ਜੋਹਾਨਿਸਬਰਗ:ਦੱਖਣੀ ਅਫਰੀਕਾ ਵਿੱਚ ਜੀਨੋਮਿਕ ਨਿਗਰਾਨੀ ਲਈ ਬਣਿਆ ਨੈਟਵਰਕ ਮਹਾਂਮਾਰੀ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਹੀ ਸਾਰਸ-ਕੋਵ-2 ਵਿੱਚ ਹੋਣ ਵਾਲੇ ਬਦਲਾਵਾਂ ਦੀ ਨਿਗਰਾਨੀ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਵਾਇਰਸ ਦੇ ਨਵੇਂ ਸਵਰੂਪ ਦੀ ਪਹਿਚਾਣ ਬੀ.1.1.529 ਦੇ ਤੌਰ ਉੱਤੇ ਕੀਤੀ ਗਈ ਅਤੇ ਵਿਸ਼ਵ ਸਿਹਤ ਸੰਗਠਨ (World Health Organization)ਨੇ ਇਸ ਨੂੰ ਚਿੰਤਾ ਪੈਦਾ ਕਰਨ ਵਾਲਾ ਰੂਪ ਐਲਾਨ ਦੇ ਨਾਲ ਓਮੀਕਰੋਨ ਦਾ ਨਾਮ ਦਿੱਤਾ ਹੈ।
ਓਮੀਕਰੋਨ ਵਿੱਚ ਅਨੁਵਾਂਸ਼ਿਕੀ ਬਦਲਾਅ (Genetic Variation in Omicron) ਦੀ ਪਹਿਚਾਣ ਕਰਨ ਦੇ ਆਧਾਰ ਉੱਤੇ ਸਿਧਾਂਤਕ ਰੂਪ ਨਾਲ ਚਿੰਤਾ ਪ੍ਰਗਟ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਰੂਪ ਡੇਲਟਾ ਰੂਪ ਦੇ ਮੁਕਾਬਲੇ ਤੇਜੀ ਨਾਲ ਫੈਲ ਸਕਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਪੂਰਵ ਵਿੱਚ ਹੋਏ ਸੰਕਰਮਣ ਜਾਂ ਟੀਕੇ ਤੋਂ ਪੈਦਾ ਐਂਟੀਬਾਡੀ ਦੇ ਪ੍ਰਤੀ ਘੱਟ ਸੰਵੇਦਨਸ਼ੀਲ (less sensitive to antibodies) ਹੈ ਭਲੇ ਹੀ ਐਂਟੀਬਾਡੀ ਪੂਰਵ ਦੇ ਰੂਪ ਨੂੰ ਚੰਗੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਨਾਲ ਅਕਰਮਕ ਕਰਦੇ ਹੋਣ।
ਟੀਕਿਆ ਤੋਂ ਉਤਪੰਨ ਐਂਟੀਬਾਡੀ ਦੀ ਵਾਇਰਸ ਨਾਲ ਲੜਨ ਦੀ ਸਮਰੱਥਾ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਹੈ ਅਤੇ ਓਮੀਕਰੋਨ ਦੇ ਪ੍ਰਤੀ ਕਿਹੜਾ ਟੀਕਾ ਕਿੰਨਾ ਅਸਰਦਾਰ ਹੈ। ਇਸ ਦਾ ਪੱਧਰ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਬੀਟਾ ਰੂਪ ਦੇ ਨਾਲ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਨਵੇਂ ਰੂਪ ਦੇ ਮੱਦੇਨਜਰ ਕੁੱਝ ਕਦਮ ਹਨ ਜੋ ਨਹੀਂ ਚੁੱਕੇ ਜਾਣੇ ਚਾਹੀਦੇ ਹੈ ਅਤੇ ਕੁੱਝ ਕਦਮ ਅਜਿਹੇ ਵੀ ਹਨ ਜੋ ਤੱਤਕਾਲ ਚੁੱਕੇ ਜਾਣੇ ਚਾਹੀਦੇ ਹੈ।
ਕੀ ਨਾ ਕਰੋ
ਪਹਿਲਾ ਇਹ ਬਿਨਾਂ ਸੋਚੇ ਸਮਝੇ ਜਿਆਦਾ ਰੋਕ ਨਹੀਂ ਲਗਾਓ। ਦੱਖਣੀ ਅਫਰੀਕਾ ਵਿੱਚ ਮਹਾਂਮਾਰੀ ਦੀ ਪਿਛਲੇ ਤਿੰਨ ਲਹਿਰਾਂ ਵਿੱਚ ਸੰਕਰਮਣ ਨੂੰ ਘੱਟ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਅਸਫਲ ਸਾਬਤ ਹੋਏ ਹਨ। ਖਾਸ ਤੌਰ ਉੱਤੇ ਇਹ ਗੌਰ ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਦੀ ਸੀਰਾਂ ਸਰਵੇ ਅਤੇ ਮਾਡਲਿੰਗ ਡਾਟਾ ਦੇ ਮੁਤਾਬਕ ਇੱਥੇ ਦੀ 60 ਤੋਂ 80 ਫ਼ੀਸਦੀ ਆਬਾਦੀ ਵਾਇਰਸ ਦੀ ਚਪੇਟ ਵਿਚ ਆਈ ਹੈ।
ਬਿਹਤਰ ਹੈ ਕਿ ਆਰਥਿਕ ਨੁਕਸਾਨ ਪਹੁੰਚਾਉਣ ਵਾਲੇ ਰੋਕ ਕੇਵਲ ਓਨ੍ਹੇ ਸਮਾਂ ਦੇ ਲਈ ਲਗਾਏ ਜਾਓ ਜਦੋਂ ਸੰਕਰਮਣ ਹੋ ਅਤੇ ਇਹ ਕਰੀਬ ਦੋ ਤੋਂ ਤਿੰਨ ਹਫ਼ਤੇ ਦੀ ਮਿਆਦ ਹੈ। ਇੱਥੇ ਕਿ ਜਿਆਦਾਤਰ ਆਬਾਦੀ ਆਮ ਤੌਰ ਉੱਤੇ ਗਰੀਬ ਹੈ।
ਦੂਜਾ ਇਹ ਕਿ ਘਰੇਲੂ ( ਜਾਂ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ) ਯਾਤਰਾ ਉੱਤੇ ਰੋਕ ਨਹੀਂ ਲਗਾਈ ਜਾਵੇ ਕਿਉਂਕਿ ਇਸ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ ਵਾਇਰਸ ਫੈਲੇਗਾ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਪਹਿਲਾਂ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਇਹ ਮੰਨਣਾ ਬਚਕਾਨਾ ਹੋਵੇਗਾ ਕਿ ਕੁੱਝ ਦੇਸ਼ਾਂ ਦੁਆਰਾ ਯਾਤਰਾ ਰੋਕ ਲਗਾਉਣ ਤੋਂ ਵਾਇਰਸ ਦੇ ਪ੍ਰਸਾਰ ਨੂੰ ਰੋਕਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਵਾਇਰਸ ਦਾ ਪ੍ਰਸਾਰ ਪੂਰੀ ਦੁਨੀਆ ਵਿੱਚ ਹੋਵੇਗਾ। ਬਸ਼ਰਤੇ ਕਿ ਤੁਸੀ ਵਾਇਰਸ ਗ੍ਰਸਤ ਦੇਸ਼ ਹੋਵੇ ਅਤੇ ਤੁਸੀ ਪੂਰੀ ਦੁਨੀਆ ਨਾਲ ਸੰਪਰਕ ਤੋੜ ਦਿੱਤਾ ਹੈ।
ਤੀਜਾ ਅਜਿਹੇ ਨਿਯਮਾਂ ਦਾ ਐਲਾਨ ਨਾ ਕਰੋ ਜੋ ਸਥਾਨਕ ਸੰਦਰਭ ਵਿੱਚ ਲਾਗੂ ਨਹੀਂ ਕੀਤੇ ਜਾ ਸਕਣ ਅਤੇ ਅਜਿਹਾ ਨਹੀਂ ਦਿਖਾਉਂਦੇ ਕਿ ਲੋਕ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਮੰਨਣਗੇ। ਇਹਨਾਂ ਵਿੱਚ ਸ਼ਰਾਬ ਦੀ ਵਿਕਰੀ ਸ਼ਾਮਿਲ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਪੁਲਿਸ ਇਸ ਦੀ ਕਾਲਾ ਬਾਜਾਰੀ ਰੋਕਣ ਵਿੱਚ ਅਸਫਲ ਹੋਵੇਗੀ।
ਚੌਥਾ ਜਿਆਦਾ ਖਤਰੇ ਵਾਲੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਬਚਾਉਣ ਦੇ ਤਰੀਕੇ ਵਿੱਚ ਦੇਰੀ ਜਾਂ ਅੜਚਨ ਪੈਦਾ ਨਾ ਕਰੋ। ਸਰਕਾਰਾਂ ਦੁਆਰਾ 65 ਸਾਲ ਤੋਂ ਜਿਆਦਾ ਉਮਰ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਦੋ ਖੁਰਾਕ ਦੇ ਬਾਅਦ ਫਾਈਜਰ ਟੀਕੇ ਦੀ ਤੀਜੀ ਖੁਰਾਕ ਦਿੱਤੀ ਜਾਣੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ। ਇਹ ਹੋਰ ਖਤਰੇ ਵਾਲੇ ਸਮੂਹ ਲਈ ਵੀ ਕੀਤਾ ਜਾਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ਜਿਵੇਂ ਗੁਰਦੇ ਦਾ ਪ੍ਰਤੀਰੋਪਣ ਕਰਾਉਣ ਵਾਲੇ ਜਾਂ ਕੈਂਸਰ ਵਲੋਂ ਜੂਝ ਰਹੇ ਜਾਂ ਘੱਟ ਰੋਕਣ ਵਾਲਾ ਸਮਰੱਥਾ ਤੋਂ ਗੁਜਰ ਰਹੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ।
ਪੰਜਵਾ ਸਮੁਦਾਇਕ ਰੋਕਣ ਵਾਲਾ ਸਮਰੱਥਾ ਦੀ ਚਰਚਾ ਨਹੀਂ ਕੀਤੀ ਜਾਣੀ ਚਾਹੀਦੀ ਕਿਉਂਕਿ ਇਹ ਅਮਲ ਵਿੱਚ ਨਾ ਆਉਣ ਵਾਲਾ ਹੈ ਅਤੇ ਟੀਕੇ ਦੇ ਪ੍ਰਤੀ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਭਰੋਸੇ ਨੂੰ ਘੱਟ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਪਹਿਲੀ ਪੀੜ੍ਹੀ ਦੇ ਟੀਕੇ ਕੋਵਿਡ -19 (Vaccine Covid-19)ਦੇ ਗੰਭੀਰ ਮਾਮਲਿਆਂ ਲਈ ਪ੍ਰਭਾਵੀ ਹੈ ਪਰ ਹਲਕੇ ਲੱਛਣ ਵਾਲੀਆਂ ਦੀ ਰੱਖਿਆ ਵਿੱਚ ਘੱਟ ਐਂਟੀਬਾਡੀ ਦੇ ਪੱਧਰ ਜਾਂ ਵਾਇਰਸ ਦੇ ਨਵੇਂ ਸਵਰੂਪ ਦੇ ਮਾਮਲੇ ਵਿੱਚ ਪੂਰਵ ਅਨੁਮਾਨ ਨਹੀ ਲਗਾਇਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ।
ਅਜਿਹੇ ਵਿੱਚ ਸਾਨੂੰ ਇਹ ਗੱਲ ਕਰਨੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ ਕਿ ਕਿਵੇਂ ਅਸੀ ਵਾਇਰਸ ਦੇ ਨਾਲ ਰਹਿ ਸਕਦੇ ਹਾਂ। ਅਜਿਹੇ ਕੰਮਾਂ ਦੀ ਵੀ ਸੂਚੀ ਹੈ। ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਓਮੀਕਰੋਨ ਸਵਰੂਪ ਦੇ ਮੱਦੇਨਜਰ ਕੀਤਾ ਜਾਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ਭਲੇ ਹੀ ਇਹ ਡੇਲਟਾ ਸਵਰੂਪ ਦਾ ਸਥਾਨ ਲੈਂਦਾ ਹੈ ਜਾਂ ਨਹੀਂ ।
ਕੀ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ