ਆਰਸੀਈਪੀ ਨੂੰ ਨਾਂਹ ਕਰਨ ਪਿੱਛੇ ਕੀ ਹੈ ਮਸਲਾ ?

ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਮੋਦੀ ਏਸੀਅਨ ਸੰਮੇਲਨ ਦੇ ਦੌਰਾਨ ਬੈਂਕਾਕ ਵਿਚ ਚੋਟੀ ਦੇ ਨੇਤਾਵਾਂ ਨਾਲ ਦੁਵੱਲੀ ਮੀਟਿੰਗਾਂ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ ਪਰ ਖੇਤਰੀ ਵਿਆਪਕ ਆਰਥਿਕ ਭਾਈਵਾਲੀ (ਆਰਸੀਈਪੀ) ਦੇ ਸਿੱਟੇ ਵਜੋਂ ਅਖੀਰਲੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਵਿੱਚ ਭਾਰਤ ਅਤੇ ਹਿੱਸੇਦਾਰ ਦੇਸ਼ਾਂ ਦੇ ਨੌਕਰਸ਼ਾਹਾਂ ਦੀ ਰਾਤਾਂ ਦੀ ਨੀਂਦ ਉਡਾ ਦਿੱਤੀ ਹੈ। ਭਾਰਤ ਵੱਲੋਂ ਤਾਜ਼ਾ ਮੰਗਾਂ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਸਾਉਥ ਚਾਈਨਾ ਮਾਰਨਿੰਗ ਪੋਸਟ ਦੀ ਇੱਕ ਰਿਪੋਰਟ ਦੇ ਮੁਤਾਬਕ, ‘ਅਧਿਕਾਰੀ ਪ੍ਰਗਤੀ ਨੂੰ ਬਚਾਉਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰਨ ਲਈ ਪਰਦੇ ਪਿੱਛੇ ਕੰਮ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ’।

ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ: ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਮੋਦੀ ਏਸੀਅਨ ਸੰਮੇਲਨ ਦੇ ਦੌਰਾਨ ਬੈਂਕਾਕ ਵਿਚ ਚੋਟੀ ਦੇ ਨੇਤਾਵਾਂ ਨਾਲ ਦੁਵੱਲੀ ਮੀਟਿੰਗਾਂ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ ਪਰ ਖੇਤਰੀ ਵਿਆਪਕ ਆਰਥਿਕ ਭਾਈਵਾਲੀ (ਆਰਸੀਈਪੀ) ਦੇ ਸਿੱਟੇ ਵਜੋਂ ਅਖੀਰਲੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਵਿੱਚ ਭਾਰਤ ਅਤੇ ਹਿੱਸੇਦਾਰ ਦੇਸ਼ਾਂ ਦੇ ਨੌਕਰਸ਼ਾਹਾਂ ਦੀ ਰਾਤਾਂ ਦੀ ਨੀਂਦ ਉਡਾ ਦਿੱਤੀ ਹੈ। ਭਾਰਤ ਵੱਲੋਂ ਤਾਜ਼ਾ ਮੰਗਾਂ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਸਾਉਥ ਚਾਈਨਾ ਮਾਰਨਿੰਗ ਪੋਸਟ ਦੀ ਇੱਕ ਰਿਪੋਰਟ ਦੇ ਮੁਤਾਬਕ, ‘ਅਧਿਕਾਰੀ ਪ੍ਰਗਤੀ ਨੂੰ ਬਚਾਉਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰਨ ਲਈ ਪਰਦੇ ਪਿੱਛੇ ਕੰਮ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ’।

ਆਰ.ਸੀ.ਈ.ਪੀ. ਨੇ ਆਸੀਆਨ ਦੇ 10 ਮੈਂਬਰਾਂ ਦਰਮਿਆਨ ਐਫ.ਟੀ.ਏ. (ਮੁਫਤ ਵਪਾਰ ਸਮਝੌਤਾ) ਦਾ ਪ੍ਰਸਤਾਵ ਰੱਖਿਆ ਅਤੇ ਐਫ.ਟੀ.ਏ. ਦੇ 6 ਭਾਗੀ ਦੇਸ਼ ਭਾਰਤ, ਚੀਨ, ਜਾਪਾਨ, ਦੱਖਣੀ ਕੋਰੀਆ, ਆਸਟਰੇਲੀਆ ਅਤੇ ਨਿਊਜ਼ੀਲੈਂਡ ਨੇ ਇਸਦੇ ਰੂਪ ਧਾਰਨ ਕਰ ਲੈਂਦਿਆਂ ਹੀ ਇਹ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡਾ ਖੇਤਰੀ ਵਪਾਰਕ ਸਮੂਹ ਹੋਣ ਦਾ ਵਾਅਦਾ ਕਰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਆਰਥਿਕ ਖੇਡ ਬਦਲਣ ਵਾਲਾ ਸਾਬਤ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਆਰ.ਸੀ.ਈ.ਪੀ. ਦੇ 16 ਦੇਸ਼ਾਂ ਦਾ ਵਿਸ਼ਵਵਿਆਪੀ ਕੁੱਲ ਘਰੇਲੂ ਉਤਪਾਦਾਂ ਦਾ ਤੀਸਰਾ ਹਿੱਸਾ ਹੋਵੇਗਾ ਅਤੇ ਇਸ ਵਿੱਚ ਦੁਨੀਆਂ ਦੀ ਅੱਧੀ ਆਬਾਦੀ ਅਤੇ ਖਰਬਾਂ ਡਾਲਰ ਦਾ ਵਪਾਰ ਹੋਵੇਗਾ।

ਦੱਖਣ-ਪੂਰਬੀ ਏਸ਼ੀਆਈ ਨੇਤਾਵਾਂ ਨਾਲ ਮੀਟਿੰਗ ਦੌਰਾਨ ਆਪਣੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਟਿੱਪਣੀ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਮੋਦੀ ਨੇ ਆਰ.ਸੀ.ਈ.ਪੀ. ਦਾ ਹਵਾਲਾ ਲਏ ਬਗੈਰ ਭਾਰਤ ਅਤੇ ਆਸੀਆਨ ਵਿਚਾਲੇ ਮੌਜੂਦਾ ਵਪਾਰ ਸਮਝੌਤੇ ਦੀ ਸਮੀਖਿਆ ਕਰਨ ਦੀ ਲੋੜ ’ਤੇ ਜ਼ੋਰ ਦਿੱਤਾ। ਮੋਦੀ ਨੇ ਕਿਹਾ, “ਇਹ ਨਾ ਸਿਰਫ ਸਾਡੇ ਆਰਥਿਕ ਸੰਬੰਧਾਂ ਨੂੰ ਹੋਰ ਮਜ਼ਬੂਤ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਸਹਾਇਤਾ ਕਰੇਗਾ, ਬਲਕਿ ਸਾਡਾ ਵਪਾਰ ਵੀ ਵਧੇਰੇ ਸੰਤੁਲਿਤ ਹੋਵੇਗਾ।” ਆਸੀਆਨ ਅਤੇ ਭਾਰਤ ਦੇ ਲਗਭਗ 2 ਅਰਬ ਲੋਕਾਂ ਦਾ ਸੰਯੁਕਤ ਬਾਜ਼ਾਰ ਅਤੇ 5.5 ਟ੍ਰਿਲੀਅਨ ਡਾਲਰ ਤੋਂ ਵੱਧ ਦਾ ਜੀਡੀਪੀ ਹੈ। ਦੱਖਣ-ਪੂਰਬੀ ਏਸ਼ੀਆਈ ਦੇਸ਼ ਘੱਟੋ ਘੱਟ ਸੋਮਵਾਰ ਨੂੰ ਭਾਰਤ ਦੇ ਨਾਲ ਸਮੁੰਦਰੀ ਜਹਾਜ਼ ਵਿੱਚ ਘੁੰਮਣ ਲਈ ਕੁੱਝ ਆਰਜ਼ੀ ਸਮਝੌਤੇ ਨੂੰ ਵੇਖਣ ਦੇ ਚਾਹਵਾਨ ਹਨ।

ਸਮਿਤਾ ਸ਼ਰਮਾ