ਪਾਣੀਪਤ: ਕੌਮੀ ਰਾਜਧਾਨੀ ਦਿੱਲੀ ਤੋਂ ਕਰੀਬ 90 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਦੀ ਦੂਰੀ 'ਤੇ ਸਥਿਤ ਪਾਣੀਪਤ ਇੱਕ ਇਤਿਹਾਸਕ ਸ਼ਹਿਰ ਹੈ ਜੋ ਕਈਂ ਇਤਿਹਾਸਕ ਲੜਾਈਆਂ ਦਾ ਗਵਾਹ ਹੈ। ਪਾਣੀਪਤ ਵਿੱਚ ਹੋਈਆਂ ਬਾਬਰ, ਹੁਮਾਯੂੰ ਅਤੇ ਇਬਰਾਹਿਮ ਲੋਧੀ ਵਰਗੇ ਯੋਧਿਆਂ ਦੀ ਲੜਾਈ ਨੇ ਭਾਰਤ ਦਾ ਇਤਿਹਾਸ ਬਦਲ ਦਿੱਤਾ। ਇਥੇ ਮੌਜੂਦ ਸਦੀਆਂ ਪੁਰਾਣੀਆਂ ਇਤਿਹਾਸਕ ਵਿਰਾਸਤਾਂ ਅੱਜ ਵੀ ਪਾਣੀਪਤ ਦਾ ਮਹਾਨ ਇਤਿਹਾਸ ਨੂੰ ਬਿਆਨ ਕਰਦੀਆਂ ਹਨ।
ਪਾਣੀਪਤ 'ਚ ਕਲੰਦਰ ਸ਼ਾਹ ਦੀ ਦਰਗਾਹ ਦੇ ਦਰਸ਼ਨ ਲਈ ਵਿਸ਼ਵ ਭਰ ਤੋਂ ਸ਼ਰਧਾਲੂ ਝੋਲੀ ਫੈਲਾਈ ਆਉਂਦੇ ਹਨ ਪਰ ਅੱਜ, ਪਾਣੀਪਤ ਨੇ ਇੱਕ ਵੱਖਰੀ ਪਛਾਣ ਬਣਾਈ ਹੈ। ਇਸ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਨੂੰ ਦੇਸ਼ ਦਾ ਟੈਕਸਟਾਈਲ ਹੱਬ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਇਕੱਲੇ ਪਾਨੀਪਤ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਤੋਂ 7.5 ਹਜ਼ਾਰ ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਦੇ ਹੈਂਡਲੂਮ ਉਤਪਾਦ ਸਲਾਨਾ ਵਿਸ਼ਵ ਭਰ ਵਿੱਚ ਨਿਰਯਾਤ ਕੀਤੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ।
ਹਰਿਆਣਾ ਉਦਯੋਗ ਵਿਆਪਕ ਬੋਰਡ ਦੇ ਚੇਅਰਮੈਨ ਰੋਸ਼ਨ ਲਾਲ ਗੁਪਤਾ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਪਾਣੀਪਤ ਵਿੱਚ ਹੈਂਡਲੂਮ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਸਾਲ 1948 ਤੋਂ ਹੋਈ ਸੀ। ਉਸ ਸਮੇਂ ਤੋਂ, ਪਾਣੀਪਤ ਸ਼ਹਿਰ ਨੇ ਇੱਥੇ ਵਪਾਰੀਆਂ ਅਤੇ ਉਦਯੋਗਪਤੀਆਂ ਦੀ ਸਖਤ ਮਿਹਨਤ ਦੇ ਨਤੀਜੇ ਵਜੋਂ ਕਦੇ ਪਿੱਛੇ ਮੁੜਕੇ ਨਹੀਂ ਦੇਖਿਆ।
ਅੱਜ ਹਾਲਾਤ ਇਹ ਹਨ ਕਿ ਇਥੇ ਹੈਂਡਲੂਮ ਦੇ ਸਾਮਾਨ ਲਈ ਸਾਢੇ ਸੱਤ ਹਜ਼ਾਰ ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਦਾ ਕਾਰੋਬਾਰ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਜੇ ਘਰੇਲੂ ਦੀ ਗੱਲ ਕਰਈਏ ਤਾਂ ਜੋ ਕਪੜੇ, ਫਰਨੀਚਰ, ਕਤੂਰੇ, ਪਰਦੇ ਵਾਲੇ ਕੱਪੜੇ ਜੋ ਇਥੇ ਬਣਦੇ ਹਨ ਉਸਦਾ ਤਕਰੀਬਨ ਦਸ ਹਜ਼ਾਰ ਕਰੋੜ ਦਾ ਹਰ ਦਿਨ ਕਾਰੋਬਾਰ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਜੋ ਕਿ ਭਾਰਤ ਦੇ ਹਰ ਕੋਨੇ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚਦਾ ਹੈ।
ਆਜ਼ਾਦੀ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਹੀ ਪਾਣੀਪਤ 'ਚ ਹੈਂਡਲੂਮ ਦਾ ਕੰਮ ਜ਼ੋਰਾਂ 'ਤੇ ਚੱਲ ਰਿਹਾ ਹੈ, ਇਥੇ ਬਣੇ ਕੰਬਲ ਪੂਰੀ ਦੁਨੀਆ ਵਿੱਚ ਪਸੰਦ ਕੀਤੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ, ਪਰ ਹੁਣ ਪਾਣੀਪਤ ਰੀਸਾਈਕਲ ਧਾਗਿਆਂ ਲਈ ਵਿਸ਼ਵ ਪੱਧਰੀ ਪਛਾਣ ਬਣਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਸਾਲ 1987 ਵਿੱਚ ਓਪਨ ਇੰਡਸਟਰੀ ਦਾ ਆਗਾਜ਼ ਹੋਇਆ ਸੀ, ਉਸ ਸਮੇਂ ਤੋਂ, ਹੁਣ ਤੱਕ ਪੂਰੀ ਦੁਨਿਆ 'ਚ ਪਾਣੀਪਤ ਤੋਂ ਧਾਗਾ ਐਕਸਪੋਰਟ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਅਤੇ ਅੱਜ ਆਲਮ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਪਾਣੀਪਤ ਧਾਗੇ ਰੀਸਾਈਕਲ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਦੁਨੀਆ ਵਿੱਚ ਪਹਿਲੇ ਨੰਬਰ ‘ਤੇ ਹੈ।
ਅੱਗੇ ਰੋਸ਼ਨ ਲਾਲ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਜਦੋਂ ਇਥੇ ਓਪਨ ਇੰਡਸਟਰੀ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਈ, ਤਾਂ ਕਾਨਪੁਰ ਅਤੇ ਅਹਿਮਦਾਬਾਦ ਟੈਕਸਟਾਈਲ ਦਾ ਮੈਨਚੇਸਟਰ ਗਿਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਸੀ, ਪਰ ਅੱਜ ਸਥਿਤੀ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਪਾਣੀਪਤ ਵਿੱਚ ਓਪਨ ਇੰਡਸਟਰੀ ਪੂਰੇ ਵਿਸ਼ਵ ਵਿੱਚ ਪਹਿਲੇ ਨੰਬਰ 'ਤੇ ਹੈ। ਅਸੀਂ ਪਾਣੀਪਤ ਤੋਂ ਨਾ ਸਿਰਫ ਪੂਰੇ ਭਾਰਤ ਨੂੰ ਧਾਗੇ ਦੀ ਸਪਲਾਈ ਕਰਦੇ ਹਾਂ ਬਲਕਿ ਸਾਰੀ ਦੁਨੀਆ ਵਿੱਚ ਵੀ ਕਰਦੇ ਹਾਂ।
ਵੈਸੇ ਤਾਂ ਪਾਣੀਪਤ ਤੋਂ ਪੂਰੀ ਦੁਨੀਆ ਵਿੱਚ ਧਾਗਾ ਭੇਜਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਪਰ ਸ਼੍ਰੀਲੰਕਾ, ਨੇਪਾਲ, ਰੂਸ, ਅਮਰੀਕਾ, ਜਰਮਨੀ, ਨੀਦਰਲੈਂਡਜ਼, ਫਿਨਲੈਂਡ, ਫਰਾਂਸ, ਬੁਲਗਾਰੀਆ, ਬੈਲਜੀਅਮ ਵਰਗੇ ਮੁਲਕਾਂ 'ਚ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਨਿਰਯਾਤ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਪਾਣੀਪਤ ਵਿੱਚ ਲਗਭਗ 400 ਸਪਿਨਿੰਗ ਮਿੱਲਾਂ ਰੋਜ਼ਾਨਾ 20 ਹਜ਼ਾਰ ਕਿੱਲੋ ਧਾਗਾ ਬਣਾਉਂਦੀਆਂ ਹਨ।