ਪੰਜਾਬ

punjab

ETV Bharat / bharat

ਧੋਖੇਬਾਜ਼ ਰਹੀ ਹੈ ਪੀਐਲਏ, ਇਤਿਹਾਸ ਗਵਾਹ

ਲਾਲ ਫ਼ੌਜ ਦਾ ਧੋਖਿਆਂ ਨਾਲ ਪੁਰਾਣਾ ਰਿਸ਼ਤਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਇਸ ਦੀ ਜਿਓਂਦੀ-ਜਾਗਦੀ ਉਦਹਾਰਣ ਪੂਰਵੀ ਲੱਦਾਖ ਵਿੱਚ ਭਾਰਤੀ ਫ਼ੌਜ ਦੇ ਨਾਲ ਪੀਐਲਏ ਵੱਲੋਂ ਦੋਸ਼ ਲਗਾਉਣ ਦਾ ਖੇਡ ਚੱਲਦਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਸੱਚਾਈ ਤਾਂ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਧੋਖੇਬਾਜ਼ੀ ਨੇ ਕਦੀ ਵੀ ਪੀਐਲਏ ਦੀ ਮਦਦ ਨਹੀਂ ਕੀਤੀ ਉਲਟਾ ਫ਼ੌਜ ਦੀ ਯੁੱਧ ਸਮਰੱਥਾ ਇਸ ਨਾਲ ਕਾਫ਼ੀ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਹੋਈ ਹੈ।

ਤਸਵੀਰ
ਤਸਵੀਰ

By

Published : Sep 11, 2020, 3:29 PM IST

ਹੈਦਰਾਬਾਦ: ਚੀਨ ਦੀ ਪੀਪਲਜ਼ ਲਿਬਰੇਸ਼ਨ ਆਰਮੀ (ਪੀ.ਐਲ.ਏ.) ਕੰਟਰੋਲ ਰੇਖਾ (ਐਲ.ਏ.ਸੀ.) 'ਤੇ ਲਗਾਤਾਰ ਹਮਲਾਵਰ ਕਾਰਵਾਈ ਕਰ ਰਹੀ ਹੈ ਅਤੇ ਅਜਿਹੀ ਸਥਿਤੀ ਵਿੱਚ ਭਾਰਤੀ ਫ਼ੌਜ ਵੀ ਬੇਵਜ੍ਹਾ ਦੋਸ਼ ਲਗਾ ਰਹੀ ਹੈ।

ਪੀਐਲਏ ਨੇ 1927 ਦੇ ਨਾਨਚਾਂਗ ਬਗਾਵਤ ਦੌਰਾਨ ਚੀਨ ਵਿੱਚ ਆਪਣੀਆਂ ਜੜਾਂ ਫੈਲਾਉਣੀਆਂ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤੀਆਂ ਸਨ। ਉਸ ਸਾਲ ਅਗਸਤ ਨੂੰ ਮਾਓ, ਝੋਉ ਐਨਲਾਈ ਅਤੇ ਝੂ ਡੇ ਵਰਗੇ ਦਿੱਗਜ਼ਾਂ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਵਿੱਚ ਕਮਿਊਨਿਸਟਾਂ ਰਾਸ਼ਟਰਵਾਦੀ ਤਾਕਤਾਂ ਵਿਰੁੱਧ ਹਮਲਾ ਬੋਲਿਆ।

ਲਾਲ ਫ਼ੌਜ (ਰੈਡ ਆਰਮੀ) ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ 1929 ਵਿੱਚ 5,000 ਸੈਨਿਕਾਂ ਨਾਲ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ ਤੇ ਚਾਰ ਸਾਲਾਂ ਵਿੱਚ ਇਹ ਗਿਣਤੀ 20,000 ਹੋ ਗਈ।

1934 ਵਿੱਚ ਲੌਗ ਮਾਰਚ ਦੌਰਾਨ, ਇਸ ਤਾਕਤ ਦਾ ਇੱਕ ਹਿੱਸਾ ਰਾਸ਼ਟਰਵਾਦੀਆਂ ਦੇ ਪਿੱਛੇ ਹਟਣ ਨਾਲ ਬਚ ਗਿਆ।

ਧੋਖੇਬਾਜ਼ ਰਹੀ ਹੈ ਪੀ.ਐਲ.ਏ., ਇਤਿਹਾਸ ਗਵਾਹ

ਇਸ ਨੇ ਆਪਣੀ ਤਾਕਤ ਦੁਬਾਰਾ ਬਣਾਈ ਤੇ ਅੱਠਵੀਂ ਰੂਟ ਸੈਨਾ, ਇਸਦਾ ਇੱਕ ਵੱਡਾ ਹਿੱਸਾ, ਰਾਸ਼ਟਰਵਾਦੀਆਂ ਦੇ ਨਾਲ ਜਾਪਾਨ ਵਿਰੁੱਧ ਲੜਿਆ।

ਦੂਜੇ ਵਿਸ਼ਵ ਯੁੱਧ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਕਮਿਊਨਿਸਟ ਫ਼ੌਜ ਦਾ ਨਾਮ ਬਦਲ ਕੇ ਪੀਪਲਜ਼ ਲਿਬਰੇਸ਼ਨ ਆਰਮੀ ਰੱਖਿਆ ਗਿਆ ਕਿਉਂਕਿ ਇਸਨੇ ਰਾਸ਼ਟਰਵਾਦੀਆਂ ਨੂੰ ਹਰਾਇਆ ਅਤੇ 1949 ਵਿੱਚ ਕੇ ਪੀਪਲਜ਼ ਲਿਬਰੇਸ਼ਨ ਆਰਮੀ ਚਾਇਨਾ ਦਾ ਗਠਨ ਸੰਭਵ ਹੋਇਆ।

ਥੀਏਟਰ ਕਮਾਂਡਾਂ

ਪੀਐਲਏ ਦੇ ਪੂਰੇ ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ 5 ਕਮਾਂਡ ਸੈਂਟਰ ਹਨ, ਜੋ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਸੁਰੱਖਿਆ ਟੀਚਿਆਂ ਨੂੰ ਰਣਨੀਤਕ ਢੰਗ ਨਾਲ ਪੂਰਾ ਕਰਨ ਲਈ ਸਥਾਪਿਤ ਕੀਤੇ ਗਏ ਸਨ।

ਮਾੜਾ ਮੁਕਾਬਲਾ ਤਜ਼ਰਬਾ

ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਤਿਆਰ ਹੋਣ ਅਤੇ ਦੁਨੀਆ ਦੀ ਤੀਜੀ ਸਭ ਤੋਂ ਤਾਕਤਵਰ ਫ਼ੌਜ ਹੋਣ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ, ਪੀਐਲਏ ਕੋਲ ਲੜਾਈ ਦਾ ਤਜ਼ਰਬਾ ਨਹੀਂ ਹੈ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਭਾਰਤ ਨੂੰ ਚੀਨ ਉੱਤੇ ਬੜ੍ਹਤ ਮਿਲਦੀ ਹੈ।

1949 ਵਿੱਚ ਪੀਐਲਏ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਇਸ ਨੇ 3 ਵੱਡੀਆਂ ਲੜਾਈਆਂ ਲੜੀਆਂ ਹਨ- ਕੋਰੀਆ ਦੀ ਜੰਗ, ਭਾਰਤ ਯੁੱਧ ਤੇ ਚੀਨ-ਵੀਅਤਨਾਮੀ ਯੁੱਧ।

1950 ਵਿੱਚ ਕੋਰੀਆ ਦੇ ਟਕਰਾਅ ਦੌਰਾਨ, ਬੀਜਿੰਗ ਅਮਰੀਕਾ ਨੂੰ ਹਰਾਉਣ ਦੇ ਉਦੇਸ਼ ਨਾਲ ਯੁੱਧ ਵਿੱਚ ਕੁੱਦਿਆ ਸੀ। ਪਰ ਇਸ ਵਿੱਚ ਭਾਰੀ ਜਾਨੀ ਨੁਕਸਾਨ ਹੋਇਆ। ਲਗਭਗ ਪੰਜ ਲੱਖ -ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਕਪਤਾਨ ਅਨਿੰਗ ਸਮੇਤ ਮਾਵਾਂ ਦੇ ਪੁੱਤ ਸ਼ਾਮਿਲ ਸਨ।

1962 ਵਿੱਚ ਪੀਐਲਏ ਨੇ ਭਾਰਤ ਨਾਲ ਸੀਮਤ ਟਕਰਾਅ ਵਿੱਚ ਭਾਰਤੀ ਖੇਤਰਾਂ ਉੱਤੇ ਕਬਜ਼ਾ ਕਰ ਲਿਆ।

ਪਰ ਵੀਅਤਨਾਮੀ ਯੁੱਧ ਪੀਐਲਏ ਦੇ ਲਈ ਅਲੋਚਨਾ ਦਾ ਕਾਰਨ ਬਣ ਗਿਆ ਕਿਉਂਕਿ ਇਸ ਨੇ 1979 ਵਿੱਚ ਬਹੁਤ ਮਾੜੀ ਲੜਾਈ ਲੜੀ ਸੀ। ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ, ਰੈਡ ਆਰਮੀ ਨੇ ਵੱਡੇ ਸੁਧਾਰ ਉੱਤੇ ਆਧੁਨਿਕੀਕਰਣ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆਵਾਂ ਕੀਤੀਆਂ। ਇਹ ਫ਼ੌਜ ਜੌਹਨਸਨ ਸਾਊਥ ਰੀਫ਼ ਉੱਤੇ 1988 ਵਿੱਚ ਵੀਅਤਨਾਮ ਦੇ ਨਾਲ ਇੱਕ ਮਾਮੂਲੀ ਜਲ ਸੈਨਾ ਝੜਪ ਵਿੱਚ ਲੱਗੀ ਹੋਈ ਸੀ। ਪੀਐਲਏ ਨੇ ਲਗਭਗ 40 ਸਾਲ ਪਹਿਲਾਂ ਇੱਕ ਵੱਡਾ ਸੰਘਰਸ਼ ਕੀਤਾ ਸੀ, ਜਦੋਂ 1979 ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਵੀਅਤਨਾਮੀ ਫ਼ੌਜ ਨੇ ਚੀਨੀ ਨੂੰ ਨਸ਼ਟ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਸੀ।

ਗਲੋਬਲ ਫ਼ੌਜ ਵਿਸਥਾਰ

ਪੈਂਟਾਗਨ ਦੀ ਤਾਜ਼ਾ ਰਿਪੋਰਟ ਵਿੱਚ ਪੀਪਲਜ਼ ਲਿਬਰੇਸ਼ਨ ਆਰਮੀ ਦੀ ਗੰਦੀ ਤੇ ਗੁਪਤ ਯੋਜਨਾ ਦਾ ਖੁਲਾਸਾ ਹੋਇਆ ਹੈ, ਵਿਸ਼ਵ ਦੇ ਕਈ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਸੈਨਿਕ ਲੌਜਿਸਟਿਕਸ ਤੇ ਸਹਾਇਤਾ ਨੈਟਵਰਕ ਸਥਾਪਿਤ ਕਰਨ ਦੇ ਨਾਲ ਨਾਲ ਸਾਰੇ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਵਿਸ਼ਵ ਉੱਤੇ ਹਾਵੀ ਹੋਣ ਦੇ ਲਈ ਕਮਿਊਨਿਸਟ ਸ਼ਾਸਨ ਦੀ ਵਿਆਪਕ ਯੋਜਨਾ ਸੀ।

ਪੈਂਟਾਗਨ ਦੀ ਇੱਕ ਰਿਪੋਰਟ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਚੀਨ ਭਾਰਤ ਦੇ ਤਿੰਨ ਗੁਆਂਢੀਆਂ ਸਣੇ ਲਗਭਗ ਇੱਕ ਦਰਜਨ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਵਧੇਰੇ ਮਜ਼ਬੂਤ ਲੌਜਿਸਟਿਕ ਸਹੂਲਤਾਂ ਸਥਾਪਿਤ ਕਰਨ ਵੱਲ ਵਧ ਰਿਹਾ ਹੈ ਤਾਂ ਜੋ ਪੀਐਲਏ ਪ੍ਰਾਜੈਕਟ ਅਤੇ ਵੱਧ ਤੋਂ ਵੱਧ ਸੈਨਿਕ ਸ਼ਕਤੀ ਬਣਾਈ ਰੱਖ ਸਕੇ।

ਭਾਰਤ ਦੇ ਤਿੰਨ ਗੁਆਂਢੀਆਂ ਪਾਕਿਸਤਾਨ, ਸ੍ਰੀਲੰਕਾ ਅਤੇ ਮਿਆਂਮਾਰ ਸਮੇਤ ਚੀਨ ਥਾਈਲੈਂਡ, ਸਿੰਗਾਪੁਰ, ਇੰਡੋਨੇਸ਼ੀਆ, ਸੰਯੁਕਤ ਅਰਬ ਅਮੀਰਾਤ, ਕੀਨੀਆ, ਸੇਸ਼ੇਲਜ਼, ਤਨਜ਼ਾਨੀਆ, ਅੰਗੋਲਾ ਅਤੇ ਤਜਾਕਿਸਤਾਨ ਵਰਗੇ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਆਪਣੀ ਸੈਨਿਕ ਲੌਜਿਸਟਿਕਸ ਅਤੇ ਬੁਨਿਆਦੀ ਢਾਂਚਾ ਬਣਾਉਣ 'ਤੇ ਵਿਚਾਰ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ।

ਅਮਰੀਕੀ ਕਾਂਗਰਸ ਨੂੰ ਸੌਂਪੀ ਆਪਣੀ ਸਾਲਾਨਾ ਰਿਪੋਰਟ ਵਿੱਚ ਪੈਂਟਾਗਨ ਨੇ ਪੀਪਲਜ਼ ਰੀਪਬਲਿਕ ਆਫ਼ ਚਾਈਨਾ 2020 ਵਿੱਚ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਸੰਭਾਵਿਤ ਚੀਨੀ ਸੈਨਿਕ ਲੌਜਿਸਟਿਕ ਸਹੂਲਤਾਂ ਜਿਬੂਤੀ ਵਿੱਚ ਚੀਨੀ ਸੈਨਿਕ ਬੇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਹਨ, ਜਿਸਦਾ ਉਦੇਸ਼ ਸਮੁੰਦਰੀ ਫ਼ੌਜ, ਹਵਾਈ ਅਤੇ ਜ਼ਮੀਨੀ ਫੋਰਸ ਦਾ ਸਮਰਥਨ ਕਰਨਾ ਹੈ।

ਪੈਂਟਾਗਨ ਨੇ ਰਿਪੋਰਟ ਦਿੱਤੀ ਕਿ ਗਲੋਬਲ ਪੀਐਲਏ ਮਿਲਟਰੀ ਲੌਜਿਸਟਿਕ ਨੈਟਵਰਕ ਯੂਐਸ ਦੇ ਅਰਮੀ ਆਪ੍ਰੇਸ਼ਨਾਂ ਵਿੱਚ ਦਖ਼ਲਅੰਦਾਜ਼ੀ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ ਤੇ ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਜ ਦੇ ਵਿਰੁੱਧ ਅਪਮਾਨਜਨਕ ਕਾਰਵਾਈਆਂ ਦਾ ਸਮਰਥਨ ਵੀ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ।

ਚੀਨ ਨੇ ਸ਼ਾਇਦ ਨਾਮੀਬੀਆ, ਵੈਨੂਆਟੂ ਅਤੇ ਸੁਲੇਮਾਨ ਆਈਲੈਂਡਜ਼ ਵਿੱਚ ਆਪਣੇ ਸਬੰਧ ਮਜ਼ਬੂਤ ​​ਕੀਤੇ ਹਨ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ, ਪੀਐਲਏ ਦੇ ਇਨ੍ਹਾਂ ਖੇਤਰਾਂ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਚੀਨ ਹਾਰਮੂਜ਼, ਅਫ਼ਰੀਕਾ ਤੇ ਪ੍ਰਸ਼ਾਂਤ ਟਾਪੂ ਦੇ ਖੇਤਰਾਂ 'ਤੇ ਵੀ ਅੱਖ ਰੱਖੀ ਹੋਈ ਹੈ।

ABOUT THE AUTHOR

...view details