Human Rights Day 2023 : ਭਾਰਤੀ ਨਾਗਰਿਕਾਂ ਕੋਲ ਕਿਹੜੇ-ਕਿਹੜੇ ਮਨੁੱਖੀ ਅਧਿਕਾਰ, ਜਾਣੋ ਲਓ ਇਹ ਕੰਮ ਦੀ ਗੱਲ - ਮਨੁੱਖੀ ਅਧਿਕਾਰ ਦਿਵਸ 2023

ਮਨੁੱਖੀ ਅਧਿਕਾਰਾਂ ਦੇ ਵਿਸ਼ਵਵਿਆਪੀ ਐਲਾਨਨਾਮੇ ਨੂੰ 2023 ਵਿੱਚ 75 ਸਾਲ ਪੂਰੇ ਹੋ ਰਹੇ ਹਨ। ਇਸ ਦਿਨ ਦਾ ਦੇਸ਼ ਅਤੇ ਦੁਨੀਆ ਵਿਚ ਮਨੁੱਖੀ ਅਧਿਕਾਰਾਂ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨਾਲ ਜੁੜੇ ਲੋਕਾਂ ਲਈ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਮਹੱਤਵ ਹੈ। Human Rights Day. Human Rights 2023 Diamond Jubilee.

Human Rights

Published : Dec 10, 2023, 2:12 PM IST

ਹੈਦਰਾਬਾਦ ਡੈਸਕ: 10 ਦਸੰਬਰ 1948 ਨੂੰ ਪੈਰਿਸ ਵਿੱਚ ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਸ਼ਟਰ ਮਹਾਸਭਾ ਦੁਆਰਾ ਮਨੁੱਖੀ ਅਧਿਕਾਰਾਂ ਦਾ ਵਿਸ਼ਵਵਿਆਪੀ ਐਲਾਨਨਾਮਾ (UDHR) ਜਾਰੀ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਇਹ ਦੁਨੀਆ ਭਰ ਦੀਆਂ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਭਾਸ਼ਾਵਾਂ ਵਿੱਚ ਅਨੁਵਾਦ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਦਸਤਾਵੇਜ਼ ਹੈ। ਵਰਤਮਾਨ ਵਿੱਚ ਇਹ 500 ਤੋਂ ਵੱਧ ਭਾਸ਼ਾਵਾਂ ਵਿੱਚ ਉਪਲਬਧ ਹੈ। 10 ਦਸੰਬਰ 2023 ਨੂੰ ਇਸ ਇਤਿਹਾਸਕ ਦਸਤਾਵੇਜ਼ ਦੀ 75ਵੀਂ ਵਰ੍ਹੇਗੰਢ ਹੈ। ਇਸ ਕਾਰਨ ਇਹ ਸਾਲ ਮਨੁੱਖੀ ਅਧਿਕਾਰਾਂ ਲਈ ਬਹੁਤ ਖਾਸ ਹੋਣ ਵਾਲਾ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ, ਇਸ ਮੌਕੇ ਮਨੁੱਖੀ ਅਧਿਕਾਰਾਂ ਬਾਰੇ ਸਾਲ ਭਰ ਚੱਲਣ ਵਾਲਾ ਉੱਚ ਪੱਧਰੀ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਵੀ ਸਮਾਪਤ ਹੋਣ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ।

ਇਤਿਹਾਸਕ ਦਸਤਾਵੇਜ਼ ਵਿੱਚ ਹਰ ਮਨੁੱਖ ਨੂੰ ਬਰਾਬਰੀ ਦਾ ਅਧਿਕਾਰ ਮਿਲਿਆ ਹੈ। ਧਰਮ, ਲਿੰਗ, ਨਸਲ, ਰੰਗ, ਭਾਸ਼ਾ, ਰਾਜਨੀਤਿਕ ਕਾਰਨਾਂ, ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਜਾਂ ਸਮਾਜਿਕ ਮੂਲ, ਜਾਇਦਾਦ, ਜਨਮ ਜਾਂ ਹੋਰ ਰੁਤਬੇ ਕਾਰਨ ਮਨੁੱਖ ਦੇ ਅਧਿਕਾਰਾਂ ਵਿੱਚ ਕੋਈ ਅੰਤਰ ਨਹੀਂ ਹੈ।

'ਯੂਨੀਵਰਸਲ ਘੋਸ਼ਣਾ ਪੱਤਰ ਸਾਂਝੇ ਮੁੱਲਾਂ ਅਤੇ ਪਹੁੰਚਾਂ ਵੱਲ ਇਸ਼ਾਰਾ ਕਰਦਾ ਹੈ ਜੋ ਤਣਾਅ ਨੂੰ ਸੁਲਝਾਉਣ ਅਤੇ ਸੁਰੱਖਿਆ ਅਤੇ ਸਥਿਰਤਾ ਨੂੰ ਬਣਾਉਣ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ ਜਿਸਦਾ ਸਾਡਾ ਵਿਸ਼ਵ ਹੱਕਦਾਰ ਹੈ।'-ਐਂਟੋਨੀਓ ਗੁਟੇਰੇਸ, ਸਕੱਤਰ-ਜਨਰਲ, ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਸ਼ਟਰ

ਮਨੁੱਖੀ ਅਧਿਕਾਰ ਦਿਵਸ 2023 ਦੀ ਥੀਮ: 'ਸਭ ਲਈ ਆਜ਼ਾਦੀ, ਬਰਾਬਰੀ ਅਤੇ ਨਿਆਂ'। ਮਨੁੱਖੀ ਅਧਿਕਾਰਾਂ ਦੇ ਵਿਸ਼ਵਵਿਆਪੀ ਘੋਸ਼ਣਾ ਪੱਤਰ ਨੂੰ ਅਪਣਾਏ ਜਾਣ ਦੇ 75 ਸਾਲਾਂ ਬਾਅਦ, ਮਨੁੱਖੀ ਅਧਿਕਾਰ ਦੁਨੀਆ ਭਰ ਵਿੱਚ ਵਧੇਰੇ ਮਾਨਤਾ ਪ੍ਰਾਪਤ ਅਤੇ ਵਧੇਰੇ ਗਾਰੰਟੀਸ਼ੁਦਾ ਬਣ ਗਏ ਹਨ। UDHR ਨੇ ਉਦੋਂ ਤੋਂ ਮਨੁੱਖੀ ਅਧਿਕਾਰਾਂ ਦੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਦੀ ਇੱਕ ਵਿਸਤ੍ਰਿਤ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਦੀ ਨੀਂਹ ਵਜੋਂ ਕੰਮ ਕੀਤਾ ਹੈ, ਜੋ ਅੱਜ ਕਮਜ਼ੋਰ ਸਮੂਹਾਂ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਅਸਮਰਥ ਵਿਅਕਤੀਆਂ, ਆਦਿਵਾਸੀ ਲੋਕਾਂ ਅਤੇ ਪ੍ਰਵਾਸੀਆਂ 'ਤੇ ਵੀ ਧਿਆਨ ਕੇਂਦਰਤ ਕਰਦਾ ਹੈ।

ਦੱਸ ਦੇਈਏ ਕਿ ਹਾਲ ਹੀ ਦੇ ਸਾਲਾਂ ਵਿੱਚ UDHR ਦੇ ਅਧਿਕਾਰਾਂ ਵਿੱਚ ਸਨਮਾਨ ਅਤੇ ਸਮਾਨਤਾ ਦੇ ਵਾਅਦੇ 'ਤੇ ਲਗਾਤਾਰ ਹਮਲੇ ਹੋ ਰਹੇ ਹਨ। ਅੱਜਕੱਲ੍ਹ ਦੁਨੀਆ ਨਵੀਆਂ ਚੁਣੌਤੀਆਂ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰ ਰਹੀ ਹੈ। ਮਹਾਂਮਾਰੀ, ਸੰਘਰਸ਼, ਵਿਸ਼ਵ ਭਰ ਵਿੱਚ ਵਧ ਰਹੀ ਅਸਮਾਨਤਾਵਾਂ, ਇੱਕ ਨੈਤਿਕ ਤੌਰ 'ਤੇ ਦੀਵਾਲੀਆ ਵਿਸ਼ਵ ਵਿੱਤੀ ਪ੍ਰਣਾਲੀ, ਨਸਲਵਾਦ, ਜਲਵਾਯੂ ਪਰਿਵਰਤਨ - UDHR ਵਿੱਚ ਦਰਜ ਮੁੱਲ ਅਤੇ ਅਧਿਕਾਰ ਸਾਡੀਆਂ ਸਮੂਹਿਕ ਕਾਰਵਾਈਆਂ ਲਈ ਦਿਸ਼ਾ-ਨਿਰਦੇਸ਼ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਦੇ ਹਨ ਜੋ ਕਿਸੇ ਨੂੰ ਪਿੱਛੇ ਨਹੀਂ ਛੱਡਦੇ।

UDHR ਵਿੱਚ ਸੂਚੀਬੱਧ ਬੁਨਿਆਦੀ ਮਨੁੱਖੀ ਅਧਿਕਾਰਾਂ ਅਤੇ ਆਜ਼ਾਦੀਆਂ ਦਾ ਵਰਣਨ 30 ਲੇਖਾਂ ਵਿੱਚ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ।