ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ:ਦਿੱਲੀ ਅਤੇ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਰਾਜਧਾਨੀ ਖੇਤਰ (National Capital Region) ਯਾਨੀ ਐਨਸੀਆਰ ਦੇ ਕਈ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਣ ਦਾ ਪੱਧਰ ਬਹੁਤ ਵੱਧ ਗਿਆ (pollution level rises) ਹੈ। ਕਈ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਹਵਾ ਗੁਣਵੱਤਾ ਸੂਚਕਾਂਕ ਦਾ ਪੱਧਰ (Air Quality Index) ਰੈੱਡ ਜ਼ੋਨ (Red Zone 300-400 AQI) ਅਤੇ ਡਾਰਕ ਰੈੱਡ ਜ਼ੋਨ (Dark Red Zone 400-500 AQI) ਵਿੱਚ ਦਰਜ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਐਨਸੀਆਰ ਦੇ ਕਈ ਇਲਾਕਿਆਂ ਵਿੱਚ ਸਵੇਰੇ ਧੁੰਦ ਦੀ ਚਾਦਰ ਵੀ ਦੇਖੀ ਗਈ ਹੈ। ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਣ ਵਧਣ ਕਾਰਨ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਸਿਹਤ ਸਬੰਧੀ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਨਾ ਪੈ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਇਲਾਕਿਆਂ 'ਚ ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਣ ਦਾ ਪੱਧਰ 400 ਤੋਂ ਪਾਰ ਹੈ, ਉੱਥੇ ਲੋਕਾਂ ਦੀਆਂ ਅੱਖਾਂ 'ਚ ਜਲਨ ਮਹਿਸੂਸ ਹੋ ਰਹੀ ਹੈ। ਕੇਂਦਰੀ ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਣ ਕੰਟਰੋਲ ਬੋਰਡ ਵੱਲੋਂ ਜਾਰੀ ਅੰਕੜਿਆਂ ਮੁਤਾਬਕ ਦਿੱਲੀ ਅੱਜ ਦੇਸ਼ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਿਤ ਸ਼ਹਿਰ ਹੈ।
ਸਥਿਤੀ ਬਹੁਤ ਖ਼ਰਾਬ: ਦਿੱਲੀ ਐਨਸੀਆਰ ਵਿੱਚ ਇਸ ਸਮੇਂ ਸਥਿਤੀ ਬਹੁਤ ਖਰਾਬ ਦਿਖਾਈ ਦੇ ਰਹੀ ਹੈ। ਦਿੱਲੀ ਦੇ ਅਲੀਪੁਰ, ਸ਼ਾਦੀਪੁਰ, ਐਨਐਸਆਈਟੀ ਦਵਾਰਕਾ, ਡੀਡੀਯੂਸੀ, ਆਰਕੇ ਪੁਰਮ, ਉੱਤਰੀ ਕੈਂਪਸ, ਪੂਸਾ ਦਵਾਰਕਾ ਸੈਕਟਰ-8 ਆਦਿ ਖੇਤਰ ਡਾਰਕ ਰੈੱਡ ਜ਼ੋਨ ਵਿੱਚ ਰਹੇ। ਯਾਨੀ ਇਨ੍ਹਾਂ ਖੇਤਰਾਂ ਦਾ ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਣ ਪੱਧਰ 400 ਤੋਂ ਪਾਰ ਹੈ। ਐਨਸੀਆਰ ਦੇ ਬਾਕੀ ਸਾਰੇ ਖੇਤਰਾਂ ਦਾ ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਣ ਪੱਧਰ ਰੈੱਡ ਜ਼ੋਨ ਭਾਵ 300 ਤੋਂ ਪਾਰ ਹੈ, ਜੋ ਲੋਕਾਂ ਲਈ ਬਹੁਤ ਖਤਰਨਾਕ ਹੈ।
ਇਹਨਾਂ ਖੇਤਰਾਂ ਦੇ ਹਵਾ ਗੁਣਵੱਤਾ ਸੂਚਕਾਂਕ 'ਤੇ ਇੱਕ ਨਜ਼ਰ ਮਾਰੋ (Air Quality Index):
ਅਲੀਪੁਰ : 439
ਸ਼ਾਦੀਪੁਰ : 436
ਆਰ ਕੇ ਪੁਰਮ : 428
ਸਿਰੀ ਕਿਲਾ: 423
ਆਈਟੀਓ, ਦਿੱਲੀ : 435
ਪੂਸਾ, ਦਿੱਲੀ : 423
ਨਹਿਰੂ ਨਗਰ, ਦਿੱਲੀ: 433
ਅਸ਼ੋਕ ਵਿਹਾਰ, ਦਿੱਲੀ : 444
ਲੋਨੀ, ਗਾਜ਼ੀਆਬਾਦ : 398
ਇੰਦਰਾਪੁਰਮ, ਗਾਜ਼ੀਆਬਾਦ : 385
ਸੈਕਟਰ 62, ਨੋਇਡਾ : 427
ਸੈਕਟਰ 116, ਨੋਇਡਾ : 398
ਸੈਕਟਰ 125, ਨੋਇਡਾ : 337
ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਵਰਗੀਕਰਨ: ਹਵਾ ਗੁਣਵੱਤਾ ਸੂਚਕਾਂਕ (Air Quality Index) ਜਦੋਂ 0-50 ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਇਸ ਨੂੰ 'ਚੰਗੀ' ਸ਼੍ਰੇਣੀ ਵਿੱਚ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। 51-100 ਨੂੰ 'ਤਸੱਲੀਬਖਸ਼', 101-200 ਨੂੰ 'ਦਰਮਿਆਨੀ', 201-300 ਨੂੰ 'ਖਰਾਬ', 301-400 ਨੂੰ 'ਅਤਿਅੰਤ ਖਰਾਬ', 400-500 ਨੂੰ 'ਗੰਭੀਰ' ਅਤੇ 500 ਤੋਂ ਉੱਪਰ ਨੂੰ 'ਅਤਿਅੰਤ ਗੰਭੀਰ' ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਮਾਹਿਰਾਂ ਅਨੁਸਾਰ ਹਵਾ ਵਿੱਚ ਮੌਜੂਦ ਬਰੀਕ ਕਣ (ਰਾਤ 10 ਵਜੇ ਤੋਂ ਘੱਟ ਸਮੇਂ ਦਾ ਮਾਮਲਾ), ਓਜ਼ੋਨ, ਸਲਫਰ ਡਾਈਆਕਸਾਈਡ, ਨਾਈਟ੍ਰਿਕ ਆਕਸਾਈਡ, ਕਾਰਬਨ ਮੋਨੋਆਕਸਾਈਡ ਅਤੇ ਡਾਈਆਕਸਾਈਡ ਸਾਰੇ ਸਾਹ ਦੀ ਨਾਲੀ ਵਿੱਚ ਸੋਜ, ਐਲਰਜੀ ਅਤੇ ਫੇਫੜਿਆਂ ਨੂੰ ਨੁਕਸਾਨ ਪਹੁੰਚਾਉਂਦੇ ਹਨ।
ਘਰ ਵਿਚ ਹੀ ਤਿਆਰ ਕਰੋ ਸੂਤੀ ਮਾਸਕ:ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਣ ਉਨ੍ਹਾਂ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਬਹੁਤ ਨੁਕਸਾਨ ਪਹੁੰਚਾਉਂਦਾ ਹੈ ਜੋ ਆਪਣਾ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਸਮਾਂ ਖੁੱਲ੍ਹੇ ਵਿਚ ਬਿਤਾਉਂਦੇ ਹਨ। ਅਜਿਹੇ 'ਚ ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਣ ਤੋਂ ਬਚਣ ਲਈ ਉਪਾਅ ਕਰਨਾ ਵੀ ਬਹੁਤ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ। ਜਿਹੜੇ ਲੋਕ ਆਪਣਾ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਸਮਾਂ ਖੁੱਲ੍ਹੇ ਵਿੱਚ ਬਿਤਾਉਂਦੇ ਹਨ, ਉਹ ਘਰ ਵਿੱਚ 4-ਲੇਅਰ ਸੂਤੀ ਮਾਸਕ ਤਿਆਰ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਜਿਸ ਨੂੰ ਉਹ ਗਿੱਲੇ ਹੋਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਆਪਣੇ ਚਿਹਰੇ 'ਤੇ ਲਗਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਤਾਂ ਕਿ ਕਣ ਸਾਹ ਰਾਹੀਂ ਸਰੀਰ ਵਿੱਚ ਦਾਖਲ ਨਾ ਹੋ ਸਕਣ। ਗਿੱਲੇ ਹੋਣ ਕਾਰਨ, ਕਣ ਮਾਸਕ ਨਾਲ ਚਿਪਕ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਮਾਸਕ ਨੂੰ ਸਮੇਂ-ਸਮੇਂ 'ਤੇ ਧੋਣਾ ਪੈਂਦਾ ਹੈ।
ਬਾਹਰ ਜਾਣ ਤੋਂ ਪਰਹੇਜ਼ ਕਰੋ: ਲੋਕ ਸਵੇਰੇ-ਸ਼ਾਮ ਸੈਰ ਕਰਨ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਖਾਸ ਕਰਕੇ ਬਜ਼ੁਰਗ ਅਤੇ ਬੱਚੇ ਸ਼ਾਮ ਨੂੰ ਪਾਰਕਾਂ ਵਿੱਚ ਦੇਖੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਬਜ਼ੁਰਗਾਂ ਅਤੇ ਬੱਚਿਆਂ ਨੂੰ ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਣ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਖ਼ਤਰਾ ਹੈ। ਜਦੋਂ ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਣ ਦਾ ਪੱਧਰ ਆਮ ਨਾਲੋਂ ਕਿਤੇ ਵੱਧ ਹੋਵੇ ਤਾਂ ਘਰ ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਨਾ ਨਿਕਲੋ। ਖਾਸ ਤੌਰ 'ਤੇ ਉਹ ਲੋਕ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਸਰੀਰ ਦੀ ਪ੍ਰਤੀਰੋਧਕ ਸਮਰੱਥਾ ਘੱਟ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਬੱਚਿਆਂ ਅਤੇ ਬਜ਼ੁਰਗਾਂ ਨੂੰ ਵੀ ਬਾਹਰ ਜਾਣ ਤੋਂ ਪਰਹੇਜ਼ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਕਸਰਤ ਆਦਿ ਘਰ ਦੇ ਅੰਦਰ ਵੀ ਕਰੋ।
ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ:ਸੁਖਬੀਰ ਬਾਦਲ ਅਤੇ ਵਲਟੋਹਾ ਖਿਲਾਫ ਗੈਰ ਜ਼ਮਾਨਤੀ ਵਾਰੰਟ ਜਾਰੀ, ਇਹ ਹੈ ਮਾਮਲਾ