ਪੰਜਾਬ

punjab

By

Published : May 27, 2022, 5:25 PM IST

Updated : May 27, 2022, 6:39 PM IST

ETV Bharat / bharat

ਗੀਤਾਂਜਲੀ ਸ਼੍ਰੀ ਨੇ ਪਹਿਲੇ ਹਿੰਦੀ ਨਾਵਲ 'ਰੇਤ ਦੀ ਕਬਰ' ਲਈ ਜਿੱਤਿਆ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਬੁਕਰ ਪੁਰਸਕਾਰ

'ਰੇਤ ਦੀ ਕਬਰ', ਅਸਲ ਵਿੱਚ 'ਰੇਤ ਦੀ ਸਮਾਧੀ', ਉੱਤਰੀ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਸਥਾਪਿਤ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ ਅਤੇ ਇੱਕ ਕਹਾਣੀ ਵਿੱਚ ਇੱਕ 80-ਸਾਲਾ ਔਰਤ ਦੀ ਪਾਲਣਾ ਕਰਦੀ ਹੈ, ਜਿਸਨੂੰ ਬੁਕਰ ਜੱਜਾਂ ਨੇ ਇੱਕ ਅਨੰਦਮਈ ਅਤੇ ਇੱਕ "ਅਟੁੱਟ ਨਾਵਲ" ਕਿਹਾ ਹੈ।

Geetanjali Shree wins International Booker Prize for first Hindi novel
Geetanjali Shree wins International Booker Prize for first Hindi novel

ਲੰਡਨ:ਲੇਖਿਕਾ ਗੀਤਾਂਜਲੀ ਸ਼੍ਰੀ ਦਾ ਹਿੰਦੀ ਨਾਵਲ ਟੋਬ ਆਫ਼ ਸੈਂਡ’ ਵੱਕਾਰੀ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਬੁਕਰ ਪੁਰਸਕਾਰ ਜਿੱਤਣ ਵਾਲੀ ਕਿਸੇ ਵੀ ਭਾਰਤੀ ਭਾਸ਼ਾ ਦੀ ਪਹਿਲੀ ਕਿਤਾਬ ਬਣ ਗਈ ਹੈ। ਵੀਰਵਾਰ ਨੂੰ ਲੰਡਨ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਸਮਾਰੋਹ ਵਿੱਚ, ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ ਦੀ ਰਹਿਣ ਵਾਲੀ ਲੇਖਿਕਾ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਉਹ " ਬੋਲਟ ਫਰੋਮ ਬਲੁ " ਤੋਂ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਉਸਨੇ 50,000 GBP ਦਾ ਇਨਾਮ ਸਵੀਕਾਰ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਕਿਤਾਬ ਦੇ ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ ਅਨੁਵਾਦਕ, ਡੇਜ਼ੀ ਰੌਕਵੈਲ ਨਾਲ ਸਾਂਝਾ ਕੀਤਾ।

ਰੇਤ ਦਾ ਕਬਰ: ਅਸਲ ਵਿੱਚ ਰੇਤ ਦੀ ਸਮਾਧੀ', ਉੱਤਰੀ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਸਥਾਪਤ ਹੈ ਅਤੇ ਇੱਕ ਕਹਾਣੀ ਵਿੱਚ ਇੱਕ 80 ਸਾਲਾ ਔਰਤ ਦੀ ਪਾਲਣਾ ਕਰਦੀ ਹੈ, ਜਿਸਨੂੰ ਬੁਕਰ ਜੱਜਾਂ ਨੇ ਇੱਕ ਅਨੰਦਮਈ ਕਠੋਰਤਾ ਅਤੇ ਇੱਕ "ਅਟੁੱਟ ਨਾਵਲ" ਕਿਹਾ ਹੈ। ਮੈਂ ਕਦੇ ਬੁਕਰ ਦਾ ਸੁਪਨਾ ਨਹੀਂ ਦੇਖਿਆ, ਮੈਂ ਕਦੇ ਨਹੀਂ ਸੋਚਿਆ ਕਿ ਮੈਂ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹਾਂ. ਕਿੰਨੀ ਵੱਡੀ ਮਾਨਤਾ ਹੈ, ਮੈਂ ਹੈਰਾਨ, ਪ੍ਰਸੰਨ, ਸਨਮਾਨਿਤ ਅਤੇ ਨਿਮਰ ਹਾਂ, ਸ਼੍ਰੀ ਨੇ ਆਪਣੇ ਸਵੀਕਾਰ ਭਾਸ਼ਣ ਵਿੱਚ ਕਿਹਾ। ਇਸ ਨੂੰ ਮਿਲਣ ਵਾਲੇ ਪੁਰਸਕਾਰ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਉਦਾਸੀ ਭਰੀ ਸੰਤੁਸ਼ਟੀ ਹੈ। ਰੇਤ ਦੀ ਸਮਾਧੀ/ਸੈਂਡ ਦਾ ਮਕਬਰਾ' ਸਾਡੇ ਵੱਸਦੇ ਸੰਸਾਰ ਲਈ ਇੱਕ ਸ਼ਾਨ ਹੈ, ਇੱਕ ਸਥਾਈ ਊਰਜਾ ਜੋ ਆਉਣ ਵਾਲੇ ਤਬਾਹੀ ਦੇ ਚਿਹਰੇ ਵਿੱਚ ਉਮੀਦ ਨੂੰ ਬਰਕਰਾਰ ਰੱਖਦੀ ਹੈ। ਬੁਕਰ ਨਿਸ਼ਚਤ ਤੌਰ 'ਤੇ ਇਸ ਨੂੰ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਲੋਕਾਂ ਤੱਕ ਲੈ ਜਾਵੇਗਾ ਜਿੰਨਾ ਕਿ ਇਹ ਪਹੁੰਚਿਆ ਹੋਵੇਗਾ, ਨਹੀਂ ਤਾਂ ਇਸ ਨਾਲ ਕਿਤਾਬ ਨੂੰ ਕੋਈ ਨੁਕਸਾਨ ਨਹੀਂ ਹੋਣਾ ਚਾਹੀਦਾ।

64 ਸਾਲਾ ਲੇਖਿਕਾ ਨੇ ਕਿਹਾ : 64 ਸਾਲਾ ਲੇਖਿਕਾ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਅਜਿਹਾ ਹੋਣ ਦਾ ਸਾਧਨ ਬਣਨਾ ਚੰਗਾ ਮਹਿਸੂਸ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਪਰ ਮੇਰੇ ਅਤੇ ਇਸ ਪੁਸਤਕ ਦੇ ਪਿੱਛੇ ਹਿੰਦੀ ਅਤੇ ਹੋਰ ਦੱਖਣੀ ਏਸ਼ੀਆਈ ਭਾਸ਼ਾਵਾਂ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਅਮੀਰ ਅਤੇ ਪ੍ਰਫੁੱਲਤ ਸਾਹਿਤਕ ਪਰੰਪਰਾ ਹੈ। ਇਹਨਾਂ ਭਾਸ਼ਾਵਾਂ ਦੇ ਕੁਝ ਉੱਤਮ ਲੇਖਕਾਂ ਨੂੰ ਜਾਣਨ ਲਈ ਵਿਸ਼ਵ ਸਾਹਿਤ ਵਧੇਰੇ ਅਮੀਰ ਹੋਵੇਗਾ। ਉਸ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਅਜਿਹੀ ਗੱਲਬਾਤ ਤੋਂ ਜੀਵਨ ਦੀ ਸ਼ਬਦਾਵਲੀ ਵਧੇਗੀ।

ਵਰਮੌਂਟ, ਯੂ.ਐਸ. ਵਿੱਚ ਰਹਿਣ ਵਾਲੀ ਇੱਕ ਚਿੱਤਰਕਾਰ, ਲੇਖਕ ਅਤੇ ਅਨੁਵਾਦਕ ਰੌਕਵੇਲ, ਉਸ ਦੇ ਨਾਵਲ ਦਾ ਅਨੁਵਾਦ ਕਰਨ ਲਈ ਉਸ ਦਾ ਪੁਰਸਕਾਰ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨ ਲਈ ਮੰਚ 'ਤੇ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋਈ, ਜਿਸ ਨੂੰ ਉਸਨੇ ਹਿੰਦੀ ਭਾਸ਼ਾ ਲਈ ਇੱਕ ਪ੍ਰੇਮ ਪੱਤਰ ਦੱਸਿਆ। ਜੱਜਿੰਗ ਪੈਨਲ ਦੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਫ੍ਰੈਂਕ ਵਿਨ ਨੇ ਕਿਹਾ, ਡੇਜ਼ੀ ਰੌਕਵੈਲ ਦੇ ਸ਼ਾਨਦਾਰ ਅਨੁਵਾਦ ਵਿੱਚ, ਗੀਤਾਂਜਲੀ ਸ਼੍ਰੀ ਦੇ ਪਛਾਣ ਅਤੇ ਸਬੰਧਤ ਦੇ ਪੌਲੀਫੋਨਿਕ ਨਾਵਲ, ਟੋਮ ਆਫ ਸੈਂਡ' ਦੀ ਖੇਡ।

ਉਸਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਇਹ ਭਾਰਤ ਅਤੇ ਵੰਡ ਦਾ ਇੱਕ ਚਮਕਦਾਰ ਨਾਵਲ ਹੈ, ਪਰ ਇੱਕ ਅਜਿਹਾ ਨਾਵਲ ਹੈ ਜਿਸਦੀ ਜਾਦੂਗਰੀ ਅਤੇ ਭਿਆਨਕ ਹਮਦਰਦੀ ਨੌਜਵਾਨਾਂ ਅਤੇ ਉਮਰ, ਮਰਦ ਅਤੇ ਔਰਤ, ਪਰਿਵਾਰ ਅਤੇ ਰਾਸ਼ਟਰ ਨੂੰ ਇੱਕ ਕੈਲੀਡੋਸਕੋਪਿਕ ਸਮੁੱਚੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਬੁਣਦੀ ਹੈ। ਕਿਤਾਬ ਦੀ 80 ਸਾਲਾ ਮੁੱਖ ਪਾਤਰ, ਮਾਂ, ਆਪਣੇ ਪਰਿਵਾਰ ਦੀ ਪਰੇਸ਼ਾਨੀ ਲਈ, ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੀ ਯਾਤਰਾ 'ਤੇ ਜ਼ੋਰ ਦਿੰਦੀ ਹੈ, ਨਾਲ ਹੀ ਵੰਡ ਦੇ ਆਪਣੇ ਕਿਸ਼ੋਰ ਤਜ਼ਰਬਿਆਂ ਦੇ ਅਣਸੁਲਝੇ ਸਦਮੇ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਦੀ ਹੈ, ਅਤੇ ਮੁੜ-ਮੁਲਾਂਕਣ ਕਰਦੀ ਹੈ ਕਿ ਮਾਂ, ਇੱਕ ਧੀ, ਇੱਕ ਹੋਣ ਦਾ ਕੀ ਅਰਥ ਹੈ।

ਬੁਕਰ ਜਿਊਰੀ ਇਸ ਗੱਲ ਤੋਂ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ :ਬੁਕਰ ਜਿਊਰੀ ਇਸ ਗੱਲ ਤੋਂ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਹੋਏ ਕਿ ਦੁਖਾਂਤ ਨੂੰ ਗੰਭੀਰਤਾ ਨਾਲ ਜਵਾਬ ਦੇਣ ਦੀ ਬਜਾਏ, ਸ਼੍ਰੀ ਦੇ ਚੰਚਲ ਲਹਿਜੇ ਅਤੇ ਸ਼ਾਨਦਾਰ ਸ਼ਬਦ-ਪਲੇਅ ਦੇ ਨਤੀਜੇ ਵਜੋਂ ਇੱਕ ਕਿਤਾਬ ਇੱਕ ਦਿਲਚਸਪ, ਮਜ਼ਾਕੀਆ ਅਤੇ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਮੌਲਿਕ ਹੈ, ਉਸੇ ਸਮੇਂ ਦੇ ਵਿਨਾਸ਼ਕਾਰੀ ਪ੍ਰਭਾਵਾਂ ਦੇ ਵਿਰੁੱਧ ਇੱਕ ਜ਼ਰੂਰੀ ਅਤੇ ਸਮੇਂ ਸਿਰ ਵਿਰੋਧ ਹੋਣ ਦੇ ਨਾਲ। ਸਰਹੱਦਾਂ ਅਤੇ ਸੀਮਾਵਾਂ, ਭਾਵੇਂ ਧਰਮਾਂ, ਦੇਸ਼ਾਂ, ਜਾਂ ਲਿੰਗਾਂ ਵਿਚਕਾਰ। ਤਿੰਨ ਨਾਵਲਾਂ ਅਤੇ ਕਈ ਕਹਾਣੀ ਸੰਗ੍ਰਹਿ ਦੇ ਲੇਖਕ, ਮੈਨਪੁਰੀ ਵਿੱਚ ਜਨਮੇ ਸ਼੍ਰੀ ਨੇ ਆਪਣੀਆਂ ਰਚਨਾਵਾਂ ਦਾ ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ, ਫ੍ਰੈਂਚ, ਜਰਮਨ, ਸਰਬੀਆਈ ਅਤੇ ਕੋਰੀਅਨ ਵਿੱਚ ਅਨੁਵਾਦ ਕੀਤਾ ਹੈ।

ਮੂਲ ਰੂਪ ਵਿੱਚ 2018 ਵਿੱਚ ਹਿੰਦੀ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ: ਮੂਲ ਰੂਪ ਵਿੱਚ 2018 ਵਿੱਚ ਹਿੰਦੀ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ,ਟੋਮ ਆਫ਼ ਸੈਂਡ' ਅਗਸਤ 2021 ਵਿੱਚ ਟਿਲਟਡ ਐਕਸਿਸ ਪ੍ਰੈਸ ਦੁਆਰਾ ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਕੀਤੀ ਜਾਣ ਵਾਲੀ ਉਸਦੀ ਪਹਿਲੀ ਕਿਤਾਬ ਹੈ। ਸ਼੍ਰੀ ਦੇ ਨਾਵਲ ਨੂੰ ਛੇ ਕਿਤਾਬਾਂ ਦੀ ਇੱਕ ਛੋਟੀ ਸੂਚੀ ਵਿੱਚੋਂ ਚੁਣਿਆ ਗਿਆ ਸੀ, ਬਾਕੀ ਹਨ: ਕਰਸਡ ਬਨੀ। ਬੋਰਾ ਚੁੰਗ ਦੁਆਰਾ, ਕੋਰੀਅਨ ਤੋਂ ਐਂਟਨ ਹੁਰ ਦੁਆਰਾ ਅਨੁਵਾਦ ਕੀਤਾ ਗਿਆ; ਇੱਕ ਨਵਾਂ ਨਾਮ ਜੌਨ ਫੋਸੇ ਦੁਆਰਾ ਸੇਪਟੌਲੋਜੀ VI-VII, ਨਾਰਵੇਈ ਤੋਂ ਡੈਮਿਅਨ ਸੀਰਲ ਦੁਆਰਾ ਅਨੁਵਾਦ ਕੀਤਾ ਗਿਆ; ਮੀਕੋ ਕਾਵਾਕਾਮੀ ਦੁਆਰਾ ਸਵਰਗ', ਜਾਪਾਨੀ ਤੋਂ ਸੈਮੂਅਲ ਬੇਟ ਅਤੇ ਡੇਵਿਡ ਬੌਇਡ ਦੁਆਰਾ ਅਨੁਵਾਦ ਕੀਤਾ ਗਿਆ। ਕਲੌਡੀਆ ਪੀਏਰੋ ਦੁਆਰਾ ਐਲੇਨਾ ਨੌਜ਼', ਸਪੈਨਿਸ਼ ਤੋਂ ਫਰਾਂਸਿਸ ਰਿਡਲ ਦੁਆਰਾ ਅਨੁਵਾਦ ਕੀਤਾ ਗਿਆ; ਅਤੇ ਓਲਗਾ ਟੋਕਾਰਜ਼ੁਕ ਦੁਆਰਾ ਜੈਕਬ ਦੀਆਂ ਕਿਤਾਬਾਂ, ਪੋਲਿਸ਼ ਤੋਂ ਜੈਨੀਫਰ ਕਰੌਫਟ ਦੁਆਰਾ ਅਨੁਵਾਦ ਕੀਤਾ ਗਿਆ।

ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ :ਕੱਛ ਮੁੰਦਰਾ ਬੰਦਰਗਾਹ ਤੋਂ ਖੂਨੀ ਚੰਦਨ ਦੀ ਲੱਕੜ ਬਰਾਮਦ

ਇਸ ਸਾਲ ਜੱਜਾਂ ਨੇ 135 ਕਿਤਾਬਾਂ 'ਤੇ ਵਿਚਾਰ ਕੀਤਾ :ਮੂਲ ਰੂਪ ਵਿੱਚ 2018 ਵਿੱਚ ਹਿੰਦੀ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ, ਅਤੇ 2022 ਵਿੱਚ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ, ਸਾਰੇ ਸ਼ਾਰਟਲਿਸਟ ਕੀਤੇ ਲੇਖਕਾਂ ਅਤੇ ਅਨੁਵਾਦਕਾਂ ਨੂੰ ਹਰੇਕ ਨੂੰ GBP 2,500 ਪ੍ਰਾਪਤ ਹੋਣਗੇ, ਜੋ ਕਿ ਪਿਛਲੇ ਸਾਲਾਂ ਵਿੱਚ GBP 1,000 ਤੋਂ ਵੱਧ ਕੇ ਇਨਾਮ ਦੀ ਕੁੱਲ ਕੀਮਤ GBP 80,000 ਹੋ ਗਏ ਹਨ। ਗਲਪ ਲਈ ਬੁਕਰ ਪੁਰਸਕਾਰ ਦੀ ਪੂਰਤੀ ਕਰਦੇ ਹੋਏ, ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਇਨਾਮ ਹਰ ਸਾਲ ਇੱਕ ਇੱਕ ਕਿਤਾਬ ਲਈ ਦਿੱਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਜੋ ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ ਵਿੱਚ ਅਨੁਵਾਦ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਯੂਕੇ ਜਾਂ ਆਇਰਲੈਂਡ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। (ਪੀਟੀਆਈ)

Last Updated : May 27, 2022, 6:39 PM IST

ABOUT THE AUTHOR

...view details