ਦਿੱਲੀ: ਨਵੇਂ ਸਾਲ 2023 ਦਾ ਪਹਿਲਾ ਤਿਉਹਾਰ ਮਕਰ ਸੰਕ੍ਰਾਂਤੀ 15 ਜਨਵਰੀ ਨੂੰ ਮਨਾਇਆ ਜਾਵੇਗਾ। ਲੋਕਾਂ ਨੇ ਤਿਉਹਾਰ ਦੀਆਂ ਤਿਆਰੀਆਂ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤੀਆਂ ਹਨ। ਮਕਰ ਸੰਕ੍ਰਾਂਤੀ 'ਤੇ ਖਿਚੜੀ ਖਾਣ ਦੀ ਪਰੰਪਰਾ ਅਤੇ ਮਹੱਤਵ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਪੂਜਾ ਦਾ ਤਰੀਕਾ ਵੀ ਵੱਖਰਾ ਹੈ। ਮਕਰ ਸੰਕ੍ਰਾਂਤੀ 'ਤੇ ਭਗਵਾਨ ਸੂਰਜ ਦੀ ਪੂਜਾ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਲਈ ਵਰਤ ਰੱਖਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਦਿਨ ਭਰ ਸ਼ਰਧਾ ਅਨੁਸਾਰ ਦਾਨ ਦਿੱਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਦਿਨ ਸੂਰਜ ਦੀ ਉੱਤਰਾਇਣ ਹੁੰਦੀ ਹੈ, ਇਸ ਲਈ ਇਨ੍ਹਾਂ ਸਾਰੀਆਂ ਚੀਜ਼ਾਂ ਦਾ ਮਹੱਤਵ ਹੋਰ ਵੀ ਵੱਧ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਮਕਰ ਸੰਕ੍ਰਾਂਤੀ 'ਤੇ ਗੰਗਾ ਵਿਚ ਇਸ਼ਨਾਨ ਕਰਨ ਨਾਲ ਪੁੰਨ ਦੀ ਪ੍ਰਾਪਤੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਅਜਿਹਾ ਕਰਨ ਨਾਲ ਸਵਰਗ ਦੀ ਪ੍ਰਾਪਤੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ।
ਮਕਰ ਸੰਕ੍ਰਾਂਤੀ 'ਤੇ ਪੂਜਾ ਦਾ ਮਹੱਤਵ: ਮਕਰ ਸੰਕ੍ਰਾਂਤੀ 'ਤੇ ਸੂਰਜ ਦੇਵਤਾ ਦੀ ਪੂਜਾ ਕਰਨ ਦੀ ਪਰੰਪਰਾ ਹੈ। ਮਕਰ ਸੰਕ੍ਰਾਂਤੀ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਹਿੱਸਿਆਂ ਵਿੱਚ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਨਾਵਾਂ ਅਤੇ ਪਰੰਪਰਾਵਾਂ ਅਨੁਸਾਰ ਮਨਾਈ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਪਰ ਭਗਵਾਨ ਸੂਰਜਦੇਵ ਦੀ ਹਰ ਥਾਂ ਪੂਜਾ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਦਾ ਕਾਰਨ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਦਿਨ ਸੂਰਜ ਦੇਵਤਾ ਉੱਤਰਾਯਨ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਦੇਵਤਿਆਂ ਦਾ ਦਿਨ ਸ਼ੁਰੂ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਇਸ ਸਾਲ ਸੰਕ੍ਰਾਂਤੀ ਦਾ ਸ਼ੁਭ ਸਮਾਂ ਐਤਵਾਰ ਨੂੰ ਪੈ ਰਿਹਾ ਹੈ, ਐਤਵਾਰ ਸੂਰਜ ਦੇਵਤਾ ਦਾ ਦਿਨ ਹੈ। ਸੰਕ੍ਰਾਂਤੀ ਵਿੱਚ ਸੂਰਜ ਦੀ ਪੂਜਾ ਵੀ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਅਜਿਹੀ ਸਥਿਤੀ ਵਿੱਚ ਇਸ ਦਿਨ ਵਧੇਰੇ ਫਲ ਪ੍ਰਾਪਤ ਹੋਣਗੇ।
ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਕਰੋ ਸੂਰਜ ਭਗਵਾਨ ਨੂੰ ਪ੍ਰਸੰਨ: ਮਕਰ ਸੰਕ੍ਰਾਂਤੀ 'ਤੇ ਨਿਯਮਾਂ ਅਤੇ ਨਿਯਮਾਂ ਅਨੁਸਾਰ ਪੂਜਾ ਕਰਨ ਨਾਲ ਭਗਵਾਨ ਸੂਰਜ ਪ੍ਰਸੰਨ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਦੇ ਲਈ ਸਵੇਰੇ ਸੂਰਜ ਚੜ੍ਹਨ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਉੱਠੋ ਅਤੇ ਨਹਾਉਣ ਵਾਲੇ ਪਾਣੀ ਵਿੱਚ ਤਿਲ ਮਿਲਾ ਕੇ ਇਸ਼ਨਾਨ ਕਰੋ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਲਾਲ ਕੱਪੜੇ ਪਹਿਨੋ ਅਤੇ ਸੱਜੇ ਹੱਥ ਵਿਚ ਜਲ ਲੈ ਕੇ ਸਾਰਾ ਦਿਨ ਬਿਨ੍ਹਾਂ ਲੂਣ ਦੇ ਵਰਤ ਰੱਖਣ ਦਾ ਪ੍ਰਣ ਲਓ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਵਰਤ ਰੱਖਣ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਦਿਨ ਵੇਲੇ ਆਪਣੀ ਸ਼ਰਧਾ ਅਨੁਸਾਰ ਦਾਨ ਕਰਨ ਦਾ ਪ੍ਰਣ ਵੀ ਲਓ। ਫਿਰ ਤਾਂਬੇ ਦੇ ਭਾਂਡੇ 'ਚ ਸੂਰਜ ਦੇਵਤਾ ਨੂੰ ਸ਼ੁੱਧ ਜਲ ਚੜ੍ਹਾਓ। ਇਸ ਪਾਣੀ 'ਚ ਲਾਲ ਫੁੱਲ, ਲਾਲ ਚੰਦਨ, ਤਿਲ ਅਤੇ ਥੋੜ੍ਹਾ ਜਿਹਾ ਗੁੜ ਮਿਲਾ ਲਓ। ਸੂਰਜ ਨੂੰ ਜਲ ਚੜ੍ਹਾਉਂਦੇ ਸਮੇਂ ਤਾਂਬੇ ਦੇ ਭਾਂਡੇ 'ਚ ਪਾਣੀ ਪਾਓ। ਤਾਂਬੇ ਦੇ ਭਾਂਡੇ 'ਚ ਇਕੱਠੇ ਹੋਏ ਪਾਣੀ ਨੂੰ ਮਦਾਰ ਦੇ ਪੌਦੇ 'ਚ ਡੋਲ੍ਹ ਦਿਓ।
ਮਕਰ ਸੰਕ੍ਰਾਂਤੀ ਦਾ ਸ਼ੁਭ ਸਮਾਂ: ਜੋਤਸ਼ੀ ਡਾ. ਮਿਸ਼ਰਾ ਅਨੁਸਾਰ 15 ਜਨਵਰੀ ਨੂੰ ਮਕਰ ਸੰਕ੍ਰਾਂਤੀ 2023 ਦਾ ਸ਼ੁਭ ਸਮਾਂ ਸਵੇਰੇ 7:15 ਤੋਂ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਕੇ ਸ਼ਾਮ 5:46 ਤੱਕ ਰਹੇਗਾ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਮਕਰ ਕ੍ਰਾਂਤੀ ਦਾ ਮਹਾਨ ਸ਼ੁਭ ਸਮਾਂ ਸਵੇਰੇ 7.15 ਤੋਂ ਸਵੇਰੇ 9 ਵਜੇ ਤੱਕ ਹੋਵੇਗਾ। ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਮਕਰ ਸੰਕ੍ਰਾਂਤੀ ਦੇ ਦਿਨ ਪਵਿੱਤਰ ਨਦੀਆਂ ਵਿੱਚ ਇਸ਼ਨਾਨ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਸੂਰਜ ਨੂੰ ਅਰਘਿਆ ਦਿੱਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਦਿਨ ਦਾਨ ਪੁੰਨ ਕਰਨ ਲਈ ਵੀ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਮਕਰ ਸੰਕ੍ਰਾਂਤੀ ਦੇ ਦਿਨ ਦਾਨ, ਦਕਸ਼ਣਾ ਅਤੇ ਇਸ਼ਨਾਨ ਆਦਿ ਦਾ ਮਹੱਤਵ ਵੀ ਦੱਸਿਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਮਕਰ ਸੰਕ੍ਰਾਂਤੀ ਦੇ ਦਿਨ ਤਿਲ ਦੀਆਂ ਬਣੀਆਂ ਚੀਜ਼ਾਂ ਦਾ ਦਾਨ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ:History of Lohri : ਲੋਹੜੀ ਦੇ ਤਿਉਹਾਰ ਦੀਆਂ ਰੌਣਕਾਂ, ਜਾਣੋ ਕੀ ਹੈ ਤਿਉਹਾਰ ਦਾ ਇਤਿਹਾਸ
