ਬੈਂਗਲੁਰੂ:ਚੰਦਰਯਾਨ-3 ਨੇ ਚੰਦ ਦੇ ਦੱਖਣੀ ਧੁਰੇ ਦੀ ਮਿੱਟੀ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਪ੍ਰੋਫਾਈਲ ਤਿਆਰ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਜਾਣਕਾਰੀ ਮੁਤਾਬਿਕ ਤਾਪਮਾਨ ਦਾ ਅਧਿਐਨ ਕਰਨ ਲਈ ਚੰਦਰਯਾਨ ਨੇ ਧਰਾਤਲ ਤੋਂ 10 ਸੈਂਟੀਮੀਟਰ ਹੇਠਾਂ ਥਾਂ ਪੁੱਟਿਆ ਹੈ। 23 ਅਗਸਤ ਨੂੰ ਚੰਦਰਯਾਨ 3 ਦੇ ਸਫਲ ਸੋਫਟ ਲੈਂਡਿੰਗ ਦੇ ਚਾਰ ਦਿਨ ਬਾਅਦ ਇਸਰੋ ਨੇ ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਖੋਜਾਂ ਦੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਦਿੱਤੀ ਹੈ। ਉਸਨੇ ਇੱਥੋਂ ਦੀ ਮਿੱਟੀ ਦੇ ਤਾਪਮਾਨ ਦਾ ਪਤਾ ਲਗਾਇਆ ਹੈ। ਇਹ ਦੱਖਣੀ ਧਰੁਵ ਦੇ ਆਲੇ ਦੁਆਲੇ ਚੰਦ ਦੀ ਮਿੱਟੀ ਲਈ ਤਾਪਮਾਨ ਪਰੋਫਾਈਲਿੰਗ ਦੀ ਪਹਿਲੀ ਉਦਾਹਰਣ ਹੈ, ਕਿਉਂਕਿ ਇਸ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਕਿਸੇ ਹੋਰ ਦੇਸ਼ ਨੇ ਇਸ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਸੋਫਟ ਲੈਂਡਿੰਗ ਨਹੀਂ ਕੀਤੀ ਹੈ।
ਇਸਰੋ ਨੇ ਚੰਦ ਦੀ ਮਿੱਟੀ ਦੇ ਤਾਪਮਾਨ ਵਿੱਚ ਉਤਰਾਅ-ਚੜ੍ਹਾਅ ਨੂੰ ਦਰਸਾਉਂਦਾ ਤਾਪਮਾਨ ਗ੍ਰਾਫ ਵੀ ਜਾਰੀ ਕੀਤਾ ਹੈ। 'ChaSTE' ਪ੍ਰਯੋਗ ਚੰਦ ਦੀ ਸਤ੍ਹਾ ਦੇ ਥਰਮਲ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ਤਾਵਾਂ ਦੀ ਸਮਝ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਦੇ ਹੋਏ, ਖੰਭੇ ਦੇ ਨੇੜੇ ਚੰਦਰ ਦੇ ਉੱਪਰਲੇ ਪਰਵਾਰ ਦੇ ਤਾਪਮਾਨ ਪ੍ਰੋਫਾਈਲ ਨੂੰ ਕੈਪਚਰ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਤਾਪਮਾਨ ਦੀ ਜਾਂਚ ਧਰਾਤਲ ਤੋਂ ਹੇਠਾਂ 10 ਸੈਂਟੀਮੀਟਰ ਦੀ ਡੂੰਘਾਈ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚ ਸਕਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸ ਵਿੱਚ 10 ਵਿਅਕਤੀਗਤ ਤਾਪਮਾਨ ਸੰਵੇਦਕ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ।
ਇਸਰੋ ਨੇ ਐਤਵਾਰ ਨੂੰ ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ ਪਲੇਟਫਾਰਮ ਐਕਸ 'ਤੇ ਇੱਕ ਪੋਸਟ ਵਿੱਚ ਕਿਹਾ ਸੀ ਕਿ ਚੰਦਰ ਸਰਫੇਸ ਥਰਮੋ ਫਿਜ਼ੀਕਲ ਪ੍ਰਯੋਗ' (ChEST) ਨੂੰ ਸਮਝਣ ਲਈ ਚੰਦਰਮਾ ਦੀ ਸਤ੍ਹਾ ਦੇ ਥਰਮਲ ਵਿਵਹਾਰ, ਦੱਖਣੀ ਧਰੁਵ ਦੇ ਆਲੇ ਦੁਆਲੇ ਚੰਦਰ ਦੀ ਉਪਰਲੀ ਮਿੱਟੀ ਦੇ 'ਤਾਪਮਾਨ ਪ੍ਰੋਫਾਈਲ' ਨੂੰ ਮਾਪਿਆ ਗਿਆ ਸੀ।
ਇਸਰੋ ਨੇ ਕਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਵਿੱਚ 10 ਤਾਪਮਾਨ ਸੈਂਸਰ ਹਨ। ਪੇਸ਼ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਗ੍ਰਾਫ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਡੂੰਘਾਈ 'ਤੇ ਚੰਦਰਮਾ ਦੀ ਸਤਹ/ਨੇੜਲੀ-ਸਤਹ ਦੇ ਤਾਪਮਾਨ ਦੇ ਭਿੰਨਤਾ ਨੂੰ ਦਰਸਾਉਂਦਾ ਹੈ। ਚੰਦਰਮਾ ਦੇ ਦੱਖਣੀ ਧਰੁਵ ਲਈ ਇਹ ਪਹਿਲਾ ਅਜਿਹਾ ਰਿਕਾਰਡ ਹੈ। ਵਿਸਤ੍ਰਿਤ ਨਿਰੀਖਣ ਚੱਲ ਰਿਹਾ ਹੈ।ਇਸਰੋ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਪੇਲੋਡ ਨੂੰ ਭੌਤਿਕ ਖੋਜ ਪ੍ਰਯੋਗਸ਼ਾਲਾ ਅਹਿਮਦਾਬਾਦ ਦੇ ਸਹਿਯੋਗ ਨਾਲ ਇਸਰੋ ਦੇ ਵਿਕਰਮ ਸਾਰਾਭਾਈ ਸਪੇਸ ਸੈਂਟਰ ਦੀ ਪੁਲਾੜ ਭੌਤਿਕ ਵਿਗਿਆਨ ਪ੍ਰਯੋਗਸ਼ਾਲਾ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਵਾਲੀ ਇੱਕ ਟੀਮ ਦੁਆਰਾ ਵਿਕਸਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।
ਤਾਪਮਾਨ ਰੇਂਜ ਵਿੱਚ ਦਿਖਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ। ISRO ਗ੍ਰਾਫ -10°C ਤੋਂ 60°C ਤੱਕ ਹੈ। ਚੰਦਰਯਾਨ 3 ਵਿੱਚ ਸੱਤ ਪੇਲੋਡ ਹਨ, ਚਾਰ ਵਿਕਰਮ ਲੈਂਡਰ ਉੱਤੇ, ਦੋ ਪ੍ਰਗਿਆਨ ਰੋਵਰ ਉੱਤੇ, ਅਤੇ ਇੱਕ ਪ੍ਰੋਪਲਸ਼ਨ ਮੋਡੀਊਲ ਪੇਲੋਡ ਹੈ। ਇਹ ਪੇਲੋਡ ਰਣਨੀਤਕ ਤੌਰ 'ਤੇ ਕਈ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੇ ਵਿਗਿਆਨਕ ਪ੍ਰਯੋਗਾਂ ਲਈ ਤਿਆਰ ਕੀਤੇ ਗਏ ਹਨ। ChaSTE ਦਾ ਮਤਲਬ ਚੰਦਰਮਾ ਦੀ ਮਿੱਟੀ ਦਾ ਵਿਸ਼ਲੇਸ਼ਣ ਕਰਨਾ ਹੈ।
ਵਿਕਰਮ ਕੋਲ ਆਇਨਾਂ ਅਤੇ ਇਲੈਕਟ੍ਰੌਨਾਂ ਦਾ ਅਧਿਐਨ ਕਰਨ ਲਈ RAMBHA, ਭੂਚਾਲ ਦੀ ਗਤੀਵਿਧੀ ਦਾ ਅਧਿਐਨ ਕਰਨ ਲਈ ILSA, ਅਤੇ ਚੰਦਰਮਾ ਦੇ ਸਿਸਟਮ ਦੀ ਗਤੀਸ਼ੀਲਤਾ ਦਾ ਅਧਿਐਨ ਕਰਨ ਲਈ LRA ਹੈ। ਭਾਰਤ ਦਾ ਚੰਦਰ ਮਿਸ਼ਨ 'ਚੰਦਰਯਾਨ-3' ਪੁਲਾੜ ਖੋਜ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਵੱਡੀ ਛਾਲ ਮਾਰਦਾ ਹੋਇਆ ਚੰਦਰਮਾ ਦੇ ਦੱਖਣੀ ਧਰੁਵ 'ਤੇ ਉਤਰਿਆ। ਬੁੱਧਵਾਰ ਨੂੰ ਚੰਦਰਮਾ ਦੇ ਇਸ ਖੇਤਰ 'ਤੇ ਉਤਰਨ ਵਾਲਾ ਦੇਸ਼ ਦੁਨੀਆ ਦਾ ਪਹਿਲਾ ਅਤੇ ਚੰਦਰਮਾ ਦੀ ਸਤ੍ਹਾ 'ਤੇ ਸਫਲ 'ਸਾਫਟ ਲੈਂਡਿੰਗ' ਕਰਨ ਵਾਲਾ ਦੁਨੀਆ ਦਾ ਚੌਥਾ ਦੇਸ਼ ਬਣ ਗਿਆ।
