੂੰ ਸਿਹਤਮੰਦ, ਜਾਣੋ! ਜ਼ਰੂਰੀ ਤੱਥ

ABOUT THE AUTHOR

...view details