ਹਿਸਾਰ: ਹਿਸਾਰ ਦੇ ਸਾਈਦਵਾ ਪਿੰਡ 'ਚ ਬੁੱਧਵਾਰ ਨੂੰ ਮਿੱਟੀ ਡਿੱਗਣ ਕਾਰਨ ਹਿਸਾਰ 'ਚ ਖੂਹ (well accident in hisar) 'ਚ ਦੱਬੇ ਕਿਸਾਨ ਜੈਪਾਲ ਦੀ ਲਾਸ਼ ਨੂੰ ਬਾਹਰ ਕੱਢ ਲਿਆ ਗਿਆ ਹੈ। 80 ਘੰਟੇ ਦੀ ਖੁਦਾਈ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਕਿਸਾਨ ਜੈਪਾਲ ਦੀ ਲਾਸ਼ ਬਰਾਮਦ ਹੋ ਸਕੀ। ਜੈਪਾਲ ਦੀ ਲਾਸ਼ ਨੂੰ ਪੋਸਟਮਾਰਟਮ ਲਈ ਹਿਸਾਰ ਦੇ ਅਗਰੋਹਾ ਮੈਡੀਕਲ ਕਾਲਜ ਭੇਜ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਕਿਸਾਨ ਜੈਪਾਲ ਦੀ ਲਾਸ਼ ਨੂੰ ਕੱਢਣ ਲਈ ਤਿੰਨ ਦਿਨਾਂ ਤੱਕ ਤਲਾਸ਼ੀ ਮੁਹਿੰਮ ਜਾਰੀ ਰਹੀ। ਤਲਾਸ਼ੀ ਮੁਹਿੰਮ ਦੇ ਚੌਥੇ ਦਿਨ ਜੈਪਾਲ ਦੀ ਲਾਸ਼ ਮਿਲੀ। ਇਸ ਹਾਦਸੇ ਵਿੱਚ ਦੋ ਕਿਸਾਨ ਮਿੱਟੀ ਹੇਠ ਦੱਬ ਗਏ।
80 ਘੰਟੇ ਦੀ ਖੁਦਾਈ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਮਿਲੀ ਕਿਸਾਨ ਦੀ ਲਾਸ਼ ਜਗਦੀਸ਼ ਦੀ ਲਾਸ਼ ਸੋਮਵਾਰ ਸਵੇਰੇ ਖੂਹ ਵਿੱਚ ਦੱਬੇ ਦੋ ਵਿਅਕਤੀਆਂ ਵਿੱਚੋਂ ਬਰਾਮਦ ਕੀਤੀ ਗਈ। ਸੋਮਵਾਰ ਸਵੇਰੇ ਕਰੀਬ 4.30 ਵਜੇ ਫੌਜ ਅਤੇ ਐਨਡੀਆਰਐਫ (national disaster response force) ਦੇ ਜਵਾਨਾਂ ਨੇ ਕਾਫੀ ਮਿਹਨਤ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਲਾਸ਼ ਨੂੰ ਬਰਾਮਦ ਕੀਤਾ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਅੱਜ ਚੌਥੇ ਦਿਨ ਇੱਕ ਹੋਰ ਕਿਸਾਨ ਜੈਪਾਲ ਦੀ ਲਾਸ਼ ਮਿਲੀ ਹੈ। ਖ਼ਰਾਬ ਮੌਸਮ ਅਤੇ ਰੇਤਲੀ ਮਿੱਟੀ ਨੇ ਚਾਰ ਦਿਨਾਂ ਤੱਕ ਚੱਲੇ ਬਚਾਅ ਕਾਰਜ ਵਿੱਚ ਰੁਕਾਵਟ ਪਾਈ। ਰੇਤਲੀ ਹੋਣ ਕਾਰਨ ਮਿੱਟੀ ਵਾਰ-ਵਾਰ ਖਿਸਕ ਰਹੀ ਸੀ। ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਬਚਾਅ ਕਾਰਜ ਨੂੰ ਕਈ ਵਾਰ ਰੋਕਣਾ ਪਿਆ।
80 ਘੰਟੇ ਦੀ ਖੁਦਾਈ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਮਿਲੀ ਕਿਸਾਨ ਦੀ ਲਾਸ਼ ਖੂਹ ਹਾਦਸਾ ਹਿਸਾਰ 'ਚ ਸਰਚ ਆਪਰੇਸ਼ਨ (search operation in well accident hisar) ਦੌਰਾਨ ਕੁੱਲ ਚਾਰ ਵਾਰ ਮਿੱਟੀ ਖਿਸਕ ਗਈ। ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਬਚਾਅ ਕਰ ਰਹੇ ਜਵਾਨ ਵੀ ਡੁੱਬ ਗਏ। ਸੁਰੱਖਿਆ ਉਪਕਰਨਾਂ ਕਾਰਨ ਫੌਜੀਆਂ ਨੂੰ ਮਿੱਟੀ ਹੇਠੋਂ ਬਾਹਰ ਕੱਢਿਆ ਗਿਆ। ਮਿੱਟੀ ਦੇ ਵਾਰ-ਵਾਰ ਹੇਠਾਂ ਜਾਣ ਕਾਰਨ ਖੁਦਾਈ ਦਾ ਕੰਮ ਵਧ ਗਿਆ। ਬਚਾਅ ਮੁਹਿੰਮ ਦੇ ਚੌਥੇ ਦਿਨ ਯੋਜਨਾ ਬਦਲ ਦਿੱਤੀ ਗਈ। ਮਸ਼ੀਨਾਂ ਦੀ ਬਜਾਏ ਬਾਲਟੀਆਂ ਰਾਹੀਂ ਮਿੱਟੀ ਕੱਢੀ ਗਈ। ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਕੰਮ ਵਿੱਚ ਦੇਰੀ ਹੋਈ ਪਰ ਇਸ ਨੂੰ ਸਹੀ ਤਰੀਕੇ ਨਾਲ ਨੇਪਰੇ ਚਾੜ੍ਹਿਆ ਗਿਆ।
80 ਘੰਟੇ ਦੀ ਖੁਦਾਈ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਮਿਲੀ ਕਿਸਾਨ ਦੀ ਲਾਸ਼ ਘਟਨਾ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਚੱਲਿਆ ਬਚਾਅ ਕਾਰਜ: ਇਹ ਘਟਨਾ 22 ਮਈ ਨੂੰ ਸਵੇਰੇ 7 ਵਜੇ ਦੀ ਹੈ। ਜੈਪਾਲ ਅਤੇ ਜਗਦੀਸ਼ ਖੇਤ ਵਿੱਚ ਬਣੇ ਡੂੰਘੇ ਖੂਹ ਵਿੱਚ ਕਿਸੇ ਕੰਮ ਲਈ ਉਤਰੇ ਸਨ। ਖੂਹ ਦੇ ਸਿਖਰ 'ਤੇ ਦੋ-ਤਿੰਨ ਵਿਅਕਤੀ ਮੌਜੂਦ ਸਨ। ਦੋਵੇਂ 40 ਫੁੱਟ ਹੇਠਾਂ ਖੂਹ ਵਿੱਚ ਕੰਮ ਕਰ ਰਹੇ ਸਨ ਜਦੋਂ ਖੂਹ ਦੀ ਮਿੱਟੀ ਧਸ ਗਈ। ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਜੈਪਾਲ ਅਤੇ ਜਗਦੀਸ਼ ਮਿੱਟੀ ਹੇਠਾਂ ਦੱਬ ਗਏ। ਖੂਹ ਦੇ ਉੱਪਰ ਮੌਜੂਦ ਲੋਕਾਂ ਨੇ ਰੌਲਾ ਪਾਇਆ ਤਾਂ ਆਸ-ਪਾਸ ਦੇ ਲੋਕ ਮੌਕੇ 'ਤੇ ਪਹੁੰਚ ਗਏ। ਪਹਿਲਾਂ ਪਿੰਡ ਵਾਸੀਆਂ ਨੇ ਆਪਣੇ ਪੱਧਰ 'ਤੇ ਬਚਾਅ ਕਾਰਜ ਨੂੰ ਅੰਜਾਮ ਦਿੱਤਾ। ਜਦੋਂ ਕੋਈ ਸਫਲਤਾ ਨਾ ਮਿਲੀ ਤਾਂ ਫੌਜ ਅਤੇ ਐਨ.ਡੀ.ਆਰ.ਐਫ.
22 ਮਈ ਨੂੰ ਸਵੇਰੇ 8 ਵਜੇ ਦੇ ਕਰੀਬ ਜੈਪਾਲ ਅਤੇ ਜਗਦੀਸ਼ ਨੂੰ ਬਚਾਉਣ ਦਾ ਕੰਮ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਗਿਆ। ਪ੍ਰਸ਼ਾਸਨ ਦੇ ਸੱਦੇ 'ਤੇ ਫੌਜ ਦੀ ਬਚਾਅ ਟੀਮ ਦੁਪਹਿਰ 1 ਵਜੇ ਪਹੁੰਚੀ। ਸ਼ਾਮ 5 ਵਜੇ NDRF ਦੀ 18 ਮੈਂਬਰੀ ਟੀਮ ਮੌਕੇ 'ਤੇ ਪਹੁੰਚੀ ਅਤੇ ਬਚਾਅ ਕਾਰਜ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤਾ। ਤੂਫਾਨ, ਮੀਂਹ ਅਤੇ ਖਰਾਬ ਮੌਸਮ ਕਾਰਨ ਰਾਤ 9 ਵਜੇ ਕੰਮ ਬੰਦ ਕਰਨਾ ਪਿਆ।
80 ਘੰਟੇ ਦੀ ਖੁਦਾਈ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਮਿਲੀ ਕਿਸਾਨ ਦੀ ਲਾਸ਼ ਸੋਮਵਾਰ 23 ਮਈ ਦੀ ਸਵੇਰ ਨੂੰ ਮੁੜ ਬਚਾਅ ਕਾਰਜ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤਾ ਗਿਆ। ਸਵੇਰੇ 3 ਵਜੇ ਦੇ ਕਰੀਬ ਕਿਸਾਨ ਜਗਦੀਸ਼ ਦੀ ਲਾਸ਼ ਬਚਾਅ ਟੀਮ ਨੂੰ ਦਿਖਾਈ ਗਈ। ਸਵੇਰੇ 4:37 ਵਜੇ ਜਗਦੀਸ਼ ਦੀ ਲਾਸ਼ ਨੂੰ ਬਾਹਰ ਕੱਢਿਆ ਗਿਆ। ਹੁਣੇ ਹੁਣੇ ਇੱਕ ਹੋਰ ਕਿਸਾਨ ਜੈਪਾਲ ਮਿੱਟੀ ਵਿੱਚ ਦੱਬ ਗਿਆ। ਸਵੇਰੇ 8 ਵਜੇ ਇੱਕ ਵਾਰ ਫਿਰ ਖੂਹ ਵਿੱਚ ਮਿੱਟੀ ਡਿੱਗ ਗਈ। ਰੇਤਲੀ ਹੋਣ ਕਾਰਨ ਖੂਹ ਵਿੱਚ ਮਿੱਟੀ 15 ਫੁੱਟ ਤੱਕ ਭਰ ਗਈ ਸੀ। ਜਿਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਬਚਾਅ ਕਾਰਜ ਕੁਝ ਸਮੇਂ ਲਈ ਰੁਕ ਗਿਆ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਸ਼ਾਮ 6 ਵਜੇ ਤੱਕ ਬਚਾਅ ਕਾਰਜ ਜਾਰੀ ਰਿਹਾ। ਸ਼ਾਮ 6.30 ਵਜੇ ਇੱਕ ਵਾਰ ਫਿਰ ਖੂਹ ਵਿੱਚ ਮਿੱਟੀ ਡਿੱਗ ਗਈ। ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਬਚਾਅ ਦਲ ਦਾ ਇੱਕ ਮੈਂਬਰ ਮਿੱਟੀ ਵਿੱਚ ਦੱਬ ਗਿਆ। ਬਚਾਅ ਟੀਮ ਦੇ ਮੈਂਬਰ ਨੂੰ ਕੰਮ ਰੋਕ ਕੇ ਬਚਾਇਆ ਗਿਆ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਰਾਤ 10 ਵਜੇ ਮੁੜ ਬਚਾਅ ਕਾਰਜ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤਾ ਗਿਆ।
24 ਮਈ, ਮੰਗਲਵਾਰ ਨੂੰ ਬਚਾਅ ਮੁਹਿੰਮ ਦੇ ਤੀਜੇ ਦਿਨ, ਯੋਜਨਾ ਵਿੱਚ ਮਾਮੂਲੀ ਬਦਲਾਅ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਰੇਤਲੀ ਮਿੱਟੀ ਹੋਣ ਕਾਰਨ ਮਿੱਟੀ ਵਾਰ-ਵਾਰ ਖੂਹ ਵਿੱਚ ਡਿੱਗ ਰਹੀ ਸੀ। ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਬਚਾਅ ਕਾਰਜ 'ਚ ਦੇਰੀ ਹੋ ਰਹੀ ਹੈ। ਬਚਾਅ ਟੀਮ ਨੇ ਫੈਸਲਾ ਕੀਤਾ ਕਿ ਖੂਹ ਦੇ ਚਾਰੇ ਪਾਸਿਆਂ ਤੋਂ 50 ਫੁੱਟ ਮਿੱਟੀ ਕੱਢ ਦਿੱਤੀ ਜਾਵੇ। ਤਾਂ ਜੋ ਖੂਹ ਵਿੱਚ ਹੋਰ ਮਿੱਟੀ ਨਾ ਡਿੱਗੇ। ਉਸ ਮਿੱਟੀ ਨੂੰ ਕੱਢਣ ਦਾ ਕੰਮ ਜੇਸੀਬੀ ਅਤੇ ਪੋਕਲੇਨ ਮਸ਼ੀਨਾਂ ਨਾਲ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤਾ ਗਿਆ। ਇਹ ਖੁਦਾਈ ਦਿਨ ਭਰ ਚੱਲਦੀ ਰਹੀ ਅਤੇ ਚਾਰੇ ਪਾਸਿਓਂ ਮਿੱਟੀ ਕੱਢ ਕੇ ਟੋਏ ਵਧਾ ਦਿੱਤੇ ਗਏ। ਰਾਤ ਕਰੀਬ 8:30 ਵਜੇ ਬਚਾਅ ਟੀਮ ਨੇ ਕਿਸਾਨ ਜੈਪਾਲ ਦੀ ਲਾਸ਼ ਦੇਖੀ। ਇਸ ਦੌਰਾਨ, ਮਿੱਟੀ ਫਿਰ ਖਿਸਕ ਗਈ। ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਕਿਸਾਨ ਦੀ ਲਾਸ਼ 5 ਤੋਂ 6 ਫੁੱਟ ਤੱਕ ਮਿੱਟੀ ਹੇਠਾਂ ਦੱਬ ਗਈ। ਇਸ ਹਾਦਸੇ ਵਿੱਚ ਬਚਾਅ ਦਲ ਦੇ ਜਵਾਨ ਵੀ ਮਿੱਟੀ ਵਿੱਚ ਦੱਬ ਗਏ। ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਤੁਰੰਤ ਬਚਾ ਲਿਆ ਗਿਆ। ਸੁਰੱਖਿਆ ਦੇ ਮੱਦੇਨਜ਼ਰ ਰਾਤ ਨੂੰ ਮੁੜ ਬਚਾਅ ਕਾਰਜ ਰੋਕ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ।
25 ਮਈ ਬੁੱਧਵਾਰ ਸਵੇਰੇ 6 ਵਜੇ ਫਿਰ ਰੱਸੀ ਲਿਫਟਿੰਗ ਤਕਨੀਕ ਰਾਹੀਂ ਮਿੱਟੀ ਕੱਢਣ ਦਾ ਕੰਮ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤਾ ਗਿਆ। ਇਸ ਦੌਰਾਨ ਲਾਊਡ ਸਪੀਕਰਾਂ ਰਾਹੀਂ ਪਿੰਡ ਵਿੱਚ ਐਲਾਨ ਕੀਤੇ ਗਏ। ਜਿਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਪਿੰਡ ਦੇ ਲੋਕ 10 ਤੋਂ 12 ਟਰੈਕਟਰ ਲੈ ਕੇ ਮੌਕੇ 'ਤੇ ਪਹੁੰਚੇ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਟਰੈਕਟਰਾਂ ਦੀ ਮਦਦ ਨਾਲ ਖੂਹ ਦੇ ਅੰਦਰ ਅਤੇ ਆਲੇ-ਦੁਆਲੇ ਭਰੀ ਮਿੱਟੀ ਨੂੰ ਕੱਢਿਆ ਗਿਆ। ਖੂਹ 'ਚ ਦੱਬੇ ਕਿਸਾਨ ਜੈਪਾਲ ਦੀ ਲਾਸ਼ ਨੂੰ ਦੁਪਹਿਰ 2:22 'ਤੇ ਬਾਹਰ ਕੱਢਿਆ ਗਿਆ। ਜਿਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਤੜਕੇ 2:50 ਵਜੇ ਘਟਨਾ ਸਥਾਨ ਤੋਂ ਸਾਰੇ ਸੁਰੱਖਿਆ ਉਪਕਰਨਾਂ ਨੂੰ ਹਟਾ ਕੇ ਬਚਾਅ ਮਿਸ਼ਨ ਨੂੰ ਸਮਾਪਤ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ।
ਐਨਡੀਆਰਐਫ ਟੀਮ ਦੇ ਇੰਚਾਰਜ ਇੰਸਪੈਕਟਰ ਕੱਲੂ ਰਾਵਤ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਇਹ ਲਾਸ਼ 50 ਫੁੱਟ ਡੂੰਘਾਈ ਵਿੱਚ ਫਸੀ ਹੋਈ ਸੀ। ਮਿੱਟੀ ਦੇ ਦਬਾਅ ਕਾਰਨ ਖੂਹ ਦੀ ਕੰਧ ਅੰਦਰੋਂ ਢਹਿ ਗਈ ਸੀ। ਜਿਸ ਤਹਿਤ ਕਿਸਾਨ ਦੀ ਲਾਸ਼ ਫਸੀ ਹੋਈ ਸੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਇਸ ਪੂਰੇ ਮਿਸ਼ਨ ਵਿੱਚ ਪਿੰਡ ਵਾਸੀਆਂ ਨੇ ਪੂਰਾ ਸਹਿਯੋਗ ਦਿੱਤਾ। ਐਨਡੀਆਰਐਫ ਦੀਆਂ ਦੋ ਟੀਮਾਂ ਇੱਥੇ ਲੱਗੀਆਂ ਹੋਈਆਂ ਸਨ। ਪਹਿਲੀ ਟੀਮ ਇੰਸਪੈਕਟਰ ਕਨ੍ਹਈਆ ਲਾਲ ਦੀ ਸੀ। ਜਿਸ ਨੇ ਪਹਿਲਾ ਸਰੀਰ ਕੱਢਿਆ। ਦੂਜੀ ਟੀਮ ਕੱਲੂ ਰਾਵਤ ਦੀ ਅਗਵਾਈ 'ਚ ਕੰਮ ਕਰ ਰਹੀ ਸੀ। ਜਿਸ ਨੇ ਦੂਜੀ ਡੈੱਡ ਬਾਡੀ ਨੂੰ ਕੱਢਿਆ। 80 ਘੰਟਿਆਂ ਦੀ ਖੁਦਾਈ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਬੁੱਧਵਾਰ ਨੂੰ ਕਿਸਾਨ ਜੈਪਾਲ ਦੀ ਲਾਸ਼ ਬਰਾਮਦ ਹੋ ਸਕੀ।
ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ:Jammu Kashmir: ਯਾਸੀਨ ਮਲਿਕ ਦੇ ਅਪਰਾਧਾਂ ਬਾਰੇ ਕੀ ਕਹਿੰਦੀ ਹੈ ਚਾਰਜਸ਼ੀਟ !
