ਤਾਮਿਲਨਾਡੂ / ਤਿਰੂਨੇਲਵੇਲੀ :ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਖੋਤੇ ਇੱਕ ਖ਼ਤਰੇ ਵਾਲਾ ਜਾਨਵਰ ਬਣ ਗਿਆ ਹੈ। ਪਿਛਲੇ ਦਸ ਸਾਲਾਂ ਵਿੱਚ ਲਗਭਗ 62% ਗਧਿਆਂ ਦੀ ਮੌਤ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਕਾਰਨਾਂ ਕਰਕੇ ਹੋਈ ਹੈ। ਹੁਣ ਭਾਰਤ 'ਚ 1 ਲੱਖ 40 ਹਜ਼ਾਰ ਗਧੇ ਜ਼ਿੰਦਾ ਹੋਣ ਦੀ ਗੱਲ ਕਹੀ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ ਅਤੇ ਤਾਮਿਲਨਾਡੂ 'ਚ ਸਿਰਫ ਇਕ ਹਜ਼ਾਰ 428 ਗਧੇ ਜ਼ਿੰਦਾ ਹਨ। ਪਸ਼ੂ ਰੱਖਿਅਕਾਂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਰਿਪੋਰਟ ਮੁਤਾਬਕ ਸਥਿਤੀ ਬਹੁਤ ਗੰਭੀਰ ਹੈ। ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਤਿੰਨ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੇ ਗਧੇ ਉਗਾਏ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਇੱਕ ਦੇਸੀ ਤਾਮਿਲਨਾਡੂ ਦੇ ਗਧੇ ਹਨ, ਬਾਕੀ ਮਹਾਰਾਸ਼ਟਰ ਦੇ ਕਾਠੀਆਵਾੜੀ ਗਧੇ ਅਤੇ ਗੁਜਰਾਤ ਦੇ ਹਲਰੀ ਗਧੇ ਹਨ।
ਇਸ ਦੌਰਾਨ ਨੇਲਈ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਦੇ ਗਰੈਜੂਏਟ ਬਾਬੂ ਨੇ 100 ਗਧਿਆਂ ਨਾਲ ਖੇਤੀ ਕਰਨੀ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤੀ ਹੈ। ਗਧਿਆਂ ਦੁਆਰਾ ਤਿਆਰ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਦੁੱਧ ਬੈਂਗਲੁਰੂ ਨੂੰ ਵਿਕਰੀ ਲਈ ਭੇਜਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਬੰਗਲੌਰ ਵਿੱਚ, ਗਧੇ ਦੇ ਦੁੱਧ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਸੁੰਦਰਤਾ ਸਹਾਇਕ, ਸਾਬਣ, ਚਿਹਰੇ ਦੇ ਉਤਪਾਦਾਂ ਅਤੇ ਹੋਰ ਬਹੁਤ ਸਾਰੀਆਂ ਚੀਜ਼ਾਂ ਦੇ ਉਤਪਾਦਨ ਲਈ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਇਹ ਸਾਰੇ ਭਾਰਤ ਅਤੇ ਵਿਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਵਿਕਰੀ ਲਈ ਵੀ ਭੇਜੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਗਧੇ ਦੇ ਦੁੱਧ ਵਿੱਚ ਵੀ ਦੁਰਲੱਭ ਔਸ਼ਧੀ ਗੁਣ ਹੁੰਦੇ ਹਨ, ਇੱਥੋਂ ਤੱਕ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਵਿੱਚ ਮਾਂ ਦੇ ਦੁੱਧ ਦੇ ਬਰਾਬਰ ਪੋਸ਼ਣ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਇਸੇ ਲਈ ਦੁਨੀਆਂ ਭਰ ਵਿੱਚ ਖੋਤੇ ਦੇ ਦੁੱਧ ਦੀ ਮੰਗ ਹਮੇਸ਼ਾ ਹੀ ਰਹੀ ਹੈ।