ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ: ਜਿਵੇਂ ਕਿ AQI ਦੇ ਨਾਲ ਦਿੱਲੀ ਵਿੱਚ ਹਵਾ ਦੀ ਗੁਣਵੱਤਾ ਲਗਾਤਾਰ ਵਿਗੜਦੀ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ, ਇੰਡੀਅਨ ਇੰਸਟੀਚਿਊਟ ਆਫ ਟੈਕਨਾਲੋਜੀ (IIT)-ਕਾਨਪੁਰ ਨੇ 'ਨਕਲੀ ਬਾਰਸ਼' ਪੈਦਾ ਕਰਨ ਲਈ ਇੱਕ ਵਿਧੀ ਵਿਕਸਤ ਕੀਤੀ ਹੈ, ਜਿਸ ਨੂੰ ਖੋਜ ਕਰਨ ਵਾਲਿਆਂ ਨੇ ਦਿੱਲੀ ਅਤੇ ਇਸ ਦੇ ਨੇੜਲੇ ਇਲਾਕਿਆਂ ਵਿੱਚ ਹਵਾ ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਣ ਦੀ ਸਮੱਸਿਆ ਦਾ ਹੱਲ ਕਰਨ ਦਾ ਸੰਭਾਵੀ ਹੱਲ ਦੱਸਿਆ ਹੈ।
ਇਸ ਵਿਲੱਖਣ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟ ਦੇ ਪਿੱਛੇ ਮਨਿੰਦਰਾ ਅਗਰਵਾਲ ਹੈ ਜੋ IIT-ਕਾਨਪੁਰ ਦੇ ਕੰਪਿਊਟਰ ਸਾਇੰਸ ਅਤੇ ਇੰਜੀਨੀਅਰਿੰਗ ਵਿਭਾਗ ਦੇ ਪ੍ਰੋਫੈਸਰ ਹਨ। ਨਕਲੀ ਮੀਂਹ, ਜਿਸ ਨੂੰ ਕਲਾਉਡ ਸੀਡਿੰਗ ਵੀ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਇੱਕ ਮੌਸਮ ਸੋਧ ਤਕਨੀਕ ਹੈ ਜੋ ਮਾਈਕ੍ਰੋਫਿਜ਼ੀਕਲ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆਵਾਂ ਨੂੰ ਬਦਲ ਕੇ ਵਰਖਾ ਨੂੰ ਪ੍ਰੇਰਿਤ ਕਰਨ ਲਈ ਬੱਦਲਾਂ ਦੇ ਅੰਦਰ ਵਿਕਸਤ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ। ਇਹ ਵਿਧੀ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਅਮਰੀਕਾ, ਚੀਨ, ਯੂਏਈ ਅਤੇ ਕਈ ਹੋਰ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਵਰਤੀ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ, ਇਸਨੇ ਪਾਣੀ ਦੀ ਕਮੀ, ਸੋਕੇ, ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਉਤਪਾਦਕਤਾ ਵਧਾਉਣ ਅਤੇ ਹੋਰਾਂ ਵਰਗੇ ਮੁੱਖ ਮੁੱਦਿਆਂ ਨੂੰ ਹੱਲ ਕਰਨ ਦੀ ਸਮਰੱਥਾ ਦੇ ਕਾਰਨ ਹਾਲ ਹੀ ਵਿੱਚ ਕਾਫ਼ੀ ਧਿਆਨ ਖਿੱਚਿਆ ਹੈ।
IIT- ਕਾਨਪੁਰ ਹੁਣ ਇਸ ਸਾਲ ਜੁਲਾਈ ਵਿੱਚ ਕੀਤੇ ਗਏ ਸਫਲ ਅਜ਼ਮਾਇਸ਼ਾਂ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਨ ਲਈ ਤਿਆਰ ਹੈ। ਇਸ 'ਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਟੀਮ ਕਿੰਨੇ ਸਾਲਾਂ ਤੋਂ ਕੰਮ ਕਰ ਰਹੀ ਹੈ, ਇਸ ਸਵਾਲ ਦੇ ਜਵਾਬ 'ਚ ਪ੍ਰੋ ਮਨਿੰਦਰਾ ਨੇ ਜਵਾਬ ਦਿੱਤਾ ਕਿ ਇਸ 'ਚ ਪੰਜ ਸਾਲ ਦੀ ਸਖਤ ਮਿਹਨਤ ਲੱਗੀ ਹੈ। ਜਹਾਜ਼ ਦੇ ਖੰਭਾਂ 'ਚ ਕੁਝ ਬਦਲਾਅ ਕੀਤੇ ਗਏ ਸਨ ਜੋ ਕਿ ਆਈ.ਆਈ.ਟੀ. ਕਾਨਪੁਰ ਕੋਲ ਹੈ ਅਤੇ ਲੂਣ ਨੂੰ ਬਚਾਉਣ ਲਈ ਵਰਤਿਆ ਜਾਵੇਗਾ। ਇਸ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟ ਵਿੱਚ ਕਈ ਮਨਜ਼ੂਰੀਆਂ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨੀਆਂ ਵੀ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਡਾਇਰੈਕਟੋਰੇਟ ਜਨਰਲ ਆਫ਼ ਸਿਵਲ ਐਵੀਏਸ਼ਨ (DGCA), ਗ੍ਰਹਿ ਮੰਤਰਾਲੇ ਅਤੇ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਸੁਰੱਖਿਆ ਸਮੂਹ (SPG) ਜੋ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਦੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਲਈ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰ ਹਨ- ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਰਾਜਧਾਨੀ ਉੱਤੇ ਜਹਾਜ਼ ਉਡਾਉਣ ਲਈ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ।
ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਆਈਆਈਟੀ-ਕਾਨਪੁਰ ਕੋਲ ਇੱਕ ਹਵਾਈ ਜਹਾਜ਼ ਹੈ ਅਤੇ ਅਸੀਂ ਇਸਦੇ ਖੰਭਾਂ ਵਿੱਚ ਕੁਝ ਸੋਧਾਂ ਕੀਤੀਆਂ ਹਨ ਤਾਂ ਕਿ ਇਸ ਰਾਹੀਂ ਬੱਦਲਾਂ ਵਿੱਚ ਲੂਣ ਦਾ ਛਿੜਕਾਅ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕੇ ਅਤੇ ਇੱਕ ਜਹਾਜ਼ ਦੇ ਖੰਭਾਂ ਵਿੱਚ ਇਸ ਸੋਧ ਲਈ ਡੀਜੀਸੀਏ ਦੀ ਮਨਜ਼ੂਰੀ ਦੀ ਲੋੜ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਸਾਨੂੰ ਇਸਦੀ ਮਨਜ਼ੂਰੀ ਮਿਲ ਗਈ ਹੈ।
ਦਿੱਲੀ ਸਰਕਾਰ ਦੇ ਸੰਪਰਕ 'ਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ,''ਸਾਨੂੰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਤੋਂ ਇਕ ਸੰਚਾਰ ਮਿਲਿਆ ਹੈ। ਅਸੀਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨਾਲ ਸਰਗਰਮ ਗੱਲਬਾਤ ਕਰ ਰਹੇ ਹਾਂ ਅਤੇ ਭਾਰਤੀ ਉਦਯੋਗ ਸੰਘ (ਸੀ.ਆਈ.ਆਈ.) ਵੀ ਸ਼ਾਮਲ ਹੈ।'' ਇੱਥੇ ਇਹ ਧਿਆਨ ਦੇਣ ਯੋਗ ਹੈ ਕਿ ਸਤੰਬਰ 'ਚ ਦਿੱਲੀ ਵਾਤਾਵਰਣ ਮੰਤਰੀ ਗੋਪਾਲ ਰਾਏ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਸ਼ਹਿਰ ਦੀ ਸਰਕਾਰ ਹਵਾ ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਣ ਨਾਲ ਨਜਿੱਠਣ ਲਈ ਆਪਣੀ ਸਰਦੀਆਂ ਦੀ ਕਾਰਜ ਯੋਜਨਾ ਲਈ ਕਲਾਉਡ ਸੀਡਿੰਗ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰਨ ਦੀ ਤਿਆਰੀ ਕਰ ਰਹੀ ਹੈ।
