ਹੈਦਰਾਬਾਦ: ਬਿਹਾਰ, ਉੱਤਰ ਪ੍ਰਦੇਸ਼, ਝਾਰਖੰਡ ਅਤੇ ਪੱਛਮੀ ਬੰਗਾਲ ਵਿੱਚ ਹਾਲ ਹੀ 'ਚ ਅਸਮਾਨੀ ਬਿਜਲੀ ਡਿੱਗਣ ਕਾਰਨ 135 ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਜਾਨ ਚਲੀ ਗਈ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਬਿਹਾਰ ਦੇ 24 ਜ਼ਿਲ੍ਹਿਆਂ ਵਿੱਚ 105 ਮੌਤਾਂ ਹੋਈਆਂ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਉੱਤਰ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ 24, ਝਾਰਖੰਡ ਵਿੱਚ ਅੱਠ ਅਤੇ ਪੱਛਮੀ ਬੰਗਾਲ ਵਿੱਚ ਤਿੰਨ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ। ਮੌਸਮ ਵਿਭਾਗ ਨੇ ਅਗਲੇ ਤਿੰਨ ਦਿਨਾਂ ਲਈ ਬਿਹਾਰ ਦੇ 18 ਜ਼ਿਲ੍ਹਿਆਂ ਵਿੱਚ ਭਾਰੀ ਬਾਰਸ਼ ਅਤੇ ਬਿਜਲੀ ਡਿੱਗਣ ਦਾ ਅਲਰਟ ਜਾਰੀ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਨਰਿੰਦਰ ਮੋਦੀ ਨੇ ਚਾਰੇ ਰਾਜਾਂ ਵਿੱਚ ਹੋਈਆਂ ਮੌਤਾਂ ‘ਤੇ ਦੁੱਖ ਜ਼ਾਹਿਰ ਕਰਦਿਆਂ ਕਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਰਾਜ ਸਰਕਾਰਾਂ ਰਾਹਤ ਕਾਰਜਾਂ ਵਿੱਚ ਰੁੱਝੀਆਂ ਹੋਈਆਂ ਹਨ।
| ਸੂਬਾ | ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ | ਮੌਤਾਂ |
|---|
| ਬਿਹਾਰ | 24 | 105 (ਹੁਣ ਤੱਕ) |
| ਉੱਤਰ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ | 8 | 24 |
| ਝਾਰਖੰਡ | 2 | 8 |
| ਪੱਛਮੀ ਬੰਗਾਲ | 2 | 5 |
ਬਿਜਲੀ ਬਾਰੇ ਦਿਲਚਸਪ ਤੱਥ -
- ਧਰਤੀ ਉੱਤੇ ਹਰ ਦਿਨ ਲਗਭਗ 80 ਤੋਂ 90 ਲੱਖ ਵਾਰ ਬਿਜਲੀ ਡਿੱਗਦੀ ਹੈ। ਬਿਜਲੀ ਡਿੱਗਣ ਕਾਰਨ ਤਾਪਮਾਨ 27 ਹਜ਼ਾਰ 760 ਡਿਗਰੀ ਸੈਲਸੀਅਸ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਇੱਕ ਆਮ ਬਿਜਲੀ 'ਚ 100 ਮਿਲੀਅਨ ਵੋਲਟ ਬਿਜਲੀ ਪੈਦਾ ਹੁੰਦੀ ਹੈ, ਜੇ ਲੰਬਾਈ ਵਿੱਚ ਮਾਪਿਆ ਜਾਵੇ ਤਾਂ ਇਹ 8 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਤੱਕ ਹੈ।
- ਇਹ ਘਟਨਾ ਸਥਿਰ ਇਲੈਕਟ੍ਰਿਕ ਸਪਾਰਕ ਵਰਗਾ ਲੱਗਦਾ ਹੈ, ਪਰ ਅਸਲ ਵਿੱਚ ਇਹ ਬਹੁਤ ਵੱਡਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਬਿਜਲੀ ਲਗਭਗ 27000 ਡਿਗਰੀ ਸੈਲਸੀਅਸ 'ਤੇ ਹੁੰਦੀ ਹੈ, ਜੋ ਸੂਰਜ ਦੀ ਸਤਹ ਨਾਲੋਂ 6 ਗੁਣਾ ਵਧੇਰੇ ਗਰਮ ਹੁੰਦੀ ਹੈ।
- ਬਿਜਲੀ ਹੈਰਾਨੀਜਨਕ ਨਹੀਂ, ਖਤਰਨਾਕ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਹਰ ਸਾਲ ਤਕਰੀਬਨ 2,000 ਲੋਕ ਬਿਜਲੀ ਦੀ ਚਪੇਟ ਵਿੱਚ ਆਉਣ ਕਾਰਨ ਮਰਦੇ ਹਨ।
- ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਲੋਕ ਜੋ ਬਿਜਲੀ ਦੇ ਡਿੱਗਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਬਚ ਜਾਂਦੇ ਹਨ ਉਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਹੋਰ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ ਜਿਵੇਂ ਯਾਦਦਾਸ਼ਤ ਦੀ ਘਾਟ, ਚੱਕਰ ਆਉਣਾ, ਕਮਜ਼ੋਰੀ ਆਦਿ।
- ਸਾਲ 2010 ਤੋਂ 2018 ਦੇ ਵਿਚਾਲੇ ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਅਸਮਾਨੀ ਬਿਜਲੀ ਦੇ ਕਾਰਨ 22,027 ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ, ਜਿਸਦਾ ਮਤਲਬ ਕਿ ਹਰ ਸਾਲ ਤਕਰੀਬਨ 2447 ਲੋਕ ਬਿਜਲੀ ਦੀ ਵਜ੍ਹਾ ਨਾਲ ਆਪਣੀਆਂ ਜਾਨਾਂ ਗੁਆ ਚੁੱਕੇ ਹਨ।
ਅਸਮਾਨੀ ਬਿਜਲੀ ਦੇ ਕਾਰਨ
- ਮੌਸਮ ਵਿੱਚ ਤਬਦੀਲੀ ਅਤੇ ਹੋਰ ਕੁਦਰਤੀ ਆਫ਼ਤਾਂ ਅਸਮਾਨੀ ਬਿਜਲੀ ਦੇ ਮੁੱਖ ਕਾਰਨ ਹਨ।
- ਅਸਮਾਨੀ ਬਿਜਲੀ ਪੈਣ 'ਤੇ ਲੋਕ ਰੁੱਖਾਂ ਹੇਠ ਖੜੇ ਹੋ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਨਾਲ ਲਗਭਗ 71 ਫੀਸਦੀ ਮੌਤਾਂ ਹੋਈਆਂ ਹਨ।
- ਬਿਜਲੀ ਡਿੱਗਣ ਵੇਲੇ ਕੀ ਸਾਵਧਾਨੀਆਂ ਵਰਤਣੀਆਂ ਚਾਹੀਦੀਆਂ ਹਨ ਇਸ ਬਾਰੇ ਅਣਜਾਣ ਹੋਣਾ।
- ਆਫ਼ਤ ਪ੍ਰਬੰਧਨ ਇਕਾਈ ਦੀਆਂ ਗਤੀਵਿਧੀਆਂ ਜ਼ਮੀਨੀ ਪੱਧਰ 'ਤੇ ਨਹੀਂ ਪਹੁੰਚੀਆਂ ਹਨ।
ਬਿਜਲੀ ਡਿੱਗਣਾ ਕੁਦਰਤੀ ਬਿਪਤਾ
ਬਿਜਲੀ ਇੱਕ ਕੁਦਰਤੀ ਆਫ਼ਤ ਹੈ। ਭਾਰਤੀ ਸੰਵਿਧਾਨ ਦੇ ਆਰਟੀਕਲ 21 ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ ਰਾਜ ਦੀ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰੀ ਨਾਗਰਿਕਾਂ ਨੂੰ ਕੁਦਰਤੀ ਆਫ਼ਤ ਤੋਂ ਬਚਾਉਣਾ ਹੈ। ਰਾਜ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਨਾਗਰਿਕਾਂ ਦੀ ਰੱਖਿਆ ਕਰਨੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ। ਜੇ ਇਹ ਸੰਭਵ ਨਹੀਂ ਹੈ ਤਾਂ ਪੀੜਤ ਪਰਿਵਾਰ ਨੂੰ ਮੁਆਵਜ਼ਾ ਦਿੱਤਾ ਜਾਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਪੰਜਾਬ-ਹਰਿਆਣਾ ਹਾਈ ਕੋਰਟ ਨੇ ਹਾਲ ਹੀ ਵਿੱਚ ਇਹ ਆਦੇਸ਼ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਹਾਈ ਕੋਰਟ ਨੇ ਮੰਨਿਆ ਹੈ ਕਿ ਅਸਮਾਨੀ ਬਿਜਲੀ ਕੁਦਰਤੀ ਆਫ਼ਤ ਹੈ। ਇਸ ਨੂੰ ਸੁਨਾਮੀ ਅਤੇ ਭੁਚਾਲ ਦੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਮੰਨਿਆ ਜਾਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ।
ਅਸਮਾਨੀ ਬਿਜਲੀ ਕਿਵੇਂ ਬਣਦੀ ਹੈ?
ਬਿਜਲੀ ਇੱਕ ਬਿਜਲੀ ਦਾ ਕਰੰਟ ਹੈ। ਇਸ ਵਿਦਯੁਤ ਪ੍ਰਵਾਹ ਵਿੱਚ ਬੱਦਲਾਂ ਦੀ ਭੂਮਿਕਾ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਜਦੋਂ ਜ਼ਮੀਨ ਗਰਮ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ਤਾਂ ਹਵਾਂ ਨੂੰ ਗਰਮ ਕਰਦੀ ਹੈ। ਜਿਵੇਂ ਹੀ ਇਹ ਗਰਮ ਹਵਾ ਜ਼ਮੀਨ ਤੋਂ ਉੱਪਰ ਆਉਦੀ ਹੈ, ਭਾਪ ਠੰਡੀ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਤੇ ਬੱਦਲ ਬਣਦੇ ਹਨ। ਜਦੋਂ ਹਵਾ ਵਧਦੀ ਹੈ, ਤਾਂ ਬੱਦਲ ਹੋਰ ਵੱਡਾ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਬੱਦਲਾਂ ਦੇ ਉੱਪਰ ਤਾਪਮਾਨ ਬਹੁਤ ਠੰਡਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਤੇ ਭਾਪ ਬਰਫ਼ ਬਣ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।
ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਬਦਲ ਗਰਜਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਨਾਲ ਬਰਫ਼ ਦੇ ਛੋਟੇ ਟੁਕੜੇ ਇੱਕ ਦੂਜੇ ਨਾਲ ਟਕਰਾਉਂਦੇ ਹਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਟਕਰਾਉਣ ਨਾਲ ਇੱਕ ਇਲੈਕਟ੍ਰਿਕ ਚਾਰਜ ਬਣ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਜੋ ਪੂਰੇ ਬੱਦਲ ਨੂੰ ਇਲੈਕਟ੍ਰਿਕ ਚਾਰਜ ਨਾਲ ਭਰ ਦਿੰਦਾ ਹੈ। ਹਲਕੇ ਜਿਹੇ ਚਾਰਜ ਕੀਤੇ ਕਣ (ਸਕਾਰਾਤਮਕ ਤੌਰ 'ਤੇ ਚਾਰਜ ਕੀਤੇ ਕਣ) ਬੱਦਲ ਦੇ ਉੱਪਰ ਬਣੇ ਹੁੰਦੇ ਹਨ।
ਉਸੇ ਸਮੇਂ, ਭਾਰੀ ਨਕਾਰਾਤਮਕ ਚਾਰਜ ਕੀਤੇ ਕਣ ਬੱਦਲ ਦੇ ਹੇਠਾਂ ਬੈਠ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਜਦੋਂ ਸਕਾਰਾਤਮਕ ਅਤੇ ਨਕਾਰਾਤਮਕ ਚਾਰਜ ਕੀਤੇ ਕਣ ਬਹੁਤ ਵੱਡੇ ਹੋ ਜਾਂਦੇ ਹਨ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਇੱਕ ਵਿਸ਼ਾਲ ਚੰਗਿਆੜੀ ਜਾਂ ਬਿਜਲੀ ਬਣ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।
ਇੰਡੀਅਨ ਇੰਸਟੀਚਿਊਟ ਆਫ ਟ੍ਰੌਪੀਕਲ ਮੈਨੇਜਮੈਂਟ (ਆਈਆਈਟੀਐਮ) ਦੀ ਰਿਪੋਰਟ-
ਇੰਡੀਅਨ ਇੰਸਟੀਚਿਊਟ ਆਫ ਟ੍ਰੌਪੀਕਲ ਮੈਨੇਜਮੈਂਟ (ਆਈਆਈਟੀਐਮ) ਵੱਲੋਂ ਜਾਰੀ ਕੀਤੇ ਗਏ ਡੇਟਾ ਆਫ਼ ਲਾਈਟਨਿੰਗ (ਥੰਡਰਕਲੈਪ) ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ ਇਹ ਸਪੱਸ਼ਟ ਹੋ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਝਾਰਖੰਡ ਵਿੱਚ ਬਿਹਾਰ ਨਾਲੋਂ ਦੁਗਣੀ ਬਿਜਲੀ ਡਿੱਗੀ ਸੀ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਝਾਰਖੰਡ ਵਿੱਚ ਮਰਨ ਵਾਲਿਆਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਬਿਹਾਰ ਨਾਲੋਂ ਘੱਟ ਸੀ। ਇਹ ਸਪੱਸ਼ਟ ਹੈ ਕਿ ਲੋਕ ਇਸ ਨੂੰ ਰੋਕਣ ਦੇ ਤਰੀਕਿਆਂ ਬਾਰੇ ਨਹੀਂ ਜਾਣਦੇ। ਭਾਰਤੀ ਧਰਤੀ ਵਿਗਿਆਨ ਮੰਤਰਾਲੇ ਅਧੀਨ ਕੰਮ ਕਰ ਰਹੀ ਇੱਕ ਸੰਸਥਾ ਆਈਆਈਟੀਐਮ ਦੀ ਰਿਪੋਰਟ ਵਿੱਚ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਮੌਤਾਂ 26 ਜੂਨ ਨੂੰ ਖੇਤਾਂ ਅਤੇ ਖੁੱਲ੍ਹਾ ਥਾਵਾਂ ਵਿੱਚ ਹੋਈਆਂ।
ਗਰਜ ਨਾਲ ਕਿਵੇਂ ਬਚੀਏ -
- ਇੱਕ ਮਜ਼ਬੂਤ ਛੱਤ ਵਾਲਾ ਪੱਕਾ ਘਰ ਬਿਜਲੀ ਦੇ ਦੌਰਾਨ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਹੈ।
- ਬਿਜਲੀ ਉਪਕਰਣ ਬੰਦ ਕਰੋ।
- ਜੇ ਵਾਹਨ 'ਤੇ ਸਵਾਰ ਹੋ ਤਾਂ ਤੁਰੰਤ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਜਗ੍ਹਾ 'ਤੇ ਜਾਓ।
- ਬਿਜਲੀ ਦੇ ਖੰਭਿਆਂ, ਟੈਲੀਫੋਨ ਅਤੇ ਟੀਵੀ ਟਾਵਰਾਂ ਤੋਂ ਦੂਰ ਰਹੋ।
- ਕੱਪੜੇ ਸੁੱਕਣ ਲਈ ਤਾਰ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਨਾ ਕਰੋ, ਜੂੱਟ ਜਾਂ ਸੂਤੀ ਰੱਸੀ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰੋ।
- ਕਿਸੇ ਵੀ ਰੁੱਖ ਦੇ ਹੇਠਾਂ ਨਾ ਖੜ੍ਹੋ।
- ਜੇ ਤੁਸੀਂ ਜੰਗਲ ਵਿੱਚ ਹੋ, ਤਾਂ ਬੌਨੇ (ਘੱਟ ਲੰਬੇ ਰੁੱਖ) ਅਤੇ ਸੰਘਣੇ ਰੁੱਖਾਂ ਹੇਠ ਖੜੇ ਹੋਵੋ।
- ਦਲਦਲ ਅਤੇ ਜਲ ਸਰੋਵਰਾਂ ਤੋਂ ਦੂਰ ਰਹਿਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰੋ।
- ਕਿਸਾਨ ਅਤੇ ਮਜ਼ਦੂਰ ਗਿੱਲੇ ਖੇਤਾਂ ਵਿੱਚ ਜੋਤ ਵਾਹੁਣ ਜਾਂ ਵਾਹੁਣ ਸੁੱਕੀਆਂ ਥਾਵਾਂ 'ਤੇ ਜਾ ਸਕਦੇ ਹਨ।
- ਲੰਬੇ ਰੁੱਖ ਦੇ ਤਣੇ ਜਾਂ ਟਹਿਣੀਆਂ ਵਿੱਚ ਤਾਂਬੇ ਦੀ ਤਾਰ ਬੰਨ੍ਹੋ ਅਤੇ ਇਸ ਨੂੰ ਜ਼ਮੀਨ ਵਿੱਚ ਡੂੰਘਾਈ ਨਾਲ ਦਬਾਓ ਤਾਂ ਜੋ ਰੁੱਖ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਹੋ ਜਾਵੇ।
- ਕਦੇ ਵੀ ਫਰਸ਼ ਜਾਂ ਜ਼ਮੀਨ 'ਤੇ ਨੰਗੇ ਪੈਰ ਨਾ ਖੜ੍ਹੋ, ਤੇਜ਼ ਗਰਜ ਦੌਰਾਨ ਮੋਬਾਈਲ ਅਤੇ ਛੱਤਰੀ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਨਾ ਕਰੋ.
- ਮੀਂਹ ਅਤੇ ਤੂਫਾਨ ਦੇ ਸਮੇਂ ਤੁਰੰਤ ਘਰ ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਨਾ ਜਾਓ।
- ਇਹ ਦੇਖਿਆ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਗਰਜ ਅਤੇ ਤੇਜ਼ ਬਾਰਸ਼ ਤੋਂ ਬਾਅਦ 30 ਮਿੰਟ ਤੱਕ ਬਿਜਲੀ ਡਿੱਗਦੀ ਹੈ।
- ਭਾਰੀ ਬਾਰਸ਼ ਵਿੱਚ ਫਸਣ 'ਤੇ ਆਪਣੇ ਹੱਥ ਆਪਣੇ ਗੋਡਿਆਂ ਅਤੇ ਆਪਣੇ ਸਿਰ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਗੋਡਿਆਂ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਰੱਖੋ। ਇਸ ਨਾਲ ਸਰੀਰ ਨੂੰ ਘੱਟ ਤੋਂ ਘੱਟ ਨੁਕਸਾਨ ਹੋਏਗਾ।
- ਘਰਾਂ ਦੇ ਦਰਵਾਜ਼ੇ ਅਤੇ ਖਿੜਕੀਆਂ ਨੂੰ ਢੱਕ ਕੇ ਰੱਖੋ।
- ਬੱਦਲਵਾਈ ਗਰਜ ਅਤੇ ਮੀਂਹ ਦੇ ਦੌਰਾਨ ਘਰਾਂ ਦੀਆਂ ਟੂਟੀਆਂ, ਟੈਲੀਫੋਨ, ਟੀਵੀ ਅਤੇ ਫਰਿੱਜ ਆਦਿ ਨੂੰ ਨਾ ਛੂਹੋ।
ਬਿਹਾਰ ਵਿੱਚ ਇੰਨੀਆਂ ਮੌਤਾਂ ਕਿਉਂ?
ਪਿਛਲੇ 24 ਘੰਟਿਆਂ ਵਿੱਚ ਬਿਹਾਰ ਵਿੱਚ ਬਿਜਲੀ ਡਿੱਗਣ ਕਾਰਨ 105 ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਮੌਤ ਹੋਈ।
ਪਿਛਲੇ ਚਾਰ ਸਾਲਾਂ ਵਿੱਚ ਬਿਹਾਰ ਵਿੱਚ ਤੂਫਾਨੀ ਗਰਜ ਕਾਰਨ ਮੌਤਾਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ-
| ਸਾਲ | ਮੌਤਾਂ |
| 2016 | 107 |
| 2017 | 180 |
| 2018 | 139 |
| 2019 | 172 |
| 2020 | 208 (ਹੁਣ ਤੱਕ) |
ਕਿਸਾਨ ਅੱਜ ਕੱਲ੍ਹ ਸਾਉਣੀ ਦੀਆਂ ਫਸਲਾਂ ਦੀ ਬਿਜਾਈ ਕਰਨ ਜਾਂ ਮੱਕੀ ਅਤੇ ਮੂੰਗੀ ਦੀ ਵਾਢੀ ਲਈ ਕੰਮ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ। ਝੋਨਾ ਵੀ ਜੂਨ-ਜੁਲਾਈ ਦੇ ਮਹੀਨੇ ਵਿੱਚ ਲਗਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਉੱਤਰ ਬਿਹਾਰ ਵਿੱਚ ਹਰ ਸਾਲ ਹੜ ਆਉਂਦੇ ਹਨ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਇਲਾਕਿਆਂ ਵਿੱਚ ਕਿਸਾਨ ਖੇਤਾਂ ਵਿੱਚ ਕੰਮ ਕਰਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਝੌਪੜੀਆਂ ਅਤੇ ਕੱਚੇ ਘਰਾਂ ਵਿੱਚ ਰਹਿੰਦੇ ਹਨ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਬਿਜਲੀ ਡਿੱਗਣ ਕਾਰਨ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਲੋਕ ਮਰਦੇ ਹਨ।
ਨੇਪਾਲ ਦੇ ਤਰਾਈ, ਉੱਤਰੀ ਅਤੇ ਮੱਧ ਬਿਹਾਰ, ਪੱਛਮੀ ਚੰਪਾਰਨ, ਪੂਰਬੀ ਚੰਪਾਰਨ, ਗੋਪਾਲਗੰਜ, ਸਿਵਾਨ, ਸ਼ਿਵਹਾਰ, ਸੀਤਾਮੜੀ, ਦਰਭੰਗਾ, ਮੁਜ਼ੱਫਰਪੁਰ, ਸਮਸਤੀਪੁਰ, ਸਰਨ, ਮਧੂਬਨੀ, ਸੁਪੌਲ, ਅਰਰੀਆ, ਸਹਾਰਸਾ, ਮਧੇਪੁਰਾ, ਪੂਰਨੀਆ, ਕਿਸ਼ਨਗੰਜ ਵਿੱਚ ਮੌਨਸੂਨ ਦੇ ਸੀਜ਼ਨ ਵਿੱਚ ਤੇਜ਼ ਮੀਂਹ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਅਜਿਹੇ 'ਚ ਅਸਮਾਨੀ ਬਿਜਲੀ ਡਿੱਗਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਖੇਤ ਵਿੱਚ ਕੰਮ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਕਿਸਾਨ ਮਰ ਜਾਂਦੇ ਹਨ।
ਬਿਜਲੀ ਕਿਉਂ ਡਿੱਗਦੀ ਹੈ?
ਮੌਨਸੂਨ ਦੇ ਸਮੇਂ ਪਹਾੜੀ ਅਤੇ ਮੈਦਾਨੀ ਇਲਾਕਿਆਂ ਵਿੱਚ ਘੱਟ ਦਬਾਅ ਵਾਲਾ ਖੇਤਰ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਬਣ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਕਾਰਨ ਨੇਪਾਲ ਦੇ ਪਹਾੜੀ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਘੱਟ ਦਬਾਅ ਵਾਲੇ ਖੇਤਰਾਂ ਅਤੇ ਨਦੀਆਂ ਦੇ ਬਣਨ ਨਾਲ ਨਮੀ ਵਿੱਚ ਵਾਧਾ ਹੋਇਆ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਝਖੜ ਆਉਂਦਾ ਹੈ ਜੋ ਤੂਫਾਨ 'ਚ ਬਦਲ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਹੀ ਕਾਰਨ ਹੈ ਕਿ ਬਿਜਲੀ ਲਗਾਤਾਰ ਡਿੱਗਦੀ ਰਹਿੰਦੀ ਹੈ। ਵਰਤਮਾਨ ਵਿੱਚ ਬੰਗਾਲ ਦੀ ਖਾੜੀ ਤੋਂ ਨਰਮ ਹਵਾਵਾਂ ਅਤੇ ਰਾਜਸਥਾਨ ਦੀਆਂ ਸੁੱਕੀਆਂ ਹਵਾਵਾਂ ਉੱਤਰੀ ਬਿਹਾਰ ਦੇ ਸਰਹੱਦੀ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਲਗਭਗ 3.5 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਦੀ ਉਚਾਈ 'ਤੇ ਪਹੁੰਚ ਰਹੀਆਂ ਹਨ। ਇਸ ਕਾਰਨ ਬਿਜਲੀ ਕੜਕ ਰਹੀ ਹੈ ਅਤੇ ਗਰਜ ਦੇ ਨਾਲ ਬਾਰਿਸ਼ ਹੋ ਰਹੀ ਹੈ।
