ਚੰਡੀਗੜ੍ਹ: ਬਿਪਿਨ ਲਕਸ਼ਮਣ ਸਿੰਘ ਰਾਵਤ, PVSM UYSM AVSM YSM SM VSM ADC ਜਨਮ 16 ਮਾਰਚ 1958 ਨੂੰ ਹੋਇਆ। ਇਹ ਭਾਰਤੀ ਫੌਜ ਦੇ ਚਾਰ ਸਿਤਾਰਾ ਜਨਰਲ ਸੀ। ਉਹ ਭਾਰਤ ਦੇ ਪਹਿਲੇ ਚੀਫ਼ ਆਫ਼ ਡਿਫੈਂਸ ਸਟਾਫ (First CDS) ਬਣੇ ਸਨ। 30 ਦਸੰਬਰ 2019 ਨੂੰ, ਉਸ ਨੂੰ ਭਾਰਤ ਦੇ ਪਹਿਲੇ CDS ਵਜੋਂ ਨਿਯੁਕਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ ਅਤੇ 1 ਜਨਵਰੀ 2020 ਤੋਂ ਆਪਣਾ ਅਹੁਦਾ ਸੰਭਾਲਿਆ ਸੀ। ਸੀਡੀਐਸ ਵਜੋਂ ਅਹੁਦਾ ਸੰਭਾਲਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਚੀਫ਼ ਆਫ਼ ਸਟਾਫ਼ ਕਮੇਟੀ ਦੇ 57ਵੇਂ ਅਤੇ ਆਖ਼ਰੀ ਚੇਅਰਮੈਨ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਭਾਰਤੀ ਫ਼ੌਜ ਦੇ 26ਵੇਂ ਚੀਫ਼ ਆਫ਼ ਆਰਮੀ ਸਟਾਫ਼ ਵਜੋਂ ਸੇਵਾ ਨਿਭਾਈ।
ਨਿਜੀ ਜਾਣਕਾਰੀ
ਰਾਵਤ ਦਾ ਜਨਮ ਪੌੜੀ, ਉੱਤਰਾਖੰਡ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਹਿੰਦੂ ਗੜ੍ਹਵਾਲੀ ਰਾਜਪੂਤ ਪਰਿਵਾਰ ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਇਹ ਪਰਿਵਾਰ ਕਈ ਪੀੜ੍ਹੀਆਂ ਤੋਂ ਭਾਰਤੀ ਫੌਜ ਵਿੱਚ ਸੇਵਾ ਕਰ ਰਿਹਾ ਸੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਪਿਤਾ ਲਕਸ਼ਮਣ ਸਿੰਘ ਰਾਵਤ ਪੌੜੀ ਗੜ੍ਹਵਾਲ ਜ਼ਿਲੇ ਦੇ ਸਾਂਝ ਪਿੰਡ ਦੇ ਰਹਿਣ ਵਾਲੇ ਸਨ ਅਤੇ ਲੈਫਟੀਨੈਂਟ ਜਨਰਲ ਦੇ ਅਹੁਦੇ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚੇ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਮਾਤਾ ਉੱਤਰਕਾਸ਼ੀ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਤੋਂ ਸੀ ਅਤੇ ਉੱਤਰਕਾਸ਼ੀ ਤੋਂ ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਦੇ ਸਾਬਕਾ ਮੈਂਬਰ (ਐਮ.ਐਲ.ਏ.) ਕਿਸ਼ਨ ਸਿੰਘ ਪਰਮਾਰ ਦੀ ਧੀ ਸੀ।
ਵਿਦਿਅਕ ਪ੍ਰਾਪਤੀਆਂ
ਰਾਵਤ ਨੇ ਦੇਹਰਾਦੂਨ ਦੇ ਕੈਮਬ੍ਰੀਅਨ ਹਾਲ ਸਕੂਲ ਅਤੇ ਸੇਂਟ ਐਡਵਰਡ ਸਕੂਲ, ਸ਼ਿਮਲਾ ਵਿੱਚ ਪੜ੍ਹਿਆ, ਫੇਰ ਉਹ ਨੈਸ਼ਨਲ ਡੀਫੈਂਸ ਅਕੈਡਮੀ, ਖੜਕਵਾਸਲਾ ਅਤੇ ਇੰਡੀਅਨ ਮਿਲਟਰੀ ਅਕੈਡਮੀ, ਦੇਹਰਾਦੂਨ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋਏ, ਜਿੱਥੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ 'ਸੋਰਡ ਆਫ਼ ਆਨਰ' ਨਾਲ ਸਨਮਾਨਿਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ।
ਪ੍ਰੋਫੈਸ਼ਨਲ ਵਿੱਦਿਆ
ਰਾਵਤ ਡੀਫੈਂਸ ਸਰਵਿਸਿਜ਼ ਸਟਾਫ ਕਾਲਜ (DSSC), ਵੈਲਿੰਗਟਨ ਅਤੇ ਫੋਰਟ ਲੀਵਨਵਰਥ, ਕੰਸਾਸ ਵਿਖੇ ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਜ ਆਰਮੀ ਕਮਾਂਡ ਅਤੇ ਜਨਰਲ ਸਟਾਫ ਕਾਲਜ ਵਿੱਚ ਉੱਚ ਕਮਾਂਡ ਕੋਰਸ ਦਾ ਗ੍ਰੈਜੂਏਟ ਵੀ ਹੈ। DSSC ਵਿੱਚ ਆਪਣੇ ਕਾਰਜਕਾਲ ਤੋਂ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਰੱਖਿਆ ਅਧਿਐਨ ਵਿੱਚ ਐਮ.ਫਿਲ ਦੀ ਡਿਗਰੀ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਮਦਰਾਸ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਤੋਂ Management and computer studies ਵਿੱਚ ਡਿਪਲੋਮਾ ਕੀਤਾ ਹੈ। 2011 ਵਿੱਚ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਚੌਧਰੀ ਚਰਨ ਸਿੰਘ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ, ਮੇਰਠ ਦੁਆਰਾ ਮਿਲਟਰੀ-ਮੀਡੀਆ ਰਣਨੀਤਕ ਅਧਿਐਨਾਂ 'ਤੇ ਖੋਜ ਲਈ ਡਾਕਟਰੇਟ ਆਫ ਫਿਲਾਸਫੀ ਨਾਲ ਸਨਮਾਨਿਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।
ਫੌਜੀ ਕੈਰੀਅਰ
- ਰਾਵਤ ਨੂੰ 16 ਦਸੰਬਰ 1978 ਨੂੰ 11 ਗੋਰਖਾ ਰਾਈਫਲਜ਼ ਦੀ 5ਵੀਂ ਬਟਾਲੀਅਨ ਵਿੱਚ ਕਮਿਸ਼ਨ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਸੀ, ਉਹੀ ਯੂਨਿਟ ਜੋ ਉਸਦੇ ਪਿਤਾ ਸੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕੋਲ ਉੱਚ-ਉਚਾਈ ਵਾਲੇ ਯੁੱਧ ਦਾ ਵੱਡਾ ਤਜਰਬਾ ਹੈ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਅੱਤਵਾਦ ਵਿਰੋਧੀ ਕਾਰਵਾਈਆਂ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਦਸ ਸਾਲ ਬਿਤਾਏ ਹਨ।
- ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਮੇਜਰ ਦੇ ਤੌਰ 'ਤੇ ਜੰਮੂ ਅਤੇ ਕਸ਼ਮੀਰ ਦੇ ਉੜੀ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਕੰਪਨੀ ਦੀ ਕਮਾਂਡ ਕੀਤੀ। ਇੱਕ ਕਰਨਲ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ, ਉਸਨੇ ਕਿਬਿਥੂ ਵਿਖੇ ਅਸਲ ਕੰਟਰੋਲ ਰੇਖਾ ਦੇ ਨਾਲ ਪੂਰਬੀ ਸੈਕਟਰ ਵਿੱਚ ਆਪਣੀ ਬਟਾਲੀਅਨ, 5ਵੀਂ ਬਟਾਲੀਅਨ 11 ਗੋਰਖਾ ਰਾਈਫਲਜ਼ ਦੀ ਕਮਾਂਡ ਕੀਤੀ। ਬ੍ਰਿਗੇਡੀਅਰ ਦੇ ਅਹੁਦੇ 'ਤੇ ਤਰੱਕੀ ਦੇ ਕੇ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਸੋਪੋਰ ਵਿੱਚ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਰਾਈਫਲਜ਼ ਦੇ 5 ਸੈਕਟਰ ਦੀ ਕਮਾਂਡ ਕੀਤੀ। ਫਿਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਾਂਗੋ ਦੇ ਲੋਕਤੰਤਰੀ ਗਣਰਾਜ (ਮੋਨਸਕੋ) ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਅਧਿਆਇ VII ਮਿਸ਼ਨ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਬਹੁ-ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਬ੍ਰਿਗੇਡ ਦੀ ਕਮਾਂਡ ਕੀਤੀ ਜਿੱਥੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਦੋ ਵਾਰ ਫੋਰਸ ਕਮਾਂਡਰ ਦੀ ਸ਼ਲਾਘਾ ਨਾਲ ਸਨਮਾਨਿਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ।
- ਮੇਜਰ ਜਨਰਲ ਦੀ ਤਰੱਕੀ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਰਾਵਤ ਨੇ 19ਵੀਂ ਇਨਫੈਂਟਰੀ ਡਿਵੀਜ਼ਨ (ਉੜੀ) ਦੇ ਜਨਰਲ ਅਫਸਰ ਕਮਾਂਡਿੰਗ ਦਾ ਅਹੁਦਾ ਸੰਭਾਲ ਲਿਆ। ਇੱਕ ਲੈਫਟੀਨੈਂਟ ਜਨਰਲ ਦੇ ਤੌਰ 'ਤੇ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਪੁਣੇ ਵਿੱਚ ਦੱਖਣੀ ਫੌਜ ਨੂੰ ਸੰਭਾਲਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਦੀਮਾਪੁਰ ਵਿੱਚ ਹੈੱਡਕੁਆਰਟਰ ਵਾਲੀ III ਕੋਰ ਦੀ ਕਮਾਂਡ ਕੀਤੀ।
- ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਸਟਾਫ ਅਸਾਈਨਮੈਂਟ ਵੀ ਰੱਖੇ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਇੰਡੀਅਨ ਮਿਲਟਰੀ ਅਕੈਡਮੀ (ਦੇਹਰਾਦੂਨ) ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਸਿੱਖਿਆ ਕਾਰਜਕਾਲ, ਮਿਲਟਰੀ ਆਪ੍ਰੇਸ਼ਨ ਡਾਇਰੈਕਟੋਰੇਟ ਵਿੱਚ ਜਨਰਲ ਸਟਾਫ ਅਫਸਰ ਗ੍ਰੇਡ 2, ਕੇਂਦਰੀ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਪੁਨਰ-ਸੰਗਠਿਤ ਆਰਮੀ ਪਲੇਨਸ ਇਨਫੈਂਟਰੀ ਡਿਵੀਜ਼ਨ (RAPID) ਦੇ ਲੌਜਿਸਟਿਕ ਸਟਾਫ ਅਫਸਰ, ਕਰਨਲ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ। ਮਿਲਟਰੀ ਸਕੱਤਰ ਦੀ ਸ਼ਾਖਾ ਵਿੱਚ ਮਿਲਟਰੀ ਸਕੱਤਰ ਅਤੇ ਉਪ ਸੈਨਿਕ ਸਕੱਤਰ ਅਤੇ ਜੂਨੀਅਰ ਕਮਾਂਡ ਵਿੰਗ ਵਿੱਚ ਸੀਨੀਅਰ ਇੰਸਟ੍ਰਕਟਰ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਪੂਰਬੀ ਕਮਾਂਡ ਦੇ ਮੇਜਰ ਜਨਰਲ ਜਨਰਲ ਸਟਾਫ (MGGS) ਵਜੋਂ ਵੀ ਸੇਵਾ ਕੀਤੀ।
- ਆਰਮੀ ਕਮਾਂਡਰ ਗ੍ਰੇਡ ਵਿੱਚ ਤਰੱਕੀ ਹੋਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਰਾਵਤ ਨੇ 1 ਜਨਵਰੀ 2016 ਨੂੰ ਜਨਰਲ ਆਫਿਸਰ ਕਮਾਂਡਿੰਗ-ਇਨ-ਚੀਫ (ਜੀਓਸੀ-ਇਨ-ਸੀ) ਦੱਖਣੀ ਕਮਾਂਡ ਦਾ ਅਹੁਦਾ ਸੰਭਾਲ ਲਿਆ। ਥੋੜ੍ਹੇ ਸਮੇਂ ਬਾਅਦ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਸੈਨਾ ਦੇ ਉਪ ਮੁਖੀ ਦਾ ਅਹੁਦਾ ਸੰਭਾਲ ਲਿਆ। 1 ਸਤੰਬਰ 2016 ਨੂੰ
- 17 ਦਸੰਬਰ 2016 ਨੂੰ, ਭਾਰਤ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਦੋ ਹੋਰ ਸੀਨੀਅਰ ਲੈਫਟੀਨੈਂਟ ਜਨਰਲਾਂ, ਪ੍ਰਵੀਨ ਬਖਸ਼ੀ ਅਤੇ ਪੀ. ਐੱਮ. ਹੈਰੀਜ਼ ਦੀ ਥਾਂ ਲੈਂਦੇ ਹੋਏ 27ਵੇਂ ਸੈਨਾ ਮੁਖੀ ਵਜੋਂ ਨਿਯੁਕਤ ਕੀਤਾ।[22] ਉਸਨੇ ਜਨਰਲ ਦਲਬੀਰ ਸਿੰਘ ਸੁਹਾਗ ਦੀ ਸੇਵਾਮੁਕਤੀ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, 31 ਦਸੰਬਰ 2016 ਨੂੰ 27ਵੇਂ ਸੀਓਏਐਸ ਵਜੋਂ ਸੈਨਾ ਦੇ ਮੁਖੀ ਦਾ ਅਹੁਦਾ ਸੰਭਾਲਿਆ।
- ਫੀਲਡ ਮਾਰਸ਼ਲ ਸੈਮ ਮਾਨੇਕਸ਼ਾਅ ਅਤੇ ਜਨਰਲ ਦਲਬੀਰ ਸਿੰਘ ਸੁਹਾਗ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਉਹ ਗੋਰਖਾ ਬ੍ਰਿਗੇਡ ਤੋਂ ਥਲ ਸੈਨਾ ਦਾ ਮੁਖੀ ਬਣਨ ਵਾਲਾ ਤੀਜੇ ਅਧਿਕਾਰੀ ਸੀ। 2019 ਵਿੱਚ ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਜ ਅਮਰੀਕਾ ਦੀ ਆਪਣੀ ਫੇਰੀ 'ਤੇ, ਜਨਰਲ ਰਾਵਤ ਨੂੰ ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਜ ਫੌਜ ਕਮਾਂਡ ਅਤੇ ਜਨਰਲ ਸਟਾਫ ਕਾਲਜ ਇੰਟਰਨੈਸ਼ਨਲ ਹਾਲ ਆਫ ਫੇਮ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਉਹ ਨੇਪਾਲੀ ਫੌਜ ਦੇ ਆਨਰੇਰੀ ਜਨਰਲ ਵੀ ਹਨ। ਇਹ ਭਾਰਤੀ ਅਤੇ ਨੇਪਾਲੀ ਫੌਜਾਂ ਵਿਚਕਾਰ ਇੱਕ ਪਰੰਪਰਾ ਰਹੀ ਹੈ ਕਿ ਉਹਨਾਂ ਦੇ ਨਜ਼ਦੀਕੀ ਅਤੇ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਫੌਜੀ ਸਬੰਧਾਂ ਨੂੰ ਦਰਸਾਉਣ ਲਈ ਇੱਕ ਦੂਜੇ ਦੇ ਮੁਖੀਆਂ ਨੂੰ ਜਨਰਲ ਦਾ ਆਨਰੇਰੀ ਰੈਂਕ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।