ਚੰਡੀਗੜ੍ਹ: ਦੇਸ਼ ਦੇ 14 ਸੂਬਿਆ ਦੀਆਂ 30 ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਸੀਟਾਂ (Assembly seats) ਅਤੇ 3 ਲੋਕ ਸਭਾ ਸੀਟਾਂ (Lok Sabha seats) ਲਈ ਸ਼ਨੀਵਾਰ ਜਾਨੀ ਅੱਜ ਉਪ ਚੋਣਾਂ (By-elections) ਹੋ ਰਹੀਆਂ ਹਨ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਬਿਹਾਰ ਵਿੱਚ 2, ਹਰਿਆਣਾ ਵਿੱਚ 1, ਹਿਮਾਚਲ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ 3, ਮੱਧ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ 2, ਤੇਲੰਗਾਨਾ ਵਿੱਚ 1, ਆਂਧਰਾ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ 1, ਕਰਨਾਟਕ ਵਿੱਚ 2, ਮਹਾਰਾਸ਼ਟਰ ਵਿੱਚ 1, ਪੱਛਮ ਬੰਗਾਲ ਵਿੱਚ 4, ਅਸਾਮ ਵਿੱਚ 5, ਮੇਘਾਲਿਆ ਵਿੱਚ 3, ਨਾਗਾਲੈਂਡ ਵਿੱਚ 1, ਮਿਜ਼ੋਰਮ ਵਿੱਚ 1 ਅਤੇ ਰਾਜਸਥਾਨ ਵਿੱਚ 2 ਸੀਟਾਂ ਲਈ ਜ਼ਿਮਨੀ ਚੋਣਾਂ (By-elections) ਹੋ ਰਹੀਆਂ ਹਨ। ਲੋਕ ਸਭਾ (Lok Sabha seats) ਲਈ ਦਾਦਰਾ ਅਤੇ ਨਗਰ ਹਵੇਲੀ, ਹਿਮਾਚਲ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਦੇ ਮੰਡੀ ਅਤੇ ਮੱਧ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਦੇ ਖੰਡਵਾ ਵਿੱਚ ਉਪ ਚੋਣਾਂ ਹੋ ਰਹੀਆਂ ਹਨ।
ਇਹ ਵੀ ਪੜੋ:ਕੀ ਕੈਪਟਨ ਲਗਾਉਂਣਗੇ ਭਾਜਪਾ ਦੀ ਬੇੜੀ ਪਾਰ?
ਮੰਡੀ ਸੀਟ ਭਾਜਪਾ ਦੇ ਰਾਮਸਵਰੂਪ ਸ਼ਰਮਾ ਦੀ ਮੌਤ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਖਾਲੀ ਹੋਈ ਸੀ। ਭਾਜਪਾ ਮੈਂਬਰ ਨੰਦ ਕੁਮਾਰ ਸਿੰਘ ਚੌਹਾਨ ਦੇ ਦੇਹਾਂਤ ਕਾਰਨ ਖੰਡਵਾ ਸੰਸਦੀ ਹਲਕੇ ਲਈ ਉਪ ਚੋਣ ਕਰਵਾਈ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ। ਦਾਦਰਾ ਅਤੇ ਨਗਰ ਹਵੇਲੀ ਤੋਂ ਆਜ਼ਾਦ ਲੋਕ ਸਭਾ ਮੈਂਬਰ ਮੋਹਨ ਡੇਲਕਰ ਦੀ ਮੌਤ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਇਹ ਉਪ ਚੋਣ ਹੋ ਰਹੀ ਹੈ। ਉਸ ਦੀ ਲਾਸ਼ ਮੁੰਬਈ ਦੇ ਇੱਕ ਹੋਟਲ ਵਿੱਚੋਂ ਬਰਾਮਦ ਹੋਈ ਹੈ।
ਹਾਲਾਂਕਿ, ਇਹ ਸੱਚ ਹੈ ਕਿ ਇਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਨਤੀਜਿਆਂ ਨਾਲ ਕਿਸੇ ਵੀ ਰਾਜ ਵਿੱਚ ਮੌਜੂਦਾ ਸਰਕਾਰ ਦੀ ਹੋਂਦ ਨੂੰ ਕੋਈ ਖ਼ਤਰਾ ਨਹੀਂ ਹੋਵੇਗਾ। ਪਰ ਚੋਣ ਵਿਸ਼ਲੇਸ਼ਕਾਂ ਦਾ ਮੰਨਣਾ ਹੈ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਨਤੀਜੇ ਯਕੀਨੀ ਤੌਰ 'ਤੇ ਜੇਤੂ ਨੂੰ ਨਵੀਂ ਊਰਜਾ ਦੇਣਗੇ। ਅਗਲੇ ਸਾਲ ਹੋਣ ਵਾਲੀਆਂ ਪੰਜ ਰਾਜਾਂ ਦੀਆਂ ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਚੋਣਾਂ (Assembly elections) ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਅਟਕਲਾਂ ਦਾ ਦੌਰ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਜਾਵੇਗਾ। ਜਿਹੜੀਆਂ ਪਾਰਟੀਆਂ ਵੱਧ ਸੀਟਾਂ ਲੈਣਗੀਆਂ, ਉਹ ਭਰੋਸਾ ਦਿਖਾਉਣਗੀਆਂ।
ਹਰਿਆਣਾ
ਹਰਿਆਣਾ ਦੇ ਸਿਰਸਾ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਦੇ ਏਲਨਾਬਾਦ ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਹਲਕੇ ਵਿੱਚ ਹੋਣ ਜਾ ਰਹੀਆਂ ਉਪ ਚੋਣਾਂ (By-elections) ਵਿੱਚ ਤਿਕੋਣਾ ਮੁਕਾਬਲਾ ਦੇਖਣ ਨੂੰ ਮਿਲ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਵਿਰੋਧੀ ਧਿਰ ਇੰਡੀਅਨ ਨੈਸ਼ਨਲ ਲੋਕ ਦਲ (ਇਨੈਲੋ) (Indian National Lok Dal) ਦੇ ਉਮੀਦਵਾਰ ਅਭੈ ਸਿੰਘ ਚੌਟਾਲਾ ਦੀਆਂ ਨਜ਼ਰਾਂ ਇਕ ਵਾਰ ਫਿਰ ਇਸ ਸੀਟ 'ਤੇ ਟਿਕੀਆਂ ਹੋਈਆਂ ਹਨ। ਚੌਟਾਲਾ ਨੇ ਕੇਂਦਰੀ ਖੇਤੀ ਕਾਨੂੰਨਾਂ (Agricultural laws) ਦੇ ਮੁੱਦੇ 'ਤੇ ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ (Assembly) ਦੀ ਮੈਂਬਰਸ਼ਿਪ ਤੋਂ ਅਸਤੀਫਾ ਦੇ ਦਿੱਤਾ ਸੀ, ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਇਸ ਸੀਟ 'ਤੇ ਉਪ ਚੋਣ ਕਰਵਾਉਣੀ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੋ ਗਈ ਹੈ।
ਹਰਿਆਣਾ ਲੋਕਹਿਤ ਪਾਰਟੀ ਦੇ ਮੁਖੀ ਅਤੇ ਵਿਧਾਇਕ ਗੋਪਾਲ ਕਾਂਡਾ ਦੇ ਭਰਾ ਗੋਬਿੰਦ ਕਾਂਡਾ ਹਾਲ ਹੀ ਵਿੱਚ ਭਾਜਪਾ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋਏ ਹਨ। ਉਹ ਇਸ ਸੀਟ 'ਤੇ ਭਾਜਪਾ-ਜੇਜੇਪੀ ਗਠਜੋੜ (BJP-JJP alliance) ਦੇ ਉਮੀਦਵਾਰ ਹਨ। ਪਵਨ ਬੈਨੀਵਾਲ, ਜੋ ਪਿਛਲੀਆਂ ਚੋਣਾਂ ਵਿੱਚ ਅਭੈ ਚੌਟਾਲਾ ਤੋਂ ਹਾਰ ਗਏ ਸਨ, ਕਾਂਗਰਸ ਦੇ ਉਮੀਦਵਾਰ ਵਜੋਂ ਚੋਣ ਮੈਦਾਨ ਵਿੱਚ ਹਨ। ਉਹ ਹਾਲ ਹੀ ਵਿੱਚ ਭਾਜਪਾ ਛੱਡ ਕੇ ਕਾਂਗਰਸ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋਏ ਸਨ। ਏਲਨਾਬਾਦ ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਹਲਕੇ ਦਾ ਵੱਡਾ ਹਿੱਸਾ ਪੇਂਡੂ ਹੈ, ਜਿੱਥੇ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਲੋਕ ਖੇਤੀਬਾੜੀ 'ਤੇ ਨਿਰਭਰ ਹਨ।
ਚੋਣ ਪ੍ਰਚਾਰ ਦੌਰਾਨ ਅਭੈ ਚੌਟਾਲਾ ਦੇ ਵੱਡੇ ਭਰਾ ਅਤੇ ਜਨਨਾਇਕ ਜਨਤਾ ਪਾਰਟੀ (ਜੇਜੇਪੀ) ਦੇ ਮੁਖੀ ਅਜੈ ਸਿੰਘ ਚੌਟਾਲਾ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਪੁੱਤਰ ਅਤੇ ਉਪ ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਦੁਸ਼ਯੰਤ ਚੌਟਾਲਾ ਨੇ ਅਭੈ 'ਤੇ ਨਿਸ਼ਾਨਾ ਸਾਧਦੇ ਹੋਏ ਉਸ ਨੂੰ ਇਨੈਲੋ ਦੇ ਪਤਨ ਲਈ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰ ਠਹਿਰਾਇਆ।
ਇਹ ਵੀ ਪੜੋ:ਇਨਵੈਸਟ ਸਮਿਟ 'ਤੇ ਵਪਾਰੀਆਂ ਨੇ ਚੁੱਕੇ ਸਵਾਲ
ਅਭੈ ਚੌਟਾਲਾ ਲਈ ਸ਼ਨੀਵਾਰ ਦੀ ਉਪ ਚੋਣ ਜਿੱਤਣਾ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਇਹ ਹਾਰ ਇਨੈਲੋ ਲਈ ਇੱਕ ਵੱਡਾ ਝਟਕਾ ਹੋਵੇਗਾ, ਜੋ ਹਾਲ ਹੀ ਦੇ ਸਾਲਾਂ ਵਿੱਚ ਚੋਣ ਅਸਫਲਤਾਵਾਂ ਦੀ ਲੜੀ ਨਾਲ ਜੂਝ ਰਹੀ ਹੈ। ਇਸ ਉਪ ਚੋਣ ਵਿੱਚ ਜਿੱਥੇ ਕੇਂਦਰੀ ਖੇਤੀ ਕਾਨੂੰਨਾਂ ਖ਼ਿਲਾਫ਼ (BJP-JJP alliance) ਕਿਸਾਨਾਂ ਦਾ ਅੰਦੋਲਨ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੇ ਮੁੱਦੇ ਵਜੋਂ ਉਭਰਿਆ ਹੈ, ਉੱਥੇ ਕੁਝ ਪਿੰਡਾਂ ਵਿੱਚ ਸਿੰਚਾਈ ਸਹੂਲਤਾਂ ਦੀ ਘਾਟ ਅਤੇ ਕੁਝ ਇਲਾਕਿਆਂ ਵਿੱਚ ਸੇਮ ਵਰਗੇ ਕੁਝ ਕਾਰਕ ਵੀ ਉਪ ਚੋਣ ਵਿੱਚ ਭੂਮਿਕਾ ਨਿਭਾ ਸਕਦੇ ਹਨ।
ਹਿਮਾਚਲ ਪ੍ਰਦੇਸ਼
ਇਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਹਿਮਾਚਲ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਵੀ ਚੋਣ ਪ੍ਰਚਾਰ ਕਾਫੀ ਦਿਲਚਸਪ ਹੋ ਗਿਆ ਹੈ। ਇੱਥੇ ਤਿੰਨ ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਸੀਟਾਂ ਅਰਕੀ, ਫਤਿਹਪੁਰ ਅਤੇ ਜੁਬਲ-ਕੋਟਖਾਈ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਮੰਡੀ ਲੋਕ ਸਭਾ ਸੀਟ ਲਈ ਜ਼ਿਮਨੀ ਚੋਣਾਂ (By-elections) ਹੋ ਰਹੀਆਂ ਹਨ। ਇਕ ਪਾਸੇ ਕਾਂਗਰਸ ਪਾਰਟੀ ਨੇ ਇਸ ਸੀਟ 'ਤੇ ਸਾਬਕਾ ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਵੀਰਭੱਦਰ ਸਿੰਘ ਦੀ ਪਤਨੀ ਪ੍ਰਤਿਭਾ ਸਿੰਘ ਨੂੰ ਮੈਦਾਨ 'ਚ ਉਤਾਰਿਆ ਹੈ, ਉਥੇ ਹੀ ਭਾਜਪਾ ਨੇ ਕਾਰਗਿਲ ਦੇ ਮੈਦਾਨ 'ਚ ਬਹਾਦਰੀ ਦਿਖਾਉਣ ਵਾਲੇ ਬ੍ਰਿਗੇਡੀਅਰ ਕੁਸ਼ਲ ਸਿੰਘ ਠਾਕੁਰ ਨੂੰ ਮੈਦਾਨ 'ਚ ਉਤਾਰਿਆ ਹੈ। ਚੋਣ ਪ੍ਰਚਾਰ ਦੌਰਾਨ ਕਈ ਵਿਵਾਦਤ ਟਿੱਪਣੀਆਂ ਵੀ ਕੀਤੀਆਂ ਗਈਆਂ।
ਰਾਜਸਥਾਨ
ਰਾਜਸਥਾਨ ਦੀਆਂ ਵੱਲਭਨਗਰ (ਉਦੈਪੁਰ) ਅਤੇ ਧਾਰਿਆਵਾੜ (ਪ੍ਰਤਾਪਗੜ੍ਹ) ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਸੀਟਾਂ ਲਈ ਚੋਣਾਂ ਹੋ ਰਹੀਆਂ ਹਨ। ਜ਼ਿਮਨੀ ਚੋਣ (By-elections) ਨੂੰ ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਅਸ਼ੋਕ ਗਹਿਲੋਤ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਵਾਲੀ ਕਾਂਗਰਸ ਸਰਕਾਰ ਦੀ ਕਾਰਗੁਜ਼ਾਰੀ ਲਈ ਅਹਿਮ ਇਮਤਿਹਾਨ ਵਜੋਂ ਦੇਖਿਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਕਾਂਗਰਸ ਸਰਕਾਰ ਦੇ ਕਾਰਜਕਾਲ ਦੇ ਤਿੰਨ ਸਾਲ ਦਸੰਬਰ ਵਿੱਚ ਪੂਰੇ ਹੋ ਰਹੇ ਹਨ।
ਰਾਜਸਥਾਨ 'ਚ ਲੀਡਰਸ਼ਿਪ ਦੇ ਮੁੱਦੇ 'ਤੇ ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਅਸ਼ੋਕ ਗਹਿਲੋਤ ਅਤੇ ਸਾਬਕਾ ਉਪ ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਸਚਿਨ ਪਾਇਲਟ ਵਿਚਾਲੇ ਟਕਰਾਅ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ ਗਹਿਲੋਤ ਅਤੇ ਪਾਇਲਟ ਨੇ ਪਾਰਟੀ ਦੇ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਜਨਰਲ ਸਕੱਤਰ ਅਤੇ ਸੂਬਾ ਇੰਚਾਰਜ ਅਜੇ ਮਾਕਨ ਅਤੇ ਸੂਬਾ ਪ੍ਰਧਾਨ ਗੋਵਿੰਦ ਸਿੰਘ ਦੋਤਸਰਾ ਦੇ ਨਾਲ ਦੋਵਾਂ 'ਚ ਚੋਣ ਰੈਲੀਆਂ ਨੂੰ ਸੰਬੋਧਨ ਕੀਤਾ। ਹਲਕਿਆਂ ਅਤੇ ਉਮੀਦਵਾਰਾਂ ਦੀ ਨਾਮਜ਼ਦਗੀ ਲਈ ਪਾਰਟੀ ਨੇ ਜੈਪੁਰ ਤੋਂ ਹੈਲੀਕਾਪਟਰ ਵਿਚ ਇਕੱਠੇ ਯਾਤਰਾ ਕਰਕੇ ਇਕਜੁੱਟਤਾ ਦਿਖਾਉਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕੀਤੀ ਹੈ।