ਪੰਜਾਬ

punjab

ETV Bharat / bharat

ਵਿੱਤੀ ਮਜ਼ਬੂਤੀ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ, ਰਾਜਾਂ ਦਾ ਕਰਜ਼ਾ ਉੱਚਾ ਰਹਿਣ ਦੀ ਉਮੀਦ: ਇੰਡੀਆ ਰੇਟਿੰਗਸ - ਕੇਂਦਰ ਅਤੇ ਰਾਜ ਸਰਕਾਰਾਂ ਦੇ ਵਿੱਤ ਦਾ ਵਿਸ਼ਲੇਸ਼ਣ

ਨਵੀਨਤਮ ਬਜਟ ਅੰਕੜਿਆਂ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਭਾਰਤ ਦੇ ਵਿੱਤੀ ਘਾਟੇ ਦੇ 20 ਰਾਜ, ਜੋ ਕਿ ਮੂਲ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਉਹਨਾਂ ਦੇ ਕੁੱਲ ਖਰਚੇ ਅਤੇ ਕੁੱਲ ਮਾਲੀਆ ਸੰਗ੍ਰਹਿ ਵਿੱਚ ਅੰਤਰ ਹੈ, ਦੇ ਮੌਜੂਦਾ ਵਿੱਤੀ ਸਾਲ ਵਿੱਚ ਉਹਨਾਂ ਦੇ ਬਜਟ ਅਨੁਮਾਨ ਤੋਂ ਵੱਧ ਹੋਣ ਦੀ ਉਮੀਦ ਹੈ। ਅਜਿਹਾ ਕੇਂਦਰ ਅਤੇ ਰਾਜ ਸਰਕਾਰਾਂ ਦੇ ਵਿੱਤ ਦਾ ਵਿਸ਼ਲੇਸ਼ਣ ਕਰਨ ਵਾਲੀ ਫਿਚ ਸਮੂਹ ਰੇਟਿੰਗ ਏਜੰਸੀ ਇੰਡੀਆ ਰੇਟਿੰਗ ਦਾ ਅਨੁਮਾਨ ਹੈ। ਵਿਸਤ੍ਰਿਤ ਜਾਣਕਾਰੀ ਲਈ ETV ਭਾਰਤ ਬਿਊਰੋ ਦੀ ਰਿਪੋਰਟ ਪੜ੍ਹੋ...

ਵਿੱਤੀ ਮਜ਼ਬੂਤੀ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ, ਰਾਜਾਂ ਦਾ ਕਰਜ਼ਾ ਉੱਚਾ ਰਹਿਣ ਦੀ ਉਮੀਦ
ਵਿੱਤੀ ਮਜ਼ਬੂਤੀ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ, ਰਾਜਾਂ ਦਾ ਕਰਜ਼ਾ ਉੱਚਾ ਰਹਿਣ ਦੀ ਉਮੀਦ

By

Published : Apr 23, 2022, 5:07 PM IST

ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ: ਭਾਰਤ ਦੇ ਅਸਲ ਜੀਡੀਪੀ ਦੇ 80 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਤੋਂ ਵੱਧ ਦੀ ਨੁਮਾਇੰਦਗੀ ਕਰਨ ਵਾਲੇ 20 ਰਾਜ ਹਨ। ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਵਿੱਤੀ ਘਾਟਾ, ਜੋ ਕਿ ਅਸਲ ਵਿੱਚ ਤਾਜ਼ਾ ਬਜਟ ਦੇ ਅੰਕੜਿਆਂ ਅਨੁਸਾਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਕੁੱਲ ਖਰਚੇ ਅਤੇ ਕੁੱਲ ਮਾਲੀਆ ਸੰਗ੍ਰਹਿ ਵਿੱਚ ਅੰਤਰ ਹੈ, ਚਾਲੂ ਵਿੱਤੀ ਸਾਲ ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਬਜਟ ਅਨੁਮਾਨ ਤੋਂ ਵੱਧ ਹੋਣ ਦੀ ਉਮੀਦ ਹੈ।

ਫਿਚ ਗਰੁੱਪ ਰੇਟਿੰਗ ਏਜੰਸੀ - ਇੰਡੀਆ ਰੇਟਿੰਗਸ, ਜੋ ਕੇਂਦਰ ਅਤੇ ਰਾਜ ਸਰਕਾਰਾਂ ਦੇ ਵਿੱਤ ਦਾ ਵਿਸ਼ਲੇਸ਼ਣ ਕਰਦੀ ਹੈ, ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਮੌਜੂਦਾ ਵਿੱਤੀ ਸਾਲ ਵਿੱਚ 20 ਰਾਜਾਂ ਦਾ ਕੁੱਲ ਵਿੱਤੀ ਘਾਟਾ ਜੀਐਸਡੀਪੀ ਦਾ 3.36 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਰਹੇਗਾ ਜਦੋਂ ਕਿ ਬਜਟ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਸਤਾਵਿਤ 3.31% ਹੈ। ਕੇਂਦਰ ਅਤੇ ਰਾਜ ਸਰਕਾਰਾਂ ਦੁਆਰਾ ਵਿਆਜ ਦਰਾਂ ਵਿੱਚ ਵਾਧੇ ਅਤੇ ਰਿਕਾਰਡ ਉਧਾਰ ਦੇ ਨਾਲ, ਸਰਕਾਰ ਚਾਲੂ ਵਿੱਤੀ ਸਾਲ ਵਿੱਚ ਵਿਆਜ ਦਰਾਂ ਵਿੱਚ ਵਾਧਾ ਕਰਨ ਦੀ ਸੰਭਾਵਨਾ ਹੈ। ਮੌਜੂਦਾ ਵਿੱਤੀ ਸਾਲ 2022-23 ਵਿੱਚ 20 ਰਾਜਾਂ ਦਾ ਕੁੱਲ ਸ਼ੁੱਧ ਬਾਜ਼ਾਰ ਉਧਾਰ ਰਿਕਾਰਡ 5.72 ਲੱਖ ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਹੋਣ ਦਾ ਅਨੁਮਾਨ ਹੈ।

ਇੰਡੀਆ ਰੇਟਿੰਗ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਬਜਟ ਵਿੱਤੀ ਘਾਟਾ ਵਧਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਵੀ ਇਹ 15ਵੇਂ ਵਿੱਤ ਕਮਿਸ਼ਨ ਦੁਆਰਾ ਤੈਅ ਸੀਮਾਵਾਂ ਦੇ ਅੰਦਰ ਹੀ ਰਹੇਗਾ। ਇੱਥੋਂ ਤੱਕ ਕਿ ਕੇਂਦਰ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਵੀ ਸਹਿਮਤੀ ਦਿੱਤੀ ਹੈ ਕਿ ਕੁਝ ਸ਼ਰਤਾਂ ਦੇ ਅਧੀਨ ਸਬੰਧਤ ਰਾਜ ਦੇ ਜੀਐਸਡੀਪੀ ਦਾ 4% ਅਤੇ ਜੀਐਸਡੀਪੀ ਦਾ ਵਾਧੂ 0.5% ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਉਪਲਬਧ ਅੰਕੜਿਆਂ ਦੇ ਵਿਸ਼ਲੇਸ਼ਣ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਪੰਜ ਰਾਜਾਂ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਹਿਮਾਚਲ ਪ੍ਰਦੇਸ਼, ਮੱਧ ਪ੍ਰਦੇਸ਼, ਮੇਘਾਲਿਆ, ਰਾਜਸਥਾਨ ਅਤੇ ਤੇਲੰਗਾਨਾ ਨੇ ਆਪਣੇ ਵਿੱਤੀ ਘਾਟੇ ਨੂੰ ਜੀਐਸਡੀਪੀ ਦੇ 4% ਤੋਂ ਉੱਪਰ ਜਾਂ ਬਰਾਬਰ ਰੱਖਿਆ ਹੈ।

ਔਸਤ ਰਾਜ GDP ਟੀਚਾ ਪ੍ਰਾਪਤੀਯੋਗ: ਹਾਲਾਂਕਿ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਰਾਜਾਂ ਨੇ ਵਿੱਤੀ ਸਾਲ 2022-23 ਲਈ ਆਪਣੇ ਬਜਟ ਅਨੁਮਾਨਾਂ ਵਿੱਚ ਆਪਣੇ ਕੁੱਲ ਰਾਜ ਘਰੇਲੂ ਉਤਪਾਦ (GSDP) ਵਿੱਚ ਮਾਮੂਲੀ ਵਾਧਾ ਟੀਚਾ ਰੱਖਿਆ ਹੈ। ਜਦੋਂ ਕਿ ਪਿਛਲੇ ਵਿੱਤੀ ਸਾਲ ਵਿੱਚ 20 ਰਾਜਾਂ ਲਈ ਔਸਤ ਸੰਯੁਕਤ GSDP ਵਾਧਾ ਦਰ 11.75% ਹੋਣ ਦਾ ਅਨੁਮਾਨ ਲਗਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ, ਇਹ ਸੰਸ਼ੋਧਿਤ ਅਨੁਮਾਨਾਂ ਅਨੁਸਾਰ 13.58% ਸੀ।

ਹਾਲਾਂਕਿ, ਇਹ ਵਿੱਤੀ ਸਾਲ 2020-21 ਨਾਲੋਂ 2.48% ਵੱਧ ਸੀ ਜਦੋਂ ਦੇਸ਼ ਤਿੰਨ ਮਹੀਨਿਆਂ ਲਈ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਤਾਲਾਬੰਦ ਸੀ ਅਤੇ ਵਿੱਤੀ ਸਾਲ 2019-20 ਵਿੱਚ 9.48% ਸੀ। ਏਜੰਸੀ ਦੀਆਂ ਗਣਨਾਵਾਂ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ ਉੱਚ ਵਿੱਤੀ ਘਾਟੇ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ ਅਨੁਮਾਨਿਤ GSDP ਵਾਧਾ ਬਹੁਤ ਮੁਸ਼ਕਲ ਨਹੀਂ ਜਾਪਦਾ ਹੈ। ਏਜੰਸੀ ਇਹਨਾਂ 20 ਰਾਜਾਂ ਵਿੱਚ 9% -15% ਦੇ ਵਾਧੇ ਨੂੰ ਮਾਮੂਲੀ GSDP ਵਿਕਾਸ ਦਰ ਮੰਨਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਆਧਾਰ 'ਤੇ ਵਿੱਤੀ ਸਾਲ 2022-23 'ਚ ਇਨ੍ਹਾਂ 20 ਰਾਜਾਂ ਦੀ GSDP ਵਾਧਾ ਦਰ 11.55 ਫੀਸਦੀ ਰਹਿਣ ਦਾ ਅਨੁਮਾਨ ਹੈ।

ਭਾਰਤ ਦੀ ਨਾਮਾਤਰ ਜੀਡੀਪੀ ਵਿਕਾਸ ਦਰ 13% ਤੋਂ ਉਪਰ ਰਹੇਗੀ:ਇੰਡੀਆ ਰੇਟਿੰਗਾਂ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਵਿੱਤੀ ਸਾਲ 2023 ਵਿੱਚ ਭਾਰਤ ਦੀ ਜੀਡੀਪੀ ਵਾਧਾ ਦਰ 13.2% ਤੋਂ ਵੱਧ ਕੇ 13.6% ਹੋ ਜਾਵੇਗੀ, ਪਰ ਇਹਨਾਂ 20 ਰਾਜਾਂ ਦੇ ਕੁੱਲ ਮਾਲੀਆ ਖਾਤੇ ਵਿੱਚ 1 ਦੇ ਘਾਟੇ ਦੀ ਸੰਭਾਵਨਾ ਹੈ। GSDP ਦਾ %। ਇਹ ਜੀਐਸਡੀਪੀ ਦੇ ਬਜਟ 0.8 ਫੀਸਦੀ (1.7 ਲੱਖ ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ) ਤੋਂ ਵੱਧ ਹੈ। ਹਾਲਾਂਕਿ, 10 ਰਾਜਾਂ ਨੇ ਮੌਜੂਦਾ ਵਿੱਤੀ ਸਾਲ ਵਿੱਚ ਆਪਣੇ ਮਾਲੀਆ ਖਾਤੇ ਸਰਪਲੱਸ ਹੋਣ ਦਾ ਅਨੁਮਾਨ ਲਗਾਇਆ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਅਰਥਵਿਵਸਥਾਵਾਂ ਕੋਵਿਡ-19 ਗਲੋਬਲ ਮਹਾਂਮਾਰੀ ਦੇ ਪ੍ਰਭਾਵ ਤੋਂ ਉਭਰਨਗੀਆਂ।

ਏਜੰਸੀ ਦਾ ਅੰਦਾਜ਼ਾ ਹੈ ਕਿ 20 ਵਿੱਚੋਂ ਅੱਠ ਰਾਜ 2023 ਵਿੱਚ ਆਪਣੇ ਮਾਲੀਏ ਵਿੱਚ ਸਰਪਲੱਸ ਦੇਖ ਸਕਦੇ ਹਨ। 20 ਰਾਜਾਂ ਦੇ ਕੁੱਲ ਕਰਜ਼ੇ ਦਾ ਜੀਐਸਡੀਪੀ ਅਨੁਪਾਤ ਮੌਜੂਦਾ ਵਿੱਤੀ ਸਾਲ ਵਿੱਚ 27.23% ਹੋਣ ਦਾ ਅਨੁਮਾਨ ਹੈ ਜਦੋਂ ਕਿ ਪਿਛਲੇ ਵਿੱਤੀ ਸਾਲ ਵਿੱਚ ਇਹ 26.53% ਸੀ। ਇਹ ਪੂਰਵ-ਮਹਾਂਮਾਰੀ ਦੇ ਤਿੰਨ ਸਾਲਾਂ ਦੀ ਮਿਆਦ ਅਰਥਾਤ ਵਿੱਤੀ ਸਾਲ 2018-21 ਦੇ 25.5% ਦੇ ਔਸਤ ਕਰਜ਼ੇ ਅਤੇ ਜੀਐਸਡੀਪੀ ਅਨੁਪਾਤ ਨਾਲੋਂ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਹੈ। ਏਜੰਸੀ ਦਾ ਅੰਦਾਜ਼ਾ ਹੈ ਕਿ ਚਾਲੂ ਵਿੱਤੀ ਸਾਲ 'ਚ ਇਹ 27.23 ਫੀਸਦੀ 'ਤੇ ਰਹਿਣ ਦੀ ਸੰਭਾਵਨਾ ਹੈ।

ਕੁੱਲ ਰਾਜ ਦਾ ਕਰਜ਼ਾ ਸੀਮਾ ਦੇ ਨਾਲ ਰਹੇਗਾ:ਹਾਲਾਂਕਿ, ਮੌਜੂਦਾ ਵਿੱਤੀ ਸਾਲ 2023 ਵਿੱਚ ਔਸਤ-ਕਰਜ਼ਾ-ਤੋਂ-ਜੀਐਸਡੀਪੀ ਅਨੁਪਾਤ ਵਿੱਤੀ ਸਾਲ 2018-21 ਦੀ ਮਿਆਦ ਦੇ ਮੁਕਾਬਲੇ ਲਗਭਗ ਦੋ ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਵੱਧ ਹੋਵੇਗਾ। ਫਿਰ ਵੀ, ਇਹ 31.3% ਦੇ 15ਵੇਂ ਵਿੱਤ ਕਮਿਸ਼ਨ ਦੇ ਸਿਫਾਰਿਸ਼ ਕੀਤੇ ਪੱਧਰ ਦੇ ਅੰਦਰ ਹੋਵੇਗਾ। ਅਸਾਮ ਨੂੰ ਛੱਡ ਕੇ 20 ਵਿੱਚੋਂ 19 ਰਾਜਾਂ ਲਈ ਵਿੱਤੀ ਸਾਲ 22 (ਸੰਸ਼ੋਧਿਤ ਅਨੁਮਾਨ) ਅਤੇ ਵਿੱਤੀ ਸਾਲ 23 (ਬਜਟ ਅਨੁਮਾਨ) ਲਈ ਡੇਟਾ ਉਪਲਬਧ ਹੈ।

ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਸਿਰਫ਼ ਛੇ ਰਾਜਾਂ ਜਿਵੇਂ ਛੱਤੀਸਗੜ੍ਹ, ਗੁਜਰਾਤ, ਹਰਿਆਣਾ, ਝਾਰਖੰਡ, ਮਿਜ਼ੋਰਮ ਅਤੇ ਪੱਛਮੀ ਬੰਗਾਲ ਨੇ ਆਪਣੇ ਬਜਟ ਵਿੱਚ ਸੰਜਮ ਰੱਖਿਆ ਹੈ। ਵਿੱਤੀ ਸਾਲ 2021-22 ਦੇ ਸੰਸ਼ੋਧਿਤ ਅਨੁਮਾਨਾਂ ਦੇ ਮੁਕਾਬਲੇ ਵਿੱਤੀ ਸਾਲ 2022-23 ਦੇ ਬਜਟ ਅਨੁਮਾਨਾਂ ਵਿੱਚ ਕਰਜ਼ਾ-ਤੋਂ-ਜੀਡੀਪੀ ਪੱਧਰ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਰਾਜ ਦੇ ਜੀਡੀਪੀ ਦੇ ਪੱਧਰ 'ਤੇ ਕੁੱਲ ਕਰਜ਼ਾ ਵਿੱਤ ਕਮਿਸ਼ਨ ਦੁਆਰਾ ਨਿਰਧਾਰਤ ਸੀਮਾਵਾਂ ਦੇ ਅੰਦਰ ਰਹਿਣ ਦੀ ਉਮੀਦ ਹੈ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਵੱਖ-ਵੱਖ ਰਾਜਾਂ ਵਿਚਕਾਰ ਡੂੰਘੀਆਂ ਅਸਮਾਨਤਾਵਾਂ ਹਨ।

ਰਾਜਾਂ ਨੂੰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਕਰਜ਼ੇ ਦੇ ਪੱਧਰ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ ਚਾਰ ਸ਼੍ਰੇਣੀਆਂ ਵਿੱਚ ਵੰਡਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ- ਪਹਿਲੇ ਸਮੂਹ ਵਿੱਚ ਗੁਜਰਾਤ ਅਤੇ ਮਹਾਰਾਸ਼ਟਰ ਵਰਗੇ ਰਾਜ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਮਹਾਂਮਾਰੀ (ਵਿੱਤੀ ਸਾਲ 2019-20) ਅਤੇ ਵਿੱਤੀ ਸਾਲ 2023 ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਆਪਣੇ ਕਰਜ਼ੇ ਨੂੰ 20% ਤੋਂ ਹੇਠਾਂ ਰੱਖਿਆ ਸੀ, ਜੋ ਕਿ ਬਰਕਰਾਰ ਰੱਖਣ ਦੇ ਯੋਗ ਹੋਣਗੇ। ਪੱਧਰ। ਨਾਲ ਹੀ, ਵਿੱਤੀ ਸਾਲ 2020-21 ਤੋਂ 2022-23 ਵਿੱਚ, ਰਾਜ ਆਪਣੇ ਵਿੱਤੀ ਘਾਟੇ ਨੂੰ ਜੀਡੀਪੀ ਦੇ 3% ਤੋਂ ਘੱਟ ਕਰਨ ਦੇ ਯੋਗ ਹੋਣਗੇ।

ਦੂਜੇ ਸਮੂਹ ਵਿੱਚ ਕਰਨਾਟਕ, ਤੇਲੰਗਾਨਾ, ਤਾਮਿਲਨਾਡੂ, ਹਰਿਆਣਾ, ਛੱਤੀਸਗੜ੍ਹ, ਮੱਧ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਅਤੇ ਅਸਾਮ ਵਰਗੇ ਰਾਜ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਵਿੱਤੀ ਸਾਲ 2019-20 ਵਿੱਚ ਔਸਤ ਪਰਿਵਾਰ ਰਾਜ ਦੇ ਜੀਐਸਡੀਪੀ ਦਾ 22.5% ਸੀ, ਜਿਸ ਦੇ ਵਧ ਕੇ ਲਗਭਗ 27% ਹੋਣ ਦੀ ਉਮੀਦ ਹੈ। 2022-23 ਵਿੱਚ. ਬਜਟ ਅਨੁਮਾਨਾਂ ਅਨੁਸਾਰ, 2021-23 ਦੌਰਾਨ ਰਾਜ ਦੇ ਜੀਡੀਪੀ ਦਾ ਔਸਤ ਵਿੱਤੀ ਘਾਟਾ ਲਗਭਗ 4.5% ਹੈ। ਮੱਧ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਇਹਨਾਂ ਰਾਜਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਅਪਵਾਦ ਹੈ, ਜਿਸਦਾ ਅੰਤਰ ਵਿੱਤੀ ਸਾਲ 2022-23 ਵਿੱਚ ਵਧ ਕੇ 33.3% ਹੋ ਜਾਵੇਗਾ ਜਦੋਂ ਕਿ ਵਿੱਤੀ ਸਾਲ 2020-21 ਵਿੱਚ 22.6% ਸੀ।

ਤੀਜੇ ਸਮੂਹ ਵਿੱਚ ਬਿਹਾਰ, ਕੇਰਲ, ਝਾਰਖੰਡ, ਮੇਘਾਲਿਆ, ਮਿਜ਼ੋਰਮ, ਆਂਧਰਾ ਪ੍ਰਦੇਸ਼, ਅਰੁਣਾਚਲ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਵਰਗੇ ਰਾਜ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਮਹਾਂਮਾਰੀ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਦੇ ਸਮੇਂ ਵਿੱਚ ਲਗਭਗ 30% ਉਧਾਰ ਲਿਆ ਸੀ ਅਤੇ ਇਸ ਵਿੱਤੀ ਸਾਲ ਯਾਨੀ 2022-23 ਵਿੱਚ ਬਜਟ ਅਨੁਮਾਨਾਂ ਦਾ ਲਗਭਗ 35 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਸੀ। % ਦੇ ਉਧਾਰ ਦੀ ਉਮੀਦ ਹੈ।

ਹਾਲਾਂਕਿ, ਵਿੱਤੀ ਸਾਲ 2021-ਵਿੱਤੀ ਸਾਲ 2023 ਦੇ ਬਜਟ ਅਨੁਮਾਨਾਂ ਵਿੱਚ ਇਸ ਸਮੂਹ ਵਿੱਚ ਰਾਜਾਂ ਲਈ ਔਸਤ ਵਿੱਤੀ ਘਾਟਾ-ਰਾਜ-ਜੀਡੀਪੀ ਅਨੁਪਾਤ 2.9% -6.5% ਦੀ ਰੇਂਜ ਵਿੱਚ ਵੱਖਰਾ ਹੈ। ਇੰਡੀਆ ਰੇਟਿੰਗਸ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਬਿਹਾਰ ਨੂੰ ਮੌਜੂਦਾ ਵਿੱਤੀ ਸਾਲ (ਬਜਟ ਅਨੁਮਾਨ) ਵਿੱਚ ਆਪਣੇ ਕਰਜ਼ੇ ਤੋਂ ਜੀਐਸਡੀਪੀ ਅਨੁਪਾਤ ਨੂੰ ਵਿੱਤੀ ਸਾਲ 2019-20 ਵਿੱਚ 30.9% ਤੋਂ ਵਧਾ ਕੇ 38.7% ਕਰਨ ਦੀ ਉਮੀਦ ਹੈ, ਪਿਛਲੇ ਦੋ ਵਿੱਤੀ ਸਾਲਾਂ ਵਿੱਚ ਬਜਟ ਅਨੁਮਾਨਾਂ ਅਨੁਸਾਰ ਔਸਤ। ਉੱਚ ਵਿੱਤੀ ਘਾਟੇ ਕਾਰਨ 6.5% ਸੀ।

ਇਹ ਵੀ ਪੜੋ:-ਜਹਾਂਗੀਰਪੁਰੀ ਹਿੰਸਾ: ਈਡੀ ਨੇ ਮੁਲਜ਼ਮਾਂ ਖ਼ਿਲਾਫ਼ ਮਨੀ ਲਾਂਡਰਿੰਗ ਦਾ ਕੇਸ ਕੀਤਾ ਦਰਜ

ਆਖਰੀ ਸਮੂਹ ਵਿੱਚ ਰਾਜਸਥਾਨ, ਪੱਛਮੀ ਬੰਗਾਲ, ਹਿਮਾਚਲ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਅਤੇ ਨਾਗਾਲੈਂਡ ਵਰਗੇ ਰਾਜ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਵਿੱਤੀ ਸਾਲ 2019-20 ਵਿੱਚ ਲਗਭਗ 35% ਦੇ ਉੱਚ ਅਨੁਪਾਤ ਨਾਲ ਮਹਾਂਮਾਰੀ ਦੀ ਮਿਆਦ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਕੀਤੀ, ਜੋ ਮੌਜੂਦਾ ਵਿੱਤੀ ਸਾਲ ਵਿੱਚ ਵੀ ਜਾਰੀ ਰਹਿਣ ਦੀ ਉਮੀਦ ਹੈ। ਦਿਲਚਸਪ ਗੱਲ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਪੱਛਮੀ ਬੰਗਾਲ, ਜਿੱਥੇ ਵਿੱਤੀ ਸਾਲ 2019-20 ਵਿੱਚ ਕਰਜ਼ਾ-ਤੋਂ-ਜੀਐਸਡੀਪੀ 35.9% ਸੀ, ਮੌਜੂਦਾ ਵਿੱਤੀ ਸਾਲ ਵਿੱਚ 34.2% ਰਹਿਣ ਦੀ ਉਮੀਦ ਹੈ।

ABOUT THE AUTHOR

...view details