ਹੈਦਰਾਬਾਦ: ਹਾਲ ਹੀ ਵਿੱਚ ਵਿਸ਼ਵ ਸਿਹਤ ਸੰਗਠਨ ਨੇ ਕੋਰੋਨਾ ਦੇ ਸਥਾਈ ਪੜਾਅ ਦਾ ਜ਼ਿਕਰ ਕੀਤਾ। ਵਿਸ਼ਵ ਸਿਹਤ ਸੰਗਠਨ ਦੇ ਮੁੱਖ ਵਿਗਿਆਨੀ ਡਾ. ਸੌਮਿਆ ਸਵਾਮੀਨਾਥਨ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਕਰੋਨਾ ਮਹਾਂਮਾਰੀ ਇੱਕ ਸਥਾਨਿਕ ਗੇੜ ਵਿੱਚ ਪਹੁੰਚ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਇਸਦਾ ਕੀ ਮਤਲਬ ਹੈ? ਕੀ ਇਹ ਚੰਗੀ ਚੀਜ਼ ਹੈ ਜਾਂ ਡਰਾਉਣੀ ਚੀਜ਼? ਅਜਿਹੇ ਹਰ ਸਵਾਲ ਦਾ ਜਵਾਬ ਜਾਣਨ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ, ਜਾਣੋ...
ਕੀ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਜਦੋਂ ਕੋਈ ਮਹਾਂਮਾਰੀ ਸਥਾਨਕ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ?
ਕਿਸੇ ਮਹਾਂਮਾਰੀ ਦੇ ਮੂਲ ਪੜਾਅ 'ਤੇ ਪਹੁੰਚਣ ਦਾ ਮਤਲਬ ਹੈ ਕਿ ਹੁਣ ਉਹ ਮਹਾਂਮਾਰੀ ਕਦੇ ਖ਼ਤਮ ਨਹੀਂ ਹੋਵੇਗੀ। ਭਾਵ, ਇਹ ਉਹ ਸਥਿਤੀ ਹੈ ਜਿੱਥੇ ਲਾਗ ਕਿਸੇ ਜਗ੍ਹਾ ਜਾਂ ਆਬਾਦੀ ਦੇ ਵਿੱਚ ਸਦਾ ਲਈ ਮੌਜੂਦ ਰਹੇਗੀ। ਇਹ ਕਿਹਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਅਵਸਥਾ ਵਿੱਚ ਆਬਾਦੀ ਮਹਾਂਮਾਰੀ ਜਾਂ ਵਾਇਰਸ ਦੇ ਨਾਲ ਰਹਿਣਾ ਸਿੱਖਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਦੌਰਾਨ ਲਾਗ ਦੇ ਫੈਲਣ ਦੀ ਦਰ ਘੱਟ ਅਤੇ ਦਰਮਿਆਨੀ ਰਹੇਗੀ।
ਭਾਰਤ ’ਚ ਕੀ ਹੈ ਕੋਵਿਡ-19 ਦੀ ਸਥਿਤੀ ? ਅਤੀਤ ਵਿੱਚ, ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਦੇ ਸਾਰੇ ਰੋਗਾਣੂ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਪ੍ਰਭਾਵਤ ਕੀਤਾ ਹੈ ਨੂੰ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਖਤਮ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਉਹ ਕਿਸੇ ਨਾ ਕਿਸੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਮੌਜੂਦ ਰਹੇ ਹਨ। ਮਲੇਰੀਆਂ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ ਟੀਬੀ, ਖ਼ਸਰਾ, ਈਬੋਲਾ ਵਾਇਰਸ, ਪਲੇਗ ਵੀ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਦੀਆਂ ਉਦਾਹਰਣਾਂ ਹਨ ਜੋ ਕਿਸੇ ਖਾਸ ਸਥਾਨ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਪ੍ਰਭਾਵਤ ਕਰਦੀਆਂ ਹਨ।
ਭਾਵਕਿ ਕੋਰੋਨਾ ਦੇ ਨਾਲ ਰਹਿਣਾ ਸਿੱਖੋ
ਕੋਰੋਨਾ ਮਹਾਂਮਾਰੀ ਦੀ ਸਥਿਤੀ ਸਥਾਨਕ ਹੋਣ ਦਾ ਮਤਲਬ ਹੈ ਕਿ ਹੁਣ ਕੋਰੋਨਾ ਦੇ ਨਾਲ ਰਹਿਣਾ ਸਿੱਖੋ। ਇਸ ਅਵਸਥਾ ਵਿੱਚ, ਬਿਮਾਰੀ ਕਿਸੇ ਨਾ ਕਿਸੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਸਦਾ ਲਈ ਮੌਜੂਦ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸਦਾ ਪ੍ਰਭਾਵ ਆਬਾਦੀ ਤੇ ਦਿਖਾਈ ਦਿੰਦਾ ਹੈ। ਮਾਹਰਾਂ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ ਲੋਕ ਮਹਾਮਾਰੀ ਦੇ ਮੁਕਾਬਲੇ ਸਥਾਨਕ ਸਥਿਤੀਆਂ ਵਿੱਚ ਲਾਗ ਦਾ ਘੱਟ ਖ਼ਤਰਾ ਰੱਖਦੇ ਹਨ।
ਹਾਲਾਂਕਿ ਕੋਰੋਨਾ ਦੇ ਸਥਾਈ ਪੜਾਅ ਵਿੱਚ ਇਹ ਸੰਭਵ ਹੈ ਕਿ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਵੱਖ ਵੱਖ ਹਿੱਸਿਆਂ ਵਿੱਚ ਕੋਰੋਨਾ ਦੇ ਮਾਮਲਿਆਂ ਵਿੱਚ ਉਤਰਾਅ -ਚੜ੍ਹਾਅ ਹੋ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਇਹ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਛੋਟ ਅਤੇ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਵੱਖ -ਵੱਖ ਹਿੱਸਿਆਂ ਵਿੱਚ ਲਾਗ ਦੇ ਮਾਮਲਿਆਂ 'ਤੇ ਨਿਰਭਰ ਕਰੇਗਾ। ਭਾਰਤ ਦੇ ਨਾਲ ਕੁਝ ਹੋਰ ਦੇਸ਼ ਵੀ ਹਨ ਜਿਵੇਂ ਆਸਟ੍ਰੇਲੀਆ, ਥਾਈਲੈਂਡ, ਸਿੰਗਾਪੁਰ ਜਿੱਥੇ ਕੋਰੋਨਾ ਮਹਾਂਮਾਰੀ ਦੇ ਪੜਾਅ 'ਤੇ ਪਹੁੰਚ ਸਕਦਾ ਹੈ ਭਾਵ ਇੱਥੋਂ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਵੀ ਕੋਰੋਨਾ ਦੇ ਨਾਲ ਰਹਿਣਾ ਸਿੱਖਣਾ ਪਏਗਾ।
ਭਾਰਤ ’ਚ ਕੀ ਹੈ ਕੋਵਿਡ-19 ਦੀ ਸਥਿਤੀ ? ਐਂਡੈਮਿਕ , ਏਪੀਡੈਮਿਕ ਅਤੇ ਪੇਂਡੇਮਿਕ ਵਿੱਚ ਅੰਤਰ
ਐਂਡੈਮਿਕ ਇੱਕ ਬਿਮਾਰੀ ਹੈ ਜੋ ਇੱਕ ਸੀਮਤ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਫੈਲਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਉੱਥੋਂ ਦੀ ਆਬਾਦੀ ਨੂੰ ਪ੍ਰਭਾਵਤ ਕਰਦੀ ਹੈ ਇਹ ਸਕ੍ਰਿਆ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਫੈਲਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਬਿਮਾਰ ਤਾਂ ਕਰ ਦਿੰਦੀ ਹੈ, ਪਰ ਇਹ ਸੀਮਤ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਹੁੰਦੀ ਹੈ।
ਏਪੀਡੈਮਿਕ ਅਰਥਾਤ ਵਿਸ਼ਵਵਿਆਪੀ ਮਹਾਂਮਾਰੀ - ਮਾਰਚ 2020 ਵਿੱਚ ਕੋਰੋਨਾ ਦੇ ਵੱਧ ਰਹੇ ਮਾਮਲਿਆਂ ਦੇ ਮੱਦੇਨਜ਼ਰ, ਵਿਸ਼ਵ ਸਿਹਤ ਸੰਗਠਨ ਨੇ ਕੋਵਿਡ -19 ਨੂੰ ਇੱਕ ਵਿਸ਼ਵਵਿਆਪੀ ਮਹਾਂਮਾਰੀ ਘੋਸ਼ਿਤ ਕੀਤਾ। ਭਾਵ, ਮਹਾਂਮਾਰੀ ਜੋ ਵਿਸ਼ਵ ਜਾਂ ਬਹੁਤ ਵਿਸ਼ਾਲ ਖੇਤਰ ਨੂੰ ਪ੍ਰਭਾਵਤ ਕਰ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਜੋ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਸਰਹੱਦਾਂ ਨੂੰ ਪਾਰ ਕਰਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਵੱਡੀ ਗਿਣਤੀ ਵਿੱਚ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਇੱਕੋ ਸਮੇਂ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕਰਦੀ ਹੈ। ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਕੋਵਿਡ -19।
ਪੇਂਡੇਮਿਕ ਇਸ ਪੜਾਅ ਵਿੱਚ ਮਹਾਂਮਾਰੀ ਖ਼ਤਮ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦੀ, ਪਰ ਇਹ ਉਸ ਖ਼ਾਸ ਆਬਾਦੀ ਅਤੇ ਸਥਾਨ ਵਿੱਚ ਲੰਮੇ ਸਮੇਂ ਲਈ ਮੌਜੂਦ ਰਹਿਣ ਦੀ ਸਥਿਤੀ ਤੇ ਪਹੁੰਚ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਜਿੱਥੇ ਇਹ ਮਹਾਂਮਾਰੀ ਜਿੰਨੀ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਨਹੀਂ ਫੈਲਦੀ ਅਤੇ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਇੱਕ ਵਾਰ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕਰਨ ਦੀ ਸੰਭਾਵਨਾ ਘੱਟ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਪਰ ਅਜਿਹੀ ਸਥਿਤੀ ਵਿੱਚ ਇਹ ਕਿਸੇ ਖੇਤਰ ਜਾਂ ਕਿਸੇ ਖਾਸ ਆਬਾਦੀ ਦੇ ਹਿੱਸੇ ਨੂੰ ਰਹਿਣ ਦੁਆਰਾ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕਰਦੀ ਹੈ। ਮਹਾਂਮਾਰੀ ਵਿੱਚ ਆਬਾਦੀ ਦਾ ਇੱਕ ਵੱਡਾ ਹਿੱਸਾ ਵਾਇਰਸ ਦੇ ਲਈ ਕਮਜ਼ੋਰ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਜਦੋਂ ਕਿ ਸਥਾਨਕ ਅਵਸਥਾ ਵਿੱਚ ਆਬਾਦੀ ਵਾਇਰਸ ਦੇ ਨਾਲ ਰਹਿਣਾ ਸਿੱਖਦੀ ਹੈ। ਇਹ ਲੰਮੇ ਸਮੇਂ ਤੱਕ ਉੱਥੇ ਰਹਿੰਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਅਰਥ ਵਿਚ ਸਥਾਨਕ ਅਵਸਥਾ ਨੂੰ ਪੇਂਡੇਮਿਕ ਦਾ ਅਗਲਾ ਪੜਾਅ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
ਕੀ ਇਹ ਖੁਸ਼ਖਬਰੀ ਹੈ ਜਾਂ ਚਿੰਤਾਜਨਕ?
ਡਾ. ਸੌਮਿਆ ਸਵਾਮੀਨਾਥਨ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ ਐਂਡੈਮਿਕ ਸਥਿਤੀ ਵਿੱਚ ਲਾਗ ਦਾ ਜੋਖ਼ਮ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਪਰ ਇਹ ਘੱਟ ਜਾਂ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਕੁਝ ਮਹੀਨਿਆਂ ਪਹਿਲਾਂ ਦੂਜੀ ਲਹਿਰ ਦੌਰਾਨ ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਆਏ ਕੇਸਾਂ ਦੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਅਤੇ ਕੋਰੋਨਾ ਲੋਕਾਂ ਲਈ ਘਾਤਕ ਸਾਬਤ ਹੋਇਆ ਅਜਿਹੀ ਸਥਿਤੀ ਦੇ ਆਉਣ ਦੀ ਸੰਭਾਵਨਾ ਬਹੁਤ ਘੱਟ ਹੈ। ਕੋਰੋਨਾ ਦੀ ਲਾਗ ਦਾ ਫੈਲਣਾ ਆਬਾਦੀ ਦੇ ਨਾਲ ਨਾਲ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਪ੍ਰਤੀਰੋਧਤਾ ਅਤੇ ਟੀਕਾਕਰਣ 'ਤੇ ਨਿਰਭਰ ਕਰੇਗਾ। ਭਾਵ ਉਨ੍ਹਾਂ ਥਾਵਾਂ 'ਤੇ ਜਿੱਥੇ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਪ੍ਰਤੀਰੋਧਕਤਾ ਘੱਟ ਹੋਵੇਗੀ ਅਤੇ ਟੀਕਾਕਰਣ ਘੱਟ ਹੋਵੇਗਾ ਉੱਥੇ ਮਾਮਲਿਆਂ ਵਿੱਚ ਵਾਧਾ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ।
ਭਾਰਤ ’ਚ ਕੀ ਹੈ ਕੋਵਿਡ-19 ਦੀ ਸਥਿਤੀ ? ਅੱਗੇ ਕੀ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ?
ਭਾਰਤ ਦੇ ਆਕਾਰ ਆਬਾਦੀ ਅਤੇ ਵਿਭਿੰਨਤਾ ਨੂੰ ਧਿਆਨ ਵਿੱਚ ਰੱਖਦੇ ਹੋਏ ਵਿਸ਼ਵ ਸਿਹਤ ਸੰਗਠਨ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਵੱਖ -ਵੱਖ ਹਿੱਸਿਆਂ ਵਿੱਚ ਰੋਗ ਦੀ ਸਥਿਤੀ ਦੇ ਮੱਦੇਨਜ਼ਰ ਇਹ ਸੰਭਵ ਹੈ ਕਿ ਕੁਝ ਰਾਜਾਂ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਕੇਸ ਹੋ ਸਕਦੇ ਹਨ ਜਦੋਂ ਕਿ ਕੁਝ ਰਾਜਾਂ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤ ਘੱਟ ਕੇਸ ਹੋ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਇਹ ਲਗਾਤਾਰ ਜਾਰੀ ਰਹਿ ਸਕਦਾ ਹੈ ਦੂਜੀ ਲਹਿਰ ਦੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਵਾਇਰਸ ਦੇ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਫੈਲਣ ਦੀ ਸੰਭਾਵਨਾ ਬਹੁਤ ਘੱਟ ਹੈ ਜਦੋਂ ਰੋਜ਼ਾਨਾ ਸੰਕਰਮਿਤ ਦੇ ਮਾਮਲੇ ਔਸਤਨ 4 ਲੱਖ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚ ਗਏ ਅਤੇ ਦੂਜੀ ਲਹਿਰ ਦੇ ਦੌਰਾਨ ਕੋਰੋਨਾ ਦੀ ਲਾਗ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਲੋਕਾਂ ਲਈ ਘਾਤਕ ਸਾਬਤ ਹੋਈ ਸੀ।
ਸੌਮਿਆ ਵਿਸ਼ਵਨਾਥਨ ਨੇ ਉਮੀਦ ਜ਼ਾਹਰ ਕੀਤੀ ਕਿ ਭਾਰਤ ਅਗਲੇ ਸਾਲ ਦੇ ਅੰਤ ਤੱਕ ਦੇਸ਼ ਦੀ 70 ਫੀਸਦੀ ਆਬਾਦੀ ਦਾ ਟੀਕਾਕਰਨ ਕਰ ਲਵੇਗਾ। ਜੇਕਰ ਅਜਿਹਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਭਾਰਤ ਆਮ ਸਥਿਤੀ ਵਿੱਚ ਵਾਪਸ ਆ ਜਾਵੇਗਾ।
ਇਸ ਲਈ ਸਾਵਧਾਨੀ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ
ਹਾਲਾਂਕਿ ਮਾਹਰ ਕੋਰੋਨਾ ਦੇ ਕਾਰਨ ਦੇ ਐਂਡੈਮਿਕ ਪੜਾਅ 'ਤੇ ਪਹੁੰਚਣ ਕਾਰਨ ਘੱਟ ਲਾਗ ਬਾਰੇ ਗੱਲ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ। ਪਰ ਚੌਕਸੀ ਅਤੇ ਸਾਵਧਾਨੀ ਲਗਾਤਾਰ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ। ਕਿਉਂਕਿ ਸਥਾਨਕ ਮਹਾਮਾਰੀ ਦਾ ਮਤਲਬ ਮਹਾਮਾਰੀ ਦਾ ਅੰਤ ਨਹੀਂ ਹੈ ਬਲਕਿ ਆਬਾਦੀ ਦੇ ਵਿੱਚ ਸਦਾ ਲਈ ਮੌਜੂਦ ਹੋਣਾ ਹੈ। ਜੋ ਤੁਹਾਨੂੰ ਥੋੜ੍ਹੀ ਜਿਹੀ ਲਾਪਰਵਾਹੀ ਤੇ ਆਪਣਾ ਸ਼ਿਕਾਰ ਬਣਾ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ ਮਾਹਰ ਹਮੇਸ਼ਾਂ ਕੋਵਿਡ -19 ਨਾਲ ਸੰਬੰਧਤ ਸਾਵਧਾਨੀਆਂ ਦੀ ਪਾਲਣਾ ਕਰਨ ਦੀ ਸਿਫਾਰਸ਼ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਚਾਹੇ ਉਹ ਮਾਸਕ ਪਾਵੇ ਜਾਂ ਹੱਥ ਧੋਵੇ ਅਤੇ ਭੀੜ ਤੋਂ ਦੂਰ ਰਹੇ।
ਇਥੋਂ ਤਕ ਕਿ ਕੋਰੋਨਾ ਦੇ ਬਦਲੇ ਹੋਏ ਰੂਪ ਜਾਂ ਡੈਲਟਾ ਵਰਗੇ ਨਵੇਂ ਰੂਪਾਂ 'ਤੇ ਵਿਚਾਰ ਕਰਦਿਆਂ ਮਾਹਰ ਸਾਵਧਾਨੀ ਦੀ ਸਿਫਾਰਸ਼ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਵਿਸ਼ਵ ਸਿਹਤ ਸੰਗਠਨ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ ਦੁਨੀਆਂ ਦੇ ਸਾਰੇ ਮਾਹਰਾਂ ਤੱਕ ਟੀਕਾਕਰਣ ਨੂੰ ਸਭ ਤੋਂ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਦੱਸਿਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ, ਸਮੇਂ ਸਿਰ ਕੋਰੋਨਾ ਟੀਕੇ ਦੀ ਖੁਰਾਕ ਲਓ ਕਿਉਂਕਿ ਟੀਕਾਕਰਣ ਹੀ ਕੋਵਿਡ -19 ਦੇ ਵਿਰੁੱਧ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡਾ ਹਥਿਆਰ ਹੈ।
