ਹਿਮਾਚਲ ਪ੍ਰਦੇਸ਼/ਹਮੀਰਪੁਰ :ਅਜਿਹਾ ਕਦੇ ਵੀ ਨਹੀਂ ਹੋ ਸਕਦਾ ਕਿ ਦਿਵਾਲੀ ਦਾ ਤਿਉਹਾਰ ਹੋਵੇ ਅਤੇ ਮਠਿਆਈਆਂ ਦਾ ਕੋਈ ਜ਼ਿਕਰ ਨਾ ਹੋਵੇ। ਦਿਵਾਲੀ ਮੌਕੇ ਲੋਕ ਇੱਕ ਦੂਜੇ ਨੂੰ ਮੁਬਾਰਕਾਂ ਦਿੰਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਮਠਿਆਈਆਂ ਨਾਲ ਮੂੰਹ ਮਿੱਠਾ ਕਰਵਾਉਂਦੇ ਹਨ। ਦਿਵਾਲੀ 'ਤੇ ਰੰਗ-ਬਿਰੰਗੀਆਂ ਮਠਿਆਈਆਂ ਵਿਕਦੀਆਂ ਹਨ। ਤੁਸੀਂ ਗੁਲਾਬ ਜਾਮੁਨ, ਕਾਜੂ ਬਰਫੀ, ਸੋਨ ਪਾਪੜੀ ਸਮੇਤ ਕਈ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਮਠਿਆਈਆਂ ਤਾਂ ਜ਼ਰੂਰ ਖਾਧੀਆਂ ਹੋਣਗੀਆਂ ਪਰ ਅੱਜ ਅਸੀਂ ਤੁਹਾਨੂੰ ਕੁਝ ਅਜਿਹੀਆਂ ਮਠਿਆਈਆਂ ਬਾਰੇ ਦੱਸਾਂਗੇ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਤੁਸੀਂ ਪਹਿਲਾਂ ਸ਼ਾਇਦ ਹੀ ਖਾਧਾ ਜਾਂ ਦੇਖਿਆ ਹੋਵੇ। ਹਿਮਾਚਲ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਦੇ ਹਮੀਰਪੁਰ ਦੇ ਨਾਦੌਨ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਮਿਠਾਈ ਦੀ ਦੁਕਾਨ ਹੈ, ਜਿੱਥੇ ਤੁਹਾਨੂੰ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਕਿਸਮਾਂ ਦੀਆਂ ਮਿਠਾਈਆਂ, ਸਬਜ਼ੀਆਂ ਅਤੇ ਫਲਾਂ ਦੇ ਆਕਾਰ ਵਿੱਚ ਮਿਲਣਗੀਆਂ। ਜਿਸ ਨੂੰ ਦੇਖ ਕੇ ਹਰ ਕੋਈ ਪਹਿਲਾਂ ਧੋਖਾ ਖਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
ਇਹ ਕੋਈ ਫਲ ਜਾਂ ਸਬਜ਼ੀ ਨਹੀਂ ਸਗੋਂ ਖੋਏ ਅਤੇ ਮਾਵੇ ਤੋਂ ਬਣੀ ਮਿੱਠੀ ਹੈ। ਹਿਮਾਚਲ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਦੇ ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਸੁਖਵਿੰਦਰ ਸਿੰਘ ਸੁੱਖੂ ਦੇ ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਹਲਕੇ ਨਦੌਣ ਸਬ-ਡਿਵੀਜ਼ਨ ਦੇ ਭਾਵਦਾਨ ਚੌਕ ਵਿਖੇ ਬਿੱਟੂ ਹਲਵਾਈ ਦੀ ਦੁਕਾਨ ਹੈ, ਇੱਥੇ ਲਾਹੌਰ ਦੇ 150 ਸਾਲ ਪੁਰਾਣੇ ਸਾਂਚੇ ਤੋਂ ਫਲ ਅਤੇ ਸਬਜ਼ੀਆਂ ਦੀਆਂ ਮਠਿਆਈਆਂ ਬਣਾਈਆਂ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕੋਲ ਇੱਕ ਦਰਜਨ ਦੇ ਕਰੀਬ ਸਾਂਚੇ ਹੋਣਗੇ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਉਹ ਆਪਣੇ ਹੱਥਾਂ ਨਾਲ ਮਠਿਆਈ ਬਣਾਉਂਦੇ ਹਨ। ਜਿਸ ਨੂੰ ਦੇਖ ਕੇ ਹਰ ਕੋਈ ਧੋਖਾ ਖਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਸਬਜ਼ੀ ਹੈ ਜਾਂ ਫਲ। ਇੱਥੇ ਭਿੰਡੀ, ਅਖਰੋਟ, ਕੇਲਾ, ਮੱਕੀ ਅਤੇ ਗੋਭੀ ਵਰਗੀਆਂ ਮਠਿਆਈਆਂ ਮਿਲਦੀਆਂ ਹਨ, ਪਰ ਅਸਲ ਵਿੱਚ ਇਹ ਖੋਆ ਅਤੇ ਮਾਵੇ ਤੋਂ ਬਣੀਆਂ ਮਠਿਆਈਆਂ ਹਨ, ਜੋ ਖਾਣ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤ ਸੁਆਦ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਮਠਿਆਈਆਂ ਦੀ ਸਿਰਫ ਹਿਮਾਚਲ ਹੀ ਨਹੀਂ ਸਗੋਂ ਕਈ ਸੂਬਿਆਂ 'ਚ ਮੰਗ ਹੈ। ਇੱਥੇ ਮਠਿਆਈਆਂ ਖਰੀਦਣ ਲਈ ਲੋਕਾਂ ਦੀਆਂ ਲੰਬੀਆਂ ਕਤਾਰਾਂ ਲੱਗੀਆਂ ਹੋਈਆਂ ਹਨ।
ਬਿੱਟੂ ਹਲਵਾਈ ਦੀਆਂ ਮਠਿਆਈਆਂ ਦੀ ਹਿਮਾਚਲ ਸਮੇਤ ਕਈ ਰਾਜਾਂ ਵਿੱਚ ਮੰਗ ਹੈ। ਮਿਠਾਈ ਬਣਾਉਣ ਵਾਲੇ ਬਿੱਟੂ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਇਹ ਮਠਿਆਈਆਂ 150 ਸਾਲ ਪੁਰਾਣੇ ਲਾਹੌਰ ਦੇ ਸਾਂਚੇ ਤੋਂ ਬਣੀਆਂ ਹਨ। ਉਸ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਉਸ ਦੇ ਨਾਨਕੇ ਆਜ਼ਾਦੀ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਲਾਹੌਰ ਵਿੱਚ ਹਲਵਾਈ ਦਾ ਕੰਮ ਕਰਦੇ ਸਨ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਸਾਂਚਿਆਂ ਨਾਲ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਮਠਿਆਈਆਂ ਬਣਾਈਆਂ ਜਾਂਦੀਆਂ ਸਨ। ਬਿੱਟੂ ਨੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਤੋਂ ਹੀ ਇਹ ਸਾਂਚੇ ਲਏ ਸਨ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਸਾਂਚਿਆਂ ਵਿੱਚ ਫਲ ਅਤੇ ਸਬਜ਼ੀਆਂ ਆਧਾਰਿਤ ਮਠਿਆਈਆਂ ਬਣਾਉਣ ਵਿੱਚ ਸਖ਼ਤ ਮਿਹਨਤ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਖਾਸ ਕਰਕੇ ਦਿਵਾਲੀ ਦੇ ਮੌਕੇ 'ਤੇ ਇੱਥੇ ਕਈ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਮਠਿਆਈਆਂ ਬਣਾਈਆਂ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਹਿਮਾਚਲ ਅਤੇ ਹੋਰ ਰਾਜਾਂ ਤੋਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਮਠਿਆਈਆਂ ਦੀ ਭਾਰੀ ਮੰਗ ਹੈ। ਬਿੱਟੂ ਇਹ ਮਠਿਆਈਆਂ ਆਪ ਤਿਆਰ ਕਰਦਾ ਹੈ।
150 ਸਾਲ ਪੁਰਾਣੀ ਮਿਠਾਈ ਬਣਾਉਣ ਵਾਲੀ ਲਾਹੌਰੀ ਢਾਲ ਲਾਹੌਰ ਦੇ ਸਾਂਚੇ ਵਿੱਚ ਬਣਾਈ ਜਾਂਦੀ ਹਨ ਮਠਿਆਈਆਂ ਇਸ ਦੌਰਾਨ ਸਥਾਨਕ ਵਸਨੀਕ ਰਾਕੇਸ਼ ਕੁਮਾਰ ਸ਼ਰਮਾ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਬਿੱਟੂ ਹਲਵਾਈ ਵੱਲੋਂ ਬਣਾਈਆਂ ਮਠਿਆਈਆਂ ਦੀ ਬਾਜ਼ਾਰ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤ ਮੰਗ ਹੈ। ਜਦੋਂ ਉਹ ਮਠਿਆਈ ਬਣਾਉਂਦੇ ਹਨ ਤਾਂ ਲੋਕ ਇੱਥੇ ਲਾਈਨਾਂ ਵਿੱਚ ਖੜ੍ਹੇ ਹੋ ਕੇ ਮਠਿਆਈਆਂ ਲੈਂਦੇ ਹਨ। ਹਰ ਕੋਈ ਉਨ੍ਹਾਂ ਵੱਲੋਂ ਬਣਾਈਆਂ ਮਠਿਆਈਆਂ ਦੀ ਤਾਰੀਫ਼ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਦਿਵਾਲੀ 'ਤੇ ਲੋਕ ਇੱਥੇ ਖਾਸ ਮਠਿਆਈਆਂ ਖਰੀਦਣ ਆਉਂਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਦੌਰਾਨ ਮੁਕੁਲ ਸ਼ਰਮਾ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਕਰੇਲਾ, ਨਿੰਬੂ, ਅਮਰੂਦ, ਖੀਰਾ, ਮੱਕੀ, ਆਂਵਲਾ, ਅੰਬ, ਅਖਰੋਟ, ਸੇਬ, ਭਿੰਡੀ, ਗੋਭੀ, ਗਾਜਰ ਆਦਿ ਦੀ ਸ਼ਕਲ ਵਿੱਚ ਮਿਠਾਈਆਂ ਬਣਾਈਆਂ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ। ਇਹ ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਸੁੱਖੂ ਦੇ ਘਰ ਦੇ ਨੇੜੇ ਹੀ ਮਿਠਾਈ ਦੀ ਦੁਕਾਨ ਹੈ। ਲੋਕ ਦੂਰ-ਦੂਰ ਤੋਂ ਇੱਥੇ ਮਠਿਆਈਆਂ ਖਰੀਦਣ ਲਈ ਆਉਂਦੇ ਹਨ। ਬਾਹਰਲੇ ਰਾਜਾਂ ਦੇ ਲੋਕ ਵੀ ਇੱਥੇ ਮਠਿਆਈ ਮੰਗਵਾ ਕੇ ਮਠਿਆਈ ਲੈਣ ਲਈ ਇੱਥੇ ਆਉਂਦੇ ਹਨ। ਖਾਸ ਗੱਲ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਬਿੱਟੂ ਹਲਵਾਈ ਇਸ ਮਿਠਾਈ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਹੱਥਾਂ ਨਾਲ ਤਿਆਰ ਕਰਦਾ ਹੈ।