ਪੰਜਾਬ

punjab

ETV Bharat / bharat

Holi Phag festival in Haryana 2023: ਜਾਣੋ ਹਰਿਆਣਾਂ ਦੀ ਅਨੌਖੀ ਹੋਲੀ ਦੇ ਪਿੱਛੇ ਦਾ ਇਤਿਹਾਸ, ਕੀ ਹੈ ਫ਼ਾਗ ਦੇ ਤਿਓਹਾਰ 'ਚ ਖ਼ਾਸ? - ਫੱਗਣ ਮਹੀਨੇ ਦੀ ਪੂਰਨਮਾਸ਼ੀ ਵਾਲੇ ਦਿਨ ਮਨਾਇਆ ਜਾਂਦਾ

ਫਾਗ ਰੰਗਾਂ ਦਾ ਤਿਉਹਾਰ ਹੈ ਅਤੇ ਜੇਕਰ ਤੁਸੀਂ ਇਸਰਾਣਾ ਇਲਾਕੇ ਦੇ ਪਿੰਡ ਨੌਲਠਾ ਦਾ ਫਾਗ ਨਹੀਂ ਦੇਖਿਆ ਤਾਂ ਤੁਸੀਂ ਕੁਝ ਨਹੀਂ ਦੇਖਿਆ ਹੋਵੇਗਾ। ਨੌਲਠਾ ਦੀ ਦਾਤ ਹੋਲੀ ਬਾਰੇ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਕਰੀਬ ਇੱਕ ਹਜ਼ਾਰ ਸਾਲ ਪੁਰਾਣੇ ਦਾਤ ਫਾਗ ਨੂੰ ਮਨਾਉਣ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਨੌਲਥਾ ਵਿੱਚ ਹੀ ਨਹੀਂ ਸਗੋਂ ਆਸ-ਪਾਸ ਦੇ ਇਲਾਕੇ ਵਿੱਚ ਵੀ ਉਤਸ਼ਾਹ ਅਤੇ ਉਤਸ਼ਾਹ ਹੈ। ਦੱਸਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਪਿੰਡ ਦੇ ਲੋਕ ਫੱਗ ਮਨਾਉਣ ਲਈ ਅੰਗਰੇਜ਼ਾਂ ਨਾਲ ਵੀ ਭਿੜ ਗਏ ਸਨ।

holi-phag-festival-in-haryana-is-celebrated-in-a-unique-way
Holi Phag festival in Haryana 2023: ਜਾਣੋ ਹਰਿਆਣਾਂ ਦੀ ਅਨੌਖੀ ਹੋਲੀ ਦੇ ਪਿੱਛੇ ਦਾ ਇਤਿਹਾਸ, ਕੀ ਹੈ ਫ਼ਾਗ ਦੇ ਤਿਓਹਾਰ 'ਚ ਖ਼ਾਸ ?

By

Published : Feb 26, 2023, 5:35 PM IST

ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ:ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਕਈ ਮੇਲੇ ਅਤੇ ਤਿਉਹਾਰ ਮਨਾਏ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਇਹ ਤਿਉਹਾਰ ਰੁੱਤਾਂ ਅਤੇ ਮੌਸਮ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਹਨ। ਹੋਲੀ ਇੱਕ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਬਸੰਤ ਤਿਉਹਾਰ ਵੀ ਹੈ। ਲੋਕ ਇਸ ਤਿਉਹਾਰ ਨੂੰ ਬਿਨਾਂ ਕਿਸੇ ਭੇਦਭਾਵ ਦੇ ਮਨਾਉਂਦੇ ਹਨ। ਰੰਗਾਂ ਦਾ ਤਿਉਹਾਰ ਹੋਣ ਕਰਕੇ ਇਹ ਮਨੁੱਖੀ ਮਨ ਨੂੰ ਖੁਸ਼ੀਆਂ ਦੇ ਰੰਗਾਂ ਨਾਲ ਭਰ ਦਿੰਦਾ ਹੈ। ਆਪਸੀ ਝਗੜਿਆਂ, ਰੰਜਿਸ਼ਾਂ ਨੂੰ ਭੁਲਾ ਕੇ, ਵਿਛੜੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਗਲੇ ਲਗਾਉਣਾ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਇਕੱਠੇ ਕਰਨਾ, ਇਹ ਤਿਉਹਾਰ ਪਿਆਰ ਨਾਲ ਭਰਿਆ ਤਿਉਹਾਰ ਹੈ। ਇਹ ਫੱਗਣ ਮਹੀਨੇ ਦੀ ਪੂਰਨਮਾਸ਼ੀ ਵਾਲੇ ਦਿਨ ਮਨਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।

ਲੱਕੜ ਅਤੇ ਸੁੱਕੇ ਘਾਹ ਨਾਲ: ਉਥੇ ਹੀ ਜੇਕਰ ਗੱਲ ਕੀਤੀ ਜਾਵੇ ਹਰਿਆਣਾ 'ਚ ਮਨਾਈ ਜਾਣ ਵਾਲੀ ਹੋਲੀ ਦੀ ਤਾਂ ਇਥੇ ਹੋਲੀ ਅਤੇ ਫੱਗ ਦੇ ਤਿਉਹਾਰ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਲੋਕਾਂ 'ਚ ਭਾਰੀ ਉਤਸ਼ਾਹ ਦੇਖਿਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਜੰਗ ਦੇ ਮੈਦਾਨ ਵਿੱਚ ਹੋਲੀ ਅਤੇ ਫੱਗ ਦਾ ਤਿਉਹਾਰ ਇੱਕ ਵੱਖਰੇ ਤਰੀਕੇ ਨਾਲ ਮਨਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਹੋਲੀ ਦੇ ਦਿਨ ਔਰਤਾਂ ਸਵੇਰੇ-ਸਵੇਰੇ ਰੰਗ-ਬਿਰੰਗੇ ਫੁੱਲ ਖਿਲਾਰ ਕੇ ਘਰ ਨੂੰ ਖੁਸ਼ਬੂਦਾਰ ਬਣਾਉਂਦੀਆਂ ਹਨ। ਬੱਚਿਆਂ ਲਈ ਫਲਾਂ ਅਤੇ ਗਿਰੀਆਂ ਦੇ ਮਾਲਾ (ਫਲਾਂ ਅਤੇ ਗਿਰੀਆਂ ਦੇ ਮਾਲਾ) ਬਣਾਏ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਪਿੰਡਾਂ ਅਤੇ ਪੇਂਡੂ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਲੋਕ ਲੱਕੜ ਅਤੇ ਸੁੱਕੇ ਘਾਹ ਨਾਲ ਪ੍ਰਤੀਕ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਹੋਲਿਕਾ ਬਣਾਉਂਦੇ ਹਨ।

ਮਹਾਭਾਰਤ ਦੀ ਧਰਤੀ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਦਾ ਲਾਠਮਾਰ:ਹਰਿਆਣਾ ਵਿੱਚ ਹੋਲੀ ਦਾ ਤਿਉਹਾਰ ਇੱਕ ਵੱਖਰੇ ਤਰੀਕੇ ਨਾਲ ਮਨਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਦਿਨ ਵੇਲੇ ਹੋਲੀਕਾ (ਪਵਿੱਤਰ 2023) ਦੀ ਪੂਜਾ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਔਰਤਾਂ ਹੋਲਿਕਾ ਦੀ ਪੂਜਾ ਕਰਦੀਆਂ ਹਨ ਅਤੇ ਆਪਣੇ ਬੱਚਿਆਂ ਦੀ ਲੰਬੀ ਉਮਰ ਲਈ ਪ੍ਰਾਰਥਨਾ ਕਰਦੀਆਂ ਹਨ। ਬੱਚਿਆਂ ਨੇ ਗਾਂ ਦੇ ਗੋਹੇ ਤੋਂ ਬਣੇ ਚੰਨ ਨੂੰ ਘਾਹ ਦੀ ਬਣੀ ਅੱਗ 'ਤੇ ਰੱਖ ਦਿੱਤਾ। ਸ਼ਾਮ ਨੂੰ ਪੂਰੀ ਰੀਤੀ-ਰਿਵਾਜਾਂ ਨਾਲ ਹੋਲਿਕਾ ਦੀ ਪੂਜਾ ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਇਸ ਨੂੰ ਜਲਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਹੋਲੀ ਤੋਂ ਅਗਲੇ ਦਿਨ ਫੱਗ ਦਾ ਤਿਉਹਾਰ ਮਨਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਹਰਿਆਣਾ 'ਚ ਫੱਗ ਦਾ ਤਿਉਹਾਰ ਮਨਾਉਣ ਦਾ ਵੀ ਅਨੋਖਾ ਤਰੀਕਾ ਹੈ। ਲਾਠਮਾਰ ਹੋਲੀ ਵਰਗਾ ਹੈ, ਮਹਾਭਾਰਤ ਦੀ ਧਰਤੀ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਦਾ ਲਾਠਮਾਰ।

ਰੰਗ-ਗੁਲਾਲ ਨਾਲ ਹੋਲੀ ਫੱਗ ਖੇਡਦੇ:ਜਦੋਂ ਕਿ ਬਰਸਾਨੇ ਵਿੱਚ ਲੱਠਮਾਰ ਹੋਲੀ ਖੇਡੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ, ਹਰਿਆਣਾ ਵਿੱਚ ਕੋਰਦਮਰ ਫੱਗ ਖੇਡੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਦਿਨ ਭੈਣਾਂ ਆਪਣੇ ਭਰਜਾਈ ਨੂੰ ਕੱਪੜੇ ਦੇ ਬਣੇ ਕੋਰੜਿਆਂ ਨਾਲ ਮਾਰਦੀਆਂ ਹਨ। ਹਰ ਕੋਈ ਜਾਣਦਾ ਹੈ ਕਿ ਭੈਣ-ਭਰਾ ਅਤੇ ਭਰਜਾਈ ਦਾ ਰਿਸ਼ਤਾ ਬਹੁਤ ਸਤਿਕਾਰਯੋਗ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਭਾਰਤੀ ਸੰਸਕ੍ਰਿਤੀ ਵਿੱਚ ਸੱਸ ਦਾ ਸਤਿਕਾਰ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਜਿੱਥੇ ਉਹ ਆਪਣੇ ਭਰਜਾਈ ਦਾ ਬੱਚਿਆਂ ਵਾਂਗ ਖਿਆਲ ਰੱਖਦੀ ਹੈ, ਉੱਥੇ ਉਹ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨਾਲ ਮਜ਼ਾਕ ਵੀ ਕਰਦੀ ਹੈ। ਹਰਿਆਣਾ ਦੇ ਲੋਕ ਕੋਰਡੋ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਰੰਗ-ਗੁਲਾਲ ਨਾਲ ਹੋਲੀ ਫੱਗ ਖੇਡਦੇ ਹਨ।

ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ-Friends Brutally murder in Hyderabad: ਪ੍ਰੇਮਿਕਾ ਨੂੰ ਕਾਲ ਤੇ ਮੈਸੇਜ ਕਰਨ 'ਤੇ ਦੋਸਤ ਦਾ ਬੇਰਹਿਮੀ ਨਾਲ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਕਤਲ

ਹੋਲੀ-ਫਾਗ ਦਾ ਤਿਉਹਾਰ ਉਤਸ਼ਾਹ: ਫੱਗ ਦੇ ਦਿਨ ਭੈਣਾਂ-ਭਰਾਵਾਂ ਰੰਗ-ਗੁਲਾਲ ਚੜ੍ਹਾਉਣ ਆਏ ਪਿਆਰੇ ਵੀਰਾਂ ਦਾ ਸਵਾਗਤ ਕਰਦੀਆਂ ਹਨ। ਕੱਪੜਿਆਂ ਨੂੰ ਮਰੋੜ ਕੇ ਬਣਾਈਆਂ ਰੱਸੀਆਂ ਪਾਣੀ ਵਿੱਚ ਭਿੱਜਣ ਨਾਲ ਡੰਡਿਆਂ ਨਾਲੋਂ ਮਜ਼ਬੂਤ ​​ਹੋ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ। ਫਿਰ ਭੈਣ-ਭਰਾ ਇਨ੍ਹਾਂ ਰੱਸੀਆਂ ਨਾਲ ਕੁੱਟਦੇ ਹਨ। ਹਰਿਆਣਾ ਵਿੱਚ ਹੋਲੀ ਅਤੇ ਫੱਗ ਦੇ ਤਿਉਹਾਰ ਮਨਾਉਣ ਦਾ ਇਹ ਇੱਕ ਅਨੋਖਾ ਤਰੀਕਾ ਹੈ। ਹਰ ਸਾਲ ਦੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਇਸ ਸਾਲ ਵੀ ਹਰਿਆਣਾ 'ਚ ਹੋਲੀ-ਫਾਗ ਦਾ ਤਿਉਹਾਰ ਉਤਸ਼ਾਹ ਨਾਲ ਮਨਾਇਆ ਜਾਵੇਗਾ।

ABOUT THE AUTHOR

...view details