ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ: ਕੋਵਿਡ -19 ਮਹਾਂਮਾਰੀ ਨੇ ਭਾਰਤ ਦਾ ਨਵਾਂ ਮੀਡੀਆ ਦ੍ਰਿਸ਼ ਦਿਖਾਇਆ ਹੈ। ਦੇਸ਼ ਦੇ ਲਗਭਗ 74 ਫੀਸਦੀ ਭਾਰਤੀ ਨਿਊਜ਼ ਚੈਨਲ ਅਸਲ ਖ਼ਬਰਾਂ ਦੀ ਬਜਾਏ ਮਨੋਰੰਜਨ ਦਾ ਸਰੋਤ ਮੰਨੇ ਜਾ ਰਹੇ ਹਨ। ਆਈਏਐਨਐਸ ਸੀ-ਵੋਟਰ ਮੀਡੀਆ ਖ਼ਪਤ ਟਰੈਕਰ ਦੇ ਤਾਜ਼ਾ ਸਰਵੇਅ ਵਿੱਚ ਇਹ ਗੱਲ ਸਾਹਮਣੇ ਆਈ ਹੈ।
ਸਰਵੇਖ਼ਣ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਿਲ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਜਦੋਂ ਪੁਛਿਆ ਗਿਆ ਕਿ ਉਹ ਕਥਨ ਨੂੰ ਮੰਨਦੇ ਹਨ ਕਿ ‘ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਸਮਾਚਾਰ ਚੈਨਲ ਖ਼ਬਰਾਂ ਨਾਲੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਮਨੋਰੰਜਨ ਦੀ ਪੇਸ਼ਕਸ਼ ਕਰਦੇ ਹਨ’। ਤਾਂ ਇਸ ਉੱਤੇ 73.9 ਫ਼ੀਸਦੀ ਲੋਕਾਂ ਨੇ ਸਹਿਮਤੀ ਪ੍ਰਗਟਾਈ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, 22.5 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਲੋਕ ਵੀ ਅਸਹਿਮਤ ਦਿਖਾਈ ਦਿੱਤੇ, ਜਦਕਿ 0 ਤੋਂ 2.6 ਫ਼ੀਸਦੀ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਨਹੀਂ ਪਤਾ ਜਾਂ ਉਹ ਇਸ ਬਾਰੇ ਕੋਈ ਟਿੱਪਣੀ ਨਹੀਂ ਕਰ ਸਕਦੇ।
ਲਿੰਗ ਦੇ ਅਧਾਰ ਉੱਤੇ 75.1 ਫ਼ੀਸਦੀ ਮਰਦ ਅਤੇ 72.7 ਫ਼ੀਸਦੀ ਔਰਤਾਂ ਇਸ ਗੱਲ ਨਾਲ ਸਹਿਮਤ ਹਨ ਕਿ ਨਿਊਜ਼ ਚੈਨਲ ਖ਼ਬਰਾਂ ਨਾਲੋਂ ਮਨੋਰੰਜਨ ਦੇ ਸਾਧਨ ਵਧੇਰੇ ਬਣ ਗਏ ਹਨ।
ਇਸ ਦੇ ਕਾਰਨ, ਵੱਖ-ਵੱਖ ਉਮਰ ਸਮੂਹਾਂ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਵਿੱਚ ਵੀ ਇੱਕੋ ਜਿਹੇ ਵਿਚਾਰ ਦੇਖਣ ਨੂੰ ਮਿਲੇ ਹਨ ਅਤੇ 55 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਤੱਕ 70 ਫ਼ੀਸਦੀ ਲੋਕਾਂ ਨੇ ਸਹਿਮਤੀ ਦਿਖਾਈ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ 55 ਸਾਲ ਤੋਂ ਵੱਧ ਉਮਰ ਦੇ ਸਿਰਫ਼ 68.7 ਫ਼ੀਸਦੀ ਲੋਕ ਇਸ ਨਾਲ ਸਹਿਮਤ ਦਿਖਾਈ ਦਿੱਤੇ।
ਦਿਲਚਸਪ ਗੱਲ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਹੇਠਲੇ, ਮੱਧ ਅਤੇ ਉੱਚ ਸਿੱਖਿਆ ਪ੍ਰਾਪਤ ਲੋਕਾਂ ਵਿੱਚ ਇਕੋ ਕਿਸਮ ਦੀ ਸਹਿਮਤੀ ਪਾਈ ਗਈ, ਜਦੋਂ ਕਿ ਹੇਠਲੇ ਉਮਰ ਸਮੂਹ ਦੇ 75.9 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਲੋਕ ਇਸ ਨਾਲ ਸਹਿਮਤ ਹੋਏ, ਦੂਜੇ ਵਰਗਾਂ ਦੇ 70 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਤੋਂ ਵੱਧ ਲੋਕ ਵੀ ਇਸ ਨਾਲ ਸਹਿਮਤ ਹੋਏ।
ਦਿਲਚਸਪ ਗੱਲ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਹੇਠਲੇ, ਮੱਧ ਅਤੇ ਉੱਚ ਸਿੱਖਿਆ ਪ੍ਰਾਪਤ ਲੋਕਾਂ ਵਿੱਚ ਇੱਕੋ ਕਿਸਮ ਦੀ ਸਹਿਮਤੀ ਪਾਈ ਗਈ। ਜਦੋਂ ਕਿ ਹੇਠਲੇ ਉਮਰ ਸਮੂਹ ਦੇ 75.9 ਫ਼ੀਸਦੀ ਲੋਕ ਇਸ ਨਾਲ ਸਹਿਮਤ ਹੋਏ, ਦੂਜੇ ਵਰਗਾਂ ਦੇ 70 ਫ਼ੀਸਦੀ ਤੋਂ ਵੱਧ ਲੋਕ ਵੀ ਇਸ ਨਾਲ ਸਹਿਮਤ ਹੋਏ।
ਆਮਦਨੀ ਸਮੂਹਾਂ ਦੇ ਮਾਮਲੇ ਵਿੱਚ, ਘੱਟ ਆਮਦਨੀ ਸਮੂਹਾਂ ਦਾ 73.2 ਫ਼ੀਸਦੀ ਅਤੇ ਉੱਚ ਆਮਦਨੀ ਸਮੂਹਾਂ ਦਾ 75.1 ਫ਼ੀਸਦੀ ਇਸ ਨਾਲ ਸਹਿਮਤ ਹੈ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਕੋਈ ਵੱਡਾ ਫ਼ਰਕ ਦਿਖਾਈ ਨਹੀਂ ਦਿੱਤਾ।
ਵੱਖ-ਵੱਖ ਸਮਾਜਿਕ ਸਮੂਹਾਂ ਦੇ ਲੋਕ ਵੀ ਵੱਡੀ ਗਿਣਤੀ ਵਿੱਚ ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਕਰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਨਿਊਜ਼ ਚੈਨਲ ਮਨੋਰੰਜਨ ਦਾ ਇੱਕ ਸਾਧਨ ਬਣ ਗਏ ਹਨ। 72.1 ਫ਼ੀਸਦੀ ਦਲਿਤ ਭਾਈਚਾਰੇ, 73.5 ਫ਼ੀਸਦੀ ਉੱਚ ਜਾਤੀ ਦੇ ਹਿੰਦੂ ਅਤੇ 85.3 ਸਿੱਖ ਭਾਈਚਾਰੇ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਲੋਕਾਂ ਨੇ ਮੰਨਿਆ ਕਿ ਨਿਊਜ਼ ਚੈਨਲ ਖ਼ਬਰਾਂ ਨਾਲੋਂ ਵਧੇਰੇ ਮਨੋਰੰਜਨ ਦਾ ਕੇਂਦਰ ਬਣ ਗਏ ਹਨ।
ਦੱਖਣੀ ਭਾਰਤੀਆਂ ਵਿੱਚ, ਇਸ ਕਥਨ ਨਾਲ ਤੁਲਨਾ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤ ਘੱਟ ਸਹਿਮਤੀ ਹੈ। ਕੁੱਲ 67.1 ਫ਼ੀਸਦੀ ਦੱਖਣੀ ਭਾਰਤੀਆਂ ਦਾ ਮੰਨਣਾ ਹੈ ਕਿ ਨਿਊਜ਼ ਚੈਨਲ ਵਧੇਰੇ ਮਨੋਰੰਜਨ ਦੀ ਸੇਵਾ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਭਾਵੇਂ ਇਹ ਸ਼ਹਿਰੀ ਹੈ ਜਾਂ ਪੇਂਡੂ, ਦਿੱਲੀ-ਐਨਸੀਆਰ ਦਾ ਹੈ ਜਾਂ ਕਿਸੇ ਹੋਰ ਖੇਤਰ ਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਭਾਵੇਂ ਇਹ ਹਿੰਦੀ ਪੱਟੀ ਦਾ ਹੈ ਜਾਂ ਬਾਕੀ ਭਾਰਤ ਦਾ, ਬਹੁਤੇ ਲੋਕ ਇਸ ਗੱਲ ਨਾਲ ਸਹਿਮਤ ਹੋਏ ਹਨ ਕਿ ਨਿਊਜ਼ ਚੈਨਲ ਮਨੋਰੰਜਨ ਦਾ ਸਾਧਨ ਬਣ ਗਏ ਹਨ।
ਇਸ ਸਰਵੇਖਣ ਵਿੱਚ, ਸਾਰੇ ਰਾਜਾਂ ਵਿੱਚ ਸਥਿਤ ਸਾਰੇ ਜ਼ਿਲ੍ਹਿਆਂ ਦੇ 5000 ਤੋਂ ਵੱਧ ਲੋਕਾਂ ਨਾਲ ਗੱਲਬਾਤ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ। ਇਹ ਸਰਵੇਖਣ ਸਾਲ 2020 ਵਿੱਚ ਸਤੰਬਰ ਦੇ ਆਖ਼ਰੀ ਹਫ਼ਤੇ ਅਤੇ ਅਕਤੂਬਰ ਦੇ ਪਹਿਲੇ ਹਫ਼ਤੇ ਦੌਰਾਨ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ।
