ਸਾਗਰ: ਜੋਤਸ਼ੀਆਂ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ ਆਮ ਆਦਮੀ ਤੱਕ ਦੀਆਂ ਨਜ਼ਰਾਂ 8 ਨਵੰਬਰ ਨੂੰ ਲੱਗਣ ਵਾਲੇ ਚੰਦ ਗ੍ਰਹਿਣ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਕਈ ਸਵਾਲਾਂ ਦੇ ਜਵਾਬਾਂ 'ਤੇ ਟਿਕੀਆਂ ਹੋਈਆਂ ਹਨ। ਸੂਰਜ ਗ੍ਰਹਿਣ ਜਾਂ ਚੰਦਰ ਗ੍ਰਹਿਣ ਦੋਵਾਂ ਸਥਿਤੀਆਂ ਵਿੱਚ ਕਈ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਧਾਰਮਿਕ ਮਾਨਤਾਵਾਂ ਹਨ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਧਿਆਨ ਰੱਖਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਲੋਕਾਂ ਵਿੱਚ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੇ ਸ਼ੰਕੇ ਹਨ, ਖਾਸ ਕਰਕੇ ਇਸ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਕਿ ਗ੍ਰਹਿਣ ਦੌਰਾਨ ਕੀ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ, ਕੀ ਨਹੀਂ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ। ਧਾਰਮਿਕ ਗ੍ਰੰਥਾਂ ਵਿੱਚ ਗ੍ਰਹਿਣ ਦੇ ਸਮੇਂ ਕੀ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਕੀ ਨਹੀਂ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਇਸ ਬਾਰੇ ਜਾਣਕਾਰੀ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਹੈ।
ਸਾਲ ਦਾ ਆਖਰੀ ਚੰਦ ਗ੍ਰਹਿਣ:ਜੋਤਸ਼ੀ ਡਾ. ਪੰਡਿਤ ਸ਼ਿਆਮ ਮਨੋਹਰ ਚਤੁਰਵੇਦੀ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ ਚੰਦਰ ਗ੍ਰਹਿਣ ਭਾਰਤੀ ਸਮੇਂ ਅਨੁਸਾਰ ਦੁਪਹਿਰ 2:41 ਵਜੇ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਵੇਗਾ ਅਤੇ ਸ਼ਾਮ 6.20 ਵਜੇ ਸਮਾਪਤ ਹੋਵੇਗਾ। ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਦੁਪਹਿਰ ਨੂੰ ਗ੍ਰਹਿਣ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਵੇਗਾ, ਇਸ ਲਈ ਚੰਦਰਮਾ ਨਹੀਂ ਦਿਖਾਈ ਦੇਵੇਗਾ, ਪਰ ਸ਼ਾਮ ਨੂੰ ਚੰਦਰਮਾ ਚੜ੍ਹਨ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਗ੍ਰਹਿਣ ਦਿਖਾਈ ਦੇਵੇਗਾ। ਚੰਦਰ ਗ੍ਰਹਿਣ ਦਾ ਸੂਤਕ 9 ਘੰਟੇ ਪਹਿਲਾਂ ਭਾਵ ਸਵੇਰੇ 8:20 'ਤੇ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਵੇਗਾ ਅਤੇ ਸ਼ਾਮ ਨੂੰ 6:20 'ਤੇ ਸਮਾਪਤ ਹੋਵੇਗਾ। ਚੰਨ ਚੜ੍ਹਨ ਦਾ ਸਮਾਂ ਥਾਂ-ਥਾਂ ਬਦਲਦਾ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ। ਭਾਰਤ 'ਚ ਚੰਦਰ ਗ੍ਰਹਿਣ ਸ਼ਾਮ 5:20 ਤੋਂ ਚੰਦਰਮਾ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਦਿਖਾਈ ਦੇਵੇਗਾ। ਸਾਗਰ ਵਿੱਚ ਚੰਦਰਮਾ ਦੇ ਨਾਲ ਇਹ 5:34 'ਤੇ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਵੇਗਾ ਅਤੇ 6:18 'ਤੇ ਖਤਮ ਹੋਵੇਗਾ। ਸਾਗਰ ਵਿੱਚ ਚੰਦਰ ਗ੍ਰਹਿਣ ਦੀ ਮਿਆਦ 44 ਮਿੰਟ 37 ਸਕਿੰਟ ਹੋਵੇਗੀ।
ਗ੍ਰਹਿਣ ਦਾ ਸਮਾਂ ਅਤੇ ਭੋਜਨ:ਜੋਤੀਸ਼ਾਚਾਰੀਆ ਪੰਡਿਤ ਡਾ. ਸ਼ਿਆਮ ਮਨੋਹਰ ਚਤੁਰਵੇਦੀ ਦੱਸਦੇ ਹਨ ਕਿ ਸੂਰਜ ਗ੍ਰਹਿਣ ਜਾਂ ਚੰਦਰ ਗ੍ਰਹਿਣ ਦੇ ਸਮੇਂ ਕੁਝ ਖਾਸ ਗੱਲਾਂ ਦਾ ਖਾਸ ਧਿਆਨ ਰੱਖਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਗ੍ਰਹਿਣ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਘਰ ਵਿੱਚ ਰੱਖੇ ਭੋਜਨ ਪਦਾਰਥਾਂ ਵਿੱਚ ਕੁਸ਼ ਜਾਂ ਤੁਲਸੀ ਦੇ ਪੱਤੇ ਪਾਉਣੇ ਚਾਹੀਦੇ ਹਨ ਤਾਂ ਜੋ ਸੂਤਕ ਸਮੇਂ ਜੋ ਖਾਣ-ਪੀਣ ਅਸ਼ੁੱਧ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਉਹ ਉਸ ਤੋਂ ਸ਼ੁੱਧ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਗ੍ਰਹਿਣ ਦੌਰਾਨ ਭੋਜਨ ਖਾਣ ਤੋਂ ਪਰਹੇਜ਼ ਕਰੋ। ਚੰਦਰ ਗ੍ਰਹਿਣ ਦੀ 'ਨਕਾਰਾਤਮਕ ਊਰਜਾ' ਕਾਰਨ ਭੋਜਨ ਅਸ਼ੁੱਧ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਸਰੀਰ ਨੂੰ ਵੀ ਨੁਕਸਾਨ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਸਕੰਦ ਪੁਰਾਣ ਵਿੱਚ ਦੱਸਿਆ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਜੋ ਵਿਅਕਤੀ ਗ੍ਰਹਿਣ ਸਮੇਂ ਭੋਜਨ ਕਰਦਾ ਹੈ ਉਸਦੇ ਸਾਰੇ ਪੁੰਨ ਕਰਮ ਖਤਮ ਹੋ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਜਿਵੇਂ ਹੀ ਗ੍ਰਹਿਣ ਖਤਮ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਇਸ਼ਨਾਨ ਕਰਨ ਤੋਂ ਤੁਰੰਤ ਬਾਅਦ ਕੁਝ ਖਾਓ। ਵਿਗਿਆਨੀਆਂ ਦਾ ਇਹ ਵੀ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਵਧੇਰੇ ਬ੍ਰਹਿਮੰਡੀ ਕਿਰਨਾਂ ਦੇ ਸੰਪਰਕ ਵਿੱਚ ਆਉਣ ਕਾਰਨ ਭੋਜਨ ਖਾਣ ਯੋਗ ਨਹੀਂ ਰਹਿੰਦਾ। ਗ੍ਰਹਿਣ ਦੌਰਾਨ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਕੀਟਾਣੂ ਵਾਯੂਮੰਡਲ ਵਿੱਚ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਇਸ ਸਮੇਂ ਦੌਰਾਨ, ਬੱਚਿਆਂ, ਬਜ਼ੁਰਗਾਂ, ਗਰਭਵਤੀ ਔਰਤਾਂ ਅਤੇ ਮਰੀਜ਼ਾਂ ਨੂੰ ਲੋੜ ਮਹਿਸੂਸ ਹੋਣ 'ਤੇ ਭੋਜਨ ਜਾਂ ਦਵਾਈ ਦਿੱਤੀ ਜਾ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਸਥਿਤੀ ਵਿੱਚ ਦੋਸ਼ ਨਹੀਂ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।