ਈਟੀਵੀ ਭਾਰਤ ਡੈਸਕ: ਨਵਰਾਤਰੀ 'ਚ ਹਰ ਰੋਜ਼ ਸ਼ਕਤੀਦਾਤਰੀ ਦੇ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਅਵਤਾਰਾਂ ਦੀ ਪੂਜਾ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਚੈਤਰ ਨਵਰਾਤਰੀ ਦਾ ਚੌਥਾ ਦਿਨ ਮਾਂ ਕੁਸ਼ਮਾਂਡਾ ਦੀ ਪੂਜਾ ਦਾ ਦਿਨ ਹੈ। ਮਿਥਿਹਾਸਕ ਮਾਨਤਾਵਾਂ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਦੇਵੀ ਕੁਸ਼ਮਾਂਡਾ ਨੇ ਇਸ ਸੰਸਾਰ ਦੀ ਰਚਨਾ ਕੀਤੀ ਸੀ। ਇਹੀ ਕਾਰਨ ਹੈ ਕਿ ਉਸ ਨੂੰ ਬ੍ਰਹਿਮੰਡ ਦੀ ਆਦਿ ਸਵਰੂਪ ਅਤੇ ਆਦਿਸ਼ਕਤੀ ਵੀ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਮਾਂ ਦੇ ਇਸ ਰੂਪ ਨੂੰ ਬ੍ਰਹਿਮੰਡ ਦੀ ਸਿਰਜਣਹਾਰ ਵੀ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਜਦੋਂ ਸੰਸਾਰ ਨਹੀਂ ਸੀ, ਹਰ ਪਾਸੇ ਹਨੇਰਾ ਸੀ, ਉਦੋਂ ਇਹ ਦੇਵੀ ਹੀ ਸੀ ਜਿਸ ਨੇ ਆਪਣੀ ਧੁੰਦਲੀ ਮੁਸਕਰਾਹਟ ਨਾਲ ਬ੍ਰਹਿਮੰਡ ਦੀ ਰਚਨਾ ਕੀਤੀ ਸੀ। ਉਦੋਂ ਤੋਂ ਉਸ ਨੂੰ ਦੇਵੀ ਕੁਸ਼ਮਾਂਡਾ ਕਿਹਾ ਜਾਣ ਲੱਗਾ। ਪੰਡਿਤ ਵਿਸ਼ਨੂੰ ਰਾਜੋਰੀਆ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਮਾਤਾ ਕੁਸ਼ਮਾਂਡਾ ਬਹੁਤ ਹੀ ਸ਼ਾਨਦਾਰ ਦੇਵੀ ਹੈ। ਉਸ ਦੀਆਂ ਅੱਠ ਬਾਹਾਂ ਹਨ। ਉਸਨੇ ਆਪਣੀਆਂ ਬਾਹਾਂ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਕਮੰਡਲ, ਤੀਰ, ਤੀਰ, ਕਮਲ ਦਾ ਫੁੱਲ, ਅੰਮ੍ਰਿਤ ਕਲਸ਼, ਚੱਕਰ ਅਤੇ ਗਦਾ ਫੜੀ ਹੋਈ ਹੈ ਅਤੇ ਇੱਕ ਸ਼ੇਰ 'ਤੇ ਸਵਾਰ ਹੈ। ਮਾਂ ਕੁਸ਼ਮਾਂਡਾ ਸਾਤਵਿਕ ਬਲੀਦਾਨ ਤੋਂ ਬਹੁਤ ਪ੍ਰਸੰਨ ਹੋਈ। ਕੁਸ਼ਮਾਂਡਾ ਦੇਵੀ ਲਾਲ ਰੰਗ ਨਾਲ ਸੁਸ਼ੋਭਿਤ ਹੈ।
ਉਹ ਲਹੂ ਦੇ ਫੁੱਲਾਂ ਦੀ ਮਾਲਾ ਨੂੰ ਪ੍ਰਿਅ ਹੈ। ਦੇਵੀ ਦੀ ਪੂਜਾ ਕਰਨ ਨਾਲ ਸਾਰੀਆਂ ਪ੍ਰੇਸ਼ਾਨੀਆਂ ਤੋਂ ਛੁਟਕਾਰਾ ਮਿਲਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਮੁਕਤੀ ਦਾ ਰਾਹ ਪੱਧਰਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਮਾਤਾ ਕੁਸ਼ਮਾਂਡਾ ਸੂਰਜ ਮੰਡਲ ਦੀ ਪ੍ਰਧਾਨ ਦੇਵਤਾ ਹੈ। ਮਾਂ ਦਾ ਇਹ ਰੂਪ ਸਾਰੇ ਬ੍ਰਹਿਮੰਡ ਵਿੱਚ ਸ਼ਕਤੀਆਂ ਨੂੰ ਜਗਾਉਣ ਵਾਲਾ ਹੈ। ਇਸ ਦਿਨ ਸਵੇਰੇ ਇਸ਼ਨਾਨ ਕਰੋ, ਸਾਫ਼ ਕੱਪੜੇ ਪਹਿਨੋ ਅਤੇ ਮਾਤਾ ਕੁਸ਼ਮਾਂਡਾ ਨੂੰ ਯਾਦ ਕਰੋ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਧੂਪ, ਸੁਗੰਧ, ਅਕਸ਼ਤ, ਲਾਲ ਫੁੱਲ, ਚਿੱਟਾ ਕੁੰਹੜਾ (ਪੇਠਾ ਜਾਂ ਧਨੀਆ), ਫਲ, ਸੁੱਕਾ ਮੇਵਾ ਅਤੇ ਸ਼ੁਭਕਾਮਨਾਵਾਂ ਚੜ੍ਹਾਓ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਮਾਂ ਕੁਸ਼ਮਾਂਡਾ ਨੂੰ ਹਲਵਾ ਅਤੇ ਦਹੀਂ ਚੜ੍ਹਾਓ।