ਪੰਜਾਬ

punjab

ETV Bharat / bharat

Odisha Villages : ਓਡੀਸ਼ਾ ਦਾ ਅਜੀਬੋ-ਗਰੀਬ ਪਿੰਡ, ਜਿੱਥੇ ਪਿੰਡ ਵਾਸੀ ਨਹੀਂ ਬੋਲਣਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਉੜੀਆ

ਉੜੀਸਾ ਦੇ ਕੋਰਾਪੁਟ ਜ਼ਿਲੇ 'ਚ ਇਕ ਅਜਿਹਾ ਪਿੰਡ ਹੈ, ਜਿੱਥੇ ਪਿੰਡ ਵਾਸੀ ਉੜੀਆ ਭਾਸ਼ਾ ਨੂੰ ਆਪਣੀ ਮਾਂ-ਬੋਲੀ ਦੇ ਰੂਪ 'ਚ ਅਪਣਾਉਣ ਲਈ ਵੀ ਤਿਆਰ ਨਹੀਂ ਹਨ। ਇਹ ਪਿੰਡ ਆਂਧਰਾ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਅਤੇ ਉੜੀਸਾ ਦੀ ਸਰਹੱਦ 'ਤੇ ਸਥਿਤ ਹੈ। ਸਰਹੱਦ ਦੇ ਦੂਜੇ ਪਾਸੇ ਹਫ਼ਤਾਵਾਰੀ ਬਾਜ਼ਾਰ ਹੋਣ ਕਾਰਨ ਇਨ੍ਹਾਂ ਲੋਕਾਂ 'ਤੇ ਤੇਲਗੂ ਭਾਸ਼ਾ ਦਾ ਪ੍ਰਭਾਵ ਜ਼ਿਆਦਾ ਹੈ।

People of Kotia Panchayat Dhulipalla village do not speak or understand Oriya language in Odisha
Odisha Villages : ਓਡੀਸ਼ਾ ਦਾ ਅਜੀਬ-ਗਰੀਬ ਪਿੰਡ, ਜਿੱਥੇ ਪਿੰਡ ਵਾਸੀ ਨਹੀਂ ਬੋਲਣਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਉੜੀਆ

By ETV Bharat Punjabi Team

Published : Aug 22, 2023, 6:38 PM IST

ਕੋਰਾਪੁਟ:ਉੜੀਆ, ਓਡੀਸ਼ਾ ਦੀ ਮਾਤ ਭਾਸ਼ਾ ਹੈ, ਜੋ ਕਿ ਇੱਥੋਂ ਦੇ ਲਗਭਗ ਸਾਰੇ ਜ਼ਿਲ੍ਹਿਆਂ ਵਿੱਚ ਬੋਲੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਪਰ ਇਸ ਰਾਜ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਅਜਿਹਾ ਪਿੰਡ ਵੀ ਹੈ, ਜਿੱਥੇ ਲੋਕ ਨਾ ਤਾਂ ਉੜੀਆ ਪੜ੍ਹਨਾ ਜਾਂ ਲਿਖਣਾ ਜਾਣਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਨਾ ਹੀ ਸਮਝ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਇੱਥੋਂ ਤੱਕ ਕਿ ਉਹ ਲੋਕ ਉੜੀਆ ਭਾਸ਼ਾ ਨੂੰ ਅਪਣਾਉਣਾ ਨਹੀਂ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਇਹ ਪਿੰਡ ਕੋਰਾਪੁਟ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਦੀ ਕੋਟੀਆ ਪੰਚਾਇਤ ਅਧੀਨ ਧੂਲੀਪਦਾਰ ਹੈ। ਉੜੀਆ ਵਿੱਚ ਪਿੰਡ ਦਾ ਨਾਮ ਧੂਲੀਪਦਰ ਹੈ ਅਤੇ ਤੇਲਗੂ ਵਿੱਚ ਇਸ ਸਥਾਨ ਦਾ ਨਾਮ ਧੂਲੀਭਦਰ ਹੈ। ਧੁਲੀਪਦਾਰ ਪਿੰਡ ਕੋਟੀਆ ਪੰਚਾਇਤ ਦਾ ਇੱਕ ਮਸ਼ਹੂਰ ਪਿੰਡ ਹੈ, ਜੋ ਕਿ ਉੜੀਸਾ ਅਤੇ ਆਂਧਰਾ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਦਰਮਿਆਨ ਸਰਹੱਦੀ ਵਿਵਾਦ ਵਿੱਚ ਉਲਝਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਇਹ ਓਡੀਸ਼ਾ ਦੀ ਕੋਟੀਆ ਪੰਚਾਇਤ ਅਤੇ ਆਂਧਰਾ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਦੀ ਗੰਜੈਭਦਰਾ ਪੰਚਾਇਤ ਅਧੀਨ ਓਡੀਸ਼ਾ ਦੇ ਆਖਰੀ ਪਿੰਡ ਨੇਰੀਡੀਬਲਾਸਾ ਦੇ ਨੇੜੇ ਸਥਿਤ ਹੈ। ਪੂਰੇ ਪਿੰਡ ਵਿੱਚ ਕੰਧਾ ਗੋਤ ਦੇ 50 ਆਦਿਵਾਸੀ ਪਰਿਵਾਰ ਰਹਿੰਦੇ ਹਨ।

ਲੋਕਾਂ ਨੇ ਤੇਲਗੂ ਭਾਸ਼ਾ ਹੀ ਅਪਣਾ ਲਈ: ਇਸ ਪਿੰਡ ਵਿੱਚ ਮੂਲ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ‘ਕੁਵੀ’ ਭਾਸ਼ਾ ਬੋਲੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਪਰ ਆਂਧਰਾ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਦੇ ਸਲੂਰ ਮੰਡਲਮ ਵਿੱਚ ਸਰਕੀ ਹਫ਼ਤਾਵਾਰੀ ਬਾਜ਼ਾਰ ਦੇ ਨੇੜੇ ਹੋਣ ਕਾਰਨ ਵਪਾਰਕ ਧਾਗੇ ਵਿੱਚ ਤੇਲਗੂ ਭਾਸ਼ਾ ਦਾ ਪ੍ਰਭਾਵ ਇਨ੍ਹਾਂ ਲੋਕਾਂ ਉੱਤੇ ਜ਼ਿਆਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਕਰਕੇ ਇਨ੍ਹਾਂ ਲੋਕਾਂ ਨੇ ਤੇਲਗੂ ਭਾਸ਼ਾ ਹੀ ਅਪਣਾ ਲਈ ਹੈ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਧੁਲੀਪਦਾਰ ਉੜੀਸਾ ਦੀ ਕੋਟੀਆ ਪੰਚਾਇਤ ਦੇ ਨਕਸ਼ੇ ਵਿੱਚ ਹੋਣ ਕਰਕੇ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਉੜੀਆ ਭਾਸ਼ਾ ਦੇ ਪ੍ਰਸਾਰ ਨੂੰ ਮਜ਼ਬੂਤ ​​ਕਰਨ ਲਈ ਯਤਨ ਕੀਤੇ ਗਏ ਸਨ। ਇਸ ਪਿੰਡ ਵਿੱਚ 1971 ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਉੜੀਆ ਪ੍ਰਾਇਮਰੀ ਸਕੂਲ ਵੀ ਸਥਾਪਿਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ, ਪਰ ਅੱਜ ਤੱਕ ਇਸ ਸਕੂਲ ਨੇ ਇੱਥੋਂ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਕਿਸੇ ਵੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ।

ਭਾਸ਼ਾ ਪ੍ਰਤੀ ਲੋਕਾਂ ਵਿੱਚ ਰੁਚੀ ਪੈਦਾ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਅਸਫਲ: ਉੜੀਸਾ ਅਤੇ ਆਂਧਰਾ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਦਰਮਿਆਨ ਸਰਹੱਦੀ ਵਿਵਾਦ ਦਾ ਮਾਮਲਾ ਸੁਪਰੀਮ ਕੋਰਟ ਵਿੱਚ ਚੱਲ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਅਜਿਹੀ ਸਥਿਤੀ ਵਿੱਚ ਆਂਧਰਾ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਦੇ ਪ੍ਰਸ਼ਾਸਨਿਕ ਅਧਿਕਾਰੀ ਅਤੇ ਰਾਜਨੀਤਿਕ ਆਗੂ ਇਸ ਪਿੰਡ ਨੂੰ ਆਂਧਰਾ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਦੀ ਸਰਹੱਦ ਦੇ ਨੇੜੇ ਹੋਣ ਕਾਰਨ ਇਸ ਪਿੰਡ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਮਿਲਣ ਵਾਲੇ ਸਥਾਨ ਵਜੋਂ ਵਰਤਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਸਕੂਲ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਦੇ 52 ਸਾਲਾਂ ਬਾਅਦ ਵੀ ਇਹ ਉੜੀਆ ਭਾਸ਼ਾ ਪ੍ਰਤੀ ਲੋਕਾਂ ਵਿੱਚ ਰੁਚੀ ਪੈਦਾ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਅਸਫਲ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਜਿੱਥੇ ਓਡੀਸ਼ਾ ਸਰਕਾਰ ਹੋਰ ਖੇਤਰਾਂ ਦੇ ਬੱਚਿਆਂ ਨੂੰ ਦਿਲਚਸਪ ਤਰੀਕੇ ਨਾਲ ਪੜ੍ਹਾਉਣ ਲਈ ਇਮਾਰਤਾਂ ਅਤੇ ਅਧਿਆਪਨ ਸਮੱਗਰੀ ਵਾਲੇ ਸਕੂਲਾਂ ਨੂੰ ਤਿਆਰ ਕਰ ਰਹੀ ਹੈ। ਦੂਜੇ ਪਾਸੇ ਧਲੀਪਦਾਰ ਵਰਗੇ ਸੰਵੇਦਨਸ਼ੀਲ ਪਿੰਡ ਵਿੱਚ ਬਣਿਆ ਸਕੂਲ ਉੜੀਆ ਭਾਸ਼ਾ ਨੂੰ ਪ੍ਰਫੁੱਲਤ ਕਰਨ ਦੀ ਦਿਸ਼ਾ ਵਿੱਚ ਬੇਵੱਸ ਹੋ ਗਿਆ ਹੈ। ਸਕੂਲ ਵਿੱਚ ਨਾ ਤਾਂ ਪਖਾਨਾ ਹੈ ਅਤੇ ਨਾ ਹੀ ਕੰਧਾਂ ’ਤੇ ਬਣੀਆਂ ਬੱਚਿਆਂ ਲਈ ਆਕਰਸ਼ਕ ਤਸਵੀਰਾਂ ਹਨ। ਭਾਵੇਂ ਪਿੰਡ ਨੂੰ ਆਂਧਰਾ ਸਰਕਾਰ ਵੱਲੋਂ ਬਿਜਲੀ ਸਪਲਾਈ ਕੀਤੀ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਸਕੂਲ ਉੜੀਸਾ ਸਰਕਾਰ ਵੱਲੋਂ ਚਲਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਪਰ ਕੁਨੈਕਸ਼ਨ ਨਾ ਹੋਣ ਕਾਰਨ ਆਂਧਰਾ ਸਰਕਾਰ ਵੱਲੋਂ ਬਿਜਲੀ ਸਪਲਾਈ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।

ਸਿਰਫ ਇਕ ਅਧਿਆਪਕ ਹੀ ਬੋਲਦਾ ਹੈ ਮਾਤ ਭਾਸ਼ਾ :ਭਾਵੇਂ ਇਸ ਸਕੂਲ ਵਿੱਚ ਬਿਜਲੀ ਕੁਨੈਕਸ਼ਨ ਲਈ ਸਾਰੇ ਅੰਦਰੂਨੀ ਪ੍ਰਬੰਧ ਕਰ ਲਏ ਗਏ ਹਨ, ਪਰ ਦੋਵਾਂ ਰਾਜਾਂ ਦੇ ਵਿਵਾਦ ਨੇ ਉੜੀਆ ਭਾਸ਼ਾ ਦੇ ਪ੍ਰਸਾਰ ਨੂੰ ਠੱਲ੍ਹ ਪਾ ਦਿੱਤੀ ਹੈ। ਉੜੀਆ ਸਕੂਲ ਦੇ ਅਧਿਆਪਕ ਨੂੰ ਛੱਡ ਕੇ ਪੂਰੇ ਪਿੰਡ ਵਿੱਚ ਕੋਈ ਵੀ ਉੜੀਆ ਦਾ ਇੱਕ ਸ਼ਬਦ ਨਹੀਂ ਬੋਲ ਸਕਦਾ। ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਭਾਸ਼ਾ ਮਾਹਿਰ ਡਾ. ਪ੍ਰਿਦਿਥਾਰਾ ਸਮਾਲ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਉੜੀਆ ਭਾਸ਼ਾ ਨੂੰ ਸਮਝਣ ਵਾਲੇ ਪਿੰਡ ਦੇ ਇੱਕੋ-ਇੱਕ ਅਧਿਆਪਕ ਦੀ 24 ਘੰਟੇ ਮੌਜੂਦਗੀ ਇਸ ਭਾਸ਼ਾ ਦੇ ਪ੍ਰਸਾਰ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਕਰ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਅਧਿਆਪਕ ਪਿੰਡ ਵਿੱਚ ਹੀ ਰਹਿਣ ਲਈ ਆਪਣੀ ਇੱਛਾ ਜ਼ਾਹਰ ਕਰਨਗੇ ਜੇਕਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਘਰ ਅਤੇ ਬਿਜਲੀ ਕੁਨੈਕਸ਼ਨ ਸਮੇਤ ਬੁਨਿਆਦੀ ਸਹੂਲਤਾਂ ਮੁਹੱਈਆ ਕਰਵਾਈਆਂ ਜਾਣ। ਅਜਿਹੇ 'ਚ ਡਾ.ਸਮਾਲ ਨੂੰ ਉਮੀਦ ਹੈ ਕਿ ਜੇਕਰ 5 ਟੀ ਸਕੂਲਾਂ ਦੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਸਕੂਲਾਂ 'ਚ ਬੱਚਿਆਂ ਨੂੰ ਆਡੀਓ-ਵਿਜ਼ੂਅਲ ਰਾਹੀਂ ਓਡੀਆ 'ਚ ਪੜ੍ਹਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਉਹ ਇਸ ਸਕੂਲ ਵੱਲ ਵੀ ਆਕਰਸ਼ਿਤ ਹੋਣਗੇ ਅਤੇ ਇਹ ਓਡੀਸ਼ਾ ਦੀ ਮਾਤ ਭਾਸ਼ਾ ਦੇ ਪ੍ਰਚਾਰ 'ਚ ਮਦਦ ਕਰੇਗਾ।

ABOUT THE AUTHOR

...view details