ਪੰਜਾਬ

punjab

ETV Bharat / bharat

Heatstroke In Bihar: ਹੀਟਵੇਵ ਬਣੀ ਜਾਨਲੇਵਾ, 40 ਤੋਂ ਵੱਧ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਗਈ ਜਾਨ

ਬਿਹਾਰ ਵਿੱਚ ਵਧਦੀ ਗਰਮੀ ਜਾਨਲੇਵਾ ਬਣ ਚੁੱਕੀ ਹੈ, ਜਿੱਥੇ 35 ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਹੀਟ ਵੇਵ ਦੀ ਲਪੇਟ ਵਿੱਚ ਹਨ। ਉੱਥੇ ਹੀ, 5 ਜ਼ਿਲ੍ਹਿਆਂ ਵਿੱਚ ਵਾਰਮ ਨਾਈਟ ਨੇ ਲੋਕਾਂ ਦੀਆਂ ਮੁਸ਼ਕਲਾਂ ਵਧਾ ਦਿੱਤੀਆਂ ਹਨ। ਪਿਛਲੇ ਤਿੰਨ ਦਿਨਾਂ ਵਿੱਚ ਹੀਟ ਵੇਵ ਕਾਰਨ 40 ਤੋਂ ਵੱਧ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਮੌਤ ਹੋ ਚੁੱਕੀ ਹੈ।

Heatstroke In Bihar
Heatstroke In Bihar

By

Published : Jun 18, 2023, 10:21 AM IST

Updated : Jun 18, 2023, 10:38 AM IST

ਬਿਹਾਰ ਵਿੱਚ ਗਰਮੀ ਕਾਰਨ 40 ਤੋਂ ਵੱਧ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਮੌਤ

ਬਿਹਾਰ:ਪੂਰਾ ਬਿਹਾਰ ਇਸ ਸਮੇਂ ਭਿਆਨਕ ਗਰਮੀ ਦੀ ਲਪੇਟ 'ਚ ਹੈ ਅਤੇ ਪੂਰੇ ਸੂਬੇ 'ਚ ਗਰਮੀ ਦਾ ਕਹਿਰ ਜਾਰੀ ਹੈ। ਹੀਟ ਵੇਵ ਨੇ 11 ਸਾਲਾਂ ਦਾ ਰਿਕਾਰਡ ਤੋੜ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਹੁਣ ਤੱਕ ਪਿਛਲੇ 3 ਦਿਨਾਂ 'ਚ ਹੀਟ ਵੇਵ ਕਾਰਨ 40 ਤੋਂ ਵੱਧ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਮੌਤ ਹੋ ਚੁੱਕੀ ਹੈ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਪ੍ਰਸ਼ਾਸਨ ਨੇ 10 ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਪੁਸ਼ਟੀ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਪਿਛਲੇ 24 ਘੰਟਿਆਂ 'ਚ ਸੂਬੇ ਦੇ 35 ਜ਼ਿਲਿਆਂ 'ਚ ਹੀਟ ਵੇਵ ਰਿਕਾਰਡ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਪਟਨਾ ਸਮੇਤ ਪੰਜ ਜ਼ਿਲ੍ਹਿਆਂ ਵਿੱਚ ਤੇਜ਼ ਗਰਮੀ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਗਰਮ ਰਾਤ ਵੀ ਦਰਜ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ। ਅਗਲੇ 24 ਘੰਟਿਆਂ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਵਾਰ ਫਿਰ ਤੋਂ ਤੇਜ਼ ਗਰਮੀ ਦੀ ਭਵਿੱਖਬਾਣੀ ਕਰਦਿਆਂ ਮੌਸਮ ਵਿਭਾਗ ਨੇ ਹੀਟ ਸਟ੍ਰੋਕ ਤੋਂ ਬਚਣ ਲਈ ਅਲਰਟ ਜਾਰੀ ਕੀਤਾ ਹੈ।

ਸ਼ੇਖਪੁਰਾ 'ਚ ਪਿਛਲੇ 24 ਘੰਟਿਆਂ 'ਚ ਸਭ ਤੋਂ ਗਰਮ ਇਲਾਕਾ : ਸ਼ੇਖਪੁਰਾ 'ਚ ਪਿਛਲੇ 24 ਘੰਟਿਆਂ 'ਚ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ 45.1 ਡਿਗਰੀ ਸੈਲਸੀਅਸ ਤਾਪਮਾਨ ਦਰਜ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ, ਜਦਕਿ ਰਾਜਧਾਨੀ ਪਟਨਾ ਵਿੱਚ ਵੱਧ ਤੋਂ ਵੱਧ ਤਾਪਮਾਨ 44.7 ਡਿਗਰੀ ਸੈਲਸੀਅਸ ਦਰਜ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਪਟਨਾ ਵਿੱਚ ਹੀਟ ਇੰਡੈਕਸ ਯਾਨੀ ਨਮੀ ਵੱਧ ਤੋਂ ਵੱਧ 50.52 ਡਿਗਰੀ ਸੈਲਸੀਅਸ ਦੇ ਨਾਲ ਰਹੀ। ਪਟਨਾ, ਅਰਵਲ, ਜਹਾਨਾਬਾਦ, ਭੋਜਪੁਰ, ਬਕਸਰ, ਸ਼ੇਖਪੁਰਾ, ਰੋਹਤਾਸ, ਭਬੂਆ, ਔਰੰਗਾਬਾਦ, ਨਾਲੰਦਾ ਅਤੇ ਨਵਾਦਾ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਗਰਮੀ ਦੀ ਲਹਿਰ ਦਾ ਅਸਰ ਦੇਖਿਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਪਟਨਾ, ਨਵਾਦਾ, ਨਾਲੰਦਾ, ਭੋਜਪੁਰ, ਅਰਵਲ ਵਿੱਚ ਵੀ ਗਰਮ ਰਾਤਾਂ ਦਰਜ ਕੀਤੀਆਂ ਗਈਆਂ ਹਨ। ਕਿਸ਼ਨਗੰਜ, ਪੂਰਨੀਆ ਅਤੇ ਅਰਰੀਆ ਵਿੱਚ ਮਾਨਸੂਨ ਦੀ ਮੌਜੂਦਾ ਸਥਿਤੀ ਕਾਰਨ ਗਰਮੀ ਦੀ ਲਹਿਰ ਨਹੀਂ ਰਹੀ।

ਗਰਮੀਆਂ 'ਚ ਟੁੱਟਿਆ ਪਿਛਲੇ 11 ਸਾਲਾਂ ਦਾ ਰਿਕਾਰਡ:ਮੌਸਮ ਵਿਗਿਆਨ ਕੇਂਦਰ ਪਟਨਾ ਦੇ ਮੌਸਮ ਵਿਗਿਆਨੀ ਆਸ਼ੀਸ਼ ਕੁਮਾਰ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਬਾਅਦ ਗਰਮੀ ਦੀ ਇੰਨੀ ਵੱਡੀ ਲਹਿਰ ਦੇਖਣ ਨੂੰ ਮਿਲੀ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ, ਜੂਨ 2012 ਵਿੱਚ 19 ਦਿਨਾਂ ਦੀ ਹੀਟਵੇਵ ਰਹੀ ਸੀ। ਇਸ ਵਾਰ ਵੀ 31 ਮਈ ਤੋਂ ਲਗਾਤਾਰ ਗਰਮੀ ਦੀ ਲਹਿਰ ਚੱਲ ਰਹੀ ਹੈ ਅਤੇ ਅੱਜ 18 ਜੂਨ ਨੂੰ 19 ਦਿਨ ਹੋਣ ਜਾ ਰਹੇ ਹਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਭਲਕੇ 19 ਜੂਨ ਤੋਂ ਸੂਬੇ ਦੇ ਵੱਧ ਤੋਂ ਵੱਧ ਤਾਪਮਾਨ ਵਿੱਚ ਮਾਮੂਲੀ ਗਿਰਾਵਟ ਆਵੇਗੀ ਅਤੇ ਗਰਮੀ ਦੀ ਲਪੇਟ ਵਿੱਚ ਆਉਣ ਵਾਲੇ ਜ਼ਿਲ੍ਹਿਆਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਘੱਟ ਹੋਵੇਗੀ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ 20 ਜੂਨ ਤੋਂ ਮਾਨਸੂਨ ਸਰਗਰਮ ਹੋਣਾ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਜਾਵੇਗਾ ਅਤੇ ਸੂਬੇ ਦੇ ਕਈ ਹਿੱਸਿਆਂ ਵਿੱਚ ਮੀਂਹ ਪੈਣ ਦੀ ਸੰਭਾਵਨਾ ਹੈ।

"ਅਗਲੇ 48 ਘੰਟਿਆਂ ਦੌਰਾਨ ਰਾਜ ਦੇ ਵੱਧ ਤੋਂ ਵੱਧ ਤਾਪਮਾਨ ਵਿੱਚ ਕੋਈ ਖਾਸ ਗਿਰਾਵਟ ਆਉਣ ਦੀ ਕੋਈ ਸੰਭਾਵਨਾ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਰਾਜ ਦੇ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਜ਼ਿਲ੍ਹਿਆਂ ਵਿੱਚ ਵੱਧ ਤੋਂ ਵੱਧ ਤਾਪਮਾਨ 42 ਤੋਂ 45 ਡਿਗਰੀ ਸੈਲਸੀਅਸ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਰਿਹਾ। ਕੁਝ ਜ਼ਿਲ੍ਹਿਆਂ ਵਿੱਚ ਗਰਮ ਰਾਤ ਵੀ ਦਰਜ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ, ਜਿੱਥੇ ਵੱਧ ਤੋਂ ਵੱਧ ਤਾਪਮਾਨ 40 ਡਿਗਰੀ ਹੋਣ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਘੱਟੋ-ਘੱਟ ਤਾਪਮਾਨ ਵੀ ਆਮ ਨਾਲੋਂ 4 ਡਿਗਰੀ ਸੈਲਸੀਅਸ ਵੱਧ ਦਰਜ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ।'' - ਆਸ਼ੀਸ਼ ਕੁਮਾਰ, ਮੌਸਮ ਵਿਗਿਆਨੀ

ਮੌਸਮ ਦੀਆਂ ਚੇਤਾਵਨੀਆਂ ਅਤੇ ਭਵਿੱਖਬਾਣੀਆਂ ਜਾਣਨ ਲਈ ਕੀ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ: ਮੌਸਮ ਵਿਗਿਆਨੀ ਆਸ਼ੀਸ਼ ਕੁਮਾਰ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਨੈਸ਼ਨਲ ਡਿਜ਼ਾਸਟਰ ਮੈਨੇਜਮੈਂਟ ਅਥਾਰਟੀ ਕੋਲ ਇੱਕ ਐਪ 'ਸਚੇਤ' ਐਪ ਹੈ। ਇਹ ਪਲ-ਪਲ ਮੌਸਮ ਦੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਰੱਖਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਅਗਲੇ 48 ਘੰਟਿਆਂ ਲਈ ਮੌਸਮ ਦੀ ਚੇਤਾਵਨੀ ਦੇ ਨਾਲ, ਅਗਲੇ 5 ਦਿਨਾਂ ਦੀ ਭਵਿੱਖਬਾਣੀ ਵੀ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਭਾਵੇਂ ਇਹ ਗਰਮੀ ਦੀ ਲਹਿਰ ਦੀ ਚੇਤਾਵਨੀ ਹੋਵੇ, ਗਰਜ ਤੂਫ਼ਾਨ ਦੀ ਚੇਤਾਵਨੀ ਜਾਂ ਮੀਂਹ ਦੀ ਚੇਤਾਵਨੀ, ਐਪ ਰਾਹੀਂ ਸਮੇਂ ਸਿਰ ਸੂਚਨਾ ਮਿਲਦੀ ਹੈ। ਇਹ ਆਸਾਨੀ ਨਾਲ ਪਤਾ ਲਗਾਇਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ ਕਿ ਮੌਸਮ ਘਰ ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਜਾਣ ਲਈ ਅਨੁਕੂਲ ਹੈ ਜਾਂ ਨਹੀਂ।

ਹੀਟਵੇਵ ਤੋਂ ਬਚਣ ਲਈ ਕੀ ਸਾਵਧਾਨੀਆਂ ਵਰਤਣੀਆਂ ਚਾਹੀਦੀਆਂ: ਪਟਨਾ ਦੇ ਡਾ. ਦਿਵਾਕਰ ਤੇਜਸਵੀ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਇਨ੍ਹੀਂ ਦਿਨੀਂ ਸੂਬੇ 'ਚ ਹੀਟਵੇਵ ਦਾ ਪ੍ਰਭਾਵ ਦੇਖਣ ਨੂੰ ਮਿਲ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਇਹ ਸਥਿਤੀ ਨਮੀ ਦੇ ਨਾਲ 48 ਤੋਂ 50 ਡਿਗਰੀ ਸੈਲਸੀਅਸ ਹੁੰਦੀ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ ਜਿਸ ਦਾ ਖਮਿਆਜ਼ਾ ਲੋਕ ਭੁਗਤ ਰਹੇ ਹਨ। ਇਸ ਮੌਸਮ ਵਿੱਚ ਹੀਟ ਸਟ੍ਰੋਕ, ਖਾਸ ਕਰਕੇ ਦਸਤ, ਪੇਚਸ਼ ਅਤੇ ਡੀਹਾਈਡਰੇਸ਼ਨ ਦੇ ਮਾਮਲੇ ਵੱਧਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਹੁਣ ਵੱਧ ਰਹੇ ਹਨ। ਇਸ ਸਮੇਂ ਲੋੜ ਹੈ ਕਿ ਜ਼ਿਆਦਾ ਪਸੀਨਾ ਆ ਰਿਹਾ ਹੋਵੇ, ਤਾਂ ਓਆਰਐਸ ਦਾ ਘੋਲ ਪੀਓ ਤਾਂ ਜੋ ਸਰੀਰ ਵਿੱਚ ਇਲੈਕਟ੍ਰੋਲਾਈਟ ਦੀ ਕਮੀ ਨੂੰ ਦੂਰ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕੇ।

"ਚੰਗੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਪਚਣ ਵਾਲਾ ਭੋਜਨ ਖਾਓ ਅਤੇ ਤੇਲ ਵਾਲੇ ਮਸਾਲੇਦਾਰ ਭੋਜਨ ਤੋਂ ਪਰਹੇਜ਼ ਕਰੋ। ਢਿੱਲੇ ਫਿਟਿੰਗ ਵਾਲੇ ਹਲਕੇ ਰੰਗ ਦੇ ਸੂਤੀ ਕੱਪੜੇ ਪਾਓ ਅਤੇ ਧੁੱਪ ਵਿੱਚ ਲੰਬੀ ਦੂਰੀ ਦੀ ਯਾਤਰਾ ਕਰਨ ਤੋਂ ਪਰਹੇਜ਼ ਕਰੋ। ਜੇਕਰ ਲੰਮੀ ਦੂਰੀ ਦੀ ਯਾਤਰਾ ਕਰ ਰਹੇ ਹੋ, ਤਾਂ ਲਗਾਤਾਰ ਛਾਂ ਵਿੱਚ ਆਰਾਮ ਕਰੋ।" - ਦਿਵਾਕਰ ਤੇਜਸਵੀ, ਡਾਕਟਰ

ਮੌਸਮੀ ਫਲ ਹੋਣਗੇ ਫਾਇਦੇਮੰਦ :ਸਰੀਰ ਨੂੰ ਹਾਈਡ੍ਰੇਟ ਰੱਖਣ ਲਈ ਨਿਯਮਤ ਅੰਤਰਾਲ 'ਤੇ ਪਾਣੀ ਪੀਂਦੇ ਰਹੋ। ਸਵੇਰੇ 10:00 ਵਜੇ ਤੋਂ ਸ਼ਾਮ 4:00 ਵਜੇ ਤੱਕ ਸੂਰਜ ਵਿੱਚ ਘਰ ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਨਾ ਨਿਕਲਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰੋ ਅਤੇ ਜਿੰਨਾ ਸੰਭਵ ਹੋ ਸਕੇ ਸੂਰਜ ਦੇ ਸੰਪਰਕ ਨੂੰ ਘੱਟ ਤੋਂ ਘੱਟ ਕਰੋ। ਚੰਗੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਪਚਣ ਵਾਲਾ ਭੋਜਨ ਖਾਓ ਅਤੇ ਤੇਲ ਵਾਲੇ ਮਸਾਲੇਦਾਰ ਭੋਜਨ ਤੋਂ ਪਰਹੇਜ਼ ਕਰੋ। ਢਿੱਲੇ ਫਿਟਿੰਗ ਵਾਲੇ ਹਲਕੇ ਰੰਗ ਦੇ ਸੂਤੀ ਕੱਪੜੇ ਪਾਓ ਅਤੇ ਧੁੱਪ ਵਿਚ ਲੰਬੀ ਦੂਰੀ ਦੀ ਯਾਤਰਾ ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਚੋ। ਜੇ ਤੁਸੀਂ ਲੰਮੀ ਦੂਰੀ ਦੀ ਯਾਤਰਾ ਕਰਦੇ ਹੋ, ਤਾਂ ਵਿਚਕਾਰ ਵਿਚ ਰੁਕ ਕੇ ਛਾਂ ਵਿਚ ਆਰਾਮ ਕਰੋ। ਗਰਮੀ ਦੇ ਪ੍ਰਭਾਵ ਨੂੰ ਮਹਿਸੂਸ ਕਰਨ 'ਤੇ ਜਲਦੀ ਤੋਂ ਜਲਦੀ ਕਿਸੇ ਠੰਡੀ ਜਗ੍ਹਾ 'ਤੇ ਪਨਾਹ ਲਓ ਅਤੇ ਪਾਣੀ ਨਾਲ ਸਰੀਰ ਨੂੰ ਪੂੰਝਣ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਪਾਣੀ ਪੀਓ ਜਾਂ ਮੌਸਮੀ ਫਲਾਂ ਦਾ ਰਸ ਪੀਓ।

Last Updated : Jun 18, 2023, 10:38 AM IST

ABOUT THE AUTHOR

...view details